İsteklinin kendi malı olan ve kiralanması öngörülen araçlara ilişkin olarak aşırı düşük açıklamasını Ek-O.7 maliyet-satış tutarı tespit tutanağı ile yapması mevzuata uygun mudur?
KAMU İHALE KURUL KARARI
Toplantı No : 2018/063
Gündem No : 13
Karar Tarihi : 13.11.2018
Karar No : 2018/UH.II-1950
BAŞVURU SAHİBİ:
Manisa Birlik Seyahat Otomotiv İnşaat Gıda Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi,
İHALEYİ YAPAN İDARE:
İzmir Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlüğü,
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2018/317754 İhale Kayıt Numaralı “Şoförlü Araç Kiralama” İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
İzmir Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlüğü tarafından 03.09.2018 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Şoförlü Araç Kiralama” ihalesine ilişkin olarak Manisa Birlik Seyahat Otomotiv İnşaat Gıda Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi’nin 01.10.2018 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 09.10.2018 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 17.10.2018 tarih ve 51300 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 17.10.2018 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2018/1591 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, ihale konusu işte teklif fiyata dahil olan giderlerin işçilik, sözleşme karar pulu, damga vergisi, KİK payı, araç amortismanı/araç kirası, trafik sigortası, kasko sigortası, araç takip sistemi, navigasyon, hgs/ogs kartı ve kullanım ücretleri, mevsime göre lastik, periyodik bakım, “resmi hizmete mahsustur” levhası, fenni muayene, egzoz emisyon ölçümü ve belge bedeli, otopark ücreti olduğu,
İşçilik maliyetinin iş sağlığı ve güvenliği eğitimi giderlerinin de eklenerek hesaplanması gerektiği, araçlara ait amortisman veya kira giderlerinin ve kira sözleşmelerine ait damga vergisinin hesaplamalara dahil edilmesi ve belgelendirilmesi gerektiği,
Araç takip sistemi ve araç takip sisteminde kullanılacak gsm hattı, navigasyon cihazları, hgs/ogs kartı ve kullanım ücretleri, yazlık ve kışlık lastik, periyodik bakım, bakımda kullanılacak sarf malzemeleri ve yedek parçalar, araçların ön camına takılacak “resmi hizmete mahsustur” levhası, otopark giderlerinin maliyet hesaplarına dahil edilerek aşırı düşük teklif açıklamasında mevzuata uygun olarak belgelenmesi gerektiği,
Trafik ve kasko sigorta poliçe maliyetlerinin araç marka ve modellerine göre ayrı ayrı belirlenmesi, sunulan belgelerin işin süresinin tamamını kapsaması ve belgelerin bölge müdürlüğünce onaylanması gerektiği, araçların ruhsatlarında kullanım amacı olarak “ticari” yazılması gerektiğinden araçlar için her yıl fenni muayene ve egzoz emisyonu ölçümü yapılması gerektiği,
Aşırı düşük teklif açıklamalarında araçların marka ve modellerine göre tüm bu giderlerin belirtilmiş olması ve bu giderlerin belgelendirilmesi gerektiği, her marka ve model araç için aracın marka ve modeline göre mevzuatta yer verilen şartları taşıyan fiyat teklifinin sunulması gerektiği, maliyet/satış tutarı tespit tutanaklarının meslek mensubu tarafından onaylanmış olması gerektiği,
İhale üzerinde bırakılan isteklinin aşırı düşük teklif açıklamasının yukarıda belirtilen tüm giderleri kapsamadığı, bazı belgelerin işin süresinin tamamını kapsamadığı ve tevsik edici belgelerin mevzuata uygun olmaması sebebiyle verilen açıklamanın da gerçeği yansıtmadığı iddialarına yer verilmiştir.
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Hizmet alımı ihalelerinde sınır değer tespiti ve aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 79’uncu maddesinde “…79.2. İhale ilanında ve dokümanında teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden açıklama isteneceği belirtilen hizmet alımı ihalelerinde, aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi aşamasında aşağıdaki düzenlemelere göre işlem tesis edilmesi gerekmektedir.
79.2.1. Aşırı düşük tekliflere yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazıda, isteklilerin yapacakları açıklamalara esas olacak önemli teklif bileşenlerinin, bütün istekliler için aynı unsurları içerecek şekilde belirtilmesi zorunludur. Aşırı düşük teklif açıklaması sunulması için isteklilere üç (3) iş gününden az olmamak üzere uygun bir süre verilir.
