Bilançoda hangi borçlar kısa ve uzun vadeli borçlar kapsamında değerlendirilir mi?
KAMU İHALE KURUL KARARI
Toplantı No : 2018/045
Gündem No : 51
Karar Tarihi : 08.08.2018
Karar No : 2018/UH.I-1497
BAŞVURU SAHİBİ:
Yavuz Selim ER,
İHALEYİ YAPAN İDARE:
Osmangazi Belediye Başkanlığı,
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2015/80458 İhale Kayıt Numaralı “Osmangazi Belediyesi Sınırları Dahilinde 1’inci Bölge İçinde Kalan Mahallelerin Katı Atıklarının Toplanması, Nakliyesi ve Temizliği” İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
Osmangazi Belediye Başkanlığı tarafından 04.08.2015 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Osmangazi Belediyesi Sınırları Dahilinde 1’inci Bölge İçinde Kalan Mahallelerin Katı Atıklarının Toplanması, Nakliyesi ve Temizliği” ihalesine ilişkin olarak Yavuz Selim Er’in 13.07.2017 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 24.07.2017 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 28.07.2017 tarih ve 42693 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 28.07.2017 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur. 27.06.2018 tarihli ve 2018/MK-227 sayılı Kurul kararı gereğince yapılan incelemeye aşağıda yer verilmiştir.
Başvuruya ilişkin olarak 2017/1885-02 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,
1) İhale üzerinde bırakılan Ortem A.Ş.nin teklif kapsamında sunduğu Ticaret Odası Kaydı’nın uygun olmadığı, söz konusu belge üzerindeki tarihin, ihalenin içinde yapıldığı yıla ait olmadığı,
2) İhale üzerinde bırakılan isteklinin birim fiyat teklif cetvelinde aritmetik hata bulunduğu, işçilik giderinin asgari işçilik maliyetinin altında olduğu,
3) İhale üzerinde bırakılan isteklinin sunduğu geçici teminat mektubundaki tutarın vermesi gereken tutarın altında olduğu, teminat süresinin İdari Şartname’nin 26.3’üncü maddesinde belirlenen süreden kısa olduğu, verilen teminat mektubunun Maliye Bakanlığı tarafından belirlenen kriterleri karşılamadığı, geçici teminat mektubunu imzalayan yetkililerin tutarları imzalamaya yetkisi bulunmadığı,
4) İhale üzerinde bırakılan isteklinin banka referans mektubunda yer alan krediler ve mevduat toplamlarının teklif ettiği bedelin %10’unu karşılamadığı, banka referans mektubu ve teyit yazısının faks şeklinde olduğu, üzerlerinde şube yetkililerinden en az 2 kişinin imzası bulunması gerekirken tek kişi tarafından imzalandığı, aldığı bankanın genel müdürlük teyidinin teklif dosyası içerisinde yer almadığı, banka referans mektubu üzerindeki tarihin yönetmelik hükümlerine uygun olmadığı,
5) İhale üzerinde bırakılan isteklinin Cari Oran, Öz Kaynak Oranı ve Kısa Vadeli Banka Borçları/Öz Kaynaklar Oranının İdari Şartname’de istenen oranları karşılamadığı, Kısa Vadeli Banka Borçları/Öz Kaynaklar Oranında kısa vadeli banka borçlarında gösterilmesi gereken 1 yıldan az vadeli banka kredilerinin uzun süreli banka borçlarında gösterilerek kısa vadeli banka borçlarının az gösterildiği, Standart Form-KİK025.1/H Bilanço Bilgileri Tablosunun 7 no’lu dip notunda yuvarlama yapılamayacağının belirtildiği ancak bu maddeye aykırı olarak yuvarlama yapılarak oranlar tutturulmaya çalışıldığı, sunulan bilançolarda yıllara yaygın inşaat maliyetleri ile hakediş gelirlerinin gösterilmediği,
6) İhale üzerinde bırakılan isteklinin iş hacmine ilişkin sunduğu belgenin İdari Şartname’nin 7.4.3’üncü maddesinde istenilen asgari tutarı sağlamadığı, bu belgelerin istekli tarafından imzalanmadığı, araç tespit raporlarında SMMM veya YMM onayı ve TÜRMOB kaşesinin olmadığı, TÜRMOB kaşesinin Resmi Gazete’de belirtilen şekle uygun olmadığı,
7) İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından sunulan iş bitirme belgesinin teklifi karşılamadığı ve yetkisi olmayan kişilerce imzalandığı,
8) İdari Şartname’nin 7.5.3’üncü maddesinde TS 13111 İşyerleri – Kent Temizliği Hizmet Yeterlilik Belgesi, ISO 9001: 2008 Kalite Yönetim Sistem Belgesi, ISO 14001: 2004 Çevre Yönetim Sistem Belgesi yeterlik kriteri olarak belirlendiği, söz konusu firmanın kalite yönetim sistem belgesinde ve çevre yönetim sistem belgesinde TÜRKAK onayının bulunmadığı ve geçerlik sürelerinin de dolduğu, belgeyi veren kuruluşun akredite olduğuna dair Türk Akreditasyon Kurumundan alınmış akreditasyon belgesinin teklif kapsamında bulunmadığı,
9) a- 1,5 m3’lük kasa hacimli çöp aracına ilişkin olarak, ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından sunulan söz konusu araca ilişkin belgeler incelendiğinde, damper boşaltma sisteminin mevcut olmadığı, kasa tipinin acık kasalı tip olmadığı, aracın benzin motorunun 10 KW ve elektrik motorunun 4 KW güce sahip olduğu, teknik belgelerin birbiriyle çeliştiği, gerçeği yansıtmayan motor güçlerinin belirtildiği, noter tespit tutanağında, YMM ve SMMM raporundaki bilgilerin yanlış bilgileri yansıttığı ve söz konusu raporların usulüne uygun düzenlenmediği, anılan aracın istiap haddine göre uygun olmadığı,
b- 1 adet 5+1 m3-6+1 m3’lük kasa hacimli çöp kamyonuna ilişkin olarak, ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından sunulan söz konusu araca ilişkin belgeler incelendiğinde, Teknik Şartname’de yer alan özelliklerin karşılanmadığı, sunulan belgelerin birbiriyle çeliştiği, araç ruhsat bilgileri, AİTM bilgileri ve diğer tevsik edici belgelerdeki bilgilerin kendi arasında çeliştiği, teklif kapsamında sunulan belgelerin devletin yetkili kıldığı ilgili kurumlar, yetkili satıcı ve yetkili üreticiler tarafından düzenlenmediği, sadece 5 m3 veya 6 m3 ibarelerinin bulunduğu, artı 1 veya artı 1,5 m3 ibarelerinin bulunmadığı, anılan aracın istiap haddine göre uygun olmadığı,
c- 1 adeti, 7+1 m3 – 8+1 m3’lük kasa hacimli çöp kamyonlarından bir adedi 4×4 şaseli olmak üzere, toplam 4 adet çöp kamyonuna ilişkin olarak, ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından sunulan söz konusu araca ilişkin belgeler incelendiğinde, Teknik Şartname’de yer alan özelliklerin karşılanmadığı, sunulan belgelerin birbiriyle çeliştiği, araç ruhsat bilgileri, AİTM bilgileri ve diğer tevsik edici belgelerdeki bilgilerin kendi arasında çeliştiği, teklif kapsamında sunulan belgelerin devletin yetkili kıldığı ilgili kurumlar, yetkili satıcı ve yetkili üreticiler tarafından düzenlenmediği, sadece 7 m3 veya 8 m3 ibarelerinin bulunduğu, artı 1 veya artı 1,5 m3 ibarelerinin bulunmadığı, 3 adet 7+1 m3– 8+1 m3’lük kasa hacimli hidrolik sıkıştırmalı çöp kamyonunun istiap haddine göre uygun olmadığı,
ç-1 adet 7+1m3 – 8+1m3 hidrolik sıkıştırmalı 4×4 çöp aracına ilişkin olarak, yetkili imalatçılardan alınmış onaylı tevsik edici belgelerin bulunmasının gerektiği, ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından sunulan söz konusu araca ilişkin belgeler incelendiğinde, araçların teknik şartnamede yeterlilik kriteri olarak belirlenmiş özelliklerini tevsik edici yanlış ve yanıltıcı belgelerin ihale dosyasında yer aldığının görüldüğü, araç ruhsatındaki istiap haddi ile AİTM’deki istiap haddinin birbiri ile örtüşmediği, aracın söz konusu istekli tarafından ikinci el olarak alındığı, Karayolları Trafik Kanunu yasal yük tasıma sınır (istiap haddi) değerinin aşıldığı, sunulan belgelerin eksik, yanlış ve yanıltıcı olduğu,
