Ödeneği bulunmayan bir iş için ihaleye çıkılabilir mi?

Kanunun “ödeneği bulunmayan hiçbir iş için ihaleye çıkılamaz” şeklinde öngördüğü disiplin, kamu görevlilerinin, bütçe yapıcıların tasarrufu dışında idareyi taahhüt ve borç altına sokmamaları, bütçe ile belirlenmiş ihtiyaçlara yine bütçede öngörülen limitler dahilinde harcama yapılabilmesi temel mantığına dayanmaktadır. Düzenlemenin gereği olarak, bir bütçe yılı içerisinde gerçekleştirilecek olan mal veya hizmet alımı ile yapım işlerinde işin tamamını karşılayacak şekilde ödeneğinin bütçesinde tertip edilmiş olması zorunludur.

Kanunun 62 nci maddesinin (d) bendinde, bütçenin, işin yaklaşık maliyet değeri dikkate alınarak programlanması gerektiği ifade edilmektedir. Kanunun 5 ve 62 nci madde hükümleri ile Uygulama Yönetmeliğinde yer alan düzenlemeler birlikte değerlendirildiğinde, bütçe planlamasının gerçekçi biçimde yapılması, işin ihalesine çıkılması aşamasında da asgari, yaklaşık maliyet değerine eşit bir ödeneğin bütçede yer alması gerektiği anlaşılmaktadır.

Ödeneği bulunmayan hiçbir iş için ihaleye çıkılamaz hükmünün istisnası Kanunun 62 nci maddesinin (b) bendinde; “Ancak ertesi mali yılda gerçekleştirilecek süreklilik arz eden mal ve hizmet alımları için bir önceki mali yıl sona ermeden ihaleye çıkılabilir.” şeklinde düzenlenmiştir.

Söz konusu hüküm uyarınca, idarelerin periyodik biçimde temin etmek zorunda oldukları süreklilik arz eden; akaryakıt alımı, personel taşıması, yemek servisi, temizlik hizmeti, güvenlik hizmeti, bakım hizmeti gibi mal ve hizmet alım ihaleleri için bütçe ödenekleri kesinleşmeden bir önceki mali yıl içerisinde ihaleye çıkılabilecektir.

Diğer yandan Kanunun 62 nci maddesinin (a) bendi hükmü gereğince de birden fazla yılı kapsayan işlerde ilk yıl (ihalenin yapılacağı yıl) için işin proje maliyetinin asgari %10 u oranında bir tutarın bütçede yer alması gerekmektedir.