Aynı IP adresi üzerinden doküman indiren iki ayrı şirketin aynı ihaleye teklif vermesi mevzuata uygun mudur?
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No : 2019/055
Gündem No : 50
Karar Tarihi : 18.12.2019
Karar No : 2019/UH.II-1685
BAŞVURU SAHİBİ:
Harun Çırçır Nak. Teks. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti.,
İHALEYİ YAPAN İDARE:
Harran İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü,
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2019/406193 İhale Kayıt Numaralı “2019-2020 Eğitim Öğretim Yılı Harran İlçe Milli Eğitim Müdürlüğüne Bağlı Temel Eğitim Okulları Öğrenci Taşıma İşi” İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
Harran İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü tarafından 26.09.2019 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “2019-2020 Eğitim Öğretim Yılı Harran İlçe Milli Eğitim Müdürlüğüne Bağlı Temel Eğitim Okulları Öğrenci Taşıma İşi” ihalesine ilişkin olarak Harun Çırçır Nak. Teks. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin 14.10.2019 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 24.10.2019 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 04.11.2019 tarih ve 46587 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 31.10.2019 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2019/1369 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,
1) İhalenin Büyük Taşlıca – Büyük Türbe – Koyunluca İlkokulu/Ortaokulu kısmına teklif veren Yağmurlu Gıda Tur. San. ve Tic. Ltd. Şti., Efebey Oto. İnş. San. Tic. Ltd. Şti., İsa Kayam, Güneş Seracılık ve Arıcılık Teks. İnş. San Tic. Ltd. Şti., Biter Yıldız Taşımacılık İnş. Teks. Gıda Tem. Hiz. İth. İhr. San. ve Tic. Ltd. Şti., Ahmet Tümür, İkra İth. İhr. Tar. Gıda İnş. Nak. Tem. San ve Tic. Ltd. Şti., İhm Özyavuz Ltd. Şti.
Bilgili – Gögeç – Yedikardeş – Karataş İlkokulu/Ortaokulu kısmına teklif veren Yalavuz Taş. Gıda. İnş. Tar. Yem. İth. İhr. San. ve Tic. Ltd. Şti., Ensaroğlu Oto. Taş. San. ve Tic. Ltd. Şti., Güneş Seracılık ve Arıcılık Teks. İnş. San Tic. Ltd. Şti., İkra Ltd. Şti., Gümüşhan Taş. Nak. Tar. İnş. Gıda San. ve Tic. Ltd. Şti., Biter Yıldız Taşımacılık İnş. Teks. Gıda Tem. Hiz. İth. İhr. San. ve Tic. Ltd. Şti., Ahmet Tümür,
Akkuş – Yakacık – Kılıçlı – Yukarıyarımca İlkokulu/Ortaokulu kısmına teklif veren Güneş Seracılık ve Arıcılık Teks. İnş. San Tic. Ltd. Şti., Yalavuz Taş. Gıda. İnş. Tar. Yem. İth. İhr. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin kamu ihale mevzuatında yer alan yasak fiil ve davranışlarda bulundukları, söz konusu isteklilerin birlikte hareket ettiği, teklif dosyalarını ardı ardına verdikleri, ihale dokümanını aynı bilgisayardan ve aynı IP adresinden indirdikleri, teklif mektuplarının incelenmesi neticesinde tüm birim fiyat teklif cetvel ve mektuplarının bir kişi tarafından doldurulduğunun anlaşılacağı, aynı yazım ve imla yöntemlerini kullandıkları, yazım hatalarının aynı olduğu, teklif mektup zarflarının üstündeki yazıların dolduruluş yöntem ve şekillerinin aynı olduğu, teklif mektup ve cetvellerinin aynı yöntem ve şekillerle doldurulduğu, teklif dosyalarında yer alan el yazılarının aynı kişiye ait olduğu, geçici teminat mektuplarının aynı bankanın aynı şubelerinden peşpeşe sıra numaralı şekilde aynı kişilerce teslim edilip alındığı, idarece tesis edilen işlemin Kurumun daha önce aldığı benzer ihalelere ilişkin kararlara aykırı olduğu, idarece IP adreslerinin araştırılacağına yönelik ihale komisyonu üyelerinin görev ve yetkilerinin bulunmadığı belirtilerek şikayet başvurusunun reddedildiği, söz konusu durumun EKAP’tan temin edilecek bilgi ile çözülmesi gerektiği, ancak idarenin böyle bir talepte bulunmadığı, bahsi geçen isteklilerin Kanun’da belirtilen yasak fiil ve davranışları işledikleri, idarenin söz konusu isteklilerin tekliflerini değerlendirme dışı bırakarak Kanun’un dördüncü kısımda yer alan hükümleri uygulaması gerekirken herhangi bir işlem tesis etmediği, bu durumun Kanun’un beşinci maddesine aykırı olduğu,
2) Güneş Seracılık ve Arıcılık Teks. İnş. San Tic. Ltd. Şti., İkra Ltd. Şti.nin ihalenin Büyük Taşlıca – Büyük Türbe – Koyunluca İlkokulu/Ortaokulu kısmına ilişkin herhangi bir teklifinin bulunmadığı, sınır değeri etkilemek için sonradan teklifinin dahil edildiği, Efebey Oto. İnş. San. Tic. Ltd. Şti.nin teklif fiyatının esasen 735.790,00 TL olduğu, anılan kısma ilişkin sınır değerin 931.186,08 TL olduğu ihalede, 932.960,00 TL teklif fiyatıyla ihalenin söz konusu istekli üzerinde bırakılmasının hayatın olağan akışına aykırı olduğu, Yağmurlu Gıda Tur. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin söz konusu kısma ilişkin teklifinin esasen 696.000,00 TL olduğu, ancak sınır değeri etkilemek ve ihalenin daha yüksek bedelle adı geçen istekli üzerinde bırakılmasını sağlamak maksadıyla teklif fiyatlarının sonradan değiştirildiği, söz konusu durumun kamera kayıtları incelendiğinde anlaşılacağı, Ahmet Tümür, İkra Ltd. Şti. ve gerçek ismi IHM Özyavuz İnş. Nak. Pet. San. ve Tic. Ltd. Şti. olan IBM Taş. İnş. Gıda Elek. Eltron. Med. San Tic. Ltd. Şti.nin tekliflerinin sınır değeri yukarı yönde etkilemek için değerlendirme dışı bırakıldığı, IHM Özyavuz Ltd. Şti.nin anılan kısma ilişkin teklifinin birim fiyat teklif mektubu ve teklif cetveli sunmadığı gerekçesiyle değerlendirme dışı bırakıldığı ancak, aynı ihaleye ait Balgat – Buldum – Tahılalan – Sehrince – Sütlüce İlkokulu/Ortaokulu kısmının söz konusu istekli üzerinde bırakıldığı, ihalenin birim fiyat teklif mektubu ve teklif cetveli sunmadığı açıklanan istekli üzerinde bırakılmasının çelişkiye neden olduğu,
3) İhale işlemlerinin ilk oturumda ve genel olarak mevzuata uygun gerçekleştirilmediği, mevzuata göre teklif zarflarının incelenmesinin ardından, teklif zarfları açılmadan önce yaklaşık maliyetin açıklanacağı, ancak idare tarafından yaklaşık maliyetin daha sonra açıklanacağının belirtildiği, kamera kayıtlarının incelenmesi durumunda söz konusu durumun anlaşılacağı, dolayısıyla Kanun’un temel ilkeleri arasında yer alan güvenirliğin sağlanması ve saydamlık ilkelerinin ihlal edildiği, idare tarafından şikayete verilen cevapta ihaleye geç katıldıklarının belirtildiği, fakat ihaleye zamanında katıldıkları,