d- 2 adet 13+1,5 m3 – 15+1,5 m3 kasa hacimli çöp kamyonuna ilişkin olarak ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından sunulan söz konusu araçlara ilişkin belgeler incelendiğinde, Teknik Şartname’de yer alan özelliklerin karşılanmadığı, sunulan belgelerin birbiriyle çeliştiği, araç ruhsat bilgileri, AİTM bilgileri ve diğer tevsik edici belgelerdeki bilgilerin kendi arasında çeliştiği, teklif kapsamında sunulan belgelerin devletin yetkili kıldığı ilgili kurumlar, yetkili satıcı ve yetkili üreticiler tarafından düzenlenmediği, sadece 13 m3 veya 15 m3 ibarelerinin bulunduğu, artı 1 veya artı 1,5 m3 ibarelerinin bulunmadığı, Karayolları Trafik Kanunu yasal yük tasıma sınır (istiap haddi) değerinin aşıldığı,
e-Yol süpürme özellikli çöp kamyonuna ilişkin olarak ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından sunulan söz konusu araca ilişkin belgeler incelendiğinde, aracın söz konusu istekli tarafından ikinci el olarak alındığı, belgelerin birbiriyle çeliştiği, Teknik Şartname’de yer alan özelliklerin karşılanmadığı, Karayolları Trafik Kanunu yasal yük tasıma sınır (istiap haddi) değerinin aşıldığı, araç ruhsatındaki istiap haddi ile AİTM’deki istiap haddinin birbiri ile örtüşmediği,
f- Hidrostatik süpürme aracı bir, hidrostatik süpürme aracı üç, hidrostatik süpürme aracı dört araçlarına ilişkin olarak ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından sunulan söz konusu araçlara ilişkin belgeler incelendiğinde, belgelerin birbiriyle çeliştiği, Teknik Şartname’de yer alan özelliklerin karşılanmadığı, teknik özellikleri tevsik edici belgelerden olan iş makinesi tescil belgesi, devletin yetkili kıldığı ilgili kurumlardan alınmış kapasite raporları ve teknik özelliklerini belirtir bilgi ve belgeler, faturalar ve katalogdaki atık tank kapasitesi hacmi, sürüş motoru gücü, temiz su deposu hacmi, makinenin önünde sağ ve solunda olması gereken fırça sistemi, azami hız sınırı (km/saat), boş ağırlığı, azami süpürge genişliği ve şarj ile asgari kaç saat çalışacağına ilişkin bilgilerin teklif kapsamında sunulmadığı iddialarına yer verilmiştir.
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.
04.08.2015 tarihinde yapılan ihaleye 3 istekli tarafından teklif verildiği, ihale komisyonu tarafından yapılan değerlendirmeye göre evrakları geçersiz olan Reis Tur. Taş. ve Tem. Hiz. San. Tic. Ltd. Şti.nin teklifinin değerlendirme dışı bırakıldığı, ihalenin Yavuz Selim Er’in üzerinde bırakıldığı, ORTEM A.Ş.nin ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi istekli olarak belirlendiği, ORTEM A.Ş.nin Kuruma itirazen şikâyet başvurusunda bulunduğu, Kurulca alınan 16.12.2015 tarihli ve 2015/UH.I-3412 sayılı karar ile “4734 sayılı Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen şikayet başvurusunun reddine” karar verildiği, anılan Kurul kararının iptali ve yürütmenin durdurulması istemiyle, ORTEM A.Ş. tarafından açılan davada, Ankara 11. İdare Mahkemesinin 24.05.2016 tarihli ve E: 2016/395, K: 2016/1657 sayılı kararı ile “… Açıklanan nedenlerle; dava konusu işlemin davacının 9. iddiasında yer alan 16 ER 837 plakalı aracın trafikten çekilmesi yününden iptaline, kalan iddialar yönünden davanın reddine” şeklinde gerekçe belirtilerek 9’uncu iddianın 16 ER 837 plakalı araç için yapılan değerlendirmelerin yer aldığı kısmın iptaline karar verildiği, temyiz incelemesi sonucunda ise Danıştay Onüçüncü Dairesinin 16.02.2017 tarihli ve E: 2016/4153, K: 2017/384 sayılı karar ile “davanın reddine ilişkin kısmının onanmasına; dava konusu işlemin iptali yönündeki kısmının yukarıda belirtilen gerekçeyle onanmasına” karar verildiği anlaşılmıştır.
Söz konusu Ankara 11. İdare Mahkemesi kararının uygulanmasını teminen alınan 28.09.2016 tarihli ve 2016/MK-492 sayılı Kurul kararı ile “… 1- Kamu İhale Kurulunun 16.12.2015 tarihli ve 2015/UH.I-3412 sayılı kararının 9’uncu iddianın 16 ER 837 plakalı araç için yapılan değerlendirmelerin yer aldığı kısmının iptaline,
2- Anılan Mahkeme kararında belirtilen gerekçeler doğrultusunda, 4734 sayılı Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince, düzeltici işlem belirlenmesine,” karar verildiği, anılan Kurul kararı üzerine 05.07.2017 tarihli ihale komisyonu kararı ile yüklenici Yavuz Selim Er’in teklifinin değerlendirme dışı bırakılmasına ve ihalenin ORTEM A.Ş. üzerinde kalmasına karar verildiği, 14.07.2017 tarihinde ORTEM A.Ş. ile sözleşme imzalandığı anlaşılmıştır.
Bunun üzerine, başvuru sahibi Yavuz Selim Er’in 13.07.2017 tarihinde idareye şikâyet başvurusunda bulunduğu, idarenin şikâyeti uygun bulmadığı ve başvuru sahibinin 28.07.2017 tarihinde Kurum kayıtlarına alınan dilekçesi ile Kuruma itirazen şikâyet başvurusunda bulunduğu, Kurulca alınan 22.08.2017 tarihli ve 2017/UH.I-2320 sayılı karar ile “4734 sayılı Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen şikayet başvurusunun reddine” karar verildiği, anılan Kurul kararının iptali ve yürütmenin durdurulması istemiyle, Yavuz Selim Er tarafından açılan davada, Ankara 9. İdare Mahkemesinin 24.11.2017 tarihli ve E:2017/3087 sayılı kararı ile “yürütmenin durdurulmasına” karar verildiği anlaşılmıştır.
Bahse konu Ankara 9. İdare Mahkemesi kararının uygulanmasını teminen alınan 11.01.2018 tarihli ve 2018/MK-15 sayılı Kurul kararı ile “1- 22.08.2017 tarih ve 2017/UH.I-2320 sayılı Kurul Kararının iptaline,
2- Anılan Mahkeme kararında belirtilen gerekçeler doğrultusunda, başvuru sahibinin iddialarının esasının incelenmesine geçilmesine” karar verildiği anlaşılmıştır.
Bunun üzerine başvuru sahibinin iddialarının esasının incelenmesi neticesinde alınan 07.02.2018 tarihli ve 2018/UH.I-354 sayılı Kurul kararı ile “4734 sayılı Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen şikayet başvurusunun reddine” karar verilmiştir.
Ardından, davacı Yavuz Selim Er tarafından söz konusu Kurul kararının iptali ve yürütmenin durdurulması istemiyle açılan davada, Ankara 8. İdare Mahkemesinin 25.05.2018 tarihli E: 2018/766 sayılı kararında “…Açıklanan nedenlerle; hukuka aykırılığı açık olan dava konusu itirazen şikayet başvurusunda yer alan 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7 ve 8’inci iddiaların reddedilmesine ilişkin Kurul kararının uygulanması halinde telafisi güç zararlar doğabileceğinden 2577 sayılı Kanunun 27. maddesi uyarınca teminat alınmaksızın yürütülmesinin durdurulmasına, dava konusu itirazen şikayet başvurusunda yer alan 9. iddianın reddedilmesine ilişkin Kurul kararına yönelik, yürütmeyi durdurma talebinin reddine…” gerekçesiyle yürütmenin durdurulması isteminin kısmen kabulüne/kısmen reddine karar verilmiştir.
