Adresleri, telefon numaraları aynı olan iki farklı firmanın aynı ihaleye teklif vermesi birden fazla teklif mektubu verildiği gerekçesiyle yasaklanmaya neden olur mu?

KAMU İHALE KURUL KARARI

Toplantı No : 2016/040

Gündem No : 36

Karar Tarihi : 29.06.2016

Karar No : 2016/UY.III-1728

Şikayetçi :

Özgür Mühendislik İnşaat ve Makina Sanayii Tic. Ltd. Şti.

İhaleyi Yapan Daire:

Hava Lojistik Komutanlığı

Başvuru Tarih ve Sayısı:

13.06.2016 / 35358

Başvuruya Konu İhale:

2016/123424 İhale Kayıt Numaralı “Hava Durağı Lojmanları Çatı Ve Bina İçleri Onarımı” İhalesi

Kurumca Yapılan İnceleme ve Değerlendirme:

Karar:

TOPLANTIYA KATILAN ÜYELER:

Başkan: Hamdi GÜLEÇ

Üyeler: II. Başkan Şinasi CANDAN, Osman DURU, Köksal SARINCA, Dr. Ahmet İhsan ŞATIR, Oğuzhan YILDIZ

BAŞVURU SAHİBİ:

Özgür Mühendislik İnşaat ve Makina San. Tic. Ltd. Şti.,

Toros Sokak No: 25/12 Sıhhiye/ Çankaya/ANKARA

İHALEYİ YAPAN İDARE:

Hava Lojistik Komutanlığı,

06790 Etimesgut/ANKARA

BAŞVURUYA KONU İHALE:

2016/123424 İhale Kayıt Numaralı “Hava Durağı Lojmanları Çatı Ve Bina İçleri Onarımı” İhalesi

KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:

Hava Lojistik Komutanlığı tarafından 11.05.2016 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Hava Durağı Lojmanları Çatı ve Bina İçleri Onarımı” ihalesine ilişkin olarak Özgür Mühendislik İnşaat ve Makina San. Tic. Ltd. Şti.nin 30.05.2016 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 01.06.2016 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 13.06.2016 tarih ve 35358 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 13.06.2016 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.

Başvuruya ilişkin olarak 2016/1401 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

KARAR:

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,

Başvuruya konu ihalede tekliflerinin diğer bir istekli olan Orhan Toraman ile telefon, faks ve adres bilgilerinin aynı olduğu gerekçesiyle 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 17’inci maddesinin (b) bendi kapsamında değerlendirilerek değerlendirme dışı bırakıldığı ve aynı Kanun’un 58’inci maddesi uyarınca haklarında yasaklama işleminin başlatıldığı, ayrıca idareye yaptıkları şikâyetlerinin aynı adres, telefon ve faks numarasını kullanan isteklilerin aynı ihaleye teklif vermelerinin Kanun’un 17’nci maddesinin (b) bendine aykırılık teşkil ettiği ve geçici teminat mektuplarının aynı bankanın aynı şubesinden alınmasının şüphe uyandırdığı gerekçesiyle reddedildiği, ancak idarenin şüpheye dayalı olarak tekliflerini değerlendirme dışı bırakarak haklarında yasaklama işlemi tesis etme yönünde almış olduğu kararın 4734 sayılı Kanun’a ve ikincil mevzuata aykırılık teşkil ettiği, şöyle ki 4734 sayılı Kanun ve ikincil mevzuatında, Türk Ticaret Kanunu’nda ve Vergi Usul Kanunu’nda aynı adres, telefon ve faks numaralarını kullanan isteklilerin aynı ihaleye teklif vermelerini engelleyen bir düzenleme olmadığı, kendi tüzel kişiliklerinin merkez olarak kullanmış olduğu işyerinin bir odasını diğer istekli olan Orhan Toraman’a kiraya verdikleri ve bu durumu ilgili vergi dairesine ve ticaret sicil memurluğuna bildirerek yasalara uygun bir şekilde tescil ve ilan ettikleri, ayrıca idarenin ilk ihale komisyon kararında atıfta bulunduğu Kurul kararlarının durumlarına emsal nitelikte olmadığı, kaldı ki Orhan Toraman ile tüzel kişilikleri arasında adres ortaklığından başka herhangi bir organik bağ bulunmadığı, sonuç olarak idare tarafından makul şüphe savıyla tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılarak haklarında başlatılan yasaklama işleminin somut bir dayanağının bulunmadığı, bu nedenle tekliflerinin değerlendirmeye alınması ve yasaklama işleminin durdurulması gerektiği, iddialarına yer verilmiştir.

Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Temel İlkeler” başlıklı 5’inci maddesinde “ İdareler, bu Kanuna göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi, güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumludur…” hükmü,

Anılan Kanun’un “Yasak fiil ve davranışlar” başlıklı 17’nci maddesinde “İhalelerde aşağıda belirtilen fiil veya davranışlarda bulunmak yasaktır:

a) Hile, vaat, tehdit, nüfuz kullanma, çıkar sağlama, anlaşma, irtikap, rüşvet suretiyle veya başka yollarla ihaleye ilişkin işlemlere fesat karıştırmak veya buna teşebbüs etmek.

b) İsteklileri tereddüde düşürmek, katılımı engellemek, isteklilere anlaşma teklifinde bulunmak veya teşvik etmek, rekabeti veya ihale kararını etkileyecek davranışlarda bulunmak.

c) Sahte belge veya sahte teminat düzenlemek, kullanmak veya bunlara teşebbüs etmek.

d) Alternatif teklif verebilme halleri dışında, ihalelerde bir istekli tarafından kendisi veya başkaları adına doğrudan veya dolaylı olarak, asaleten ya da vekâleten birden fazla teklif vermek.

e) 11 inci maddeye göre ihaleye katılamayacağı belirtildiği halde ihaleye katılmak.

Bu yasak fiil veya davranışlarda bulunanlar hakkında bu Kanunun Dördüncü Kısmında belirtilen hükümler uygulanır.” hükmü,

Aynı Kanun’un “İhalelere katılmaktan yasaklama” başlıklı 58’inci maddesinde “17nci maddede belirtilen fiil veya davranışlarda bulundukları tespit edilenler hakkında fiil veya davranışlarının özelliğine göre, bir yıldan az olmamak üzere iki yıla kadar, üzerine ihale yapıldığı halde mücbir sebep halleri dışında usulüne göre sözleşme yapmayanlar hakkında ise altı aydan az olmamak üzere bir yıla kadar, 2 nci ve 3 üncü maddeler ile istisna edilenler dahil bütün kamu kurum ve kuruluşlarının ihalelerine katılmaktan yasaklama kararı verilir. Katılma yasakları, ihaleyi yapan bakanlık veya ilgili veya bağlı bulunulan bakanlık, herhangi bir bakanlığın ilgili veya bağlı kuruluşu sayılmayan idarelerde bu idarelerin ihale yetkilileri, il özel idareleri ve belediyeler ile bunlara bağlı birlik, müessese ve işletmelerde ise İçişleri Bakanlığı tarafından verilir.

Haklarında yasaklama kararı verilen tüzel kişilerin şahıs şirketi olması halinde şirket ortaklarının tamamı hakkında, sermaye şirketi olması halinde ise sermayesinin yarısından fazlasına sahip olan gerçek veya tüzel kişi ortaklar hakkında birinci fıkra hükmüne göre yasaklama kararı verilir. Haklarında yasaklama kararı verilenlerin gerçek veya tüzel kişi olması durumuna göre; ayrıca bir şahıs şirketinde ortak olmaları halinde bu şahıs şirketi hakkında da, sermaye şirketinde ortak olmaları halinde ise sermayesinin yarısından fazlasına sahip olmaları kaydıyla bu sermaye şirketi hakkında da aynı şekilde yasaklama kararı verilir.

İhale sırasında veya sonrasında bu fiil veya davranışlarda bulundukları tespit edilenler, idarelerce o ihaleye iştirak ettirilmeyecekleri gibi yasaklama kararının yürürlüğe girdiği tarihe kadar aynı idare tarafından yapılacak sonraki ihalelere de iştirak ettirilmezler.

Yasaklama kararları, yasaklamayı gerektiren fiil veya davranışın tespit edildiği tarihi izleyen en geç kırkbeş gün içinde verilir. Verilen bu karar Resmi Gazetede yayımlanmak üzere en geç onbeş gün içinde gönderilir ve yayımı tarihinde yürürlüğe girer. Bu kararlar Kamu İhale Kurumunca izlenerek, kamu ihalelerine katılmaktan yasaklı olanlara ilişkin siciller tutulur.

