Cuma, Nisan 19, 2024
Banka Referans Mektubu

Banka referans mektubunda, belgenin düzenleme tarihi bulunmaması bilgi eksikliği olarak mı kabul edilir yoksa bu nedenle isteklinin teklifi değerlendirme dışı bırakılır mı?

KAMU İHALE KURUL KARARI
Toplantı No : 2018/026
Gündem No : 30
Karar Tarihi : 02.05.2018
Karar No : 2018/UM.I-884

BAŞVURU SAHİBİ:

Tektaş Prefabrik Beton Ürünleri Mad. Akar. Nak. İnş. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti.

İHALEYİ YAPAN İDARE:

Kocaeli Büyükşehir Belediye Başkanlığı Ulaşım Dairesi Başkanlığı – Yol Bakım Onarım ve Yapım Şube Müdürlüğü,

BAŞVURUYA KONU İHALE:

2018/24652 İhale Kayıt Numaralı “Kocaeli 1’inci ve 2’nci Bölge (8 İlçe) Belediyelerine Verilmek Üzere Prefabrik Beton Elemanları Alımı” İhalesi

KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:

Kocaeli Büyükşehir Belediye Başkanlığı Ulaşım Dairesi Başkanlığı – Yol Bakım Onarım ve Yapım Şube Müdürlüğü tarafından 26.02.2018 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Kocaeli 1’inci ve 2’nci Bölge (8 İlçe) Belediyelerine Verilmek Üzere Prefabrik Beton Elemanları Alımı” ihalesine ilişkin olarak Tektaş Prefabrik Beton Ürünleri Mad. Akar. Nak. İnş. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin 22.03.2018 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 27.03.2018 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 05.04.2018 tarih ve 21441 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 05.04.2018 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.

Başvuruya ilişkin olarak 2018/570 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

KARAR:

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,

1) İdarece verilen kararda tekliflerinin değerlendirme dışı bırakıldığı buna gerekçe olarak da; öz kaynak oranının İdari Şartname’de belirtilen oranı karşılamamasının gösterildiği, oysaki öz kaynak oranının İdari Şartname’de belirtilen oranı karşıladığı

2 ) Tekliflerinin idarece değerlendirme dışı bırakılmasının diğer gerekçesinin ise, taraflarınca sunulan banka referans mektubunda düzenlenme tarihinin belirtilmemesi olduğu, oysaki bu eksikliğin belgeyi düzenleyen kurumdan kaynaklanan bir eksiklik olduğu ve söz konusu eksikliğin bilgi eksikliği kapsamında idarece tamamlanabileceği iddialarına yer verilmiştir.

A) Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.

1. Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “İhaleye katılımda yeterlik kuralları” başlıklı 10’uncu maddesinde “İhaleye katılacak isteklilerden, ekonomik ve malî yeterlik ile mesleki ve teknik yeterliklerinin belirlenmesine ilişkin olarak aşağıda belirtilen bilgi ve belgeler istenebilir:

a)Ekonomik ve malî yeterliğin belirlenmesi için;

1) Bankalardan temin edilecek isteklinin malî durumu ile ilgili belgeler,

2) İsteklinin, ilgili mevzuatı uyarınca yayınlanması zorunlu olan bilançosu veya bilançosunun gerekli görülen bölümleri, yoksa bunlara eşdeğer belgeleri,” hükmü,

Mal Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Bilanço veya eşdeğer belgeler” başlıklı 33’üncü maddesinde “1) Bilançonun veya eşdeğer belgelerin istenildiği ihalelerde ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıla ait;

a) Yayınlanması zorunlu olan yıl sonu bilançosunun veya gerekli bölümlerinin,

b) (a) bendinde belirtilen belgelere eşdeğer belgelerin,

her ikisinin de idarece istenilmesi zorunludur.

(2) Bilanço veya eşdeğer belgeler kapsamında;

a) İlgili mevzuatı uyarınca bilançosunu yayımlatma zorunluluğu olan aday ve istekliler yıl sonu bilançosunu veya bilançonun üçüncü fıkradaki kriterlerin sağlandığını gösteren bölümlerini,

b) İlgili mevzuatı uyarınca bilançosunu yayımlatma zorunluluğu olmayan aday ve istekliler, yıl sonu bilançosunu veya bilançonun üçüncü fıkradaki kriterlerin sağlandığını gösteren bölümlerini ya da bu kriterlerin sağlandığını göstermek üzere serbest muhasebeci, yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavir tarafından standart forma uygun olarak düzenlenen belgeyi sunar.