79.2.2. İstekliler aşırı düşük olarak tespit edilen tekliflerini aşağıdaki yöntemleri kullanarak açıklayabilirler.
79.2.2.1. Üçüncü Kişilerden Alınan Fiyat Teklifleri: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife konu mal veya hizmet için maliyet tespit tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.6) düzenlenecektir. Tutanaklar fiyat teklifinin dayanağı olarak düzenlenecek olup, meslek mensubu tarafından muhafaza edilecek ve fiyat teklifinin ekinde idareye verilmeyecektir. Ancak idare veya Kurum tarafından gerekli görülmesi halinde bu tutanaklar meslek mensubundan istenebilecektir.
Maliyet tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için, fiyat teklifinin mamul/mala ilişkin olması halinde mamul/malın birim fiyatının, tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması; fiyat teklifinin hizmete ilişkin olması halinde ise bu hizmetin birim fiyatının, tutanakta tespit edilen toplam birim maliyetin altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.5) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (…/…/…) tarih ve (…) sayılı maliyet tespit tutanağındaki ortalama/toplam birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.
Satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için teklif edilen birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.6) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (…/…/…) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.
Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden alınması gerekmekte olup, bu belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunlu değildir.
Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe kullanılmak suretiyle de yapılabilir.
79.2.2.2. Merkezi Kamu Kurum ve Kuruluşları Tarafından Ülke Çapında Sunulan Mal ve Hizmetlere İlişkin Fiyatlar: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin merkezi kamu kurum ve kuruluşları tarafından ülke çapında sunulan mal ve hizmetlere ilişkin fiyat tarifeleri veya istekliye verilmiş fiyat teklifleri açıklama yöntemi olarak kullanılabilir. Bu yöntemle yapılmış açıklamanın geçerli olabilmesi için kullanılan fiyatların ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olması zorunludur.
79.2.2.3. Kamu Kurum ve Kuruluşları Tarafından İlan Edilen Fiyatlar: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilan edilmiş fiyat tarifeleri açıklama yöntemi olarak kullanılabilir. Bu usulle yapılmış açıklamanın geçerli olabilmesi için ilan edilen fiyatların ihalenin ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olması zorunludur.
79.2.2.4. Ticaret Borsası Fiyatları: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin 18/5/2004 tarihli ve 5174 sayılı Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği ile Odalar ve Borsalar Kanununun 51 inci maddesinin (c) bendi uyarınca borsa idaresi tarafından düzenlenen ve ilgili malın ihale tarihinden önceki son 12 ayın herhangi bir işlem gününde gerçekleşen ortalama fiyatını gösteren belge ile açıklama yapılabilir.
79.2.2.5. Toptancı Hal Fiyatları: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin 11/3/2010 tarihli ve 5957 sayılı Sebze ve Meyveler ile Yeterli Arz ve Talep Derinliği Bulunan Diğer Malların Ticaretinin Düzenlenmesi Hakkında Kanun uyarınca faaliyet gösteren toptancı hali idaresi tarafından düzenlenen ve ilgili malın ihale tarihinden önceki son 12 ayın herhangi bir işlem gününe ait ortalama fiyatını gösteren belge ile açıklama yapılabilir.
79.2.2.6. Özel veya Münhasır Hak Sahibi Kuruluşların Uyguladığı Fiyatlar: İlgili mevzuatı uyarınca, belirli mal veya hizmetlerin kamuya sunulması konusunda lehine sınırlama bulunan kuruluşların tedarikçisi oldukları mallar veya sunucusu oldukları hizmetler için uyguladıkları fiyatlar ile açıklama yapılabilir. Bu usulle yapılmış açıklamanın geçerli olabilmesi için kullanılan fiyatların ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olması zorunludur.
79.2.2.7. İsteklinin Kendi Ürettiği, Aldığı veya Sattığı Mallara İlişkin Fiyatlar: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin olarak isteklinin kendi ürettiği, aldığı veya sattığı mallara ait fiyatların kullanılması durumunda, istekliyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre aşırı düşük teklif açıklamasına konu mal için düzenlenen maliyet/satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.7) ile açıklama yapılabilir.