İhaleyi yapan idareler, ihalelere katılmaktan yasaklamayı gerektirir bir durumla karşılaştıkları takdirde, gereğinin yapılması için bu durumu ilgili veya bağlı bulunulan bakanlığa bildirmekle yükümlüdür.” hükmü,

Bahsi geçen Kanun’un “İsteklilerin ceza sorumluluğu” başlıklı 59’uncu maddesinde “59.Taahhüt tamamlandıktan ve kabul işlemi yapıldıktan sonra tespit edilmiş olsa dahi, 17 nci maddede belirtilen fiil veya davranışlardan Türk Ceza Kanununa göre suç teşkil eden fiil veya davranışlarda bulunan gerçek veya tüzel kişiler ile o işteki ortak veya vekilleri hakkında Türk Ceza Kanunu hükümlerine göre ceza kovuşturması yapılmak üzere yetkili Cumhuriyet Savcılığına suç duyurusunda bulunulur. Hükmolunacak cezanın yanısıra, idarece 58 inci maddeye göre verilen yasaklama kararının bitiş tarihini izleyen günden itibaren uygulanmak şartıyla bir yıldan az olmamak üzere üç yıla kadar bu Kanun kapsamında yer alan bütün kamu kurum ve kuruluşlarının ihalelerine katılmaktan mahkeme kararıyla 58 inci maddenin ikinci fıkrasında sayılanlarla birlikte yasaklanırlar…” hükmü,

İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu işin “2.1. İhale konusu işin

a) Adı:Hava Durağı Lojmanları Çatı ve Bina İçleri Onarımı

b) Yatırım proje no’su/kodu:-

c) Miktarı ve türü:

2 Blok Binanın Çatı / Bina İçi Onarımı ve 2 Blok Binanın İç Onarımının Yapılması (Toplam 4 Blok Binanın Onarımının Yapılması)

2 Blok Binanın Çatı / Bina İçi Onarımı ve 2 Blok Binanın İç Onarımının Yapılması (Toplam 4 Blok Binanın Onarımının Yapılması)…” düzenlemesi,

Anılan Şartname’nin “İhaleye katılamayacak olanlar” başlıklı 9’uncu maddesinde “9.1. 4734 sayılı Kanunun 11 inci maddesinde ihaleye katılamayacağı belirtilenler ile 4734 sayılı Kanunun 53 üncü maddesinin (b) bendinin (8) numaralı alt bendi gereğince alınacak Bakanlar Kurulu Kararları ile belirlenen yabancı ülkelerin isteklileri doğrudan veya dolaylı ya da alt yüklenici olarak, kendileri veya başkaları adına hiçbir şekilde ihaleye katılamazlar.

9.2. Bu yasaklara rağmen ihaleye katılan istekliler ihale dışı bırakılarak geçici teminatları gelir kaydedilir. Ayrıca, bu durumun tekliflerin değerlendirilmesi aşamasında tespit edilememesi nedeniyle bunlardan biri üzerine ihale yapılmışsa, teminatı gelir kaydedilerek ihale iptal edilir.

9.3. Haklarında ihalelere katılmaktan yasaklama kararı bulunmaması kaydıyla, kamu davası açılanlara ilişkin olarak Kanunun 59 uncu maddesinde yer verilen özel düzenleme veya özel kanunlarda yer verilen düzenlemeler nedeniyle ihalelere katılamayacak durumda olduğu halde ihalelere katılan istekliler sadece ihale dışı bırakılır. Bu durumda olanlar hakkında ayrıca 4734 sayılı Kanunun 11 inci ve 58 inci maddelerinde yer alan idari yaptırımlar uygulanmaz.” düzenlemesi,

Aynı Şartname’nin “İhale dışı bırakılma ve yasak fiil veya davranışlar” başlıklı 10’uncu maddesinde “10.1. İsteklilerin, ihale tarihinde 4734 sayılı Kanunun 10 uncu maddesinin dördüncü fıkrasının (a), (b), (c), (d), (e), (g) ve (i) bentlerinde belirtilen durumlarda olmaması gerekmektedir. (c) ve (d) bentleri hariç bu durumlarında değişiklik olan istekli, İdareye derhal bilgi verecektir İhale üzerinde kalan istekli ise sözleşmenin imzalanmasından önce ihale tarihinde, 4734 sayılı Kanunun 10 uncu maddesinin dördüncü fıkrasının (a), (b), (c), (d), (e) ve (g) bentlerinde belirtilen durumlarda olmadığına ilişkin belgeleri verecektir.

10.2. Bu Şartnamenin 9 uncu maddesi uyarınca ihaleye katılamayacak olanlar ile 4734 sayılı Kanunun 10 uncu maddesinin dördüncü fıkrası uyarınca ihale dışı bırakılma nedenlerini taşıyan istekliler değerlendirme dışı bırakılır.

