Mal müdürü tarafından onaylanan bilanço veya gelir tablosu geçerli olur mu?

KAMU İHALE KURUL KARARI

Toplantı No : 2014/013

Gündem No : 46

Karar Tarihi : 13.02.2014

Karar No : 2014/UH.III-947

Şikayetçi:

Raif İnşaat Gıda Taşımacılık Sayaç Okuma Medikal Otomasyon Temizlik Tarım Tekstil Tic. Ve San. Ltd. Şti., YILDIZTEPE RADYOLİNK YOLU 2.ARA NO:32 MALATYA

İhaleyi Yapan Daire:

Kamu Hastane Birliği Sağlık Bakanlığı Türkiye Kamu Hastaneleri Kurumu, Hamidiye Mah. İnönü Caddesi No:5 Kat:1 MALATYA

Başvuru Tarih ve Sayısı:

17.01.2014 / 2199

Başvuruya Konu İhale:

2013/159512 İhale Kayıt Numaralı “2014-2015 Yılı Malatya İli Kamu Hastaneler Birliğine Bağlı Yeşilyurt Hasan Çalık Devlet Hastanesi, Hekimhan Devlet Hastanesi, 75 Yıl Akçadağ Devlet Hastanesi Ve Pütürge Devlet Hastanesi Malzemeli Yemek Hizmeti Alımı” İhalesi

Kurumca Yapılan İnceleme ve Değerlendirme:

Malatya İli Kamu Hastaneleri Birliği Genel Sekreterliği tarafından 12.12.2013tarihinde açık ihale usulüile yapılan “2014-2015 Yılı Malatya İli Kamu Hastaneler Birliğine Bağlı Yeşilyurt Hasan Çalık Devlet Hastanesi, Hekimhan Devlet Hastanesi, 75 Yıl Akçadağ Devlet Hastanesi ve Pütürge Devlet Hastanesi Malzemeli Yemek Hizmeti Alımı” ihalesine ilişkin olarak Raif İnşaat Gıda Taşımacılık Sayaç Okuma Medikal Otomasyon Temizlik Tarım Tekstil Tic. Ve San. Ltd. Şti.nin 30.12.2013tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 03.01.2014tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 17.01.2014tarih ve 2199sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 15.01.2014tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.

Başvuruya ilişkin olarak 2014/354sayılı şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

Karar:

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,

1) İhaleye katılan isteklilerden teklifi kârsız yaklaşık maliyetin altında kalanların aşırı düşük teklif sorgulamasına tabi tutulmadan ihalenin sonuçlandırılmasının yerinde olmadığı, ihaleye teklif veren bazı isteklilerin birim fiyatlarının da idarece hazırlanan birim fiyatlardan % 25-%50 oranında düşük olduğu, bu durumun ihalede rekabet koşullarını ortadan kaldıracağı ve yemek sürümlerinde haksız kazanç elde edilmesine neden olacağı, idarece şikayet üzerine verilen cevaptan kârsız yaklaşık maliyetin yanlış hesaplandığının anlaşıldığı, netice itibariyle teklif fiyatı kârsız yaklaşık maliyetin altında olan ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi ile bazı birim fiyatları yaklaşık maliyete göre aşırı düşük olan ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi isteklinin tekliflerinin aşırı düşük teklif sorgulamasına tabi tutulması gerektiği,

2) İdarece hazırlanan yaklaşık maliyetin içerisinde iş kalemlerinin bütün unsurlarının yer almadığı, idarece hazırlanan yaklaşık maliyetin Türkiye Kamu Hastaneleri Kurumuna bağlı diğer hastanelerden alınan yemek bedellerinin ortalamasının alınması suretiyle hesaplanmasının Türk Ticaret Kanunu’na aykırı olacağı ve diğer hizmet alımlarında haksız rekabet oluşturacağı, yemek hizmeti alımlarında diğer idarelerden alınan yaklaşık maliyette ihaleyi yapan idare veya diğer idarelerce gerçekleştirilmiş aynı veya benzer işlerdeki fiyatların baz alınması gerektiği, ancak inceleme konusu ihalede esas alınan birbirinden farklı hizmetlerin içeriğine bakıldığında işçilik, gramaj, malzemeler yemek çeşitleri ve iller arası yaş sebze ve meyve fiyatlarının ve akaryakıt fiyatlarının değişiklik göstermesinin yaklaşık maliyetin hazırlanmasında büyük etken göstereceği bu nedenle başka illerden alınan fiyatların yaklaşık maliyetin belirlenmesinde dikkate alınmasının kamu ihale mevzuatına aykırı olacağı, şayet bu yöntem kullanılacaksa yaklaşık maliyet oluşturulurken firma karının ayrıca eklenmesi gerektiği, kısmi teklife açık olarak gerçekleştirilen ihalede ayrı ayrı kurumların ayrı şartlarda birbirinden farklı olarak düzenlenen şartnamesindeki yaklaşık maliyetin aynı olmasının yukarıda bahsedilen iddialarını daha da güçlendirdiği, 08.07.2012 tarihli SGK Tebliği ile yayımlanan asgari işçilik oranları listesinde sıcak yemek yapılması ve dağıtımının % 20 artış gösterdiği, idarece hazırlanan yaklaşık maliyetten de bu husus dikkate alınmadığından geçmiş yıllara göre daha düşük fiyatlar olduğunun görülebileceği, sonuç itibariyle yaklaşık maliyetin güncellenmesi gerektiği, mümkün bulunmuyor ise ihalenin iptal edilmesi gerektiği,

3) İhaleye katılan bütün isteklilerin bilanço ve mali bilgiler tablosunda belirtilen bilgilerde yuvarlama yapılmadan hesaplama yapılması ve mali yeterlilik belgelerinin her sayfasında SMMM ve YMMM ye ait özel kaşe ile imzaların bulunması gerektiği halde ihale komisyonunun yeterli incelemeyi yapmadığı ve idarenin bu hususları dikkate almadan ihaleyi sonuçlandırdığı,

4) İhale üzerinde bırakılan isteklinin sunmuş olduğu iş deneyim belgesinin 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’na ve Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’ne aykırı olduğu özel sektöre taahhüt edilen işlerde o işe ait işyeri bildirgesi, sözleşme faturaları ve SGK yattı dekontları ile birlikte sözleşme damga vergilerinin de bulunması gerektiği iddialarına yer verilmiştir.

Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir

1 ) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:

Yapılan incelemede, kısmi teklife açık şekilde gerçekleştirilen ihalede, başvuru sahibinin ilk üç kısma ilişkin olarak şikayet ehliyetinin bulunduğu anlaşılmıştır.

Başvuruya konu ihalede yaklaşık maliyetin, piyasadan yapılan fiyat araştırması kapsamında elde edilen fiyatların aritmetik ortalaması alınarak hesaplanan tutarla, 2013/36739 ihale kayıt numarası ve 2013/63553 ihale kayıt numarasıyla gerçekleştirilen “malzemeli yemek hizmeti alımı” işinde imzalanan sözleşme fiyatlarının aritmetik ortalaması ve Sivas Kamu Hastaneleri Kurumu ve Adıyaman Kamu Hastaneleri Kurumu’ndan alınan sözleşme fiyatlarının esas alınarak hesaplandığı, yaklaşık maliyet içerisindeki kâr oranının belli olmadığı ve idarece hesaplanan maliyete ayrıca kâr ilave edilmediği anlaşılmıştır. Diğer taraftan ihalenin aşırı düşük teklif sorgulaması yapılmadan sonuçlandırıldığı tespit edilmiştir.

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci maddesinde“İhale komisyonu verilen teklifleri 37 nci maddeye göre değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.

İhale komisyonu;

a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,

b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,

c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,

Hususlarında belgelendirilmek suretiyle yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.

İhale komisyonu, aşırı düşük tekliflerin tespiti ve değerlendirilmesinde Kurum tarafından belirlenen kriterleri esas alır. Kurum bu maddenin uygulanmasında; aşırı düşük tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenmesi amacıyla sınır değer veya sorgulama kriterleri ya da ortalamalar belirlemeye yetkilidir.” hükmü,

Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Yaklaşık maliyetin hesaplanması ve güncellenmesi” başlıklı 9’uncu maddesinin üçüncü fıkrasında“Hizmetin gerçekleştirilmesi için gerekli olan iş kalemlerine veya iş gruplarına ilişkin miktarların tespit edilen fiyatlarla çarpımı sonucu bulunan tutarların toplanması ile elde edilen genel toplam tutar, sözleşme giderleri ve genel giderler ile KDV hariç olarak belirlenir. Bulunan bu tutara işin niteliği dikkate alınarak % 20 oranını geçmemek üzere yüklenici kârı eklenir. Bu tutar, kâr hariç belirlenen genel toplam tutar üzerinden hesaplanan sözleşme giderleri ve genel giderler ile toplanarak yaklaşık maliyet hesaplanır. Buna ilişkin hesap cetveli hazırlayanlarca imzalandıktan sonra, ihale onay belgesinin ekine konularak ihale yetkilisine sunulur. Yüklenici için öngörülen kar tutarının bu cetvelde gösterilmesi zorunludur.” hükmü,

Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımlarında teklif fiyata dahil olacak giderler” başlıklı 78’inci maddesinde “78.1. Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımları; ağırlıklı olarak personel çalıştırılmasına dayanan, çalıştırılacak personel sayısının belirlendiği ve haftalık çalışma saatlerinin tamamının idare için kullanıldığı hizmetlerdir.

78.2. Malzemeli veya malzemesiz temizlik, malzemesiz yemek, özel güvenlik, sayaç okuma ve kesme-açma, hasta ve ziyaretçi yönlendirme, tıbbi sekreterlik, veri işleme ve otomasyon sisteminin işletimi hizmetleri gibi hizmetler personel çalıştırılmasına dayalı olup, bu tebliğde personel çalıştırılmasına dayalı olan/olmayan hizmetler arasında sayılmayan işlerin personel çalıştırılmasına dayalı olup olmadığı yukarıda yer verilen tanıma göre idarelerce değerlendirilecektir.

78.3. Malzeme dahil yemek hazırlama hizmeti veya malzeme dahil yemek hazırlama ve dağıtım hizmeti ya da makine ve ekipman ile araçlar ve/veya akaryakıtın yüklenici tarafından sağlanacağı çöp toplama ve nakline ilişkin hizmetler ile personel taşıma gibi hizmetler personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı olarak değerlendirilmeyecektir…”açıklamaları,

Aynı Tebliğ’in “Hizmet alımı ihalelerinde aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 79’uncu maddesinin dördüncü fıkrasında “İhale komisyonu tarafından, personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihaleleri ile personel çalıştırılmasına dayalı olmamakla birlikte ihale dokümanında personel sayısının belirlendiği ve haftalık çalışma saatinin tamamının idarede kullanılacağı hizmet alımı ihalelerinde asgari işçilik maliyeti, sözleşme giderleri ve genel giderler ile varsa malzeme ve diğer maliyet kalemleri, bunlar dışında kalan hizmet alımı ihalelerinde ise ihale dokümanında belirtilen teklif fiyata dahil giderler dikkate alınmak suretiyle tekliflerin değerlendirilmesi yapılarak 4734 sayılı Kanunun 38 inci maddesi uyarınca teklifi aşırı düşük görülen isteklilerden işin niteliğine göre ihale komisyonunca belirlenen önemli teklif bileşenleri ile ilgili açıklama istenecektir. İdarelerce aşırı düşük tekliflere yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazıda, teklifte önemli olduğu tespit edilen bileşenlerin belirtilmesi ve açıklama için isteklilere üç (3) iş gününden az olmamak üzere makul bir süre verilmesi gerekmektedir.

Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde, kar hariç yaklaşık maliyet tutarının üzerindeki teklifler aşırı düşük teklif olarak kabul edilmeyecektir.”açıklamaları yer almaktadır.