Maliyetler dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen birim fiyatın, ilgili tutanakta (Ek-O.7) tespit edilen ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması ve isteklinin son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde ihale konusu işte kullanılmasını öngördüğü mal miktarının en az yarısı kadar alım yapmış olması gerekir.
Satışlar dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen birim fiyatın, ilgili tutanakta (Ek-O.7) tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmaması ve malın ticaretinin isteklinin faaliyet alanında olması gerekir.
İsteklinin son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde 4734 sayılı Kanun kapsamındaki idarelere açıklama konusu mala ilişkin satış yapmış ve satılan malın idarece kabul edilmiş olması durumunda, maliyet/satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.7) sunulmasına gerek bulunmayıp sadece söz konusu satışa ilişkin fatura örnekleri veya bu örneklerin noter, SM, YMM, SMMM ya da vergi dairesince onaylı suretleri ile de belgelendirme yapılabilir.
Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe kullanılmak suretiyle de yapılabilir.
79.2.2.8.İsteklinin Ortağı Olduğu Tüzel Kişiye Ait İşletmeden Mal Çekmesiyle Oluşan Emsal Bedel: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin olarak isteklinin ortağı olduğu tüzel kişiye ait işletmeden mal çekmesi veya satın alması durumunda söz konusu malın emsal bedeli ile değerlenmesi gereklidir. Emsal bedelinin tespitinde 4/1/1961 tarihli ve 213 sayılı Vergi Usul Kanununun ilgili hükümleri esas alınır. Bu durumda, Vergi Usul Kanununa göre hesaplanan emsal bedeli gösteren ve istekliyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından hazırlanarak imzalanan ve kaşelenen beyanın verilmesi yeterlidir. Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe kullanılmak suretiyle de yapılabilir.
79.2.3. Meslek mensubu; üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi üzerindeki beyanın ve emsal bedel beyanı ile Ek-O.5, Ek-O.6 ve Ek-O.7 numaralı tutanaklardaki bilgilerin doğruluğundan sorumludur. Meslek mensubu ibaresinden Yeminli Mali Müşavirler veya Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler anlaşılır”
79.2.4. Ek-O.5, Ek-O.6 ve Ek-O.7 numaralı tutanakların son veya bir önceki geçici vergi beyanname dönemine ilişkin olarak düzenlenmesi zorunludur. Son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminin tespitinde; 4734 sayılı Kanunun 21 inci maddesinin birinci fıkrasının (a), (d) ve (e) bentlerine göre pazarlık usulü ile yapılan ihalelerde ilk yazılı fiyat tekliflerinin alındığı tarih, diğer ihale usulleri ile yapılan ihalelerde ise ihale tarihi esas alınır.
Örneğin; 11.1.2014 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan ihalede son geçici vergi beyanname dönemi “Ekim-Kasım-Aralık 2013”, 15.7.2014 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan ihalede son geçici vergi beyanname dönemi “Nisan-Mayıs-Haziran 2014” tür.
…
79.2.7. İstekliler tarafından akaryakıt girdisine ilişkin olarak EPDK tarafından il bazında günlük yayımlanan akaryakıt fiyatlarının % 90’ının altında sunulan açıklamalar geçerli kabul edilmeyecektir.
79.3. İdarelerin aşırı düşük teklif tespit ve değerlendirilmesine ilişkin aşağıdaki düzenlemeleri de dikkate almaları gerekmektedir.
79.3.1. Teklifi aşırı düşük olarak tespit edildikten sonra yukarıdaki yöntemlere göre usulüne uygun açıklama yapan isteklilerin teklifleri geçerli kabul edilir. Hayatın olağan akışına veya ticari gereklere aykırılık gibi nedenlerle teklifler reddedilemez.
79.3.2. 79.2.2 nci maddede yer alan yöntemlerden herhangi biri ile açıklama yapılmasının fiilen mümkün olmadığının anlaşıldığı durumlarda, istekli tarafından gerekçesi belirtilmek suretiyle, ilgili mevzuatına göre ihale tarihinden önceki son 12 ay içinde düzenlenen açıklamaya elverişli diğer bilgi ve belgeler kullanılarak da açıklama yapılabilir.