10.3. 4734 sayılı Kanunun 11 nci maddesi uyarınca ihaleye katılamayacak olanlar ile 17 nci maddesinde sayılan yasak fiil veya davranışta bulunduğu tespit edilenler hakkında, ayrıca fiil veya davranışın özelliğine göre aynı Kanunun Dördüncü Kısmında belirtilen hükümler uygulanır.” düzenlemesi,

Anılan Şartname’nin “Geçici teminat” başlıklı 26’ncı maddesinde “…26.3. Geçici teminat olarak sunulan teminat mektuplarında geçerlilik tarihi belirtilmelidir. Bu tarih, 06.11.2016 tarihinden önce olmamak üzere istekli tarafından belirlenir.” düzenlemesi bulunmaktadır.

Bahse konu ihaleye ilişkin 17.05.2016 tarihli ihale komisyonu kararında, 32 adet ihale dokümanı satın alındığı, 22 isteklinin teklif sunduğu, Arısoy İnş. ve Endüstri Tesisleri Müh. Müt. Ltd. Şti.nin iş deneyim belge tutarının teklif tutarının %80’ini sağlamadığı gerekçesiyle değerlendirme dışı bırakıldığı, Sayan Yapı Mimarlık Müh. İnş. ve Tic. Ltd. Şti.nin ise teklifinin ise sınır değerin altında olduğu ve İdari Şartname düzenlemelerince sınır değer altında teklif sunan isteklilerden açıklama istenmeksizin teklifleri reddedileceğinden, anılan isteklilerin teklifinin reddedildiği, ayrıca başvuru sahibinin teklif dosyası kapsamında beyan ettiği iletişim bilgilerinin diğer bir istekli olan Orhan Toraman’ın iletişim bilgileri (telefon, faks ve adres) ile aynı olduğu gerekçesiyle 4734 sayılı Kanun’un 17’inci maddesinin (b) bendi kapsamında değerlendirilerek tekliflerinin değerlendirme dışı bırakıldığı ve idarece bu istekliler hakkında 4734 sayılı Kanunun 17’nci maddesinin (b) bendi uyarınca yasaklama işleminin başlatıldığı, anılan ihalenin ekonomik açıdan en avantajlı fiyat teklifini veren HB Yapı İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. üzerinde bırakıldığı anlaşılmıştır.

İdarece Kuruma gönderilen ihale işlem dosyasında yapılan incelemede, teklif zarfı alındı belgelerinden Özgür Müh. İnş. ve Makina San. Tic. Ltd. Şti.nin (20) sıra numarası ile, Orhan Toraman’ın ise (22) sıra numarası ile teklifini idareye sunduğu,

Başvuru sahibi Özgür Müh. İnş. ve Makina San. Tic. Ltd. Şti.nin teklif dosyası kapsamında sunulan belgeler incelendiğinde,

Ankara Ticaret Odası tarafından 04.01.2016 tarihinde düzenlenen oda kayıt sicil suretinin (faaliyet belgesi) sunulduğu, belge üzerinde anılan firmanın adresinin “Toros Sok. No: 25 / 12, Sıhhiye Çankaya/Ankara” olarak belirtildiği, odaya kayıt tarihinin 16.05.2000 olduğu,

09.08.2010 tarihli ve 7624 sayılı Ticaret Sicil Gazetesi’nin sunulduğu, söz konusu Ticaret Sicil Gazetesi’nde beyan edilen adresin “Toros Sok. No:25/12, Sıhhiye Çankaya/Ankara” şeklinde olduğu ve anılan istekliye ait birim fiyat teklif mektubunda yer alan ikametgâh adresi ile söz konusu Sicil Gazetesi’nde yer alan adresin birebir aynı olduğu, ayrıca aynı istekliye ait sunulan teklif mektubunda telefon numarasının “0312 229 02 88” olarak, faks numarasının ise “0312 229 02 89” olarak belirtildiği,

Ziraat Bankası A.Ş. Tandoğan-Ankara girişimci şube tarafından Hava Durağı Lojmanları Çatı ve Bina İçleri Onarım işine yönelik, “Özgür Müh. İnş. ve Makina San. Tic. Ltd. Şti.” adına düzenlenmiş, 10.05.2016 tarihli ve 1519KRTM16000062 sayılı, 30.11.2016 geçerlilik tarihli ve 60.000,00 TL tutarlı geçici teminat mektubunun sunulduğu görülmüştür.