Yukarıda aktarılan mevzuat çerçevesinde başvuruya konu ihalenin personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı olmadığı, idarelerce yaklaşık maliyet hazırlanırken hesaplanan maliyetin % 20’si oranını geçmemek üzere yüklenici kârının hesaplanacağı ve öngörülen kâr tutarının yaklaşık maliyet hesap cetvelinde gösterileceği, ayrıca personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde kâr hariç yaklaşık maliyet tutarının üzerindeki tekliflerin aşırı düşük teklif olarak kabul edilmeyeceği anlaşılmaktadır.

Bu çerçevede, fiyat araştırması kapsamında bildirilen veya önceden yapılmış benzer bir işin sözleşmesinde yer alan ve içerdiği kâr tutarı bilinemeyecek olan fiyatlar üzerinden hesaplanan yaklaşık maliyetin anılan Yönetmelik hükmü gereği öngörülebilecek olan azami % 20’lik kâr oranını içerdiği kabulüyle kâr hariç yaklaşık maliyetin hesaplanabileceği ve Kamu İhale Genel Tebliği’nde personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımlarına yönelik olarak yer verilen, kâr hariç yaklaşık maliyet tutarının üzerindeki tekliflerin aşırı düşük teklif olarak kabul edilmeyeceğine ilişkin açıklama, personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımlarına da uygulanarak, hesaplanan kâr hariç yaklaşık maliyetin altında teklif veren isteklilerden aşırı düşük teklif açıklaması istenilmesi gerektiği anlaşılmaktadır.

Netice itibariyle, kâr hariç yaklaşık maliyet birinci kısım için 728.591,67 TL (874.310/1,20), ikinci kısım için 348.586 TL (418.303,20/1,20), üçüncü kısım için 257.266,67 TL (308.720/1,20) olarak hesaplandığından, birinci kısım için teklif fiyatı bu tutarın altında olan ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi AGV Tem. Gıda Ltd. Şti.’nin aşırı düşük teklif sorgulamasına tabi tutulması gerektiği anlaşılmıştır.

2 ) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 55’inci maddesinde, açık ihale usulüyle yapılan ihalelerde şikâyet başvurusunun, ihale sürecindeki işlem veya eylemlerin hukuka aykırılığı iddiasıyla bu işlem veya eylemlerin farkına varıldığı veya farkına varılmış olması gereken tarihi izleyen günden itibaren on gün içinde ve sözleşmenin imzalanmasından önce, ihaleyi yapan idareye yapılacağı hükme bağlanmıştır. 4734 sayılı Kanun’un 36’ıncı maddesinin ikinci fıkrasında ise, istekliler ile teklif fiyatlarının ve yaklaşık maliyet tutarının ihalenin ilk oturumunda açıklanacağı hüküm altına alınmıştır. Başvuru sahibi tarafından yaklaşık maliyetin yanlış hesaplandığı yönündeki iddiasına ilişkin şikâyet başvurusunun 30.12.2013 tarihinde yapıldığı, bu iddiaya ilişkin başvurunun yaklaşık maliyet tutarının açıklandığı ihale tarihinden (12.12.2013) itibaren on gün içerisinde yapılmadığı anlaşıldığından bu iddia yönünden başvurunun süre yönünden reddi gerektiği anlaşılmıştır.

3 ) Başvuru sahibinin 3’üncü iddiasına ilişkin olarak:

İhale konusu işe ait idari şartnamenin “Ekonomik ve mali yeterliğe ilişkin belgeler ve bu belgelerin taşıması gereken kriterler” başlıklı 7.4 üncü maddesinde; “7.4.1. İsteklinin teklif ettiği bedelin % 10’undan az olmamak üzere bankalar nezdindeki kullanılmamış nakdi veya gayrinakdi kredisi ya da üzerinde kısıtlama bulunmayan mevduatını gösteren banka referans mektubu sunması zorunludur. Banka referans mektubunun ilk ilan tarihinden sonra düzenlenmiş olması zorunludur.

Yukarıdaki kriter, mevduat ve kredi tutarları toplanmak ya da birden fazla banka referans mektubu sunulmak suretiyle de sağlanabilir.

İş ortaklığında, ortaklardan biri, birkaçı veya tamamı tarafından ortaklık oranına bakılmaksızın bu yeterlik kriteri sağlanabilir.

7.4.2. İsteklinin ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıla ait yıl sonu bilançosu veya eşdeğer belgeleri.

a) İlgili mevzuatı uyarınca bilançosunu yayımlatma zorunluluğu olan istekliler, yıl sonu bilançosunu veya bilançonun gerekli kriterleri sağlandığını gösteren bölümlerini,

b) İlgili mevzuatı uyarınca bilançosunu yayımlatma zorunluluğu olmayan istekliler, yıl sonu bilançosunu veya bilançonun gerekli kriterleri sağladığını gösteren bölümlerini ya da bu kriterlerin sağlandığını göstermek üzere yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavir tarafından standart forma uygun olarak düzenlenen belgeyi (Standart Form: KİK025.1/H)

sunmaları gerekmektedir.

Sunulan bilanço veya eşdeğer belgelerde;

a) Belli sürelerde nakit akışını sağlayabilmesi için gerekli likiditeye ve kısa dönem (bir yıl) içinde borç ödeme gücüne sahip olup olmadığını gösteren cari oranın (dönen varlıklar/kısa vadeli borçlar) en az 0,75 olması, (hesaplama yapılırken; yıllara yaygın inşaat maliyetleri dönen varlıklardan, yıllara yaygın inşaat hakediş gelirleri ise kısa vadeli borçlardan düşülecektir),

b) Aktif varlıkların ne kadarının öz kaynaklardan oluştuğunu gösteren öz kaynak oranının (öz kaynaklar/toplam aktif) en az 0,15 olması, (hesaplama yapılırken, yıllara yaygın inşaat maliyetleri toplam aktiflerden düşülecektir),

c) Kısa vadeli banka borçlarının öz kaynaklara oranının 0,50?den küçük olması,

ve belirtilen üç kriterin birlikte sağlanması zorunludur. Sunulan bilançolarda varsa yıllara yaygın inşaat maliyetleri ile yıllara yaygın inşaat hakediş gelirlerinin gösterilmesi

gerekir.