79.3.3. Kurumca hazırlanan “İşçilik Hesaplama Modülü” ne (www.ihale.gov.tr) adresinden ulaşılabilecek olup, personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde tekliflerin değerlendirilmesi bağlamında sözleşme ve genel giderler dahil asgari işçilik maliyeti hesabında işçilik hesaplama modülünün kullanılması zorunludur.
79.3.4. Hizmet alım ihalelerinde herhangi bir sigorta giderinin aşırı düşük teklif sorgulamasında önemli bir bileşen olarak kabul edilmesi durumunda, isteklilerce sigorta acentelerinden alınan poliçe, fiyat teklifi veya sözleşmelerin ekine ihale dokümanında yer alan teminat tutarları üzerinden teklif ettikleri sigorta prim tutarlarıyla sigorta hizmetini gerçekleştirebileceklerine ilişkin, ilgili sigorta şirketinin genel müdürlüğünden veya bölge müdürlüğünden alınan teyit yazısının eklenmesi ve bu yazının yetkili kişilerin imzasını taşıması gereklidir. Ancak sigorta şirketlerinin genel müdürlük veya bölge müdürlükleri tarafından imzalanmış poliçe veya fiyat teklifleri için teyit alınması zorunlu değildir. Sigorta giderinin tevsiki için sunulan belgenin işin süresinin tamamını kapsaması gerekmektedir. Ancak birden fazla yılı kapsayan işlerde ilk yıl için alınan sigorta teklifinin ihale tarihinin bulunduğu yıldan önceki yılın Aralık ayına ait Yurtiçi Üretici Fiyatları Endeksinin yıllık değişim oranı esas alınmak suretiyle güncellenerek diğer yıllar için kullanılması mümkündür.
79.3.5. Personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımlarına ilişkin yapılan aşırı düşük teklif açıklamasında, sözleşme giderleri ve genel giderlerin % 4 oranında hesaplanması söz konusu olmayacak, sözleşme giderleri ilgili mevzuatına göre hesaplanmak suretiyle açıklama yapılacaktır.” açıklaması yer almaktadır.
İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu hizmetin;
a) Adı: Şoförlü Araç Kiralama
b) Miktarı ve türü:
21 adet Şoförlü araç kiralama (20 adet binek araç, 1 adet kamyonet kapalı kasa-camlı) hizmet alımı” düzenlemesi,
Aynı Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde “25.1. KİK Payı, Damga Vergisi, Sözleşme Karar Pulu ve İlgili mevzuat gereği yapılacak ulaşım, sigorta, vergi ,resim ve harç giderleri teklif fiyata dahildir
25.2. 25.1. maddesinde yer alan gider kalemlerinde artış olması ya da benzeri yeni gider kalemlerinin oluşması hallerinde, teklif edilen fiyatın bu tür artış ya da farkları karşılayacak payı içerdiği kabul edilir. Yüklenici, bu artış ve farkları ileri sürerek herhangi bir hak talebinde bulunamaz.
25.3. Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:
25.3.1.
21 şoför için brüt asgari ücrete ilaveten %50 fazlası ücret ödenecektir.Çalışma saatleri haftalık 45 saati geçmeyecek şekilde idare tarafından düzenlenecektir.21 araç için ödenecek kira bedelleri ve araçlarda bulunması gereken ve teknik şartnamede sayılan donanımlar, tüm giderler (araç takip sistemi, navigasyon vb.)teklif fiyata dahildir.
25.4. Sözleşme konusu işin bedelinin ödenmesi aşamasında doğacak Katma Değer Vergisi (KDV), ilgili mevzuatı çerçevesinde İdare tarafından yükleniciye ayrıca ödenir.
25.5. Kısa vadeli sigorta prim oranları belirtilecektir.
Kısa vadeli sigorta kolları pirim oranı % 2 dir” düzenlemesi,
Anılan Şartname’nin “Sınır değer” başlıklı 33’üncü maddesinde “33.1. İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra Kurum tarafından belirlenen yönteme göre sınır değer hesaplar.
33.2. Teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden Kanunun 38 inci maddesine göre açıklama istenecektir. Bu kapsamda; ihale komisyonu sınır değerin altında kalan teklifleri aşırı düşük teklif olarak tespit eder ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen kriterlere göre teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister…” düzenlemesi yer almaktadır.