Anılan Ankara 8. İdare Mahkemesi kararının uygulanmasını teminen alınan 27.06.2018 tarihli ve 2018/MK-227 sayılı Kurul kararı ile “1- Kamu İhale Kurulunun 07.02.2018 tarihli ve 2018/UH.I-354 sayılı kararının 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7 ve 8’inci iddialar ile ilgili kısmının iptaline,
2- Anılan Mahkeme kararında belirtilen gerekçeler doğrultusunda, başvuru sahibinin 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7 ve 8’inci iddialarının esasının incelenmesine” karar verildiği anlaşılmıştır.
Bu doğrultuda, mahkeme kararında belirtilen gerekçeler üzerine alınan Kurul kararında yer alan başvuru sahibinin 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7 ve 8’inci iddialarına ilişkin inceleme ve değerlendirme aşağıda yer almaktadır.
1. Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Aday veya isteklinin mesleki faaliyetini sürdürdüğünü ve teklif vermeye yetkili olduğunu gösteren belgeler” başlıklı 38’inci maddesinde “(1) İhalelerde aday veya isteklilerden;
a) Gerçek kişi olması halinde, kayıtlı olduğu ticaret ve/veya sanayi odasından ya da ilgili meslek odasından, ilk ilan veya davet tarihinin ya da ihale veya son başvuru tarihinin içinde bulunduğu yılda alınmış, odaya kayıtlı olduğunu gösterir belgenin,
b) Tüzel kişi olması halinde, ilgili mevzuatı gereği kayıtlı olduğu ticaret ve/veya sanayi odasından, ilk ilan veya davet tarihinin ya da ihale veya son başvuru tarihinin içinde bulunduğu yılda alınmış, tüzel kişiliğin odaya kayıtlı olduğunu gösterir belgenin,
c) Gerçek kişi olması halinde, noter tasdikli imza beyannamesinin,
ç) Tüzel kişi olması halinde, ilgisine göre tüzel kişiliğin ortakları, üyeleri veya kurucuları ile tüzel kişiliğin yönetimindeki görevlileri belirten son durumu gösterir Ticaret Sicil Gazetesi, bu bilgilerin tamamının bir Ticaret Sicil Gazetesinde bulunmaması halinde, bu bilgilerin tümünü göstermek üzere ilgili Ticaret Sicil Gazeteleri veya bu hususları gösteren belgeler ile tüzel kişiliğin noter tasdikli imza sirkülerinin, istenilmesi zorunludur.” hükmü yer almaktadır.
İdari Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri” başlıklı 7’nci maddesinde “7.1. İsteklilerin ihaleye katılabilmeleri için aşağıda sayılan belgeleri teklifleri kapsamında sunmaları gerekir:
a) Mevzuatı gereği kayıtlı olduğu ticaret ve/veya sanayi odası veya ilgili meslek odası belgesi;
1) Gerçek kişi olması halinde, kayıtlı olduğu ticaret ve/veya sanayi odasından ya da ilgili meslek odasından, ilk ilan veya ihale tarihinin içinde bulunduğu yılda alınmış, odaya kayıtlı olduğunu gösterir belge,
2) Tüzel kişi olması halinde, ilgili mevzuatı gereği kayıtlı bulunduğu ticaret ve/veya sanayi odasından, ilk ilan veya ihale tarihinin içinde bulunduğu yılda alınmış, tüzel kişiliğin odaya kayıtlı olduğunu gösterir belge…” düzenlemesi yer almaktadır.
İhale üzerinde bırakılan Ortem A.Ş. tarafından teklif kapsamında Ortem A.Ş.ye ait Bursa Ticaret ve Sanayi Odasından alınmış 04.06.2015 tarihli Oda Sicil Kayıt Sureti’nin sunulduğu ve söz konusu belgenin oda sicil müdürünce imzalandığı görülmüştür.
Yapılan değerlendirme neticesinde, ihale üzerinde bırakılan Ortem A.Ş. tarafından ilgili mevzuatı gereği kayıtlı bulunduğu ticaret ve sanayi odasından, ilk ilan veya ihale tarihinin içinde bulunduğu yılda alınmış, odaya kayıtlı olduğunu gösterir belgenin teklif kapsamında sunulduğu anlaşıldığından başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
2. Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 37’nci maddesinde “İhale komisyonunun talebi üzerine idare tekliflerin incelenmesi, karşılaştırılması ve değerlendirilmesinde yararlanmak üzere net olmayan hususlarla ilgili isteklilerden yazılı olarak tekliflerini açıklamalarını isteyebilir. Ancak bu açıklama, hiçbir şekilde teklif fiyatında değişiklik yapılması veya ihale dokümanında yer alan şartlara uygun olmayan tekliflerin uygun hale getirilmesi amacıyla istenilmez ve yapılmaz.
Tekliflerin değerlendirilmesinde, öncelikle belgeleri eksik olduğu veya teklif mektubu ile geçici teminatı usulüne uygun olmadığı 36 ncı maddeye göre ilk oturumda tespit edilen isteklilerin tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılmasına karar verilir. Ancak, teklifin esasını değiştirecek nitelikte olmaması kaydıyla, belgelerde bilgi eksikliği bulunması halinde idarece belirlenen sürede isteklilerden bu eksik bilgilerin tamamlanması yazılı olarak istenir. Belirlenen sürede bilgileri tamamlamayan istekliler değerlendirme dışı bırakılır ve geçici teminatları gelir kaydedilir. Bu ilk değerlendirme ve işlemler sonucunda belgeleri eksiksiz ve teklif mektubu ile geçici teminatı usulüne uygun olan isteklilerin tekliflerinin ayrıntılı değerlendirilmesine geçilir. Bu aşamada, isteklilerin ihale konusu işi yapabilme kapasitelerini belirleyen yeterlik kriterlerine ve tekliflerin ihale dokümanında belirtilen şartlara uygun olup olmadığı ile birim fiyat teklif cetvellerinde aritmetik hata bulunup bulunmadığı incelenir. Uygun olmadığı belirlenen isteklilerin teklifleri ile birim fiyat teklif cetvellerinde aritmetik hata bulunan teklifler değerlendirme dışı bırakılır.” hükmü yer almaktadır.
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Başvuruların ve tekliflerin alınması, açılması ve belgelerdeki bilgi eksikliklerinin tamamlatılması” başlıklı 56’ncı maddesinin yedinci fıkrasında birim fiyat teklif cetvellerinde aritmetik hata bulunduğu tespit edilen isteklilere ait tekliflerin değerlendirme dışı bırakılacağı hüküm altına alınmıştır.
İhale üzerinde kalan Ortem A.Ş.nin ihale dokümanında yer alan standart form ile uyumlu teklif mektubu eki birim fiyat teklif cetvelinde yer alan miktar ve birim fiyat tutarların çarpım ve toplamında herhangi bir aritmetik hata bulunmadığı görülmüştür.
Öte yandan, ihale üzerinde bırakılan isteklinin teklifindeki işçilik maliyetinin 42.787.858,00 TL olduğu ve asgari işçilik maliyetini karşıladığı görülmüştür.
Bu çerçevede, anılan isteklinin sunduğu teklif mektubu eki birim fiyat teklif cetvelinde yer alan miktar ve birim fiyat tutarların çarpım ve toplamında herhangi bir aritmetik hata bulunmadığı ve isteklinin asgari işçilik maliyetini sağladığı anlaşıldığından başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
3. Başvuru sahibinin 3’üncü iddiasına ilişkin olarak:
4734 sayılı Kanun’un “Geçici teminat” başlıklı 33’üncü maddesinde “İhalelerde, teklif edilen bedelin % 3’ünden az olmamak üzere, istekli tarafından verilecek tutarda geçici teminat alınır…” hükmü,
Aynı Kanun’un “Teminat mektupları” başlıklı 35’inci maddesinde “Bu Kanun kapsamında verilecek teminat mektuplarının kapsam ve şeklini tespite Kamu İhale Kurumu yetkilidir.
32 nci maddeye göre belirlenen tekliflerin geçerlilik süresinden en az otuz gün fazla süreli olmak kaydıyla, geçici teminat mektuplarında süre belirtilir. Teklif geçerlilik süresinin uzatılması halinde, geçici teminat mektuplarının süresi de aynı süre ile uzatılır. Kesin teminat mektuplarının süresi ihale konusu işin bitiş tarihi dikkate alınmak suretiyle idare tarafından belirlenir.