4) İhalenin Büyük Taşlıca – Büyük Türbe – Koyunluca İlkokulu/Ortaokulu kısmına teklif veren Yağmurlu Gıda Tur. San. ve Tic. Ltd. Şti., Efebey Oto. İnş. San. Tic. Ltd. Şti.,
Bilgili – Gögeç – Yedikardeş – Karataş İlkokulu/Ortaokulu kısmına teklif veren Yalavuz Taş. Gıda. İnş. Tar. Yem. İth. İhr. San. ve Tic. Ltd. Şti.,
Akkuş – Yakacık – Kılıçlı – Yukarıyarımca İlkokulu/Ortaokulu kısmına teklif veren Güneş Seracılık ve Arıcılık Teks. İnş. San Tic. Ltd. Şti., Yalavuz Taş. Gıda. İnş. Tar. Yem. İth. İhr. San. ve Tic. Ltd. Şti. ve Altınkoza Tarımsal Dan. Eğt. Hiz. Ltd. Şti.nin birim fiyat teklif cetvellerinde aritmetik hata bulunduğu, teklif mektubunda teklif tutarlarının yanlış hesaplandığı, rakam ve yazının birbiriyle uyumlu olmadığı, teklif zarfı ve mektubunun taşıması gereken zorunlu bilgileri barındırmadığı, teklif zarfı üzerine idare adının ve işin konusunun eksik ve yanlış yazıldığı, firma bilgilerinin eksik ve yanlış yazıldığı, teklif zarflarının üzerinin yetkili kişilerce imzalanıp kaşelenmediği, adı geçen isteklilerin son ortaklık durumunu gösteren Ticaret Sicil Gazetelerinin sunulmadığı, belgelerin sunuluş şekline uygun imza sirküleri, imza beyannameleri ve vekaletnamenin sunulmadığı, özel sektöre gerçekleştirilen işlere ilişkin iş deneyim belgesi sunan isteklilerin sözleşme ve fatura tarihlerinin birbiriyle uyumlu olmadığı, iş deneyime konu işlerin şikayete konu ihale ilanından sonra kabulünün yapıldığı, iş deneyime konu faturaların meslek mensubu veya yetkili makamlarca onaylanmadığı, dolayısıyla söz konusu isteklilerin tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılması gerektiği, gelinen aşamada mevzuata aykırılığı belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle giderilemeyecek nitelikte olduğu tespit edildiğinden ihalenin iptal edilerek yeniden ilana çıkarılması gerektiği iddialarına yer verilmiştir.
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.
1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “İhaleye katılımda yeterlik kuralları” başlıklı 10’uncu maddesinin dördüncü fıkrasında “Aşağıda belirtilen durumlardaki istekliler ihale dışı bırakılır:
…
j) 17 nci maddede belirtilen yasak fiil veya davranışlarda bulundukları tespit edilen.” hükmüne,
Aynı Kanun’un “Yasak fiil ve davranışlar” başlıklı 17’nci maddesinde “İhalelerde aşağıda belirtilen fiil veya davranışlarda bulunmak yasaktır:
…
b) İsteklileri tereddüde düşürmek, katılımı engellemek, isteklilere anlaşma teklifinde bulunmak veya teşvik etmek, rekabeti veya ihale kararını etkileyecek davranışlarda bulunmak.
…
d) Alternatif teklif verebilme halleri dışında, ihalelerde bir istekli tarafından kendisi veya başkaları adına doğrudan veya dolaylı olarak, asaleten ya da vekaleten birden fazla teklif vermek.
…
Bu yasak fiil veya davranışlarda bulunanlar hakkında bu Kanunun Dördüncü Kısmında belirtilen hükümler uygulanır.” hükmü,
Aynı Kanun’un dördüncü kısmında yer alan “İhalelere katılmaktan yasaklama” başlıklı 58’inci maddesinde “17 nci maddede belirtilen fiil veya davranışlarda bulundukları tespit edilenler hakkında fiil veya davranışlarının özelliğine göre, bir yıldan az olmamak üzere iki yıla kadar, üzerine ihale yapıldığı halde mücbir sebep halleri dışında usulüne göre sözleşme yapmayanlar hakkında ise altı aydan az olmamak üzere bir yıla kadar, 2 nci ve 3 üncü maddeler ile istisna edilenler dahil bütün kamu kurum ve kuruluşlarının ihalelerine katılmaktan yasaklama kararı verilir. Katılma yasakları, ihaleyi yapan bakanlık veya ilgili veya bağlı bulunulan bakanlık, herhangi bir bakanlığın ilgili veya bağlı kuruluşu sayılmayan idarelerde bu idarelerin ihale yetkilileri, il özel idareleri ve belediyeler ile bunlara bağlı birlik, müessese ve işletmelerde ise İçişleri Bakanlığı tarafından verilir…” hükmü yer almaktadır.
İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu hizmetin;
a) Adı: 2019-2020 Eğitim Öğretim Yılı Harran İlçe Milli Eğitim Müdürlüğüne Bağlı Temel Eğitim Okulları Öğrenci Taşıma İşi
b) Miktarı ve türü: Harran İlçe Milli Eğitim Müdürlüğüne Bağlı Temel Eğitim Okulları 62 Taşıma Merkezinde Eğitim Gören 8060 Öğrencinin 636 Araç İle 160 İş Günü Taşınması İşi. Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.
c) Yapılacağı yer: A.Kesmekaya, Akkuş, Altılı, Arın, Aşağıünlü, Avlak, Aydınlar, Aydüştü, Büyüktaşlıca, Büyüktürbe, Balkat, Balkır, Bellitaş, Bilgili, Bozceylan, Buğdaytepe, Buldum, Bükdere, Cepkenli, Cumhuriyet, Çaltılı, Çiçek, Damlasu, Demirli, Duran, Eskiharran, Gazlıkuyu, Giyimli, Gögeç,Gökçe, Harran, İmambakır, Küçükminare, Karataş, Karatepe, Kaymaklı, Kılıçlı, Konacık, Koyunluca, Kuruyer, Kütüklü, Meydankapı, Öncüler, Özkent, Süleymanşah, Sehrince, Selalmaz, Sugeldi, Sütlüce, Şehit Mehmet Arslan, Şıbliye, Tahılalan, Tanınmış, Tekneli, Uzunyol, Ünlü, Yakacık, Yaygılı, Yedikardeş, Yenice, Yenidoğan, Yukarıyarımca İlk/Ortaokulu…” düzenlemesi,
Anılan Şartname’nin “Kısmi teklif verilmesi” başlıklı 20’nci maddesinde “20.1. Bu ihalede kısmi teklif verilebilir.
20.2. Kısmi teklife ilişkin açıklamalar
20.2.1.1.Kısım-Akkuş-Yakacık-Kılıçlı-Yukarıyarımca İlkokulu/Ortaokulu
2.Kısım-Uzunyol-Öncüler İlkokulu/Ortaokulu
3.Kısım-Bellitaş-Aşağıünlü-Ünlü-Yaygılı-Tekneli İlkokulu/Ortaokulu
4.Kısım-Balkat-Buldum-Tahılalan-Sehrince-Sütlüce İlkokulu/Ortaokulu
5.Kısım-Buğdaytepe-Bükdere-Cumhuriyet-Harran-Süleymanşah-İmambakır İlkokulu/Ortaokulu
6.Kısım-Arın-Balkır-Cepkenli-Duran-Gazlıkuyu İlkokulu/Ortaokulu
7.Kısım-Eskiharran-Şıbliye-Kuruyer-Ş.Mehmetarslan-Giyimli-KüçükMinare İlkokulu Ortaokulu
8.Kısım-Altılı-Aydüştü-Bozceylan-Aydınlar-Selalamaz İlkokulu/Ortaokulu
9.Kısım-Avlak-Meydankapı-Yenidoğan-Sugeldi-Çaltılı-Kütüklü İlkokulu/Ortaokulu
10.Kısım-Bilgili-Gögeç-Yedikardeş-Karataş İlkokulu/Ortaokulu
11.Kısım-Büyüktaşlıca-Büyüktürbe-Koyunluca İlkokulu/Ortaokulu
12.Kısım-Özkent-Tanınmış-Gökçe-Konacık İlkokulu/Ortaokulu
13.Kısım-Damlasu-Demirli-Yenice İlkokulu/Ortaokulu
14.Kısım-Aşağıkesmekaya-Çiçek-Kaymaklı-Karatepe İlkokulu/Ortaokulu” düzenlemesi,
Aynı Şartname’nin “Geçici teminat” başlıklı 26’ncı maddesinde “26.1. İstekliler teklif ettikleri bedelin % 3’ünden az olmamak üzere kendi belirleyecekleri tutarda geçici teminat vereceklerdir. Teklif edilen bedelin % 3’ünden az oranda geçici teminat veren isteklinin teklifi değerlendirme dışı bırakılır…” düzenlemesi yer almaktadır.