İhaleye ait Teknik Şartname’nin “Kiralanacak Araç Sayısı ve Özellikleri” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1. Kiralanacak araç sayısı şoförlü araç olmak üzere toplam 21 adettir.
*20 adet araç: Motor silindir hacmi 1300-1600 cc olmalıdır.
(Araç yerli menşeili, ısıtma-soğutma sistemli ve sedan tipinde olacaktır).
*1 adet araç: Motor silindir hacmi 1300-1600 cc olmalıdır, yerli menşeli, ısıtma-soğutma sistemli çift sıra koltuklu yanları camlı, kapalı kasa kamyonet (camlı doblo tipinde) olacaktır.
2.2. Araçlarda bulunması gereken donanımlar ve çalıştırma esasları:
a) Araçlar en az 2016 model, (01.01.2019-31.12.2021) tarihleri arasında fiili her araç 36 ay çalışma yapacaktır.
b) Binek Araçta ve Kapalı Kasa araçta en az 4 adet hava yastığı bulunacak ve araçların rengi: En az 8 tanesi siyah(tonları) olmak üzere gri, lacivert, beyaz, koyu gri (tonları) olacaktır.
c) Araçların yakıt türü motorin olacaktır. Kiralanacak araçların yakıtı İdare tarafından karşılanacaktır.
d) Binek araçlar, sürücü hariç en az 4 kişinin rahatça oturabileceği bir iç mekâna ve hacime sahip olacaktır. Araçların hepsinde Navigasyon cihazı ve HGS/OGS kartı bulundurulacak, kullanım ücretleri yüklenici firma tarafından karşılanacaktır. Araçlarda tek tip araç takip sistemi olacak, yüklenici firma tarafından Kurumda, İdarenin uygun bulduğu bir bilgisayara takip sisteminin kurulumu yapılacak, bunlar için idare tarafından ayrıca ücret ödenmeyecektir.
e) Araç üzerinde; karayolları trafik mevzuatı uyarınca şehir içinde ve dışında çalışması için bulunması gerekli tüm ekipman ve belgelere haiz olacaktır. 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanununda ve ilgili Yönetmeliklerde öngörülen hükümler çerçevesinde özellikle kış aylarında mevsim şartlarına uygun zincir, çekme halatı ve takoz bulundurulacaktır.
f) Araç lastikleri idarenin gerekli görmesi halinde yüklenici tarafından değiştirilecektir. Mevsim koşullarına uygun lastik kullanılması zorunludur.
g) Yüklenici, aracın kaza, arıza, tamir-bakım vb. sebeplerle hizmet verememesi durumunda yerine derhal aynı niteliklerde, bu durumun araç sefer halindeyken olması durumunda en fazla 2 (iki) saat içinde başka bir araç tahsis edecek, tahsis edilen aracın plakası aynı gün içinde idareye bildirilecektir.
h) İdare hizmet aracının ısıtma (kalorifer) ve soğutma (klima) sisteminin gerektiği gibi çalışıp çalışmadığını, aracın içinin ve dışının yeterince temiz tutulup tutulmadığını her zaman denetleyebilecek ve bu hususta gerekli tedbirlerin alınmasını yükleniciden isteyecektir.
ı) Araçta resim, slogan veya reklâm içerikli herhangi kart, çıkartma, poster, süs eşyaları, aksesuar amaçlı renkli ışık, lamba v.b. olmayacaktır.
i) Aracın periyodik bakım onarımları ile her türlü bakım, onarım, lastik, yedek parça, yağlama ve benzeri giderler yükleniciye ait olacaktır. Araçların vizesi, en geç vizenin geçerlilik süresinin son günü yapılmış olacaktır.
j) Yüklenici temin etmeyi taahhüt ettiği aracın; trafik, muayene, mali sorumluluk sigortaları, tam kasko, araçların motorlu taşıtlar vergileri v.b. tüm yasal yükümlülüklerini yerine getirmek zorunda olup, bu konulara ait belgelerin birer örneğini sözleşme imzalanmadan önce İdareye teslim edecektir.
k) Kiralanan araç haftanın 7 günü tam gün (24 saat) Kurumda (İdarenin garajında, idarenin uygun göreceği yerlerde veya otopark ihtiyacı olması durumunda ücreti yüklenici tarafından karşılanmak üzere kiralanacak otoparkta) olacaktır. Şoförler Kurum mesai saatleriyle orantılı olarak,(8:30-18:00) arası kurumda hazır bulundurulacaktır. İhtiyaç halinde bu süre haftalık 45 saati geçmeyecek şekilde kurumca yeniden belirlenecektir. İdare çalışma günleri ve saatlerinde değişiklik, yapabilecektir.