İlgili mevzuatına aykırı olarak düzenlenmiş teminat mektupları kabul edilmez.” hükmü,
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Teminatlar” başlıklı 55’inci maddesinde “(1) İhalelerde, teklif edilen bedelin yüzde üçünden az olmamak üzere, istekli tarafından verilecek tutarda geçici teminat alınır.
…
(4) İstekli veya yüklenici tarafından, teminat olarak banka teminat mektubu verilmesi halinde, bu teminat mektuplarının kapsam ve şeklinin, bu Yönetmeliğin ekinde yer alan standart formlara uygun olması zorunludur. Standart formlara uygun olarak düzenlenmemiş teminat mektupları geçerli kabul edilmez.
(5) Geçici teminat olarak sunulan teminat mektuplarında geçerlilik tarihi belirtilmelidir. Bu tarih, ihale dokümanında belirtilen teklif geçerlilik süresinin bitiminden itibaren otuz günden az olmamak üzere istekli tarafından belirlenir.
…
(9) Gerek görüldüğünde teminat mektuplarının ilgili bankanın genel müdürlüğünden veya şubesinden teyidi idarelerce yapılabilir. Yapılan teyitlerde, bankanın en az iki yetkilisinin imzasının bulunması gerekir…” hükmü yer almaktadır.
İdari Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri” başlıklı 7’nci maddesinin birinci fıkrasının (ç) bendinde “Bu Şartnamede belirlenen geçici teminata ilişkin standart forma uygun geçici teminat mektubu veya geçici teminat mektupları dışındaki teminatların Saymanlık ya da Muhasebe Müdürlüklerine yatırıldığını gösteren makbuzlar,” düzenlemesi,
Anılan Şartname’nin “Geçici teminat” başlıklı 26’ncı maddesinde “26.1. İstekliler teklif ettikleri bedelin % 3’ünden az olmamak üzere kendi belirleyecekleri tutarda geçici teminat vereceklerdir. Teklif edilen bedelin % 3’ünden az oranda geçici teminat veren isteklinin teklifi değerlendirme dışı bırakılır.
26.2. İsteklinin ortak girişim olması halinde toplam geçici teminat miktarı, ortaklık oranına veya işin uzmanlık gerektiren kısımlarına verilen teklif tutarlarına bakılmaksızın ortaklardan biri veya birkaçı tarafından karşılanabilir.
26.3. Geçici teminat olarak sunulan teminat mektuplarında geçerlilik tarihi belirtilmelidir. Bu tarih, 31.12.2015 tarihinden önce olmamak üzere istekli tarafından belirlenir.
26.4. Kabul edilebilir bir geçici teminat ile birlikte verilmeyen teklifler, istenilen katılma şartlarının sağlanamadığı gerekçesiyle İdare tarafından değerlendirme dışı bırakılacaktır.” düzenlemesi yer almaktadır.
İtirazen şikâyete konu olan ve ihale üzerine bırakılan Ortem A.Ş. tarafından geçici teminat kapsamında sunulan Türk Ekonomi Bankası A.Ş. Marmara Kurumsal Şubesi tarafından düzenlenen 31.07.2015 tarih 262.107219.58 sayılı geçici teminat mektubunun 30.06.2016 tarihine kadar geçerli olduğu, dolayısıyla İdari Şartname’de aranan 31.12.2015 tarihine kadar geçerli olma şartını sağladığı, öte yandan 2.200.000,00 TL olan belge tutarının teklif edilen bedelin %3’ünün üzerinde olduğu (67.617.766,00*0,03=2.028.532,98 TL), verilen teminat mektubunun Türk Ekonomi Bankası A.Ş. Marmara Kurumsal Şubesince verildiğine ilişkin teyidinin teklif kapsamında bulunduğu ve anılan teminat mektubu ve teyidinin yönetici ve yönetici yardımcısı tarafından imzalandığı, sunulan teminat mektubunun mevzuatta ve İdari Şartname’de belirlenen kriterleri karşıladığı anlaşıldığından, başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
4. Başvuru sahibinin 4’üncü iddiasına ilişkin olarak:
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Bankalardan temin edilecek belgeler” başlıklı 34’üncü maddesinde “(1) Mali durumu göstermek üzere bankalardan temin edilecek yeterlik belgesi, banka referans mektubudur. Banka referans mektubu, Türkiye’de veya yurt dışında faaliyet gösteren bankalardan temin edilebilir. Banka referans mektubunun ilk ilan veya davet tarihinden sonra düzenlenmiş olması zorunludur.
(2) Banka referans mektubuna ilişkin yeterlik kriterleri aşağıdaki esaslara göre belirlenir:
a) Açık ihale usulüyle yapılan ihaleler ile Kanunun 21 inci maddesinin (b) ve (c) bentlerine göre yapılan ihalelerde; isteklinin bankalar nezdindeki kullanılmamış nakdi veya gayrinakdi kredisi ya da üzerinde kısıtlama bulunmayan mevduatı, teklif edilen bedelin % 10’undan az olamaz.
…
c) Yukarıdaki bentlerde belirtilen kriterler, mevduat ve kredi tutarları toplanmak ya da birden fazla banka referans mektubu sunulmak suretiyle de sağlanabilir.
…
(4) Gerek görüldüğünde, banka referans mektubunun teyidi ilgili bankanın genel müdürlüğünden veya şubesinden idarelerce yapılır. Yapılan teyitlerin bankanın en az iki yetkilisinin imzasını taşıması zorunludur …” hükmü yer almaktadır.
İdari Şartname’nin “Ekonomik ve mali yeterliğe ilişkin belgeler ve bu belgelerin taşıması gereken kriterler” başlıklı 7.4’üncü maddesinde “7.4.1. İsteklinin teklif ettiği bedelin % 10’undan az olmamak üzere bankalar nezdindeki kullanılmamış nakdi veya gayrinakdi kredisi ya da üzerinde kısıtlama bulunmayan mevduatını gösteren banka referans mektubu sunması zorunludur. Banka referans mektubunun ilk ilan tarihinden sonra düzenlenmiş olması zorunludur.
Yukarıdaki kriter, mevduat ve kredi tutarları toplanmak ya da birden fazla banka referans mektubu sunulmak suretiyle de sağlanabilir.
İş ortaklığında, ortaklardan biri, birkaçı veya tamamı tarafından ortaklık oranına bakılmaksızın bu yeterlik kriteri sağlanabilir…” düzenlemesi yer almaktadır.
İtirazen şikâyete konu olan ve ihale üzerine bırakılan Ortem A.Ş.ye ait Türk Ekonomi Bankası A.Ş. Marmara Kurumsal Şubesi tarafından düzenlenen 03.08.2015 tarihli ve 87071 sayılı banka referans mektubunun incelendiğinde, bahse konu belgenin söz konusu ihalenin düzeltme ilan tarihi olan 10.07.2015 tarihinden sonra düzenlendiği, kullanılmamış nakdi kredisinin 1.000.000,00 TL, gayri nakdi kredisinin ise 8.000.000,00 TL olduğu, kredi miktarının teklif bedeli olan 67.617.766,00 TL’nin %10’unun üzerinde olduğu (67.617.766,00*0.10=6.761.776,60), söz konusu belgenin faks şeklinde olmadığı ve belgede 2 şube yetkilisinin imzasının bulunduğu, banka referans mektubunun teyidinin gerek görüldüğünde ilgili bankanın genel müdürlüğünden veya şubesinden idarelerce yapılacağı, bu çerçevede sunulan banka referans mektubunun mevzuatta ve İdari Şartname’de belirlenen kriterleri karşıladığı anlaşıldığından başvuru sahibinin iddiası yerinde görülmemiştir.
5. Başvuru sahibinin 5’inci iddiasına ilişkin olarak:
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Bilanço veya eşdeğer belgeler” başlıklı 35’inci maddesinde “(1) Bilançonun veya eşdeğer belgelerin istenildiği ihalelerde ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıla ait;
a) Yayınlanması zorunlu olan yıl sonu bilançosunun veya gerekli bölümlerinin,
b) (a) bendinde belirtilen belgelere eşdeğer belgelerin,
her ikisinin de idarece istenilmesi zorunludur.