Yukarıda yer verilen mevzuat düzenlemelerine göre isteklileri tereddüde düşürmek, katılımı engellemek, isteklilere anlaşma teklifinde bulunmak veya teşvik etmek, rekabeti veya ihale kararını etkileyecek davranışlarda bulunmak, alternatif teklif verebilme halleri dışında ihalelerde bir istekli tarafından kendisi veya başkaları adına doğrudan veya dolaylı olarak, asaleten ya da vekaleten birden fazla teklif vermek şeklindeki davranışların yasak fiil ve davranışlar arasında sayıldığı, söz konusu durumların tespiti halinde isteklilerin değerlendirme dışı bırakılacağı ve ihalelere katılıma ilişkin yasaklanma yaptırımının uygulanacağı hüküm altına alınmıştır.
Başvuru sahibi tarafından isteklilerin birlikte hareket ettikleri ve teklif dosyalarının bir kişi tarafından hazırlandığı iddia edilmekle birlikte idare tarafından gönderilen ihale işlem dosyasının incelenmesi neticesinde teklif zarfları, mektupları ve cetvelleri üzerinde yer alan imzaların birbirlerinden farklı oldukları, anılan imzaların farklı kişiler tarafından atıldıkları, söz konusu teklif mektubu ve eki teklif cetvellerinin dijital ortamda hazırlandığı görülmüştür.
İhale teklif zarfı içerisinde sunulan geçici teminat mektupları incelendiğinde; Biter Yıldız Taşımacılık İnş. Tekstil Gıda Temizlik Hizmetleri İthalat İhracat San. ve Tic. Ltd. Şti.nin sunduğu geçici teminat mektubunun T.C. Ziraat Bankası Harran Şubesi tarafından 24.09.2019 tarihinde düzenlendiği, mektup numarasının 1659KRTM19000061 olduğu, Ensaroğlu Otomotiv Taşımacılık Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi’nin sunduğu geçici teminat mektubunun Vakıfbank Şanlıurfa Şubesi tarafından 25.09.2019 tarihinde düzenlendiği, mektup numarasının 7100335201 olduğu, Yalavuz Taşımacılık Gıda İnşaat Tarım Yemek İthalat İhracat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi’nin sunduğu geçici teminat mektubunun İş Bankası Şanlıurfa Şubesi tarafından 23.09.2019 tarihinde düzenlendiği, mektup numarasının TMDZ19-85165 olduğu, Güneş Seracılık ve Aracılık Tekstil İnş. San. Tic. Ltd. Şti.nin sunduğu geçici teminat mektubunun Vakıfbank Şanlıurfa Şubesi tarafından 24.09.2019 tarihinde düzenlendiği, mektup numarasının 7100335161 olduğu, İsa Kayam’ın sunduğu geçici teminat mektubunun T.C. Ziraat Bankası Şanlıurfa Harran Şubesi tarafından 19.09.2019 tarihinde düzenlendiği, mektup numarasının 1659KRTM1900059 olduğu, Efebey Otomotiv İnş. San. Tic Ltd. Şti.nin sunduğu geçici teminat mektubunun QNB Finansbank Şanlıurfa Cumhuriyet Caddesi Şubesi tarafından 24.09.2019 tarihinde düzenlendiği, mektup numarasının 00633-GT-000000000761 olduğu, Yağmurlu Gıda Turizm San. Tic. Ltd. Şti.nin sunduğu geçici teminat mektubunun Denizbank Şanlıurfa Şubesi tarafından 25.09.2019 tarihinde düzenlendiği, mektup numarasının 2330TM2253 olduğu, Gümüşhan Taşımacılık Nakliye Tarım İnşaat Gıda Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi’nin sunduğu geçici teminat mektubunun Ziraat Bankası Harran Şubesi tarafından 18.09.2019 tarihinde düzenlendiği, mektup numarasının 1659KRTM1900053 olduğu, İkra İth. İhr. Tar. Gıda İnş. Nak. Tem. San. Tic. Ltd. Şti.nin sunduğu geçici teminat mektubunun Türkiye İş Bankası Şanlıurfa Şubesi tarafından 25.09.2019 tarihinde düzenlendiği, mektup numarasının TMDZ19-86484 olduğu, Ahmet Tümur’un sunduğu geçici teminat mektubunun T.C. Ziraat Bankası Şanlıurfa Akçakale Şubesi tarafından 25.09.2019 tarihinde düzenlendiği, mektup numarasının 0449KRTM19000042 olduğu görülmüştür.
Bu kapsamda ihale işlem dosyasında yer alan bilgiler incelendiğinde;
Yalavuz Taş. Gıda İnş. Tar. Yem. İth. İhr. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin şirket adresinin “Fevzi Çakmak Mahallesi Harran Sokak No:16 Akçakale/Şanlıurfa” olduğu, söz konusu şirketin kurucusunun Ahmet Emin Ay, daha sonra gerçekleştirilen pay devri sonrasında şirketin tek ortağının Mehmet Yalavuz olarak değiştiği, Ahmet Tümur’un adresinin ise “Alatlar Mahallesi, Alatlar Sokak No:37 Akçakale/Şanlıurfa” olduğu, söz konusu şirketin şahıs şirketi olduğu ve yetkilisinin de Ahmet Tümur olduğu, söz konusu kişilere ait geçici teminat mektuplarının da farklı bankalar üzerinden düzenlendiği anlaşılmıştır.
Güneş Seracılık ve Arıcılık Teks. İnş. San. Tic. Ltd. Şti.nin şirket adresinin “Cumhuriyet Mahallesi Tedaş Yanı Dükkanları No:4 Harran/Şanlıurfa” olduğu, söz konusu şirketin kurucusunun Mahmut Güneş ve Mehmet Güneş olduğu, daha sonra gerçekleştirilen pay devri sonrasında şirketin tek ortağının Mahmut Güneş olarak değiştiği, Ensaroğlu Oto. Taş. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin adresinin ise “Cumhuriyet Mahallesi Belediye Caddesi No:3 Harran/Şanlıurfa” olduğu, söz konusu şirketin kurucusunun ve tek ortağının Ömer Güneş olduğu, söz konusu kişilere ait geçici teminat mektuplarının da aynı bankalar üzerinden farklı tarihlerde düzenlendiği, söz konusu isteklilerin nüfus kayıt bilgilerinin aynı olduğu görülmüştür.