Yukarıda belirtilen kriterleri bir önceki yılda sağlayamayanlar, son iki yıla ait belgelerini sunabilirler. Bu takdirde, son iki yılın parasal tutarlarının ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır.

İhale veya son başvuru tarihi yılın ilk dört ayında olan ihalelerde, bir önceki yıla ait belgelerini sunmayanlar, iki önceki yıla ait belgelerini sunabilirler. Bu belgelerde yeterlik kriterini sağlayamayanlar ise iki önceki yılın belgeleri ile üç önceki yılın belgelerini sunabilirler. Bu durumda, belgeleri sunulan yılların parasal tutarlarının ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır.

Bilanço veya bilançonun yukarıda belirtilen kriterlerin sağlandığını gösteren bölümlerinin ilgili mevzuatına göre düzenlenmiş ve yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavir ya da vergi dairesince onaylanmış olması zorunludur. Yabancı ülkede düzenlenen bilanço veya bilançonun yukarıda belirtilen kriterlerin sağlandığını gösteren bölümlerinin ise o ülke mevzuatına göre düzenlenmesi ve bu belgeleri düzenlemeye yetkili merci tarafından onaylanmış olması gereklidir.

Yabancı ülkede düzenlenen yayımlanması zorunlu olmayan bilançoların veya bunların bölümlerinin ibraz edilmemesi durumunda, yukarıda belirtilen kriterlerin sağlandığı o ülke mevzuatına göre bu belgeleri düzenlemeye yetkili merci tarafından onaylanmış belge ile tevsik edilebilir.

Serbest meslek erbabı tarafından sunulan, ilgili mevzuatına göre düzenlenmiş ve onaylanmış serbest meslek kazanç defteri özetinde gösterilen değerlere göre, son yıla ait toplam gelirin toplam gidere oranının veya son iki yıla ait gelir ve giderlerin parasal tutarlarının ortalaması üzerinden bulunacak oranın en az (1,25) olması şartı aranır. Serbest meslek kazanç defteri özetinin yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavir ya da vergi dairesince onaylı olması gerekir.

İsteklinin ortak girişim olması halinde, ortakların her birinin istenen belgeleri ayrı ayrı sunması ve yukarıda belirtilen kriterleri sağlaması zorunludur.

İhale veya son başvuru tarihi yılın ilk dört ayında olan ihalelerde, bir önceki yıla ait gelir tablosunu sunmayanlar, iki önceki yılın gelir tablosunu sunabilirler. Bu gelir tablosunun yeterlik kriterini sağlayamaması halinde, iki önceki yılın ve üç önceki yılın gelir tabloları sunulabilir. Bu durumda, gelir tabloları sunulan yılların parasal tutarlarının ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır.

7.4.3. İstekli tarafından;

a) İhalenin yapıldığı yıldan önceki yıla ait toplam ciroyu gösteren gelir tablosunun,

b) Taahhüt altında devam eden hizmet işlerinin gerçekleştirilen kısmının veya bitirilen hizmet işlerinin parasal tutarını gösteren ihalenin yapıldığı yıldan önceki yılda düzenlenmiş faturaların,

birinin sunulması yeterlidir.

Taahhüt altında devam eden işlerin gerçekleştirilen kısmının veya bitirilen işlerin parasal tutarının hesabında, yurt içinde ve yurt dışında gerçekleştirilen işlerden elde edilen gelirlerin toplamı dikkate alınır.

Toplam cironun teklif edilen bedelin % 20’sinden, taahhüt altında devam eden işlerin gerçekleştirilen kısmının veya bitirilen işlerin parasal tutarının ise teklif edilen bedelin % 12’sinden az olmaması gerekir. Bu kriterlerden herhangi birini sağlayan ve sağladığı kritere ilişkin belgeyi sunan istekli yeterli kabul edilir.

Bu kriterleri bir önceki yılda sağlayamayanlar, son iki yıla ait belgelerini sunabilirler. Bu takdirde, son iki yılın parasal tutarlarının ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır.

İhale veya son başvuru tarihi yılın ilk dört ayında olan ihalelerde, bir önceki yıla ait gelir tablosunu sunmayanlar, iki önceki yılın gelir tablosunu sunabilirler. Bu gelir tablosunun yeterlik kriterini sağlayamaması halinde, iki önceki yılın ve üç önceki yılın gelir tabloları sunulabilir. Bu durumda, gelir tabloları sunulan yılların parasal tutarlarının ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır.

Gelir tablosunun, yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavir ya da vergi dairesince onaylı olması zorunludur. Yabancı ülkede düzenlenen gelir tablosunun o ülke mevzuatına göre düzenlenmesi ve bu belgeyi düzenlemeye yetkili merci tarafından onaylanmış olması gereklidir.

İş ortaklığı olarak ihaleye katılan isteklilerde; iş hacmine ilişkin kriterlerin, her bir ortak tarafından iş ortaklığındaki hissesi oranında sağlanması zorunludur.” düzenlemesi yer almaktadır.

İdare tarafından ihale işlem dosyası kapsamında gönderilen belgelerin incelenmesi neticesinde AGV Gıda Yem. Tem. Taş. Turz. San. Tic. Ltd. Şti. tarafından ekonomik ve mali yeterliğe ilişkin belgeler kapsamında; Yapı Kredi Bankası A.Ş. Kahramanmaraş Küçüksanayi Şubesi tarafından düzenlenmiş ve ilgili şube görevlilerince imzalanmış banka referans mektubu, meslek mensubunca TÜRMOB kaşesi ile birlikte onaylı bilanço bilgileri tablosu, Pazarcık Vergi Dairesi Başkanlığı tarafından 24.04.2013 tarihinde onaylanmış, 2. ve son sayfası meslek mensubunca TÜRMOB kaşesi ile birlikte onaylanmış toplam 5 sayfalık Kurumlar Vergisi Beyannamesi, 2012 yılına ve 2013 yılının ilk 9 aylık dönemine ilişkin meslek mensubunca TÜRMOB kaşesi ile birlikte onaylı 2 adet gelir tablosu, 31.12.2012 tarihli meslek mensubunca TÜRMOB kaşesi ile birlikte onaylı bilanço, 2013 yılının ilk 9 ayına ilişkin son sayfası meslek mensubunca TÜRMOB kaşesi ile birlikte onaylı mizan tablosunun sunulduğu görülmektedir.

Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Belgelerin Sunuluş Şekli” başlıklı 8 inci maddesinde; “8.4 İhale dokümanında istenen ve serbest muhasebeci mali müşavir tarafından düzenlenerek ya da onaylanarak başvuru veya teklif kapsamında idareye sunulan belgelerde, 15/11/2002 tarihli ve 24937 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Serbest Muhasebeci ve Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlerin Kaşe Kullanma Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik çerçevesinde temin edilen özel kaşenin kullanılması gerekmektedir.” açıklaması,

Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin KİK025.1/H No’lu eki Bilanço Bilgileri Tablosu’nun 7 No’lu dipnotunda; “7- Bilanço oranlarında yuvarlama yapılmayacaktır.” açıklaması yer almaktadır.

AGV Gıda Yem. Tem. Taş. Turz. San. Tic. Ltd. Şti. tarafından ekonomik ve mali yeterliliğin tevsiki için sunulması gerekli olan bilanço bilgileri tablosu ve gelir tablosunun meslek mensubunca TÜRMOB kaşesi ile birlikte onaylı oldukları anlaşıldığından söz konusu belgelere ilişkin mevzuata herhangi bir aykırılık olmadığı anlaşılmaktadır.

Her ne kadar meslek mensubunca TÜRMOB kaşesi ile birlikte onaylı olarak sunulan bilanço bilgileri tablosundaki oranların cari oran için 1,73, öz kaynak oranı için 0,69 ve kısa vadeli banka borçları / özkaynak oranı için 0,07 olmak üzere dipnota aykırı biçimde yuvarlanmış olarak düzenlendiği görülmekte ise de, bu oranların yuvarlanmış hallerinin istenilen yeterlik kriterlerinin karşılanıp karşılanmadığı açısından bir tereddüde neden olmadığı anlaşıldığından esasa etkili bir mevzuata aykırılık olarak görülmemiştir.

Şamil Nacar Gıda Ltd. Şti. tarafından ekonomik ve mali yeterliğe ilişkin belgeler kapsamında; Türkiye Garanti Bankası A.Ş. Malatya Çarşı Şubesi tarafından düzenlenmiş banka referans mektubu, 2011 ve 2012 yılına ait üzerinde herhangi bir imza ya da onay bulunmayan mizan tablosu, 2011 ve 2012 yılına ait mal müdürlüğünce onaylı bilanço ve gelir tablosunun ve meslek mensubunun kaşesi ve imzası ile birlikte onaylı bilanço bilgileri tablosu sunulduğu görülmektedir.

Şamil Nacar Gıda Ltd. Şti. tarafından ekonomik ve mali yeterliliğin tevsiki için sunulması gerekli olan bilanço ve gelir tablosunun Mal Müdür Vekili tarafından onaylanmış olduğu görülmekle birlikte Maliye Bakanlığının Teşkilat Ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname’nin Ek 20 nci maddesi hükümlerine göre bağımsız vergi dairesi bulunmayan ilçelerde malmüdürünün vergi dairesi müdürü yetkisine haiz olduğu dikkate alındığında söz konusu belgelere ilişkin mevzuata herhangi bir aykırılık olmadığı anlaşılmaktadır.

AGV Gıda Yem. Tem. Taş. Turz. San. Tic. Ltd. Şti.’ne benzer şekilde Şamil Nacar Gıda Ltd. Şti. tarafından sunulan bilanço bilgileri tablosundaki oranların da cari oran için 1,73, öz kaynak oranı için 0,69 ve kısa vadeli banka borçları / özkaynak oranı için 0,07 olmak üzere dipnota aykırı biçimde yuvarlanmış olarak düzenlendiği görülmekte ise de, bu oranların yuvarlanmış hallerinin istenilen yeterlik kriterlerinin karşılanıp karşılanmadığı açısından bir tereddüde neden olmadığı anlaşıldığından esasa etkili bir mevzuata aykırılık olarak görülmemiştir.

Global Tem. Gıda Ltd. Şti. tarafından sunulan banka referans mektubu, bilanço bilgileri tablosu, bilanço ve gelir tablosunun da mevzuatta öngörüldüğü biçimde meslek mensubunca TÜRMOB kaşesi ile birlikte onaylı olarak sunulduğu görülmektedir.

Yukarıda yer verilen tespitler çerçevesinde her üç isteklinin sunmuş olduğu belgelerin şikayet konusu edilen hususlar açısından kamu ihale mevzuatına uygun bir şekilde düzenlenmiş oldukları anlaşıldığından başvuru sahibinin üçüncü iddiası yerinde bulunmamıştır.

4 ) Başvuru sahibinin 4’üncü iddiasına ilişkin olarak:

İhale konusu işe ait İdari Şartname’nin “Mesleki ve teknik yeterliğe ilişkin belgeler ve bu belgelerin taşıması gereken kriterler” başlıklı 7.5 inci maddesinde; “7.5.1. İsteklinin yurt içinde veya yurt dışında kamu veya özel sektörde bedel içeren tek bir sözleşme kapsamında taahhüt edilen ihale konusu iş veya benzer işlere ilişkin olarak;

a) İlk ilan tarihinden geriye doğru son beş yıl içinde kabul işlemleri tamamlanan hizmet alımlarıyla ilgili iş deneyimini gösteren belgeleri veya

b) Devredilen işlerde devir öncesindeki veya sonrasındaki dönemde ilk sözleşme bedelinin en az % 80’inin gerçekleştirilmesi şartıyla, ilk ilan veya davet tarihinden geriye doğru son beş yıl içinde kabul işlemleri tamamlanan hizmet işlerine ilişkin deneyimini gösteren belgeleri,

sunması zorunludur. İstekli tarafından teklif edilen bedelin % 20’den az olmamak üzere, ihale konusu iş veya benzer işlere ait tek sözleşmeye ilişkin iş deneyimini gösteren belgelerin sunulması gerekir.