(3) Adayın veya isteklinin ikinci fıkra uyarınca sunduğu belgelerde;

a) Belli sürelerde nakit akışını sağlayabilmesi için gerekli likiditeye ve kısa dönem (bir yıl) içinde borç ödeme gücüne sahip olup olmadığını gösteren cari oranın (dönen varlıklar/kısa vadeli borçlar) en az 0,75 olması, (hesaplama yapılırken; yıllara yaygın inşaat maliyetleri dönen varlıklardan, yıllara yaygın inşaat hakediş gelirleri ise kısa vadeli borçlardan düşülecektir),

b) Aktif varlıkların ne kadarının öz kaynaklardan oluştuğunu gösteren öz kaynak oranının (öz kaynaklar/toplam aktif) en az 0,15 olması, (hesaplama yapılırken, yıllara yaygın inşaat maliyetleri toplam aktiflerden düşülecektir),

c) Kısa vadeli banka borçlarının öz kaynaklara oranının 0,50’den küçük olması,

ve belirtilen üç kriterin birlikte sağlanması zorunludur. Sunulan bilançolarda varsa yıllara yaygın inşaat maliyetleri ile hakediş gelirleri gösterilmelidir.

(4) Yukarıda belirtilen kriterleri bir önceki yılda sağlayamayanlar, son iki yıla ait belgelerini sunabilirler. Bu takdirde, son iki yılın parasal tutarlarının ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır.

(5) İhale veya son başvuru tarihi yılın ilk dört ayında olan ihalelerde, bir önceki yıla ait yıl sonu bilançosunu veya bilançonun gerekli görülen bölümlerini ya da bunlara eşdeğer belgelerini sunmayanlar, iki önceki yıla ait belgelerini sunabilirler. Bu belgelerde yeterlik kriterini sağlayamayanlar ise iki önceki yılın belgeleri ile üç önceki yılın belgelerini sunabilirler. Bu durumda, belgeleri sunulan yılların parasal tutarlarının ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır.” hükmü bulunmaktadır.

Söz konusu ihaleye ait İdari Şartname’nin “İhale konusu alıma ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “.1. İhale konusu malın;

a) Adı: Kocaeli 1’inci ve 2’nci Bölge (8 ilçe) Belediyelerine Verilmek Üzere Prefabrik Beton Elemanları Alımı

b) Varsa kodu:

c) Miktarı ve türü:

3 Kalem Kocaeli 1‘inci.ve 2’nci Bölge (8 ilçe) Belediyelerine Verilmek Üzere Prefabrik Beton Elemanları Alımı

Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.

ç) Teslim edileceği yerler: Kocaeli 1’inci ve 2’nci Bölge İlçeleri (Körfez, Derince, İzmit (KBB Solaklar Şantiyesi), Kandıra, Kartepe, Başiskele, Gölcük, Karamürsel) sınırları içerisinde idarece belirlenecek yerler (depo veya imalat yerine)

d) Bu bent boş bırakılmıştır.” düzenlemesi,

Aynı Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri” başlıklı 7’nci maddesinde “7.4.2. İsteklinin ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıla ait yıl sonu bilançosu veya eşdeğer belgeleri.

a) İlgili mevzuatı uyarınca bilançosunu yayımlatma zorunluluğu olan isteklilerin, yıl sonu bilançosunu veya bilançonun gerekli kriterlerin sağlandığını gösteren bölümlerini,

b) İlgili mevzuatı uyarınca bilançosunu yayımlatma zorunluluğu olmayan isteklilerin, yıl sonu bilançosunu veya bilançonun gerekli kriterlerin sağlandığını gösteren bölümlerini ya da bu kriterlerin sağlandığını göstermek üzere serbest muhasebeci, yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavir tarafından standart forma uygun olarak düzenlenen belgeyi (Standart Form-KİK026.1/M) sunmaları gerekmektedir.