(2) Bilanço veya eşdeğer belgeler kapsamında;
a) İlgili mevzuatı uyarınca bilançosunu yayımlatma zorunluluğu olan aday ve istekliler yıl sonu bilançosunu veya bilançonun üçüncü fıkradaki kriterlerin sağlandığını gösteren bölümlerini,
b) İlgili mevzuatı uyarınca bilançosunu yayımlatma zorunluluğu olmayan aday ve istekliler yıl sonu bilançosunu veya bilançonun üçüncü fıkradaki kriterlerin sağlandığını gösteren bölümlerini ya da bu kriterlerin sağlandığını göstermek üzere serbest muhasebeci, yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavirce standart forma uygun olarak düzenlenen belgeyi sunar.
(3) Adayın veya isteklinin ikinci fıkra uyarınca sunduğu belgelerde;
a) Belli sürelerde nakit akışını sağlayabilmesi için gerekli likiditeye ve kısa dönem (bir yıl) içinde borç ödeme gücüne sahip olup olmadığını gösteren cari oranın (dönen varlıklar/kısa vadeli borçlar) en az 0,75 olması, (hesaplama yapılırken; yıllara yaygın inşaat maliyetleri dönen varlıklardan, yıllara yaygın inşaat hakediş gelirleri ise kısa vadeli borçlardan düşülecektir),
b) Aktif varlıkların ne kadarının öz kaynaklardan oluştuğunu gösteren öz kaynak oranının (öz kaynaklar/toplam aktif) en az 0,15 olması, (hesaplama yapılırken, yıllara yaygın inşaat maliyetleri toplam aktiflerden düşülecektir),
c) Kısa vadeli banka borçlarının öz kaynaklara oranının 0,50’den küçük olması,
ve belirtilen üç kriterin birlikte sağlanması zorunludur. Sunulan bilançolarda varsa yıllara yaygın inşaat maliyetleri ile yıllara yaygın inşaat hakediş gelirlerinin gösterilmesi gerekir.
(4) Yukarıda belirtilen kriterleri bir önceki yılda sağlayamayanlar, son iki yıla ait belgelerini sunabilirler. Bu takdirde, son iki yılın parasal tutarlarının ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır.
(5) İhale veya son başvuru tarihi yılın ilk dört ayında olan ihalelerde, bir önceki yıla ait belgelerini sunmayanlar, iki önceki yıla ait belgelerini sunabilirler. Bu belgelerde yeterlik kriterini sağlayamayanlar ise iki önceki yılın belgeleri ile üç önceki yılın belgelerini sunabilirler. Bu durumda, belgeleri sunulan yılların parasal tutarlarının ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır.
…
(7) Bilanço veya bilançonun üçüncü fıkradaki kriterlerin sağlandığını gösteren bölümlerinin ilgili mevzuatına göre düzenlenmiş ve serbest muhasebeci, yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavir ya da vergi dairesince onaylanmış olması zorunludur. Yabancı ülkede düzenlenen bilanço veya bilançonun üçüncü fıkradaki kriterlerin sağlandığını gösteren bölümlerinin ise o ülke mevzuatına göre düzenlenmesi ve bu belgeleri düzenlemeye yetkili merci tarafından onaylanmış olması gereklidir…” hükmü yer almaktadır.
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin eki olan KİK025.1/H nolu Bilanço Bilgileri Tablosu standart formunun dipnotunda “7- Bilanço oranlarında yuvarlama yapılmayacaktır.” düzenlemesi bulunmaktadır.
İdari Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri” başlıklı 7’nci maddesinde “7.4.2. İsteklinin ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıla ait yıl sonu bilançosu veya eşdeğer belgeleri.
a) İlgili mevzuatı uyarınca bilançosunu yayımlatma zorunluluğu olan istekliler, yıl sonu bilançosunu veya bilançonun gerekli kriterleri sağlandığını gösteren bölümlerini,
b) İlgili mevzuatı uyarınca bilançosunu yayımlatma zorunluluğu olmayan istekliler, yıl sonu bilançosunu veya bilançonun gerekli kriterleri sağladığını gösteren bölümlerini ya da bu kriterlerin sağlandığını göstermek üzere serbest muhasebeci, yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavir tarafından standart forma uygun olarak düzenlenen belgeyi (Standart Form: KİK025.1/H)
sunmaları gerekmektedir.
Sunulan bilanço veya eşdeğer belgelerde;
a) Belli sürelerde nakit akışını sağlayabilmesi için gerekli likiditeye ve kısa dönem (bir yıl) içinde borç ödeme gücüne sahip olup olmadığını gösteren cari oranın (dönen varlıklar/kısa vadeli borçlar) en az 0,75 olması, (hesaplama yapılırken; yıllara yaygın inşaat maliyetleri dönen varlıklardan, yıllara yaygın inşaat hakediş gelirleri ise kısa vadeli borçlardan düşülecektir),
b) Aktif varlıkların ne kadarının öz kaynaklardan oluştuğunu gösteren öz kaynak oranının (öz kaynaklar/toplam aktif) en az 0,15 olması, (hesaplama yapılırken, yıllara yaygın inşaat maliyetleri toplam aktiflerden düşülecektir),
c) Kısa vadeli banka borçlarının öz kaynaklara oranının 0,50’den küçük olması,
ve belirtilen üç kriterin birlikte sağlanması zorunludur. Sunulan bilançolarda varsa yıllara yaygın inşaat maliyetleri ile yıllara yaygın inşaat hakediş gelirlerinin gösterilmesi
gerekir.
Yukarıda belirtilen kriterleri bir önceki yılda sağlayamayanlar, son iki yıla ait belgelerini sunabilirler. Bu takdirde, son iki yılın parasal tutarlarının ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır.
Bilanço veya bilançonun yukarıda belirtilen kriterlerin sağlandığını gösteren bölümlerinin ilgili mevzuatına göre düzenlenmiş ve serbest muhasebeci, yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavir ya da vergi dairesince onaylanmış olması zorunludur. Yabancı ülkede düzenlenen bilanço veya bilançonun yukarıda belirtilen kriterlerin sağlandığını gösteren bölümlerinin ise o ülke mevzuatına göre düzenlenmesi ve bu belgeleri düzenlemeye yetkili merci tarafından onaylanmış olması gereklidir.
Yabancı ülkede düzenlenen yayımlanması zorunlu olmayan bilançoların veya bunların bölümlerinin ibraz edilmemesi durumunda, yukarıda belirtilen kriterlerin sağlandığı o ülke mevzuatına göre bu belgeleri düzenlemeye yetkili merci tarafından onaylanmış belge ile tevsik edilebilir.
Serbest meslek erbabı tarafından sunulan, ilgili mevzuatına göre düzenlenmiş ve onaylanmış serbest meslek kazanç defteri özetinde gösterilen değerlere göre, son yıla ait toplam gelirin toplam gidere oranının veya son iki yıla ait gelir ve giderlerin parasal tutarlarının ortalaması üzerinden bulunacak oranın en az (1,25) olması şartı aranır. Serbest meslek kazanç defteri özetinin serbest muhasebeci, yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavir ya da vergi dairesince onaylı olması gerekir.
İsteklinin ortak girişim olması halinde, ortakların her birinin istenen belgeleri ayrı ayrı sunması ve yukarıda belirtilen kriterleri sağlaması zorunludur…” düzenlemesi yer almaktadır.
İtirazen şikâyete konu olan ve ihale üzerine bırakılan Ortem A.Ş.ye ait “bilanço bilgileri tablosu” ve ekinde yer alan 2013 ve 2014 yılı “ayrıntılı bilanço ve ayrıntılı gelir tablosu”nun incelemesinde,
Mevcut durum Mevzuata göre karşılanması gereken oranlar Sonuç
Cari Oran (Dönen Varlıklar/Kısa Vadeli Borçlar 1,486904 ≥ 0,75 Karşılıyor
Öz Kaynak Oranı (Öz Kaynaklar/ Toplam Aktif) 0,245807 ≥ 0,15 Karşılıyor
Kısa Vadeli Banka Borçları/ Öz Kaynaklar 0,471219 ? 0,50 Karşılıyor
olduğu, anılan isteklinin cari oran, öz kaynak oranı ve kısa vadeli banka borçları/öz kaynaklar oranını sağladığı görülmüştür.
1 Sıra No’lu Muhasebe Sistemi Uygulama Genel Tebliği’nin “Bilanço ilkeleri” başlığı altında düzenlenen “Yabancı kaynaklara ilişkin ilkeler” bölümünde “1. İşletmenin bir yıl veya normal faaliyet dönemi içinde vadesi gelen borçları, bilançoda kısa vadeli yabancı kaynaklar grubu içinde gösterilir.