Orhan Toraman teklif dosyası kapsamında sunulan belgeler incelendiğinde,

Anılan isteklinin Ankara Ticaret Odası tarafından 04.01.2016 tarihinde düzenlenen oda kayıt sicil suretinin (faaliyet belgesi) sunulduğu, belge üzerinde anılan firmanın adresinin “Eti Mah. Toros Sok. No:25/12 (B Blok) PK:06420, Çankaya/Ankara” olarak belirtildiği, odaya kayıt tarihinin 22.11.2013 olduğu,

26.11.2013 tarihli ve 8451 sayılı Ticaret Sicil Gazetesi’nin sunulduğu, söz konusu Ticaret Sicil Gazetesi’nde beyan edilen adresin “Eti Mah.Toros Sok. No:25 /12 (B Blok), Posta Kodu:06420 Çankaya/Ankara” şeklinde olduğu ve anılan istekliye ait birim fiyat teklif mektubunda yer alan ikametgah adresi ile birebir aynı olduğu, ayrıca aynı istekliye ait sunulan teklif mektubunda telefon numarasının “0312 229 02 88” olarak, faks numarasının ise “0312 229 02 89” olarak belirtildiği,

Ziraat Bankası A.Ş. Tandoğan-Ankara girişimci şube tarafından Hava Durağı Lojmanları Çatı ve Bina İçleri Onarım işine yönelik, “Orhan TORAMAN” adına düzenlenmiş, 10.05.2016 tarihli ve 1282KRTM16000219 sayılı, 30.11.2016 geçerlilik tarihli ve 62.000,00 TL tutarlı geçici teminat mektubunun sunulduğu görülmüştür.

Söz konusu ihaleye ilişkin anılan komisyon kararında başvuru sahibi ve diğer istekli Orhan Toraman’ın teklifinin 4734 sayılı Kanun’un 17’nci maddesinin (b) bendi uyarınca “isteklileri tereddüde düşürmek, katılımı engellemek, isteklilere anlaşma teklifinde bulunmak veya teşvik etmek, rekabeti veya ihale kararını etkileyecek davranışlarda bulunmak” kapsamında değerlendirilen fiil ve davranış nedeniyle değerlendirme dışı bırakıldığı, ayrıca idarece anılan bentte sayılan durumların sadece ihale dışı bırakılma gerekçesi olarak görülmeyip, anılan Kanun’un 58’inci maddesi uyarınca haklarında yasaklama işlemlerinin başlatıldığı anlaşılmıştır.

Yapılan inceleme neticesinde,

-İhale tarihi itibariyle yayımlanmış Türkiye Ticaret Sicili Gazetelerine göre her iki isteklinin de şirket adresinin aynı olduğu,

-Her iki isteklinin sunduğu oda sicil kayıt belgelerinde (faaliyet belgeleri) adres bilgilerinin aynı olduğu,

-Her iki isteklinin sunduğu birim fiyat teklif mektubunda yer alan telefon, faks ve adres bilgilerinin aynı olduğu,

-Her iki isteklinin sunduğu geçici teminat mektubunun aynı bankanın aynı şubesi tarafından düzenlendiği ve İdari Şartname’de 06.11.2016 olarak belirlenen teminat mektubu geçerlilik tarihinin her iki isteklinin sunmuş olduğu teminat mektuplarında 30.11.2016 olarak düzenlendiği tespit edilmiştir.

Ayrıca şikâyet ve itirâzen şikâyet dilekçelerinde de açıkça beyan edildiği üzere, başvuru sahibine ait işyerinin bir odasının diğer istekli olan Orhan Toraman’a kiraya verildiği ve faaliyet gösterdikleri adres bilgilerinin, faks ve telefon numaralarının aynı olduğu görülmüştür.

Bu durumda Özgür Müh. İnş. ve Makina San. Tic. Ltd. Şti. ile Orhan Toraman’ın birbirlerinin teklifleri hakkında bilgi sahibi olabilecekleri ve rekabeti veya ihale kararını etkileyecek davranışlarda bulunma hususları ile yukarıda yer verilen tespitler bir arada değerlendirildiğinde,

bahse konu fiil veya davranışların 4734 sayılı Kanun’un 17’nci maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında değerlendirilerek,

idarece söz konusu isteklilerin tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılması ve haklarında 4734 sayılı Kanun’un 58’inci maddesi hükümleri uyarınca yasaklılık işlemlerinin başlatılmasının mevzuata uygun olduğu anlaşılmış olup , başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen şikâyet başvurusunun reddine,

Oybirliği ile karar verildi.