İş ortaklığında pilot ortağın, istenen iş deneyim tutarının en az % 70?ini, diğer ortakların her birinin, istenen iş deneyim tutarının en az % 10?unu sağlaması ve diğer ortak veya ortakların iş deneyim tutarı toplamının ise istenen iş deneyim tutarının % 30?undan az olmaması gerekir. Ancak, ihaleye katılan iş ortaklığının ortakları tarafından ortaklık oranları ve yapısı aynı olmak kaydıyla daha önce kurulmuş olan iş ortaklığının gerçekleştirdiği bir işten elde edilen iş deneyimini gösteren belgelerin sunulması halinde, pilot ortak ve diğer ortakların her birinin birinci cümledeki oranlara göre asgari iş deneyim tutarını sağlaması koşulu aranmaz. Konsorsiyumda ise her bir ortağın kendi kısmı için istenen iş deneyim tutarını sağlaması zorunludur.

Tüzel kişi tarafından iş deneyimini göstermek üzere sunulan belgenin, tüzel kişiliğin yarısından fazla hissesine sahip ortağına ait olması halinde, ticaret ve sanayi odası/ticaret odası bünyesinde bulunan ticaret sicil memurlukları veya yeminli mali müşavir ya da serbest muhasebeci mali müşavir tarafından ilk ilan veya davet tarihinden sonra düzenlenen ve düzenlendiği tarihten geriye doğru son bir yıldır kesintisiz olarak bu şartın korunduğunu gösteren belgenin sunulması zorunludur.

…

7.6. Benzer iş olarak kabul edilecek işler aşağıda belirtilmiştir:
Kamu, Kurum, Kuruluşlarına veya Özel Sektöre verilen malzemeli veya malzemesiz yemek pişirme, dağıtım ve sonrası hizmetleri işi benzer iş olarak kabul edilecektir.” düzenlemesi yer almaktadır.

İnceleme konusu ihalede 1. ve 3. kısımlar için ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi AGV Gıda Yem. Tem. İnş. San. Ltd. Şti. tarafından iş deneyimini tevsik amacıyla TÜRK KIZILAYI ile Kahraman Gıda San. Tic. Taah. ve Paz Ltd. Şti., Ceyaş Yem. İml. ve Gıda Ürt. Tem. İlaç Tic. ve San. A.Ş., Bupe Tabl. Gıda Teks. Tem. İlaç Pres. Ve Sos. Hizm. Paz. Tic. ve San. Ltd. Şti. , Albay Yem. Sos. Hizm. Gıda Tem. San. ve Tic. Ltd. Şti., Maraş Sofrası Hazır Yem. Ürt. Hizm. Gıda Tar. Unlu Mam. San. ve Tic. Ltd. Şti. ve AGV Gıda Yem. Tem. İnş. San. Ltd. Şti. Ortak girişimi arasında 11.10.2012 tarihinde imzalanmış, günlük kişi başı 7.15 TL bedel üzerinden 13.000-15.000 kişiye 6 ay süreyle yemek verilmesine ilişkin noter onaylı sözleşmenin, bu sözleşmeye ilişkin meslek mensubunca TÜRMOB kaşesi ile birlikte onaylı fatura örneklerinin ve Kahraman Gıda San. Tic. Taah. ve Paz Ltd. Şti. ile ortaklarının Kahramanmaraş İli’ndeki Suriyeli Sığınmacı Alanı’nda işçi çalıştırdığına dair www.sgk.gov.trinternet sitesi üzerinden temin edildiği anlaşılan ve internet üzerinden teyit edilebilir nitelikte muhtelif tarihli tahakkuk fişi ve sigortalı hizmet listesinin sunulduğu anlaşılmaktadır.

Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinin “İş deneyim belgesi düzenlenemeyen hallerde iş deneyimini gösteren diğer belgeler ve bu belgelerde aranacak kriterler” başlıklı 47 nci maddesinde “(1) Gerçek kişilere veya iş deneyim belgesi düzenlemeye yetkili olmayan her türlü kurum ve kuruluşa bedel içeren tek bir sözleşmeye dayalı olarak gerçekleştirilen işlerde, iş deneyim belgesi düzenlenemez. Bu durumda, bitirilen işlere ilişkin iş deneyiminin belgelendirilmesinde aşağıdaki esaslar uygulanır:

(a) Yurtdışında gerçekleştirilen işler hariç bu madde kapsamında yer alan işlerde; sözleşme ve bu sözleşmenin uygulanmasına ilişkin olarak 213 sayılı Vergi Usul Kanununun ilgili hükümleri çerçevesinde düzenlenen; fatura örnekleri veya bu örneklerin noter, yeminli mali müşavir, serbest muhasebeci mali müşavir veya vergi dairesi onaylı suretleri veya serbest meslek makbuzu nüshaları ya da bu nüshaların noter, yeminli mali müşavir, serbest muhasebeci mali müşavir veya vergi dairesi onaylı suretleri, personel çalıştırılan işlerde ise bu belgelere ek olarak o işe ait sözleşme kapsamında personel çalıştırıldığını gösteren Sosyal Güvenlik Kurumu internet sayfası üzerinden düzenlenmiş ve idarece teyidi yapılabilen belgeler, iş deneyimini gösteren belgelerdir. Aday veya istekli, iş deneyimini gösteren bu belgeleri başvuru veya teklifi kapsamında sunar. Bu maddede belirtilen işler için iş deneyim belgesi düzenlenmiş olsa bile, ihale komisyonunca dikkate alınamaz…” hükmü yer almaktadır.

Anılan Yönetmelik hükmü uyarınca iş deneyimini tevsik etmek için; gerçek kişilere veya iş deneyim belgesi düzenlemeye yetkili olmayan kurum ve kuruluşlara bedel içeren tek sözleşmeye dayalı olarak yapılan işlerde noter onaylı sözleşme, sözleşmenin uygulanmasına ilişkin olarak düzenlenen fatura örnekleri ve söz konusu işte personel çalıştırılması halinde bu belgelere ek olarak o işe ait sözleşme kapsamında personel çalıştırıldığını gösteren Sosyal Güvenlik Kurumu internet sayfası üzerinden düzenlenmiş ve idarece teyidi yapılabilen belgelerin sunulmasının yeterli olduğu anlaşılmaktadır.