2. İşletmenin bir yıl veya normal faaliyet dönemi içinde vadesi gelmemiş borçları, bilançoda uzun vadeli yabancı kaynaklar grubu içinde gösterilir. Dönem sonu bilanço gününde bu grupta yer alan hesaplardan vadeleri bir yılın altında kalanlar kısa vadeli yabancı kaynaklar grubundaki ilgili hesaplara aktarılır.” açıklamasına,
Anılan Tebliğ’in “3. Kısa vadeli yabancı kaynaklar” başlıklı bölümünde “Kısa vadeli yabancı kaynaklar, dönen varlıkların ayrılmasında kullanılan ölçüye uygun olarak, en çok bir yıl veya işletmenin normal faaliyet dönemi sonunda ödenecek yabancı kaynakları kapsar. Kısa Vadeli Yabancı Kaynaklar, Mali Borçlar, Ticari Borçlar, Diğer Borçlar, Alınan Avanslar, Ödenecek Vergi ve Diğer Yükümlülükler, Borç ve Gider Karşılıkları, Gelecek Aylara Ait Gelirler ve Gider Tahakkukları ile Diğer Kısa Vadeli Yabancı Kaynaklar şeklinde bölümlenir.” açıklamasına,
Aynı Tebliğ’in “4. Uzun vadeli yabancı kaynaklar” başlığı altında düzenlenen “400. Banka kredileri” adlı bölümde “Banka ve diğer finans kuruluşlarından alınan uzun vadeli kredilerin yer aldığı hesaptır.
İşleyişi :
Alınan uzun vadeli krediler bu hesaba alacak, ödenmeleri halinde borç kaydedilir. Bilanço tarihinden itibaren bir yıl içinde ödenecek ana para taksitleri ile vadesi bir yıla düşen tutarlar “303. Uzun Vadeli Kredilerin Anapara Taksitleri ve Faizleri Hesabı” nın alacağına aktarılmak suretiyle bu hesaba borç kaydedilir.” açıklamalarına yer verilmiştir.
Muhasebe Sistemi Uygulama Genel Tebliği’nin yukarıda yer verilen açıklamalarından, işletmenin bir yıl veya normal faaliyet dönemi içinde vadesi gelen borçlarının, bilançoda kısa vadeli yabancı kaynaklar grubu içinde gösterileceği, işletmenin bir yıl veya normal faaliyet dönemi içinde vadesi gelmemiş borçlarının, bilançoda uzun vadeli yabancı kaynaklar grubu içinde gösterileceği, dönem sonu bilanço gününde bu grupta yer alan hesaplardan vadeleri bir yılın altında kalanların kısa vadeli yabancı kaynaklar grubundaki ilgili hesaplara aktarılacağı anlaşılmaktadır.
Bu çerçevede, Ortem A.Ş. tarafından sunulan ayrıntılı bilanço incelendiğinde, kısa vadeli banka borçları ve uzun vadeli banka borçlarının belirtildiği görülmüştür.
Diğer taraftan, bilanço bilgileri tablosunda bilanço oranlarında yuvarlama yapıldığı tespit edilmiştir. Yapılan incelemede, Ortem A.Ş.ye ait bilanço verileri ile bilanço bilgileri tabloları bir arada değerlendirildiğinde, 2014 yılındaki veriler esas alınarak yapılan hesaplamada, bilanço oranlarının mevzuatta istenilen oranları karşıladığı, böylece anılan isteklinin yeterlik kriteri olarak ihale dokümanında istenilen kriterleri teklif dosyası kapsamında sunulan bilanço belgeleri ile sağladığı anlaşıldığından, söz konusu bilanço bilgileri tablosundaki yuvarlamaların esasa etkili sonuç doğurmadığı neticesine varılmıştır.
Ayrıca, Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin 35’inci maddesinin üçüncü fıkrasında “Sunulan bilançolarda varsa yıllara yaygın inşaat maliyetleri ile yıllara yaygın inşaat hakediş gelirlerinin gösterilmesi gerekir.” hükmü yer aldığından, sunulan bilançoda yıllara yaygın inşaat maliyetleri ile hakediş gelirlerinin gösterilmemesinin mevzuata aykırılık teşkil etmediği anlaşılmıştır.
Sonuç olarak, yukarıda yapılan değerlendirmeler çerçevesinde başvuru sahibinin söz konusu iddiası yerinde bulunmamıştır.
6. Başvuru sahibinin 6’ncı iddiasına ilişkin olarak:
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “İş hacmini gösteren belgeler” başlıklı 36’nci maddesinde “1) İş hacmini gösteren belgelerin istenildiği ihalelerde;
a) İhalenin yapıldığı yıldan önceki yıla ait toplam ciroyu gösteren gelir tablosunun,
b) Taahhüt altında devam eden hizmet işlerinin gerçekleştirilen kısmının veya bitirilen hizmet işlerinin parasal tutarını gösteren ihalenin yapıldığı yıldan önceki yılda düzenlenmiş faturaların,
her ikisinin de idarelerce istenilmesi zorunludur.
(2) Aday veya isteklinin birinci fıkrada belirtilen belgelerden birini sunması yeterlidir. Serbest meslek erbabının iş hacmi serbest meslek kazanç defteri özeti ile belgelendirilir.
(3) Taahhüt altında devam eden işlerin gerçekleştirilen kısmının veya bitirilen işlerin parasal tutarını tevsik etmek üzere; hizmet işleri ile ilgili fatura örnekleri ya da bu örneklerin noter, serbest muhasebeci, yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavir ya da vergi dairesince onaylı suretleri sunulur.
(4) Toplam ciro; gelir tablosundaki brüt satışlar tutarından, satıştan iadeler, satış iskontoları ve diğer indirimlerin tutarları düşülmek suretiyle ulaşılan net satışlar tutarıdır.
(5) Taahhüt altında devam eden işlerin gerçekleştirilen kısmının veya bitirilen işlerin parasal tutarının hesabında, yurt içinde ve yurt dışında gerçekleştirilen işlerden elde edilen gelirlerin toplamı dikkate alınır.
…
(9) İhale veya son başvuru tarihi yılın ilk dört ayında olan ihalelerde, bir önceki yıla ait gelir tablosunu sunmayanlar, iki önceki yılın gelir tablosunu sunabilirler. Bu gelir tablosunun yeterlik kriterini sağlayamaması halinde, iki önceki yılın ve üç önceki yılın gelir tabloları sunulabilir. Bu durumda, gelir tabloları sunulan yılların parasal tutarlarının ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır.
…
(11) Gelir tablosunun veya serbest meslek kazanç defteri özetinin serbest muhasebeci, yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavir ya da vergi dairesince onaylı olması zorunludur. Yabancı ülkede düzenlenen gelir tablosunun o ülke mevzuatına göre düzenlenmesi ve bu belgeyi düzenlemeye yetkili merci tarafından onaylanmış olması gereklidir…” hükmü yer almaktadır.
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Belgelerin sunuluş şekli” başlıklı 8’inci maddesinde “…8.4. İhale dokümanında istenen ve serbest muhasebeci veya serbest muhasebeci mali müşavir tarafından düzenlenerek ya da onaylanarak başvuru veya teklif kapsamında idareye sunulan belgelerde, 15/11/2002 tarihli ve 24937 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Serbest Muhasebeci ve Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlerin Kaşe Kullanma Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik çerçevesinde temin edilen özel kaşenin kullanılması gerekmektedir.” açıklaması bulunmaktadır.
İdari Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri” başlıklı 7’nci maddesinde “7.4.3. İstekli tarafından;
a) İhalenin yapıldığı yıldan önceki yıla ait toplam ciroyu gösteren gelir tablosunun,
b) Taahhüt altında devam eden hizmet işlerinin gerçekleştirilen kısmının veya bitirilen hizmet işlerinin parasal tutarını gösteren ihalenin yapıldığı yıldan önceki yılda düzenlenmiş faturaların,
birinin sunulması yeterlidir.
Taahhüt altında devam eden işlerin gerçekleştirilen kısmının veya bitirilen işlerin parasal tutarının hesabında, yurt içinde ve yurt dışında gerçekleştirilen işlerden elde edilen gelirlerin toplamı dikkate alınır.
Toplam cironun teklif edilen bedelin % 15’inden, taahhüt altında devam eden işlerin gerçekleştirilen kısmının veya bitirilen işlerin parasal tutarının ise teklif edilen bedelin % 9’undan az olmaması gerekir. Bu kriterlerden herhangi birini sağlayan ve sağladığı kritere ilişkin belgeyi sunan istekli yeterli kabul edilir.