İhale dokümanı indirme ve teklif hazırlama aşamasında aynı IP adresine sahip olan bilgisayarı kullandıklarına ilişkin olarak ise,
Başvuruya konu ihaleye ait dokümanın istekliler tarafından aynı IP adresinden indirilip indirilmediği konusunda 09.12.2019 tarihinde Elektronik İhale Dairesi Başkanlığından bilgi talep edilmiş, konuya ilişkin olarak gelen cevabi yazıda e-imza ile doküman indiren isteklilerden
– Ahmet Tümur’un ve Yalavuz Taş. Gıda İnş. Tar. Yem. İth. İhr. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin doküman indirme işlemini 88.**.**.219 nolu IP adresinden;
– Ensaroğlu Oto. Taş. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin ve Güneş Seracılık ve Arıcılık Teks. İnş. San. Tic. Ltd. Şti.nin ise doküman indirme işlemini 46.**.***.224 nolu IP adresine sahip bilgisayardan gerçekleştirdiği anlaşılmıştır.
IP adresi, internete ya da diğer herhangi bir bilgisayar ağına bağlı cihazların, ağ üzerinden birbirlerine veri yollamak için kullandıkları adresleri ve kimlik numaralarıdır. Sistemde aynı IP adresine sahip birden fazla cihaz bulunmaz.
Ayrıca, firmalar e-imza kullanmak suretiyle EKAP üzerinden ihale dokümanını indirmekte ve istekli olabilecek sıfatını kazanmaktadır. Bu çerçevede, bir teknik veri olarak IP idaresinin bu özellikleri göz ardı edilerek, isteklilerin ihale dokümanını aynı bilgisayar üzerinden indirmelerinin hayatın olağan akışına uygun olduğunun kabulü mümkün bulunmamaktadır.
Yukarıda yer verilen tespitler bir arada değerlendirildiğinde, teklif zarfları, mektupları ve cetvelleri üzerinde yer alan imzaların birbirlerinden farklı oldukları, anılan imzaların farklı kişiler tarafından atıldıkları, söz konusu teklif mektubu ve eki teklif cetvellerinin dijital ortamda hazırlandığı, geçici teminat mektuplarının aynı bankanın aynı şubelerinden peşpeşe sıra numaralı şekilde aynı kişilerce teslim alınmadığı, ancak Ahmet Tümur’un ve Yalavuz Taş. Gıda İnş. Tar. Yem. İth. İhr. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin aynı IP adresi üzerinden doküman indirdiği, Ensaroğlu Oto. Taş. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin ve Güneş Seracılık ve Arıcılık Teks. İnş. San. Tic. Ltd. Şti.nin ise aynı IP adresi üzerinden doküman indirmelerinin yanı sıra nüfus kayıt bilgilerinin aynı olduğu tespit edilmiştir.
Bu itibarla söz konusu hususların anılan isteklilerin birbirlerine ait teklif bilgilerinden haberdar olabileceği ve bahsi geçen isteklilerin aynı ihaleye katılmalarının rekabeti ve ihale kararını etkileyebilecek davranış olduğu yönünde “kuvvetli karine” teşkil ettiği sonucuna varılmıştır.
Dolayısıyla anılan isteklilerin fiillerinin Kanun’un 17’nci maddesi kapsamında değerlendirilmesi ve anılan isteklilerin değerlendirme dışı bırakılması gerektiği sonucuna varılmıştır.
2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 37’nci maddesinde “İhale komisyonunun talebi üzerine idare tekliflerin incelenmesi, karşılaştırılması ve değerlendirilmesinde yararlanmak üzere net olmayan hususlarla ilgili isteklilerden yazılı olarak tekliflerini açıklamalarını isteyebilir. Ancak bu açıklama, hiçbir şekilde teklif fiyatında değişiklik yapılması veya ihale dokümanında yer alan şartlara uygun olmayan tekliflerin uygun hale getirilmesi amacıyla istenilmez ve yapılmaz.
Tekliflerin değerlendirilmesinde, öncelikle belgeleri eksik olduğu veya teklif mektubu ile geçici teminatı usulüne uygun olmadığı 36 ncı maddeye göre ilk oturumda tespit edilen isteklilerin tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılmasına karar verilir. Ancak, teklifin esasını değiştirecek nitelikte olmaması kaydıyla, belgelerde bilgi eksikliği bulunması halinde idarece belirlenen sürede isteklilerden bu eksik bilgilerin tamamlanması yazılı olarak istenir. Belirlenen sürede bilgileri tamamlamayan istekliler değerlendirme dışı bırakılır ve geçici teminatları gelir kaydedilir. Bu ilk değerlendirme ve işlemler sonucunda belgeleri eksiksiz ve teklif mektubu ile geçici teminatı usulüne uygun olan isteklilerin tekliflerinin ayrıntılı değerlendirilmesine geçilir. Bu aşamada, isteklilerin ihale konusu işi yapabilme kapasitelerini belirleyen yeterlik kriterlerine ve tekliflerin ihale dokümanında belirtilen şartlara uygun olup olmadığı ile birim fiyat teklif cetvellerinde aritmetik hata bulunup bulunmadığı incelenir. Uygun olmadığı belirlenen isteklilerin teklifleri ile birim fiyat teklif cetvellerinde aritmetik hata bulunan teklifler değerlendirme dışı bırakılır.” hükmü,
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Hizmet alımı ihalelerinde sınır değer tespiti ve aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 79’uncu maddesinde, “Hizmet alımı ihalelerinde sınır değer aşağıdaki kurallara göre tespit edilir.
79.1.1. Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde kar hariç yaklaşık maliyet tutarı sınır değer olarak kabul edilir.
79.1.2. Personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımı ihalelerinde sınır değer;
SD: Sınır değeri,
YM: Yaklaşık maliyeti,
n: İhalenin ilk oturumunda teklif mektubu ve geçici teminatı usulüne uygun olduğu anlaşılan ve teklif tutarı yaklaşık maliyetin yüzde 60’ından düşük ve yaklaşık maliyetten yüksek olanlar dışındaki isteklilerin teklif sayısını,
T1, T2, T3….Tn: İhalenin ilk oturumunda teklif mektubu ve geçici teminatı usulüne uygun olduğu anlaşılan ve teklif tutarı yaklaşık maliyetin yüzde 60’ından düşük ve yaklaşık maliyetten yüksek olanlar dışındaki isteklilerin teklif bedellerini,
R: Sınır Değer Tespit Katsayısını
79.1.3. 79.1.2 nci maddede yer alan R değeri her yıl 1 Şubat tarihinden geçerli olmak üzere Kurum tarafından belirlenir ve ilan edilir. İhalenin konusu veya işin niteliğine göre Kurum tarafından farklı R değerleri belirlenebilir.” açıklaması bulunmaktadır.
İdari Şartname’nin “Sınır değer” başlıklı 33’üncü maddesinde “33.1. İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra Kurum tarafından belirlenen yönteme göre sınır değer hesaplar.
33.2. Teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden Kanunun 38 inci maddesine göre açıklama istenecektir. Bu kapsamda; ihale komisyonu sınır değerin altında kalan teklifleri aşırı düşük teklif olarak tespit eder ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen kriterlere göre teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister. İhale komisyonu;
a) Verilen hizmetin ekonomik olması,
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,
c) Teklif edilen hizmetin özgünlüğü,
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifi reddedilir. İhale komisyonunca reddedilmeyen teklifler, geçerli teklif olarak belirlenir. İhale üzerinde bırakılan isteklinin teklifinin sınır değerin altında olması durumunda kesin teminat 40.1 maddesinde yer alan hüküm uyarınca hesaplanan tutar üzerinden alınır.” düzenlemesi yer almaktadır.