Sunulan bilanço veya eşdeğer belgelerde;

a) Belli sürelerde nakit akışını sağlayabilmesi için gerekli likiditeye ve kısa dönem (bir yıl) içinde borç ödeme gücüne sahip olup olmadığını gösteren cari oranın (dönen varlıklar/kısa vadeli borçlar) en az 0,75 olması, (hesaplama yapılırken; yıllara yaygın inşaat maliyetleri dönen varlıklardan, yıllara yaygın inşaat hakediş gelirleri ise kısa vadeli borçlardan düşülecektir),

b) Aktif varlıkların ne kadarının öz kaynaklardan oluştuğunu gösteren öz kaynak oranının (öz kaynaklar/toplam aktif) en az 0,15 olması, (hesaplama yapılırken, yıllara yaygın inşaat maliyetleri toplam aktiflerden düşülecektir),

c) Kısa vadeli banka borçlarının öz kaynaklara oranının 0,50’den küçük olması,

ve belirtilen üç kriterin birlikte sağlanması zorunludur. Sunulan bilançolarda varsa yıllara yaygın inşaat maliyetleri ile hakediş gelirleri gösterilmelidir.

Yukarıda belirtilen kriterleri bir önceki yılda sağlayamayanlar, son iki yıla ait belgelerini sunabilirler. Bu takdirde, son iki yılın parasal tutarlarının ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır.” düzenlemesi bulunmaktadır.

Söz konusu hüküm ve düzenlemelerden, kural olarak isteklilerin ihalenin bulunduğu yıldan önceki yıla ait yıl sonu bilançosunu sunması gerektiği, sunulan bu bilançoda aranılan bilanço oranlarının karşılanamaması halinde 2 önceki yıla ait yıl sonu bilançolarının birlikte sunulabileceği ve bu durumda son iki yılın parasal tutarlarının ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılacağı, ihale veya son başvuru tarihi yılın ilk dört ayında olan ihalelerde ise bir önceki yıla ait yıl sonu bilançosunu veya bilançonun gerekli görülen bölümlerini ya da bunlara eşdeğer belgelerini sunmayanların, iki önceki yıla ait belgelerini sunabileceği, bu belgelerde yeterlik kriterini sağlayamayanların ise iki önceki yılın belgeleri ile üç önceki yılın belgelerini sunabileceği, bu durumda, belgeleri sunulan yılların parasal tutarlarının ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılacağı, ihale mevzuatı kapsamında öz kaynak oranının; öz kaynaklar/toplam aktif olarak tanımlandığı, hesaplama yapılırken, yıllara yaygın inşaat maliyetlerinin toplam aktiflerden düşülmesi gerektiği, bilanço ve eşdeğer belgelerdeki öz kaynak oranının ise en az 0,15 olması gerektiği görülmüştür.

Başvuru sahibi istekli tarafından öz kaynak oranının yeterlik kriterini karşıladığı iddia edilmektedir.

Mezkur ihaleye ait ihale tarihinin 26.02.2018 olduğu, ihale tarihinin 2018 yılının ilk 4 ayı içinde bulunduğu, bu haliyle söz konusu isteklinin idarece belirlenen bilanço oranlarını karşılamak için;

-Tek başına 2017 yıl sonu bilançosunu,

-2017 yıl sonu bilançosunda aranılan oranların sağlanamaması halinde 2017 ve 2016 yıl sonu bilançolarını birlikte

-2017 yıl sonu bilançosunun sunulmaması halinde tek başına 2016 yıl sonu bilançosunu

-2017 yıl sonu bilançosunun sunulmaması halinde 2016 ve 2015 yıl sonu bilançolarını birlikte sunabileceği ve öz kaynak oranı ile ilgili yeterlik kriterini sağlayıp sağlamadığının bu yılların parasal ortalaması üzerinden değerlendirileceği anlaşılmıştır.

Söz konusu bilgiler ışığında yapılan incelemede; başvuru sahibi isteklinin teklif dosyası kapsamında, İdari Şartname’nin ilgili maddesi uyarınca sunulması istenilen bilanço veya eşdeğer belgeleri kapsamında, serbest muhasebeci mali müşavir tarafından onaylanmış 2015, 2016 ve 2017 yıllarına ait ayrıntılı bilançolar ile yine ilgili SMMM tarafından düzenlenmiş ve TÜRMOB kaşesi basılmış bilanço bilgileri tablosunun sunulduğu anlaşılmıştır.