Bu kriterleri bir önceki yılda sağlayamayanlar, son iki yıla ait belgelerini sunabilirler. Bu takdirde, son iki yılın parasal tutarlarının ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır.
Gelir tablosunun, serbest muhasebeci, yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavir ya da vergi dairesince onaylı olması zorunludur. Yabancı ülkede düzenlenen gelir tablosunun o ülke mevzuatına göre düzenlenmesi ve bu belgeyi düzenlemeye yetkili merci tarafından onaylanmış olması gereklidir.
İş ortaklığı olarak ihaleye katılan isteklilerde; iş hacmine ilişkin kriterlerin, her bir ortak tarafından iş ortaklığındaki hissesi oranında sağlanması zorunludur.” düzenlemesi yer almaktadır.
İtirazen şikâyete konu olan ihale üzerine bırakılan Ortem A.Ş.ye ait ayrıntılı gelir tablosu incelendiğinde, 2014 yılına ilişkin cironun 102.301.449,30 TL olduğu, bu miktarın teklif bedeli olan 67.617.766,00 TL’nin %15’inin, hatta teklif bedelinin üzerinde olduğu, bahse konu gelir tablosu üzerinde yeminli mali müşavirin imzasının ve kaşesinin bulunduğu ayrıca gelir tablosunun istekli tarafından da imzalandığı, bu çerçevede anılan gelir tablosunun mevzuat ve İdari Şartname’de belirlenen kriterleri sağladığı görülmüş olup, başvuru sahibinin iddiası yerinde bulunmamıştır.
7. Başvuru sahibinin 7’nci iddiasına ilişkin olarak:
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “İş deneyimini gösteren belgeler” başlıklı 39’uncu maddesinde “(1) İş deneyimini gösteren belgelerin istenildiği ihalelerde; teknolojik ürün deneyim belgesinin ve yurt içinde veya yurt dışında kamu veya özel sektörde bedel içeren tek bir sözleşme kapsamında taahhüt edilen ihale konusu iş veya benzer işlere ilişkin olarak;
a) İlk ilan veya davet tarihinden geriye doğru son beş yıl içinde kabul işlemleri tamamlanan hizmet alımlarıyla ilgili iş deneyimini gösteren belgelerin,
b) Devredilen işlerde devir öncesindeki veya sonrasındaki dönemde ilk sözleşme bedelinin en az % 80’inin gerçekleştirilmesi şartıyla, ilk ilan veya davet tarihinden geriye doğru son beş yıl içinde kabul işlemleri tamamlanan hizmet işleriyle ilgili iş deneyimini gösteren belgelerin,
c) Yapımla ilgili hizmet işleri dahil hizmet alımı ihalesiyle gerçekleştirilecek danışmanlık
…
(2) İlk ilan veya davet tarihi ile ihale veya son başvuru tarihi arasında kabul işlemleri tamamlanan hizmet işleri, ilgisine göre birinci fıkranın (a) veya (b) bendi kapsamında değerlendirilir.
(3) İş deneyiminin belirlenmesi amacıyla;
a) Açık ihale usulüyle yapılan ihaleler ile Kanunun 21 inci maddesinin (b), (c) ve (f) bentlerine göre yapılan ihalelerde, teklif edilen bedelin % 25’i ile % 50’si aralığında idarece belirlenecek bir orandan az olmamak üzere…” hükmü,
Anılan Yönetmelik’in “İş deneyim belgesi düzenlemeye yetkili kurum ve kuruluşlar” başlıklı 43’üncü maddesinde “(1) İş deneyim belgeleri; Kanun kapsamındaki idareler ile Kanun kapsamı dışındaki diğer kamu kurum ve kuruluşlarına (kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları ve vakıf yükseköğretim kurumları hariç) bedel içeren tek bir sözleşmeye dayalı olarak yurt içinde veya yurt dışında gerçekleştirilen işler ya da denetlenen veya yönetilen yapımla ilgili hizmet işleri için, iş sahibi tarafından düzenlenir ve sözleşmeyi yapan yetkili makam tarafından onaylanır…” hükmü yer almaktadır.
İdari Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri” başlıklı 7’nci maddesinde “…7.5.1. İsteklinin teknolojik ürün deneyim belgesi ya da yurt içinde veya yurt dışında kamu veya özel sektörde bedel içeren tek bir sözleşme kapsamında taahhüt edilen ihale konusu iş veya benzer işlere ilişkin olarak;
a) İlk ilan tarihinden geriye doğru son beş yıl içinde kabul işlemleri tamamlanan hizmet alımlarıyla ilgili iş deneyimini gösteren belgeleri veya
b) Devredilen işlerde devir öncesindeki veya sonrasındaki dönemde ilk sözleşme bedelinin en az % 80’inin gerçekleştirilmesi şartıyla, ilk ilan veya davet tarihinden geriye doğru son beş yıl içinde kabul işlemleri tamamlanan hizmet işlerine ilişkin deneyimini gösteren belgeleri,
sunması zorunludur. İstekli tarafından teklif edilen bedelin % 30’den az olmamak üzere, ihale konusu iş veya benzer işlere ait tek sözleşmeye ilişkin iş deneyimini gösteren belgelerin veya teknolojik ürün deneyim belgesinin sunulması gerekir.
İş ortaklığında pilot ortağın, istenen iş deneyim tutarının en az % 70’ini, diğer ortakların her birinin, istenen iş deneyim tutarının en az % 10’unu sağlaması ve diğer ortak veya ortakların iş deneyim tutarı toplamının ise istenen iş deneyim tutarının % 30’undan az olmaması gerekir. Ancak, ihaleye katılan iş ortaklığının ortakları tarafından ortaklık oranları ve yapısı aynı olmak kaydıyla daha önce kurulmuş olan iş ortaklığının gerçekleştirdiği bir işten elde edilen iş deneyimini gösteren belgelerin sunulması halinde, pilot ortak ve diğer ortakların her birinin birinci cümledeki oranlara göre asgari iş deneyim tutarını sağlaması koşulu aranmaz. Konsorsiyumda ise her bir ortağın kendi kısmı için istenen iş deneyim tutarını sağlaması zorunludur.
İsteklinin teknolojik ürün deneyim belgesini sunması halinde, iş deneyimine ilişkin yeterlik kriterini sağladığı kabul edilir. İş ortaklığında teknolojik ürün deneyim belgesini sunan ortağın kendisine ait iş deneyim tutarına ilişkin asgari yeterlik kriterini sağladığı kabul edilir. Konsorsiyum ortağının teknolojik ürün deneyim belgesini sunması halinde ise, belgeyi sunduğu kısım veya kısımlar için iş deneyimine ilişkin yeterlik kriterini sağladığı kabul edilir.
…
7.6. Benzer iş olarak kabul edilecek işler aşağıda belirtilmiştir:
Bu ihale kapsamında “çöp toplama ve nakli, cadde ve sokakların makine veya elle süpürülmesi gibi kentsel temizlik işleri beraber veya ayrı ayrı benzer iş olarak kabul edilecektir…” düzenlemesi yer almaktadır.
İncelenen ihalede, Ortem A.Ş.nin iş deneyimini tevsik etmek amacıyla 2011/21201 İKN’li “Çorlu Belediyesi Sınırları Dahilindeki Mahallelerinin ve Piknik Alanlarının Temizlik, Katı Atıkların Toplanması ve Nakli Hizmet Alımı” işine ait Çorlu Belediyesi Temizlik İşleri Müdürlüğünce 05.01.2015 tarih ve 88635-1-1 sayı ile düzenlenen iş bitirme belgesi olduğu, belgeye konu işin sözleşme tarihinin 22.04.2011, ilk sözleşme bedelinin 28.250.000,00 TL olduğu, işin kabul tarihinin 31.01.2014, belge tutarının 28.250.000,00 TL olduğu görülmüştür.