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 37’nci maddesinde tekliflerin değerlendirilmesinde, öncelikle belgeleri eksik olduğu veya teklif mektubu ile geçici teminatı usulüne uygun olmadığı 36’ncı maddeye göre ilk oturumda tespit edilen isteklilerin tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılacağı, ancak teklifin esasını değiştirecek nitelikte olmaması kaydıyla, belgelerde bilgi eksikliği bulunması halinde idarece belirlenen sürede isteklilerden bu eksik bilgilerin tamamlanmasının yazılı olarak isteneceği, belirlenen sürede bilgileri tamamlamayan isteklilerin değerlendirme dışı bırakılıp geçici teminatlarının gelir kaydedileceği, bu ilk değerlendirme ve işlemler sonucunda belgeleri eksiksiz ve teklif mektubu ile geçici teminatı usulüne uygun olan isteklilerin tekliflerinin ayrıntılı değerlendirilmesine geçileceği, bu aşamada, isteklilerin ihale konusu işi yapabilme kapasitelerini belirleyen yeterlik kriterlerine ve tekliflerin ihale dokümanında belirtilen şartlara uygun olup olmadığı ile birim fiyat teklif cetvellerinde aritmetik hata bulunup bulunmadığının inceleneceği, uygun olmadığı belirlenen isteklilerin teklifleri ile birim fiyat teklif cetvellerinde aritmetik hata bulunan tekliflerin değerlendirme dışı bırakılacağı hüküm altına alınmıştır.
Yukarıda aktarılan Tebliğ açıklamasına göre personel çalışmasına dayalı olmayan hizmet alımı ihalelerinde ihalenin ilk oturumunda teklif mektubu ve geçici teminatını usulüne uygun sunan isteklilerin geçerli teklifler olarak tespit edildikten sonra yaklaşık maliyetin %60’ından düşük ve yaklaşık maliyetten yüksek olan teklifler dikkate alınmaksızın, sınır değerin aktarılan formül kullanılmak suretiyle hesaplanacağı anlaşılmaktadır.
Personel çalışmasına dayalı olmayan söz konusu ihalede, 09.10.2019 tarihli ihale komisyonu kararı incelendiğinde;
İhalenin Büyük Taşlıca – Büyük Türbe – Koyunluca İlkokulu/Ortaokulu kısmına ilişkin olarak idarece yaklaşık maliyetin 1.245.300,80 TL, sınır değerin ise 931.186,08 TL olarak hesaplandığı, IBM Taş. İnş. Gıda Elek. Eltron. Med. San Tic. Ltd. Şti.nin birim fiyat teklif mektubu sunmadığı, İkra İth. İhr. Tar. Gıda İnş. Nak. Tem. San. ve Tic. Ltd. Şti. ve Ahmet Tümur’un teklifinin ise birim fiyat teklif mektubunda rakam ve yazının birbiriyle uyumsuz olduğu gerekçesiyle değerlendirme dışı bırakıldığı, teklifi aşırı düşük teklif olarak belirlenen herhangi bir teklifin bulunmadığı, 932.960,00 TL teklif bedeli sunan Efebey Oto. İnş. San. Tic. Ltd. Şti.nin ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi olarak belirlendiği görülmüştür.
Yapılan incelemede Efebey Oto. İnş. San. Tic. Ltd. Şti., Güneş Seracılık ve Arıcılık Teks. İnş. San Tic. Ltd. Şti., Kahraman Proje Ltd. Şti., Harun Çırçır Nak. Teks. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti., Yağmurlu Gıda Tur. San. ve Tic. Ltd. Şti., Harran Gap Tur. İnş. Tar. Gıda San. Ltd. Şti., İsa Kayam, ve Biter Yıldız Taş. İnş. Teks. Gıda Tem. Hiz. İth. İhr. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin teklif dosyaları kapsamında birim fiyat teklif mektubu ve eki teklif cetveli ile geçici teminat mektuplarını usulüne uygun sundukları tespit edilerek, tekliflerinin geçerli teklif olarak kabul edildiği ve sınır değerin geçerli teklifler üzerinden hesaplandığı görülmüştür.
Başvuru sahibi tarafından sınır değeri etkilemek maksadıyla istekliler tarafından farklı fiyat teklifleri sunulduğu iddia edilmekle birlikte, söz konusu iddiaları destekleyecek somut bilgi ve belge sunulmadığı, isteklilerce teklif edilen bedellere ilişkin tutanakta da isteklilere ait tek teklif tutarlarının bulunduğu, dolayısıyla bu tutanağa itibar edilmesi gerektiği, şikayete konu edilen IHM Özyavuz İnş. Nak. Pet. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin ihalenin ilgili kısmına teklif sunmadığı ve söz konusu IBM Taş. İnş. Gıda Elek. Eltron. Med. San Tic. Ltd. Şti. ve IHM Özyavuz İnş. Nak. Pet. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin farklı tüzel kişiler olduğu dikkate alındığında, başvuru sahibinin bu husustaki iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
3) Başvuru sahibinin 3’üncü iddiasına ilişkin olarak:
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Tekliflerin alınması ve açılması” başlıklı 36’ncı maddesinde “Teklifler ihale dokümanında belirtilen ihale saatine kadar idareye verilir. İhale komisyonunca ihale dokümanında belirtilen saatte kaç teklif verilmiş olduğu bir tutanakla tespit edilerek, hazır bulunanlara duyurulur ve hemen ihaleye başlanır. İhale komisyonu teklif zarflarını alınış sırasına göre inceler. 30 uncu maddenin birinci fıkrasına uygun olmayan zarflar bir tutanak ile belirlenerek değerlendirmeye alınmaz. Zarflar isteklilerle birlikte hazır bulunanlar önünde alınış sırasına göre açılır.
İsteklilerin belgelerinin eksik olup olmadığı ve teklif mektubu ile geçici teminatlarının usulüne uygun olup olmadığı kontrol edilir. Belgeleri eksik veya teklif mektubu ile geçici teminatı usulüne uygun olmayan istekliler tutanakla tespit edilir. İstekliler ile teklif fiyatları ve yaklaşık maliyet tutarı açıklanır. Bu işlemlere ilişkin hazırlanan tutanak ihale komisyonunca imzalanır. Bu aşamada; hiçbir teklifin reddine veya kabulüne karar verilmez, teklifi oluşturan belgeler düzeltilemez ve tamamlanamaz. Teklifler ihale komisyonunca hemen değerlendirilmek üzere oturum kapatılır.” hükmüne,
Anılan Kanun’un “İhalelere yönelik başvurular” başlıklı 54’üncü maddesinin birinci fıkrasında “İhale sürecindeki hukuka aykırı işlem veya eylemler nedeniyle bir hak kaybına veya zarara uğradığını veya zarara uğramasının muhtemel olduğunu iddia eden aday veya istekli ile istekli olabilecekler, bu Kanunda belirtilen şekil ve usul kurallarına uygun olmak şartıyla şikayet ve itirazen şikayet başvurusunda bulunabilirler.” hükmüne,
Aynı maddenin onbirinci fıkrasının (c) bendinde “Başvurular üzerine ihaleyi yapan idare veya Kurum tarafından gerekçeli olarak; Başvurunun süre, usul ve şekil kurallarına uygun olmaması, usulüne uygun olarak sözleşme imzalanmış olması veya şikayete konu işlemlerde hukuka aykırılığın tespit edilememesi veya itirazen şikayet başvurusuna konu hususun Kurumun görev alanında bulunmaması hallerinde başvurunun reddine karar verilir.” hükmüne,
Aynı Kanun’un “İdareye şikayet başvurusu” başlıklı 55’inci maddesinde “Şikayet başvurusu, ihale sürecindeki işlem veya eylemlerin hukuka aykırılığı iddiasıyla bu işlem veya eylemlerin farkına varıldığı veya farkına varılmış olması gereken tarihi izleyen günden itibaren 21 inci maddenin (b) ve (c) bentlerine göre yapılan ihalelerde beş gün, diğer hallerde ise on gün içinde ve sözleşmenin imzalanmasından önce, ihaleyi yapan idareye yapılır. İlanda yer alan hususlara yönelik başvuruların süresi ilk ilan tarihinden, ön yeterlik veya ihale dokümanının ilana yansımayan diğer hükümlerine yönelik başvuruların süresi ise dokümanın satın alındığı tarihte başlar.