Mevcut durumda 2017 yılına ait bilanço sunulduğu ve ilgili mevzuat hükümleri gereğince mal alımı ihalelerinde ihaleden önceki son 3 yıla ait bilançoların birlikte değerlendirilmesi mümkün olmadığı için, 2016, 2015 ve 2017 yılına ait bilanço bilgilerinin birlikte ya da tek başına 2016 yılına ait yahut tek başına 2015 yılına ait bilanço bilgilerinin veya 2015 ve 2016 yıllarına ait bilanço bilgilerinin birlikte değerlendirmeye alınamayacağı, mezkur ihalede idarece yeterlik kriteri olarak aranan bilanço oranlarının hesaplanmasında tek başına 2017 yıl sonu bilançosunun veya 2017 ve 2016 yıl sonu bilançolarının birlikte değerlendirilmesi gerektiği anlaşılmıştır. Buna göre yapılan incelemede;

Başvuru sahibi istekli tarafından teklif dosyası kapsamında sunulan 2017 yılı bilançosunda söz konusu yıla ait öz kaynak oranının 0,1131 olduğu,

2016 ve 2017 yıl sonu bilançoları birlikte değerlendirildiğinde ise, öz kaynak oranının ise öz kaynaklar/ toplam aktif olarak tanımlandığı buna göre yapılan hesaplamada isteklinin öz kaynak oranının 0,11882 olduğu, mezkur ihalede isteklilerce sağlanması istenilen öz kaynak oranının ise en az 0,15 olduğu, bu haliyle anılan isteklinin aranan öz kaynak oranını karşılamadığı görüldüğünden başvuru sahibi isteklinin bu iddiası yerinde bulunmamıştır.

2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 37’nci maddesinde “İhale komisyonunun talebi üzerine idare tekliflerin incelenmesi, karşılaştırılması ve değerlendirilmesinde yararlanmak üzere net olmayan hususlarla ilgili isteklilerden yazılı olarak tekliflerini açıklamalarını isteyebilir. Ancak bu açıklama, hiçbir şekilde teklif fiyatında değişiklik yapılması veya ihale dokümanında yer alan şartlara uygun olmayan tekliflerin uygun hale getirilmesi amacıyla istenilmez ve yapılmaz.

Tekliflerin değerlendirilmesinde, öncelikle belgeleri eksik olduğu veya teklif mektubu ile geçici teminatı usulüne uygun olmadığı 36’ncı maddeye göre ilk oturumda tespit edilen isteklilerin tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılmasına karar verilir. Ancak, teklifin esasını değiştirecek nitelikte olmaması kaydıyla, belgelerde bilgi eksikliği bulunması halinde idarece belirlenen sürede isteklilerden bu eksik bilgilerin tamamlanması yazılı olarak istenir. Belirlenen sürede bilgileri tamamlamayan istekliler değerlendirme dışı bırakılır ve geçici teminatları gelir kaydedilir. Bu ilk değerlendirme ve işlemler sonucunda belgeleri eksiksiz ve teklif mektubu ile geçici teminatı usulüne uygun olan isteklilerin tekliflerinin ayrıntılı değerlendirilmesine geçilir. Bu aşamada, isteklilerin ihale konusu işi yapabilme kapasitelerini belirleyen yeterlik kriterlerine ve tekliflerin ihale dokümanında belirtilen şartlara uygun olup olmadığı ile birim fiyat teklif cetvellerinde aritmetik hata bulunup bulunmadığı incelenir. Uygun olmadığı belirlenen isteklilerin teklifleri ile birim fiyat teklif cetvellerinde aritmetik hata bulunan teklifler değerlendirme dışı bırakılır.” hükmü,

Mal Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Bankalardan temin edilecek belgeler” başlıklı 32’nci maddesinde “(1) Mali durumu göstermek üzere bankalardan temin edilecek yeterlik belgesi, banka referans mektubudur. Banka referans mektubu, Türkiye’de veya yurt dışında faaliyet gösteren bankalardan temin edilebilir. Banka referans mektubunun ilk ilan veya davet tarihinden sonra düzenlenmiş olması zorunludur.

(2) Banka referans mektubuna ilişkin yeterlik kriterleri aşağıdaki esaslara göre belirlenir:

a) Açık ihale usulüyle yapılan ihaleler ile Kanunun 21 inci maddesinin (b) ve (c) bentlerine göre yapılan ihalelerde; isteklinin bankalar nezdindeki kullanılmamış nakdi veya gayrinakdi kredisi ya da üzerinde kısıtlama bulunmayan mevduatı, teklif edilen bedelin % 10’undan az olamaz.” hükmü bulunmaktadır.