İdare tarafından İdari Şartname’nin 7.6’ncı maddesinde belirtilen benzer işin “çöp toplama ve nakli, cadde ve sokakların makine veya elle süpürülmesi gibi kentsel temizlik işleri beraber veya ayrı ayrı benzer iş olarak kabul edilecektir” olarak belirlendiği, belgeye konu işin “temizlik, katı atıkların toplanması ve nakli” olduğu ve işin tanımının “Çorlu Belediyesi Sınırları Dahilindeki Mahallelerin ve Piknik Alanlarının, Her Türlü Kamu Kurum ve Kuruluşlarının Evsel Atıklarının Toplanması ve Şehir Merkezinden 5 Km Uzaklıkta Hıdırağa Mahallesi 377 Ada 19-21 Parsellerinde Bulunan Çöp Döküm Sahasına Nakledilmesi, Belediye Binası, Atatürk Kültür Merkezi ve Belediye Düğün Salonunun Temizlenmesi ve Çöplerinin Atılması, Çöp Döküm Sahasına Götürülen Çöplerin Serilerek Üzerinin Toprakla Örtülmesi, Cadde ve Sokakların El ve Vakumlu Süpürge Makineleri ile Süpürülmesi, Tıbbi Atıkların Toplanması ve Gösterilecek Bölgeye Taşınması, Konteynırların Konteynır Yıkama Aracı ile Yıkanması ve Dezenfekte Edilmesi, Konteynırların Çevresinin Temizlenmesi, Yollarda Bulunan Molozların (İnşaat Atıkları, Eski Ev Eşyaları, Ağaç Dalları, Kül Cürufları vb.) Temizlenerek Belirtilen Sahalara Taşınması, Belediye Sınırları İçinde Kurulan 5 Adet Pazar Yerinin Temizlenmesi, İdareden Temin Edilecek Su ile Yıkanması ve Dezenfektan Madde ile Dezenfekte Edilmesi, Belediye Sınırları İçinde Bulunan 4 Adet Mezarlığın Çöplerinin Alınması İşinin 731 Takvim Günü Süre ile Yapılması” olduğu dikkate alındığında hesaplanacak belge tutarının, ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından teklif edilen bedelin %30’unu karşılaması durumunda belgenin bu yönüyle kabul edilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.
İhale üzerinde bırakılan Ortem A.Ş.nin teklif tutarının 67.617.766,00 TL, iş deneyim belge tutarının 28.250.000,00 TL olduğu göz önüne alındığında, iş deneyi belgesinin güncellenmemiş tutarının bile İdari Şartname’nin 7.5’inci maddesinde yapılan düzenleme gereğince anılan isteklinin teklif bedelinin % 30’unu (67.617.766,00*0,30 = 20.285.329,80 TL) karşıladığı anlaşılmıştır. Ayrıca, söz konusu iş deneyim belgesinin Çorlu Belediyesi Temizlik İşleri Müdürlüğü tarafından düzenlendiği ve belgede temizlik işleri müdür vekilinin imzası ve mührünün bulunduğu görülmüş olup başvuru sahibinin iddiası yerinde görülmemiştir.
8. Başvuru sahibinin 8’inci iddiasına ilişkin olarak:
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Kalite ve standarda ilişkin belgeler” başlıklı 42’nci maddesinde “(1) İşin niteliği göz önünde bulundurularak ön yeterlik şartnamesi ve idari şartnamede; kalite yönetim sistem belgesi, çevre yönetim sistem belgesi, hizmet yeterlilik belgesi ile deney-analiz-kalibrasyon laboratuvarlarının ve muayene kuruluşlarının kalite yeterliğine ilişkin düzenleme yapılabilir.
(2) Kalite yönetim sistem belgesi ve çevre yönetim sistem belgesinin Türk Akreditasyon Kurumu tarafından akredite edilen belgelendirme kuruluşları veya Uluslararası Akreditasyon Forumu Karşılıklı Tanınma Antlaşmasında yer alan ulusal akreditasyon kurumlarınca akredite edilmiş belgelendirme kuruluşları tarafından düzenlenmesi zorunludur. Bu belgelendirme kuruluşlarının, Uluslararası Akreditasyon Forumu Karşılıklı Tanınma Antlaşmasında yer alan ulusal akreditasyon kurumlarınca akredite edilmiş belgelendirme kuruluşu olduklarının ve bu kuruluşlarca düzenlenen belgelerin geçerliliğini sürdürdüğünün, Türk Akreditasyon Kurumundan alınacak bir yazı ile teyit edilmesi gerekir. Teyit yazısı, ihale veya son başvuru tarihinde geçerli olması koşuluyla düzenlendiği tarihten itibaren bir yıl süreyle kullanılabilir. Ancak Türk Akreditasyon Kurumu tarafından akredite edildiği duyurulan belgelendirme kuruluşları tarafından düzenlenen ve TÜRKAK Akreditasyon Markası taşıyan belge ve sertifikalar için Türk Akreditasyon Kurumundan teyit alınması zorunlu değildir.
…
(4) Kalite ve standarda ilişkin belgelerin ihale veya son başvuru tarihinde geçerli olması yeterlidir. Ancak, ihale ilk ilan veya davet tarihinden önce akreditasyonu geri çekilen belgelendirme kuruluşunun düzenlediği kalite yönetim sistem belgesi ve/veya çevre yönetim sistem belgesinin sunulması durumunda bu belgeler geçerli kabul edilmez…” hükmü yer almaktadır.
İdari Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri” başlıklı 7’nci maddesinde “7.5.3. TS 13111 İşyerleri – Kent Temizliği Hizmet Yeterlilik Belgesi, ISO 9001 : 2008 Kalite Yönetim Sistem Belgesi, ISO 14001 : 2004 Çevre Yönetim Sistem Belgesi
Kalite yönetim sistem belgesi ve çevre yönetim sistem belgesi Türk Akreditasyon Kurumu tarafından akredite edilen belgelendirme kuruluşları veya Uluslararası Akreditasyon Forumu Karşılıklı Tanınma Antlaşmasında yer alan ulusal akreditasyon kurumlarınca akredite edilmiş belgelendirme kuruluşları tarafından düzenlenmesi zorunludur. Bu belgelendirme kuruluşlarının, Uluslararası Akreditasyon Forumu Karşılıklı Tanınma Antlaşmasında yer alan ulusal akreditasyon kurumlarınca akredite edilmiş belgelendirme kuruluşu olduklarının ve bu kuruluşlarca düzenlenen belgelerin geçerliliğini sürdürdüğünün, Türk Akreditasyon Kurumundan alınacak bir yazı ile teyit edilmesi gerekir. İhale tarihi veya bu tarihten önceki bir yıl içinde alınan teyit yazıları geçerlidir. Ancak, Türk Akreditasyon Kurumu tarafından akredite edildiği duyurulan belgelendirme kuruluşları tarafından düzenlenen ve TÜRKAK Akreditasyon Markası taşıyan belge ve sertifikalar için Türk Akreditasyon Kurumundan teyit alınması zorunlu değildir. Bu belgelerin ihale tarihinde geçerli olması yeterlidir.
İş ortaklıklarında, ortaklardan birinin istenilen belgeyi sunması yeterlidir.” düzenlemesi yer almaktadır.
İhale üzerinde bırakılan Ortem A.Ş.ce Türk Standartları Enstitüsü tarafından 19.03.2015 tarihinde düzenlenen ve 19.03.2018 tarihine kadar geçerliliği bulunan, TS EN ISO 9001:2008 şartlarına uygun bir kalite yönetim sistemine sahip olduğu onaylı Kalite Yönetim Sistemi Belgesi ve Türk Standartları Enstitüsü tarafından 24.03.2015 tarihinde düzenlenen ve 24.03.2018 tarihine kadar geçerliliği bulunan, TS EN ISO 14001:2004 şartlarına uygun bir çevre yönetim sistemine sahip olduğu onaylı Çevre Yönetim Sistemi Belgesi sunulduğu, söz konusu belgelerde TÜRKAK Akreditasyon Markası ve “Türk Standartları Enstitüsü Türk Akreditasyon Kurumu TÜRKAK tarafından akredite edilmiştir.” ifadesinin yer aldığı görülmüş ve anılan belgelerin ihale tarihi itibariyle geçerli olduğu anlaşılmıştır. Ayrıca, Türk Akreditasyon Kurumu tarafından akredite edildiği duyurulan belgelendirme kuruluşları tarafından düzenlenen ve TÜRKAK Akreditasyon Markası taşıyan belge ve sertifikalar için Türk Akreditasyon Kurumundan teyit alınmasının zorunlu olmadığı hususu da dikkate alındığında ihale üzerinde bırakılan isteklinin Kalite Yönetim Sistemi Belgesi ve Çevre Yönetim Sistemi Belgesinin mevzuata uygun olduğu ve başvuru sahibinin konuya ilişkin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen şikâyet başvurusunun reddine,
Oybirliği ile karar verildi.