Dolayısıyla, yukarıda yer verilen tespitler çerçevesinde, ihale üzerinde bırakılan isteklinin özel sektöre gerçekleştirdiği yemek hizmeti sağlanması işine ilişkin olarak Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinin 47 nci maddesinde sayılan belgeleri sunduğu ve iş deneyimini mevzuata uygun bir şekilde tevsik ettiği anlaşıldığından idarece iş deneyimini tevsik amacıyla sunduğu belgelerinin geçerli kabul edilmesinin yerinde olduğu anlaşılmaktadır.

Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle giderilebilecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, AGV Tem. Gıda Ltd. Şti.’nin 1’inci kısım için aşırı düşük teklif sorgulamasına tabi tutulmak suretiyle tekliflerin değerlendirilmesi ve bu aşamadan sonraki işlemlerin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.

Açıklanan nedenlerle 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 60 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

1) Anılan Kanun’un 54 üncü maddesinin onuncu fıkrasının (b) bendi gereğince ihalenin 1’inci kısmına ilişkin olarak düzeltici işlem belirlenmesine,

2) Anılan Kanun’un 54 üncü maddesinin onuncu fıkrasının (c) bendi gereğince ihalenin 2 ve 3’üncü kısımlarına ilişkin olarak itirazen şikayet başvurusunun reddine,

3 ) İhalenin 4’üncü kısmına ilişkin olarak başvurunun reddine,

Oyçokluğu ile karar verildi.

KARŞI OY

Başvuru sahibinin itirazen şikayet başvuru dilekçesinde “ihaleye katılan isteklilerden teklifi kârsız yaklaşık maliyetin altında kalanların aşırı düşük teklif sorgulamasına tabi tutulmadan ihalenin sonuçlandırılmasının yerinde olmadığı, ihaleye teklif veren bazı isteklilerin birim fiyatlarının da idarece hazırlanan birim fiyatlardan % 25-%50 oranında çlüşük olduğu, bu durumun ihalede rekabet koşullarını ortadan kaldıracağı ve yemek sürümlerinde haksız kazanç elde edilmesine neden olacağı, idarece şikayet üzerine verilen cevaptan kârsız yaklaşık maliyetin yanlış hesaplandığının anlaşıldığı, netice itibariyle teklif fiyatı kârsız yaklaşık maliyetin altında olan ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi ilebazı birim fiyatları yaklaşık maliyete göre aşırı düşük olan ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi isteklinin tekliflerinin aşırı düşük teklif sorgulamasına tabi tutulması gerektiği,” şeklinde belirtilen birinci iddiası kapsamında Kurul çoğunluğunca, kâr hariç yaklaşık maliyet birinci kısım için 728.591,67 TL (874.310/1,20), birinci kısım için teklif fiyatı bu tutarın altında olan ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi AGV Tem. Gıda Ltd. Şti.’nin aşırı düşük teklif sorgulamasına tabi tutulması gerektiğine ilişkin“Düzeltici işlem belirlenmesine”, ikinci kısım için kâr hariç yaklaşık maliyet 348.586 TL (418.303,20/1,20), üçüncü kısım için kâr hariç yaklaşık maliyet 257.266,67 TL (308.720/1,20) olarak hesaplandığından, bu kısmlara ilişkin “İtirazen şikayet başvurusunun reddine”karar verilmiştir.

Başvuru sahibinin birinci iddiasının İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmeliğin 18 inci maddesi yönünden Kurul kararına dayanak teşkil eden esas inceleme raporu ve eki belgeler üzerinde yapılan inceleme sonucunda;

Malatya Kamu Hastaneleri Kurumu tarafından kısmi teklife açık olarak gerçekleştirilen “2014-2015 Yılı Malatya İli Kamu Hastaneler Birliğine Bağlı Yeşilyurt Haşan Çalık Devlet Hastanesi, Hekimhan Devlet Hastanesi, 75 Yıl Akçadağ Devlet Hastanesi ve Pütürge Devlet Hastanesi Malzemeli Yemek Hizmeti Alımı” ihalesine ilişkin yaklaşık maliyetin piyasa fiyatları ve diğer idarelerce gerçekleştirilen işler esas alınarak, birinci kısım için 874.310,00 TL, ikinci kısım için 418.303,20 TL, üçüncü kısım için 308.720,00 TLve dördüncü kısım için 173.931,70TL olarak belirlenen bileşenler üzerinden toplam 1.775.264,90TL olarak hesaplandığı,

Bahse konu ihalede 9adet ihale dokümanı satın alındığı, 12.12.2013 tarihinde gerçekleştirilen ihaleye 9 istekli tarafından teklif verildiği,

İdarece şikayete konu ihaleye ilişkin tekliflerin denetimine ilişkin yapılan inceleme uyarınca, altı isteklinin teklifinin de geçerli teklif olarak kabul edildiği, bu tekliflere ilişkin teklif bedellerinin,

İsteklinin Adı Teklif Bedeli (TL)