Kamu İhale Genel Tebliği’nin “İdarelerce belgelerdeki eksik bilgilerin tamamlatılması” başlıklı 16.6’ncı maddesinde “İhale dokümanında başvuru veya teklif zarfı içinde sunulması istenilen belgeler ve bu belgelere ilgili mevzuat gereğince eklenmesi zorunlu olan eklerinden herhangi birinin, aday veya isteklilerce sunulmaması halinde, bu eksik belgeler ve ekleri idarelerce tamamlatılmayacaktır. Ancak,

a) Geçici teminat ve teklif mektuplarının Kanunen taşıması zorunlu hususlar hariç olmak üzere, sunulan belgelerde ihale sonucu açısından teklifin esasını değiştirecek nitelikte olmayan bilgi eksikliklerinin bulunması halinde, bu tür bilgi eksikliklerinin giderilmesine ilişkin belgeler,

b) Aday ve isteklilerce sunulan ve başka kurum, kuruluş ve kişilerce düzenlenen belgelerde, belgenin taşıması zorunlu asli unsurlar dışında, belgenin içeriğine ilişkin tereddüt yaratacak nitelikte olan ve belgeyi düzenleyen kurum, kuruluş veya kişilerden kaynaklanan bilgi eksikliklerinin giderilmesine ilişkin belgeler,

İdarelerce tamamlatılacaktır. Bu çerçevede, bilgi eksikliklerinin giderilmesine ilişkin belgeler, idarece ilgili kurum veya kuruluştan re’sen istenebilir. Söz konusu belgelerin aday veya istekliler tarafından tamamlatılmasının istenilmesi halinde ise bilgi eksikliklerinin giderilmesine ilişkin belgelerin niteliği dikkate alınarak idarelerce aday veya isteklilere iki iş gününden az olmamak üzere makul bir tamamlama süresi verilecektir.

16.6.2. İdarelerce bilgi eksikliklerinin tamamlatılmasına ilişkin olarak verilen süre içinde aday veya isteklilerce sunulan belgelerin, başvuru veya ihale tarihinden sonraki bir tarihte düzenlenmesi halinde, bu belgeler, aday veya isteklinin başvuru veya ihale tarihi itibarıyla ihaleye katılım şartlarını sağladığını tevsik etmesi halinde kabul edilecektir.

16.6.3. Bilgi eksikliklerinin tamamlatılmasına ilişkin belgelerin yazılı olarak istenilmesi ve aday ve isteklilerce bir dilekçe ekinde sunulması gerekmektedir. İdarece belirlenen sürede eksik bilgileri tamamlamayan aday ve isteklilerin başvuruları veya teklifleri değerlendirme dışı bırakılır ve isteklilerin geçici teminatları gelir kaydedilir.

16.6.4. İlgili mevzuatına göre ihaleye katılma şartı olarak istenmesi gereken belge veya bilgilerin idarece istenmediği ve bu durumun tekliflerin değerlendirilmesi aşamasında tespit edildiği hallerde, idarelerce bu tür belge veya bilgiler başvuruların ya da tekliflerin değerlendirilmesi aşamasında aday veya isteklilerden talep edilemeyecek ve tamamlatılamayacaktır.” açıklaması bulunmaktadır.

Söz konusu ihaleye ait İdari Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri” başlıklı 7’nci maddesinde “7.4.1 İsteklinin teklif ettiği bedelin % 10’undan az olmamak üzere bankalar nezdindeki kullanılmamış nakdi veya gayrinakdi kredisi ya da üzerinde kısıtlama bulunmayan mevduatını gösteren banka referans mektubu sunması zorunludur. Banka referans mektubunun ilk ilan veya davet tarihinden sonra düzenlenmiş olması zorunludur.

Yukarıdaki kriter, mevduat ve kredi tutarları toplanmak ya da birden fazla banka referans mektubu sunulmak suretiyle de sağlanabilir.

İş ortaklığında, ortaklardan biri, birkaçı veya tamamı tarafından ortaklık oranına bakılmaksızın bu yeterlik kriteri sağlanabilir.” düzenlemesi,

Aynı Şartname’nin “Tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 31’inci maddesinde “31.1. Tekliflerin değerlendirilmesinde, öncelikle belgeleri eksik olduğu veya teklif mektubu ile geçici teminatı usulüne uygun olmadığı ilk oturumda tespit edilen isteklilerin tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılmasına karar verilir.