İlan, ön yeterlik veya ihale dokümanına ilişkin şikayetler birinci fıkradaki süreleri aşmamak üzere en geç ihale veya son başvuru tarihinden üç iş günü öncesine kadar yapılabilir.
İdare, şikayet başvurusu üzerine gerekli incelemeyi yaparak on gün içinde gerekçeli bir karar alır. Alınan karar, şikayetçi ile diğer aday veya istekliler ile istekli olabileceklere karar tarihini izleyen üç gün içinde bildirilir. İlan ile ihale veya ön yeterlik dokümanına yönelik başvurular dışında istekli olabileceklere bildirim yapılmaz.
Belirtilen süre içinde bir karar alınmaması durumunda başvuru sahibi tarafından karar verme süresinin bitimini, süresinde alınan kararın uygun bulunmaması durumunda ise başvuru sahibi dahil aday, istekli veya istekli olabilecekler tarafından idarece alınan kararın bildirimini izleyen on gün içinde Kuruma itirazen şikâyet başvurusunda bulunulabilir.” hükmüne,
İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in “Başvuru süreleri” başlıklı 6’ncı maddesinde “(1) İdareye şikayet süresi; ihale sürecindeki şikayete konu işlem veya eylemlerin farkına varıldığı veya farkına varılmış olması gerektiği tarihi izleyen günden itibaren Kanunun 21 inci maddesinin birinci fıkrasının (b) ve (c) bentlerine göre yapılan ihalelere yönelik başvurularda beş gün, diğer hallerde on gündür.
(2) Ancak, ilan ile ön yeterlik veya ihale dokümanına yönelik şikayetler, birinci fıkradaki süreleri aşmamak kaydıyla başvuru veya teklif sunulmadan önce en geç ihale veya son başvuru tarihinden üç iş günü öncesine kadar yapılabilir.
(3) Kuruma itirazen şikayet süresi; şikayet veya itirazen şikayet üzerine idare tarafından alınan iptal kararına karşı yapılacak başvurularda beş gün, diğer hallerde on gündür.” hükmüne yer verilmiştir.
Başvuru sahibinin yaklaşık maliyetin açıklanma usulü ile ilgili şikayetini ihalenin ilk oturumunun gerçekleştirildiği 26.09.2019 tarihini izleyen 10 gün içerisinde yapması gerekirken, şikayet başvurusunu 14.10.2019 tarihinde yaptığı, başvurunun belirtilen süre sona erdikten sonra yapılması sebebiyle bu iddiaya ilişkin iddianın süre yönünden reddedilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.
4) Başvuru sahibinin 4’üncü iddiasına ilişkin olarak:
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Tekliflerin hazırlanması ve sunulması” başlıklı 30’uncu maddesinde “Teklif mektubu ve geçici teminat da dahil olmak üzere ihaleye katılabilme şartı olarak istenilen bütün belgeler bir zarfa konulur. Zarfın üzerine isteklinin adı, soyadı veya ticaret unvanı, tebligata esas açık adresi, teklifin hangi işe ait olduğu ve ihaleyi yapan idarenin açık adresi yazılır. Zarfın yapıştırılan yeri istekli tarafından imzalanır ve mühürlenir.
Teklif mektupları yazılı ve imzalı olarak sunulur. Teklif mektubunda ihale dokümanının tamamen okunup kabul edildiğinin belirtilmesi, teklif edilen bedelin rakam ve yazı ile birbirine uygun olarak açıkça yazılması, üzerinde kazıntı, silinti, düzeltme bulunmaması ve teklif mektubunun ad, soyad veya ticaret unvanı yazılmak suretiyle yetkili kişilerce imzalanmış olması zorunludur…” hükmü,
Aynı Kanun’un “Tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 37’nci maddesinde “…Tekliflerin değerlendirilmesinde, öncelikle belgeleri eksik olduğu veya teklif mektubu ile geçici teminatı usulüne uygun olmadığı 36’ncı maddeye göre ilk oturumda tespit edilen isteklilerin tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılmasına karar verilir. Ancak, teklifin esasını değiştirecek nitelikte olmaması kaydıyla, belgelerde bilgi eksikliği bulunması halinde idarece belirlenen sürede isteklilerden bu eksik bilgilerin tamamlanması yazılı olarak istenir. Belirlenen sürede bilgileri tamamlamayan istekliler değerlendirme dışı bırakılır ve geçici teminatları gelir kaydedilir. Bu ilk değerlendirme ve işlemler sonucunda belgeleri eksiksiz ve teklif mektubu ile geçici teminatı usulüne uygun olan isteklilerin tekliflerinin ayrıntılı değerlendirilmesine geçilir. Bu aşamada, isteklilerin ihale konusu işi yapabilme kapasitelerini belirleyen yeterlik kriterlerine ve tekliflerin ihale dokümanında belirtilen şartlara uygun olup olmadığı ile birim fiyat teklif cetvellerinde aritmetik hata bulunup bulunmadığı incelenir. Uygun olmadığı belirlenen isteklilerin teklifleri ile birim fiyat teklif cetvellerinde aritmetik hata bulunan teklifler değerlendirme dışı bırakılır.” hükmü,
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Aday veya isteklinin mesleki faaliyetini sürdürdüğünü ve teklif vermeye yetkili olduğunu gösteren belgeler” başlıklı 38’inci maddesinde “İhalelere katılacak aday veya istekliler tarafından,
a) Gerçek kişi olması halinde, noter tasdikli imza beyannamesinin,
b) Tüzel kişi olması halinde, ilgisine göre tüzel kişiliğin ortakları, üyeleri veya kurucuları ile tüzel kişiliğin yönetimindeki görevlileri belirten son durumu gösterir Ticaret Sicil Gazetesi, bu bilgilerin tamamının bir Ticaret Sicil Gazetesinde bulunmaması halinde, bu bilgilerin tümünü göstermek üzere ilgili Ticaret Sicil Gazeteleri veya bu hususları gösteren belgeler ile tüzel kişiliğin noter tasdikli imza sirkülerinin, teklif kapsamında sunulması zorunludur…” hükmü,
Aynı Yönetmelik’in “Başvuru ve teklif mektuplarının şekli” başlıklı 53’üncü maddesinde “(1) Başvuru ve teklif mektupları bu Yönetmeliğin ekinde yer alan standart formlar esas alınarak hazırlanır.
(2) Teklif mektubunun aşağıdaki şartları taşıması zorunludur:
a) Yazılı olması.
b) İhale dokümanının tamamen okunup kabul edildiğinin belirtilmesi.
c) Teklif edilen bedelin rakam ve yazı ile birbirine uygun olarak açıkça yazılması.
ç) Üzerinde kazıntı, silinti, düzeltme bulunmaması.
d) Türk vatandaşı gerçek kişilerin Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarası, Türkiye’de faaliyet gösteren tüzel kişilerin vergi kimlik numarasının belirtilmesi.
e) Ad ve soyadı veya ticaret unvanı yazılmak suretiyle yetkili kişilerce imzalanmış olması…” hükmü,
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Tüzel kişilerin teklif vermeye yetkili olduğunu gösteren belgeler” başlıklı 10/A maddesinde “10/A.1İhaleye katılabilmek için başvuru veya teklif dosyasında sunulması gereken, tüzel kişi aday ve isteklilerin teklif vermeye yetkili olduğu hususunda son durumu gösterir belgelere ilişkin mevzuatta geçen “tüzel kişi ortakları” ifadesinden, bu ortakların ilgisine göre ad, soyad/ticaret unvanı, T.C. kimlik numarası/vergi kimlik numarası ile ortaklık oranları (halka arz edilen hisseler hariç); “tüzel kişilerin yönetimindeki görevliler” ifadesinden ise, teklif veya başvuru mektubu ya da sözleşmeyi imzalayanlar da dahil olmak üzere tüzel kişilikteki yönetim, temsil ve ilzama yetkili kişiler anlaşılır.” açıklaması yer almaktadır.
İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu hizmetin;
a) Adı: 2019-2020 Eğitim Öğretim Yılı Harran İlçe Milli Eğitim Müdürlüğüne Bağlı Temel Eğitim Okulları Öğrenci Taşıma İşi
b) Miktarı ve türü: Harran İlçe Milli Eğitim Müdürlüğüne Bağlı Temel Eğitim Okulları 62 Taşıma Merkezinde Eğitim Gören 8060 Öğrencinin 636 Araç İle 160 İş Günü Taşınması İşi. Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.
c) Yapılacağı yer: A.Kesmekaya, Akkuş, Altılı, Arın, Aşağıünlü, Avlak, Aydınlar, Aydüştü, Büyüktaşlıca, Büyüktürbe, Balkat, Balkır, Bellitaş, Bilgili, Bozceylan, Buğdaytepe, Buldum, Bükdere, Cepkenli, Cumhuriyet, Çaltılı, Çiçek, Damlasu, Demirli, Duran, Eskiharran, Gazlıkuyu, Giyimli, Gögeç,Gökçe, Harran, İmambakır, Küçükminare, Karataş, Karatepe, Kaymaklı, Kılıçlı, Konacık, Koyunluca, Kuruyer, Kütüklü, Meydankapı, Öncüler, Özkent, Süleymanşah, Sehrince, Selalmaz, Sugeldi, Sütlüce, Şehit Mehmet Arslan, Şıbliye, Tahılalan, Tanınmış, Tekneli, Uzunyol, Ünlü, Yakacık, Yaygılı, Yedikardeş, Yenice, Yenidoğan, Yukarıyarımca İlk/Ortaokulu…” düzenlemesi yer almaktadır.
Kamu İhale Kanunu’nun yukarıda aktarılan “Tekliflerin hazırlanması ve sunulması” başlıklı 30’uncu maddesinde, isteklilerin tekliflerini oluşturan ve ihale dokümanı kapsamında teklif ekinde sunulması gerekli tüm belgelerin teklif zarfı içerisinde sunulacağının belirtildiği, aynı maddede teklif zarfı üzerinde yer alması gerekli bilgilere yer verildiği ve zarfın kapalı olarak sunulması gerektiğinin hüküm altına alındığı görülmüş olup, şekli amaçlı yapılan bu düzenlemeler gereğince teklif zarfının yapıştırılan yerinin “istekli” tarafından imzalanıp, mühürleneceği hükmü ile isteklilere ait teklif zarflarının ihale oturumu sırasında ve ilk defa ihale komisyonu tarafından açılmasının amaçlandığı, aynı maddenin teklif mektuplarının şekline ilişkin hükümlerin yer aldığı ikinci fıkrasında ise teklif mektuplarının “yetkili kişilerce” imzalanacağının belirtildiği, bu hüküm ile teklif mektubunu imzalayan kişilerin teklif vermeye yetkilerinin olması gerektiği ve bu yetkinin Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Aday veya isteklinin mesleki faaliyetini sürdürdüğünü ve teklif vermeye yetkili olduğunu gösteren belgeler” başlıklı 38’inci maddesinde yer alan belgeler ile ispat edileceğinin hüküm altına alındığı görülmüştür.
Ayrıca Kanun’un 37’nci maddesinde tekliflerin değerlendirilmesinde, öncelikle belgeleri eksik olduğu veya teklif mektubu ile geçici teminatı usulüne uygun olmadığı 36’ncı maddeye göre ilk oturumda tespit edilen isteklilerin tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılacağı, ancak teklifin esasını değiştirecek nitelikte olmaması kaydıyla, belgelerde bilgi eksikliği bulunması halinde idarece belirlenen sürede isteklilerden bu eksik bilgilerin tamamlanmasının yazılı olarak isteneceği, belirlenen sürede bilgileri tamamlamayan isteklilerin değerlendirme dışı bırakılıp geçici teminatlarının gelir kaydedileceği, bu ilk değerlendirme ve işlemler sonucunda belgeleri eksiksiz ve teklif mektubu ile geçici teminatı usulüne uygun olan isteklilerin tekliflerinin ayrıntılı değerlendirilmesine geçileceği, bu aşamada, isteklilerin ihale konusu işi yapabilme kapasitelerini belirleyen yeterlik kriterlerine ve tekliflerin ihale dokümanında belirtilen şartlara uygun olup olmadığı ile birim fiyat teklif cetvellerinde aritmetik hata bulunup bulunmadığının inceleneceği, uygun olmadığı belirlenen isteklilerin teklifleri ile birim fiyat teklif cetvellerinde aritmetik hata bulunan tekliflerin değerlendirme dışı bırakılacağı hüküm altına alınmıştır.
İhale işlem dosyası içerisinde yer alan belgelerin incelenmesi neticesinde;
Akkuş – Yakacık – Kılıçlı – Yukarıyarımca İlkokulu/Ortaokulu kısmına teklif veren Güneş Seracılık ve Arıcılık Teks. İnş. San Tic. Ltd. Şti., Yalavuz Taş. Gıda. İnş. Tar. Yem. İth. İhr. San. ve Tic. Ltd. Şti. ve Altınkoza Tarımsal Dan. Eğt. Hiz. Ltd. Şti.nin sunmuş oldukları birim fiyat teklif cetvellerinde aritmetik hata bulunmadığı, teklif mektubu üzerinde rakam ve yazının birbiriyle uyumlu olduğu, teklif zarflarının üzerine yazılması gereken ibarelerin yazıldığı ve yetkili kişilerce imzalanıp kaşelendiği, son ortaklık durumunu gösterir Ticaret Sicil Gazetelerinin sunulduğu ve “www.ticaretsicil.gov.tr” adresinden yapılan sorgulama sonucu söz konusu sicil gazetelerinin son durumu gösterdiğinin teyit edildiği, imza sirkülerinin “Aslı idarece görülmüştür” şerhini taşıdığı ve iş deneyimini tevsik etmek amacıyla kamu kurum ve kuruluşlarına gerçekleştirilen işler kapsamında düzenlenen iş deneyim belgelerinin sunulduğu,
Bilgili – Gögeç – Yedikardeş – Karataş İlkokulu/Ortaokulu kısmına teklif veren Yalavuz Taş. Gıda. İnş. Tar. Yem. İth. İhr. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin sunmuş olduğu birim fiyat teklif cetvelinde aritmetik hata bulunmadığı, rakam ve yazının birbiriyle uyumlu olduğu, teklif zarflarının üzerine yazılması gereken ibarelerin yazıldığı ve yetkili kişilerce imzalanıp kaşelendiği, son ortaklık durumunu gösterir Ticaret Sicil Gazetelerinin sunulduğu, imza sirkülerinin, “Aslı idarece görülmüştür” şerhini taşıdığı ve iş deneyimini tevsik etmek amacıyla kamu kurum ve kuruluşlarına gerçekleştirilen işler kapsamında düzenlenen iş deneyim belgelerinin sunulduğu,
Büyük Taşlıca – Büyük Türbe – Koyunluca İlkokulu/Ortaokulu kısmına teklif veren Yağmurlu Gıda Tur. San. ve Tic. Ltd. Şti., Efebey Oto. İnş. San. Tic. Ltd. Şti.nin sunmuş oldukları birim fiyat teklif cetvellerinde aritmetik hata bulunmadığı, rakam ve yazının birbiriyle uyumlu olduğu, teklif zarflarının üzerine yazılması gereken ibarelerin yazıldığı ve yetkili kişilerce imzalanıp kaşelendiği, son ortaklık durumunu gösterir Ticaret Sicil Gazetelerinin sunulduğu, imza sirkülerinin noter onaylı olduğu, “Aslı gibidir” şerhini taşıdığı ve iş deneyimini tevsik etmek amacıyla kamu kurum ve kuruluşlarına gerçekleştirilen işler kapsamında düzenlenen iş deneyim belgelerinin sunulduğu görülmüş olup, başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
Ayrıca; İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Tebliğ’in “İtirazen şikâyet başvurularında aranılacak şekil unsurları” başlıklı 11’inci maddesinin altıncı fıkrasında “…Kısmi teklife açık ihalelerde… tekliflerin verilmesi ile bu aşamadan sonraki işlemlere ilişkin başvurularda, başvuru bedeli toplam yaklaşık maliyet üzerinden yatırılır. Başvuruya konu kısmın yaklaşık maliyetine göre fazla yatırıldığı tespit edilen tutar Kurum tarafından başvuru sahibine iade edilir.” açıklaması bulunmaktadır. Başvuru sahibi tarafından başvuru bedelinin 17.163,00 TL olarak yatırıldığı görülmekle birlikte, ihalenin itirazen şikâyete konu 1, 10 ve 11’inci kısımlarının yaklaşık maliyet tutarları dikkate alındığında, 4734 sayılı Kanun’un 53’üncü maddesinin (j) fıkrasının 2 numaralı bendi gereğince başvuru bedeli 11.442,00 TL olarak hesaplanmakta olup fazla ödendiği anlaşılan 5.721,00 TL’nin yazılı talebi halinde başvuru sahibine iade edilmesi gerekmektedir.