Kısım 1 Kısım 2 Kısım 3 Kısım 4

Bizim Gıda Nak. Ltd. Şti. 149.724,00

Çırağan Düğün Sarayı 835.875,00 425.400,00

Global Tem. Gıda Ltd. Şti. 775.540,00 378.302,40 276.715,00

AGV Tem. Gıda Ltd. Şti. 725.830,00 372.177,60 269.440,00

Şamil Nacar Gıda Ltd. Şti. 351.192,00

Raif Inş. Gıda Ltd. Şti. 785.715,00 422.431,20 310.845,00

Şeklinde verildiği, idarece “İhale komisyonu verilen fiyatları değerlendirirken yaklaşık maliyetlerimize göre % 20 kriterini uygulamış ve Yeşilyurt Devlet Hastanesinin yaklaşık maliyeti 874.210,00 olarak tespit edilmiş alt sınır % 20 oranını aldığımızda 699.446,00 olduğu tespit edilmiş olup en avantajlı verilen teklif 725.830,00 TL olduğu, Hekimhan Devlet Hastanesi yaklaşık maliyeti 418.303,20 TL olarak tespit etmiş alt sınır % 20 oranını aldığımızda 334.642,00 olduğu tespit edilmiş, en avantajlı teklif verilen 351.192,00 TL olduğu, 75. Yıl Akçadağ Devlet Hastanesi yaklaşık maliyeti 308.720,00 TL olarak tespit etmiş alt sınır % 20 oranını aldığımızda 246.976,00 olduğu tespit edilmiş en avantajlı verilen teklif 269.440,00 TL olduğu, Pütürge Devlet Hastanesi yaklaşık maliyeti 173.931,70 TL olarak tespit etmiş ait sınır % 20 oranını aldığımızda 139.145,36 olduğu tespit edilmiş en avantajlı verilen teklif 149.724,00 TL olduğu görülmektedir.” Gerekçesine dayanılarak aşırı düşük sorgulaması yapılmadan 16.12.2013 tarihli ihale komisyon kararı ile ihalenin 1. ve 3. kısımlar için AGV Tem. Gıda Ltd. Şti., 2. kısım için Şamil Nacar Gıda Ltd. Şti. ve 4. kısım için Bizim Gıda Nâk. Ltd. Şti. üzerinde bırakıldığı,

Anlaşılmıştır.

4734 sayılı Kanunun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38 inci maddesinde; “İhale komisyonu verilen teklifleri 37 nci maddeye göre değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.

İhale komisyonu;

a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,

b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,

c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,

Hususlarında belgelendirilmek suretiyle yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.

İhale komisyonu, aşırı düşük tekliflerin tespiti ve değerlendirilmesinde Kurum tarafından belirlenen kriterleri esas alır. Kurum bu maddenin uygulanmasında; aşırı düşük tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenmesi amacıyla sınır değer veya sorgulama kriterleri ya da ortalamalar belirlemeye yetkilidir.” hükmü yer almaktadır.

Bahse konu madde hükmünden, ihale komisyonunun, yaptığı değerlendirme neticesinde geçerli olduğunu tespit ettiği tekliflerden, ihalede verilen diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olan isteklileri tespit edeceği ve tespit edilen bu teklifleri reddetmeden önce yine madde metninde belirtilen usul doğrultusunda sorgulamaya tabi tutacağı anlaşılmaktadır.

Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde, aşırı düşük teklif sorgulamasının Kamu İhale Genel Tebliğinin “teklif fiyata dahil masraflar” ve “aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesini” düzenleyen maddeleri ile idari şartnamenin “teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı maddesindeki düzenlemelerin esas alınarak yapılması gerekmektedir. Bu ihalelerde, aşırı düşük teklif sorgulaması sonucunda belgelere dayalı yazılı açıklama yapmayan veya ihale komisyonunca açıklamaları yetersiz bulunan isteklilerin teklifleri ile teklif edilmesi gereken asgari işçilik maliyetini karşılamayan teklifler gerekçesi belirtilmek suretiyle reddedilecektir. Ancak, şikayet başvurusuna konu hizmetin personel çalıştırılmasına dayalı bir hizmet alım ihalesi olmaması nedeniyle aşırı düşük değer tespitine yönelik bir modül bulunmamakta olup, ihale konusu hizmetin maliyet unsurlarının, personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımlarında olduğu gibi önceden belirlenen nitelikte olmadığı görülmektedir. Bu durumda, ihale dokümanında belirtilen şartlara uygun olarak hizmetin ifası için her isteklinin basiretli tacir olma yükümlülüğü gereğince kendi organizasyon yapısı, kullanacağı makine ekipmanın özellikleri, malzeme teminindeki kendine özgü koşulları vb. unsurları dikkate alarak teklif fiyatını belirlemesi gerekmektedir.

Ayrıca, malzeme dahil yemek alım hizmetlerinde yemek bileşenlerini oluşturan girdilerin önemli bir kısmı yerel, mevsimsel ve iklim özelliklerine göre farklılıklar göstermekte, bir çok girdi müstahsilden doğrudan temin edilebilmektedir. Özellikle sebze meyve gibi girdilerin piyasa koşulları sebebiyle muhasebeleştirilmesinde karşılaşılan güçlüklerin aşırı düşük teklif sorgulamasında ispat için aranılan belgelere yansıtılmasında isteklilerin önünde önemli bir engel teşkil edeceği düşünülmektedir. Kamu İhale Kurumu tarafından personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımları için aşırı düşük sınır değerin tespiti ve sorgulanması konusunda bir kriter belirlenmediği hususu göz önüne alındığında, şikayete konu ihalede, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanması ve kaynakların verimli kullanılmasından sorumlu olan idarenin aşırı düşük teklif açıklaması isteyerek ihalenin sonuçlandırılması yönünde tesis etmiş olduğu işlemlerde mevzuata uyarlık bulunmadığı düşünülmektedir.

İhale konusu işin personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı işi olmadığı, yaklaşık maliyetin büyük çoğunlukla yemek giderinden oluştuğu ihalenin dört kısmında da verilen teklif bedelleri yaklaşık maliyetin altında olmakla birlikte yaklaşık maliyete ve birbirlerine göre yakın olduğu ve en düşük teklifin bile diğer tekliflere göre aşırı düşük olarak değerlendirilemeyeceği anlaşıldığından, idarece yemek kalemlerinde aşırı düşük teklif sorgulaması yapılarak ihalenin karara bağlanması yönünde gerçekleştirilen idari işlemlerin mevzuata uygun olmadığı değerlendirilmiştir.

Açıklanan nedenlerle; başvuru sahibinin birinci iddiası kapsamında, yemek alımı kalemlerinde aşırı düşük teklif sorgulaması yapılarak ihalenin sonuçlandırılmasına yönelik idarece gerçekleştirilen idari işlemlerin yerinde olmadığına ilişkin “Düzeltici işlem belirlenmesine” karar verilmesi gerektiği yönündekidüşüncem ile, Kurul çoğunluğunca verilen karara katılmıyorum.

Ali Kemal AKKOÇ

Kurul Üyesi