31.2. Teklifin esasini değiştirecek nitelikte olmaması kaydıyla, sunulan belgelerde bilgi eksikliği bulunması halinde İdarece belirlenen sürede bu eksik bilgilerin tamamlanması yazılı olarak istenir. Bu çerçevede, tamamlatılması istenen bilgi eksikliklerinin giderilmesine ilişkin belgelerin niteliği dikkate alınarak İdare tarafından iki iş gününden az olmamak üzere makul bir tamamlama süresi verilir. Belirlenen sürede bilgileri tamamlamayanların teklifleri değerlendirme dışı bırakılır ve geçici teminatları gelir kaydedilir.

31.3. Bilgi eksikliklerinin tamamlatılmasına ilişkin olarak, verilen süre içinde isteklilerce sunulan belgelerin ihale tarihinden sonraki bir tarihte düzenlenmesi halinde, bu belgeler, isteklinin ihale tarihi itibarıyla ihaleye katilim şartlarını sağladığını tevsik etmesi durumunda kabul edilecektir.

31.4. Bu ilk değerlendirme ve işlemler sonucunda belgeleri eksiksiz ve teklif mektubu ile geçici teminatı usulüne uygun olan isteklilerin tekliflerinin ayrıntılı değerlendirilmesine geçilir.

31.5. Bu aşamada, isteklilerin ihale konusu işi yapabilme kapasitelerini belirleyen yeterlik kriterlerine ve tekliflerin ihale dokümanında belirtilen şartlara uygun olup olmadığı ile birim fiyat teklif cetvellerinde aritmetik hata bulunup bulunmadığı incelenir. Uygun olmadığı belirlenen teklifler ile birim fiyat teklif cetvellerinde aritmetik hata bulunan teklifler değerlendirme dışı bırakılır.” düzenlemesi bulunmaktadır.

Yukarıda yer alan mevzuat hükümleri ve Şartname düzenlemeleri birlikte değerlendirildiğinde, ihaleye teklif veren isteklilerin teklif ettiği bedelin %10’undan az olmamak üzere bankalar nezdindeki kullanılmamış nakdi veya gayri nakdi kredisi ya da üzerinde kısıtlama bulunmayan mevduatını gösteren banka referans mektubu sunmasının zorunlu olduğu, banka referans mektubunun ihalenin ilan tarihinden sonra düzenlenmiş olması gerektiği, teklifin esasını değiştirecek nitelikte olmaması kaydıyla belgelerde bilgi eksikliği bulunması halinde idarece belirlenen sürede isteklilerden bu eksik bilgilerin tamamlanmasının yazılı olarak isteneceği, tamamlatılması istenen bilgi eksikliklerinin giderilmesine ilişkin belgelerin niteliği dikkate alınarak idare tarafından iki iş gününden az olmamak üzere makul bir tamamlama süresi verileceği, belirlenen sürede bilgileri tamamlamayanların başvuru veya tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılacağı ve geçici teminatlarının gelir kaydedileceği anlaşılmaktadır.

Başvuru sahibi isteklinin teklif dosyasında banka referans mektubu olarak sunduğu belgenin incelenmesi neticesinde söz konusu banka referans mektubunun Türkiye Halk Bankası A.Ş. Alaca Şubesi yetkilileri tarafından imzalanıp düzenlendiği, idarenin adı kısmında Kocaeli Büyükşehir Belediyesi Ulaşım Dairesi Başkanlığı, Başvuru Sahibinin Adı kısmında Tektaş Prefabrik Beton Ürün. Mad. Akar. Nak. İnş. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti ifadelerinin yer aldığı, ancak söz konusu belgede tarih kısmına yer verilmediği, bunun yanı sıra anılan belgenin ihalenin ilk ilan tarihinden sonra düzenlendiğini kanıtlayıcı nitelikte ihale kayıt numarası (İKN) gibi bir bilgiye belgede yer verilmediği görülmüştür.

Yapılan incelemeler neticesinde, başvuru sahibi isteklinin teklif dosyasında banka referans mektubunu tevsik etmek amacıyla sunmuş olduğu belge üzerinde düzenleme tarihinin olmaması veya bu belgenin ihalenin ilan tarihinden sonra düzenlendiğini gösterir kanıtlayıcı bir ibarenin anılan belgede olmaması söz konusu belgenin ne zaman düzenlendiğinin anlaşılamamasına yol açmaktadır.