Sonuç olarak, yukarıda belirtilen mevzuata aykırılıkların düzeltici işlemle giderilebilecek nitelikte olduğu tespit edildiğinden, Ahmet Tümur, Yalavuz Taş. Gıda İnş. Tar. Yem. İth. İhr. San. ve Tic. Ltd. Şti., Ensaroğlu Oto. Taş. San. ve Tic. Ltd. Şti. ve Güneş Seracılık ve Arıcılık Teks. İnş. San. Tic. Ltd. Şti.nin tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılması ve bu aşamadan sonraki ihale işlemlerinin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
1) Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici işlem belirlenmesine,
2) Fazla ödenen başvuru bedelinin başvuru sahibinin yazılı talebi halinde iadesine,
Oyçokluğu ile karar verildi.
KISMEN KARŞI OY
Başvuru sahibinin itirazen şikayet dilekçesinde yer alan iddialarına ilişkin olarak Kurul çoğunluğunca “düzeltici işlem belirlenmesine” karar verilmiştir. Başvuru sahibinin 2, 3 ve 4’üncü iddialarına ilişkin olarak Kurul çoğunluğunun kararına katılıyorum, ancak 1’inci iddiasına ilişkin anılan karara aşağıdaki gerekçelerle katılmıyorum.
Söz konusu kararda,
- teklif zarfları, mektupları ve cetvelleri üzerinde yer alan imzaların birbirlerinden farklı oldukları,
- anılan imzaların farklı kişiler tarafından atıldıkları,
- söz konusu teklif mektubu ve eki teklif cetvellerinin dijital ortamda hazırlandığı,
- geçici teminat mektuplarının aynı bankanın aynı şubelerinden peşpeşe sıra numaralı şekilde aynı kişilerce teslim alınmadığı,
tespit edilmiş, ancak,
- Ahmet Tümur’un ve Yalavuz Taş. Gıda İnş. Tar. Yem. İth. İhr. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin aynı IP adresi üzerinden doküman indirdiği,
- Ensaroğlu Oto. Taş. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin ve Güneş Seracılık ve Arıcılık Teks. İnş. San. Tic. Ltd. Şti.nin ise aynı IP adresi üzerinden doküman indirmelerinin yanı sıra nüfus kayıt bilgilerinin aynı olduğu
belirtilerek söz konusu hususların anılan isteklilerin birbirlerine ait teklif bilgilerinden haberdar olabileceği ve bahsi geçen isteklilerin aynı ihaleye katılmalarının rekabeti ve ihale kararını etkileyebilecek davranış olduğu yönünde “kuvvetli karine” teşkil ettiği sonucuna varılarak anılan isteklilerin fiillerinin Kanun’un 17’nci maddesi kapsamında değerlendirilmesi ve değerlendirme dışı bırakılması gerektiği sonucuna varılmıştır.
Yapılan incelemede;
- Güneş Seracılık ve Arıcılık Teks. İnş. San. Tic. Ltd. Şti.nin tek ortağı ve yetkilisi Mahmut Güneş ile Ensaroğlu Oto. Taş. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin tek ortağı ve yetkilisi Ömer Güneş’in nüfus kayıt bilgilerinden bu kişilerin kardeş olduğu tespit edilmiştir.
- Güneş Seracılık ve Arıcılık Teks. İnş. San. Tic. Ltd. Şti.nin şirket adresinin “Cumhuriyet Mahallesi Tedaş Yanı Dükkanları No:4 Harran/Şanlıurfa” olduğu, Ensaroğlu Oto. Taş. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin adresinin ise “Cumhuriyet Mahallesi Belediye Caddesi No:3 Harran/Şanlıurfa” olduğu yani şirket adreslerinin farklı olduğu tespit edilmiştir.
- Söz konusu kişilere ait geçici teminat mektuplarının aynı bankalar üzerinden farklı tarihlerde düzenlendiği tespit edilmiştir.
- Ahmet Tümur ve Yalavuz Taş. Gıda İnş. Tar. Yem. İth. İhr. San. ve Tic. Ltd. Şti.’nin 88.**.**.219 nolu IP adresi üzerinden; Ensaroğlu Oto. Taş. San. ve Tic. Ltd. Şti. ve Güneş Seracılık ve Arıcılık Teks. İnş. San. Tic. Ltd. Şti.’nin ise 46.**.***.224 nolu IP adresi üzerinden doküman indirdiği tespit edilmiştir.
Buna göre, iki farklı tüzel kişilik olan ve farklı adreslerde faaliyet gösteren Ensaroğlu Oto. Taş. San. ve Tic. Ltd. Şti. ve Güneş Seracılık ve Arıcılık Teks. İnş. San. Tic. Ltd. Şti.’nin ortakları iki kardeştir ve bu şirketler aynı IP adresi üzerinden e-imza ile doküman indirmişlerdir. Kamu ihale mevzuatında ortakları akraba olan firmaların ihaleye katılmalarını engelleyen bir düzenleme bulunmamaktadır. Aynı IP adresi üzerinden doküman indiren isteklilerin aynı ihaleye katılmalarının rekabeti ve ihale kararını etkileyebilecek davranış olarak değerlendirilebilmesi için bu isteklilerin öncelikle birbirlerine ait teklif bilgilerinden haberdar olduğuna ilişkin delillerin ortaya konulması gerekmektedir. Tek başına akrabalık ilişkisi ve aynı IP adresine ait bilgisayardan doküman indirilmesi “kuvvetli karine” teşkil etmediğinden anılan isteklilerin fiillerinin Kanun’un 17’nci maddesi kapsamında değerlendirilmesi ve değerlendirme dışı bırakılmaları uygun mütalaa edilmemektedir.
Açıklanan nedenlerle; başvuru sahibinin iddiaları kapsamında yukarıda yapılan değerlendirmeler doğrultusunda “itirazen şikayet başvurusunun reddine” karar verilmesi gerektiği yönündeki düşüncemle Kurul çoğunluğunun “düzeltici işlem belirlenmesine” niteliğindeki kararına katılmıyorum.