l) Aracın Yükleniciye ait olma zorunluluğu bulunmamakla birlikte, aracın Yüklenicinin kendisine ait olması durumunda araç ruhsatlarının aslı veya noter onaylı suretlerini, kiralama yolu ile karşılayacağı taahhüt edilen araçlar için ise noter onaylı kira sözleşmesi ve ruhsat fotokopilerini sözleşme imzalanmadan önce İdareye teslim etmesi zorunludur.
m) Kiralanan araçlar için aylık istihkak ödemesi ve şoför ücreti 02.10.2014 tarihinde 29137 sayılı Resmi gazetede yayımlanan Hizmet Alımı Suretiyle Taşıt Edinilmesine İlişkin Esas ve Usullerde değişiklik yapılması hakkında karara göre ödeme yapılacaktır.
n)Yüklenici çalıştırdığı aracın ön sağ camına 35 puntodan küçük olmamak kaydıyla “Resmi Hizmete Mahsustur” yazılı levha ile araç kimlik kartı koyacaktır.
o) Vergi, resim ve harçlarda artış meydana gelmesi halinde hiçbir şekilde fiyat artışı yapılmayacaktır. ö) Valilik, Başbakanlık, Cumhurbaşkanlığı vb. birimlerin şoförlü veya şoförsüz araç talep etmeleri halinde, idare tarafından görevlendirme yapılacak, yüklenici bu durumu kabul etmiş sayılacaktır. Kiralama yoluyla araç temin edilmesi halinde noter onaylı kira sözleşmesinde araç sahibinin bu durumu kabul ettiği belirtilecektir.
p) Görevin gerektirdiği hallerde kiralanan hizmet otoları İl sınırları dışında görevlendirilebilecektir.
r) Yüklenici İdarenin izni olmadan araç ve sürücü değiştiremez. Ayrıca Yüklenici mazeret göstermeksizin işi aksatmadan yürütmekle sorumludur.” düzenlemesi yer almaktadır.
03.09.2018 tarihinde yapılan başvuraya konu ihaleye 3 isteklinin katıldığı, personel çalıştırılmasına dayalı olmayan ihalede idarece aşırı düşük teklif sınır değerinin 3.495.913,00 TL olarak hesaplandığı, teklifi sınır değerin altında kalan DND Turizm Taşımacılık A.Ş.den aşırı düşük teklif açıklaması istenildiği ve açıklaması uygun bulunarak ihalenin anılan istekli üzerinde bırakıldığı, başvuru sahibi istekli Manisa Birlik Seyahat Otomotiv İnşaat Gıda Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.nin ise ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi olarak belirlendiği tespit edilmiştir.
İdarece, aşırı düşük teklif sınır değerin altında teklif sunan istekliye gönderilen 04.09.2018 tarihli aşırı düşük teklif sorgulama yazısında “…Teklif fiyatı oluşturan maliyet bileşenleri ile araç için öngörülen aşağıdaki maliyetleri içerecek şekilde… 1-İşçilik, 2- Sözleşme gideri, 3-Bakım-onarım, 4 Araç için kira gideri (lastik, tam kasko, mali sorumluluk sigortası, motorlu taşıtlar vergisi, araç muayene harcı, egzoz emisyon ölçümü muayene harcı, HGS giderler dahil)” hakkında açıklayıcı bilgilerin gönderilmesinin istenildiği görülmüştür.