İsteklilerin ekonomik mali yeterliklerini tevsik etmek amacıyla sunacakları banka referans mektuplarının ihalenin ilk ilan tarihinden sonraki bir tarihte düzenlenmelerinin zorunlu olduğu hususu dikkate alındığında,

belge üzerinde yer alması gereken tarihin banka referans mektubunun asli bir unsuru olduğu,  ihale dokümanının ekinde yer alan standart formda tarih bilgisine yer verildiği, bu bağlamda sunulan belgede düzenleme tarihinin yer almamasının idare tarafından bilgi eksikliği kapsamında değerlendirilemeyeceği sonucuna varıldığından

başvuru sahibi isteklinin iddiası yerinde görülmemiş olup anılan isteklinin teklifinin bu gerekçeyle değerlendirme dışı bırakılmasında mevzuata aykırılık bulunmadığı neticesine ulaşılmış ve başvuru sahibi isteklinin bu iddiası yerinde bulunmamıştır.

B) İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in 18’inci maddesinin ikinci fıkrası yönünden yapılan inceleme sonucunda tespit edilen aykırılıklar ve buna ilişkin inceleme ve hukuki değerlendirme aşağıda yapılmıştır.

Mezkur ihaleye ait ihale tarihinin 26.02.2018 olduğu, söz konusu tarihin yılın ilk 4 ayı içinde bulunduğu bu haliyle isteklilerin idarece belirlenen bilanço oranlarını karşılamak için;

-Tek başına 2017 yıl sonu bilançosunu,

-2017 yıl sonu bilançosunda aranılan oranların sağlanamaması halinde 2017 ve 2016 yıl sonu bilançolarını birlikte,

-2017 yıl sonu bilançosunun sunulmaması halinde tek başına 2016 yıl sonu bilançosunu,

-2017 yıl sonu bilançosunun sunulmaması halinde 2016 ve 2015 yıl sonu bilançolarını birlikte sunabileceği ve öz kaynak oranı ile ilgili yeterlik kriterini sağlayıp sağlamadığına bu yılların parasal ortalaması üzerinden bakılacağı anlaşılmıştır.

Buna göre, isteklilerin teklif dosyası kapsamında sunmuş olduğu belgeler incelendiğinde; Ay Taş İmalat İnş. Taah. Müh. Tic. Ltd. Şti.- Abdullah Turhan İş Ortaklığı’nın pilot ortağı olan Ay Taş İmalat İnş. Taah. Müh. Tic. Ltd. Şti. tarafından 2014 ve 2015 yılına ait bilanço bilgilerini içeren bilanço bilgileri tablosunun ve 2015 yıl sonu bilançosunun sunulduğu söz konusu bilançoda 2015 ve 2014 yılına ait bilanço bilgilerinin bulunduğu, ayrıca idarece 2015 ve 2014 yılı ilgili bilanço rakamlarının ortalaması alınarak değerlendirme yapıldığı görülmüştür.

Bu kapsamda yapılan değerlendirme sonucunda isteklilerin, idarece belirlenen bilanço yeterlik oranlarını sağlamak için tek başına 2015 yıl sonu ait bilançosunu, yahut 2015 ve 2014 yıllarına ait yıl sonu bilançolarını birlikte sunmasının ve idarece bu bilançolar üzerinden değerlendirme yapılmasının kamu ihale mevzuatı açısından mümkün olmadığı, mevcut durumda isteklinin teklif dosyası kapsamında sunduğu söz konusu bilançoların idarece değerlendirmeye alınamayacağı ve bu durumda bahse konu isteklinin idarece belirlenen bilanço oranlarını karşılayamayacağı görüldüğünden Ay Taş İmalat İnş. Taah. Müh. Tic. Ltd. Şti.- Abdullah Turhan İş Ortaklığı’nın sunmuş olduğu teklifin değerlendirme dışı bırakılması gerekmektedir.

Sonuç olarak, yukarıda belirtilen mevzuata aykırılıkların düzeltici işlemle giderilebilecek nitelikte olduğu tespit edildiğinden, Ay Taş İmalat İnş. Taah. Müh. Tic. Ltd. Şti.- Abdullah Turhan İş Ortaklığı’nın teklifinin değerlendirme dışı bırakılması ve bu aşamadan sonraki ihale işlemlerinin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici işlem belirlenmesine,

Oybirliği ile karar verildi.