Aşırı düşük teklif sorgulama yazısında, idarece teklif fiyatta önemli görülen bileşenlerin işçilik maliyeti, sözleşme gideri, bakım-onarım maliyetleri, araç için kira gideri, lastik, kasko, mali sorumluluk sigortası, motorlu taşıtlar vergisi, araç muayene harcı, egzoz emisyon ölçüm gideri ve HGS giderleri olarak belirlendiği, Kamu İhale Mevzuatı uyarınca idarece önemli görülen bileşenler haricindeki maliyet unsurlarının açıklanmasına ilişkin bir zorunluluğunun bulunmadığı, iş sağlığı ve güvenliği, “resmi hizmete mahsustur yazısı”, otopark ücreti, araç amortismanı, navigasyon, araç takip sistemi, kiralama sözleşmesine ait damga vergisi giderinin idarece önemli teklif bileşeni olarak belirlenmediği, anılan maliyet kalemlerine ilişkin açıklama sunulmasına gerek bulunmadığı ve başvuru sahibinin söz konusu gider kalemlerine ilişkin iddialarının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
İhale üzerinde bırakılan istekli DND Turizm Taşımacılık A.Ş. tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında,
Açıklama üst yazısı ile birlikte genel icmal, KİK işçilik hesaplama modülü çıktıları, maliyet/satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.7), araç takip sistemi, lastik, bakım-onarıma ilişkin fiyat teklifleri, yetkili servisten alınan bakım periyotları belgesi, araç ruhsat fotokopileri, araç kiralama sözleşmeleri, kasko ve zorunlu trafik sigortası poliçeleri, Motorlu Taşıtlar Vergisi (MTV) hesaplama çıktıları, TÜVTÜRK araç muayene ve egzoz emisyonu ölçüm fiyat listesinin sunulduğu tespit edilmiştir.
Yapılan incelemede, aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulan açıklama yazısı ve sunulan belgelerden, ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından ihale konusu işte çalıştırılması öngörülen 21 araçtan 5 adedinin isteklinin kendi malı olduğu, geriye kalan 16 adet aracın ise kirama yoluyla temin edileceği anlaşılmıştır.
Bu çerçevede, 16 adet araç için kira sözleşmelerinin sunulduğu, söz konusu sözleşmeler incelendiğinde araçların bakım-onarım maliyetleri, lastik, kasko, mali sorumluluk sigortası ve motorlu taşıtlar vergisi giderlerinin kiraya veren tarafından karşılanacağının belirtildiği görülmüştür.
Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79’uncu maddesinde sayma yoluyla belirlenen, aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulabilecek tevsik edici belgeler arasında kiralama sözleşmesi yer almamaktadır. Aynı maddede sayılan belge ve bilgilerden hiçbiri ile açıklama yapılmasının fiilen mümkün olmadığının anlaşıldığı durumlarda istekli tarafından gerekçesi belirtilmek suretiyle ilgili mevzuatına göre son 12 ay içinde düzenlenen açıklamaya elverişli diğer belge ve bilgiler kullanılarak da açıklama yapılabileceği belirtilmiş olmakla birlikte, araç kiralama bedeli, bahse konu maddede öngörülen belgelerden “Fiyat Teklifi”ne konu edilebilecek niteliktedir.
İhale konusu işte kullanılacak araçların teminine ilişkin olarak Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79’uncu maddesinde sayılan belgelerle açıklama yapılması mümkün iken, ihale üzerine bırakılan istekli tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında söz konusu maddede sayılmayan kiralama sözleşmesi sunulduğu, dolayısıyla kiralanması öngörülen araçlara ilişkin maliyet unsurlarının mevzuata uygun şekilde açıklanmadığı anlaşılmıştır.
Diğer yandan, ihale üzerinde bırakılan isteklinin kendi malı olan 5 araç için ruhsat fotokopilerinin sunulduğu, söz konusu araçların motorlu taşıtlar vergisi için GİB internet çıktılarına yer verilerek teklif fiyatına yansıtılmış olduğu, 5 adet aracın muayene ve egzoz emisyon ölçüm giderlerine ilişkin TÜVTÜRK internet çıktılarının sunulduğu, HGS maliyeti için araç başına 50 TL bedel öngörüldüğü, söz konusu araçların lastiklerine ilişkin Detay Rot Balans’tan 2 adet fiyat teklifi, bakım-onarımlarına ilişkin İzcar Paz. Ot. Yed. Par. Ltd. Şti. den 1 adet fiyat teklifinin sunulduğu, sunulan fiyat tekliflerinin meslek mensupları tarafından kaşelenip imzalandığı ve TÜRMOB kaşelerinin bulunduğu, bununla birlikte fiyat tekliflerinde “Birim satış tutarına, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre çıkartılan ve tarafından onaylanan maliyet/satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim maliyet tutarına alında olmadığını beyanla kabul ederim. Not: Teklifimiz maliyetimizin %80 altında değildir.” şeklinde bir ibarenin bulunduğu, tutanaklara ilişkin tarih ve sayı bilgisi bulunmayan söz konusu ibarenin Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79’uncu maddesinde yer alan üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri alınması durumunda meslek mensubu tarafından yazılması öngörülen ibareyle uyumlu olmadığı,
Anılan istekli tarafından yapılan açıklamalarda kasko maliyetinin tevsiki için 365 gün üzerinden düzenlenmiş yetkili kişi imzası ve teyit yazısı olmayan sigorta poliçelerinde yer alan tutarlar üzerinden hesaplama yapıldığı, söz konusu belgelerin isteklilerce aşırı düşük teklif açıklamaları kapsamında sigorta acentelerinden alınan poliçe veya fiyat teklifi sunulması durumunu düzenleyen Tebliğ’in 79.3.4’üncü maddesinde yer alan açıklamalara aykırı olduğu, zorunlu trafik sigortası maliyetinin tevsiki için sunulan poliçelerde yer alan tutarların ise herhangi bir güncelleme işlemi yapılmaksızın maliyet hesabına dahil edildiği, ihale konusu işin birden fazla yılı kapsadığı dikkate alındığında söz konusu hesaplama yönteminin anılan Tebliğ maddesinde yer alan düzenlemelere aykırılık taşıdığı,
Ayrıca, açıklama kapsamında maliyet/satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.7) sunulduğu, söz konusu tutanağın ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından ihale konusu işte çalıştırılması öngörülen kendi malı olan 5 adet araca ve kiralanması öngörülen 16 araca ilişkin olduğu,
Tebliğ’in 79.2.2.7’nci maddesi uyarınca maliyet/satış tutarı tespit tutanağının (Ek-O.7) isteklinin kendi ürettiği, aldığı veya sattığı mallara ait fiyatların kullanılması durumunda tevsik edici belge olarak kabul edilebileceğinin açık olduğu, bu itibarla anılan isteklinin kendi malı olan ve kiralanması öngörülen araçlara ilişkin olarak sunduğu söz konusu tutanağın Kamu İhale Mevzuatına göre söz konusu maliyet bileşenlerini tevsik edici bir belge olarak kabul edilmesinin mümkün olmadığı,
İhale konusu işte çalıştırılması öngörülen 21 işçiye ilişkin maliyet hesaplamasının KİK İşçilik Hesaplama Modülü vasıtasıyla yapıldığı, %4 oranında sözleşme giderleri ve genel giderler eklenerek 2.932.062,84 TL olarak hesaplandığı, söz konusu hesaplama sonucu bulunan tutarın ihale dokümanındaki düzenlemeler esas alınarak ulaşılması gereken asgari tutarın (2.819.290,32 TL) üzerinde olduğu,
Bununla birlikte, aşırı düşük teklif sorgulama yazısında sözleşme giderlerinin önemli bir bileşen olarak belirlenmesine rağmen isteklinin bu giderlere ilişkin bir beyanının olmadığı, Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.3.5’inci maddesinde, personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımlarına ilişkin yapılan aşırı düşük teklif açıklamalarında sözleşme giderleri ve genel giderlerin %4 oranında hesaplanmasının söz konusu olmayacağı, sözleşme giderlerinin ilgili mevzuatına göre hesaplanmak suretiyle açıklama yapılacağı hususunun düzenlenmiş olduğu dikkate alındığında, personel çalıştırılmasına dayalı olmayan başvuru konusu ihalede, KİK payı, sözleşme karar pulu, sözleşmeden doğan damga vergisi giderlerinin açıklanmadığı görülmüş olup, ihale üzerinde bırakılan isteklinin açıklamasının bu yönüyle de uygun olmadığı tespit edilmiştir.
Yukarıda yer verilen tespit ve değerlendirmeler bir arada değerlendirildiğinde, DND Turizm Taşımacılık A.Ş. tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamalarının mevzuata uygun şekilde yapılmadığı sonucuna varılmış olup, başvuru sahibinin iddiası yerinde görülmüştür.
Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle giderilebilecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, DND Turizm Taşımacılık A.Ş.nin teklifinin reddedilmesi ve bu aşamadan sonraki işlemlerin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici işlem belirlenmesine,
Oybirliği ile karar verildi.
