Hizmet ihalelerinde eşit tekliflerin değerlendirilmesinde kura çekimi yapılacağı sırada ihale komisyonu üyelerinin bulunması zorunlu mudur?
KAMU İHALE KURUL KARARI
Toplantı No : 2017/017
Gündem No : 20
Karar Tarihi : 05.04.2017
Karar No : 2017/UH.III-980
Şikayetçi :
Mar-Nus Tem. Özel Sağ. Ve Sosyal Hizm. Yemek Ürt. Hiz. Bilgisayar İlaç Tic. Ltd. Şti.
İhaleyi Yapan Daire:
Nusaybin Belediyesi Park Ve Bahçeler Müdürlüğü
Başvuru Tarih ve Sayısı:
13.03.2017 / 14959
Başvuruya Konu İhale:
2016/505574 İhale Kayıt Numaralı “Park Ve Bahçelerin Temizliği, Bakm Ve Onarımı İle Ağaçların Budama Ve Çapalanması” İhalesi
TOPLANTIYA KATILAN ÜYELER:
Başkan: Hamdi GÜLEÇ
Üyeler: II. Başkan Şinasi CANDAN, Osman DURU, Erol ÖZ, Köksal SARINCA, Dr. Ahmet İhsan ŞATIR, Hasan KOCAGÖZ, Mehmet ATASEVER, Oğuzhan YILDIZ
BAŞVURU SAHİBİ:
Mar-Nus Tem. Özel Sağ. ve Sosyal Hizm. Yemek Ürt. Hiz. Bilgisayar İlaç Tic. Ltd. Şti.,
Moryakup Mahallesi Lozan Cad. Banka Sokak Seyda İş Merkezi Kat: 4 Sok. No:406 Nusaybin/MARDİN
İHALEYİ YAPAN İDARE:
Nusaybin Belediyesi Park ve Bahçeler Müdürlüğü,
Moryakup Mahallesi Cumhuriyet Meydanı No:18 47300 Nusaybin/MARDİN
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2016/505574 İhale Kayıt Numaralı “Park ve Bahçelerin Temizliği, Bakım ve Onarımı İle Ağaçların Budama ve Çapalanması” İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
Nusaybin Belediyesi Park ve Bahçeler Müdürlüğü tarafından 22.12.2016 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Park ve Bahçelerin Temizliği, Bakım ve Onarımı İle Ağaçların Budama ve Çapalanması” ihalesine ilişkin olarak Mar-Nus Tem. Özel Sağ. ve Sosyal Hizm. Yemek Ürt. Hiz. Bilgisayar İlaç Tic. Ltd. Şti.nin 27.02.2017 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 01.03.2017 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 13.03.2017 tarih ve 14959 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2017/654 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, Nusaybin Belediyesi Park ve Bahçeler Müdürlüğü tarafından 22.12.2016 tarihinde yapılan 2016/505574 İhale Kayıt Numaralı “Park ve Bahçelerin Temizliği, Bakım ve Onarımı İle Ağaçların Budama ve Çapalanması” ihalesine teklif verdikleri, ihale komisyonu tarafından yapılan değerlendirmeler neticesinde 28.12.2016 tarihli ilk komisyon kararı ile ZSB Temizlik İnşaat Gıda Oto Kiralama Danışmanlık ve Organizasyon Sanayi Ticaret Limited Şirketinin ekonomik açıdan en avantajlı teklif olarak belirlendiği, Kuruma yaptıkları itirazen şikâyet başvurusu neticesinde alınan 01.02.2017 tarihli ve 2017/UH.III-428 sayılı karar ile düzeltici işlem belirlendiği, ihale komisyonunun puanlama işlemini verilen karar doğrultusunda tekrar etmesi neticesinde geçerli iki teklifin eşit olduğu, iki isteklinin temsilcileri huzurunda yapılan kura çekiminde kağıtlara ekonomik açıdan en avantajlı birinci teklif ve ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif yazılarak topların içine konulduğu, şeffaf fanus içine konulan toplardan birinin ihale komisyonu üyesi tarafından çekilmesi neticesinde içinde ekonomik açıdan en avantajlı birinci teklif yazılı kağıdın çıktığı, çıkan sonucun ZSB Temizlik İnşaat Gıda Oto Kiralama Danışmanlık ve Organizasyon Sanayi Ticaret Limited Şirketi adına olduğu belirtilerek ekonomik açıdan en avantajlı teklif olarak belirlendiği, kura işleminin kamu ihale mevzuatında düzenlendiği gibi aynı boyutlardaki kağıtlara geçerli iki isteklinin ticaret unvanları yazılarak ilk çekilen topta çıkan isteklinin üzerine ihalenin bırakılması gerektiği, bu doğrultuda kura işleminin yenilenmesi gerektiği iddia edilmektedir.
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.
İhale dokümanında yapılan düzenlemelerden ihale konusu işin Nusaybin Belediye Başkanlığına ait Park ve Bahçelerin Temizliği, Bakım ve Onarımı ile Ağaçların Budama ve Çapalanması İçin İhtiyaç Duyulan, 51 (ellibir) Kişilik Vasıfsız İşçi ile 12 (oniki) Ay Süre ile Vasıfsız İşçi Hizmet Alımı işi olduğu, söz konusu ihalenin açık ihale usulü ile birim fiyat teklif alınmak suretiyle ihale edildiği, 12 adet ihale dokümanı satın alındığı, 22.12.2016 tarihinde yapılan ihaleye 3 isteklinin teklif verdiği, Şenkaya Sosy. Hizm. Elek. Bilg. Öz. Güv. Sağ. Hizm. San. Tic. Ltd. Şti.nin teklifinin asgari işçilik maliyetinin altında olması nedeniyle değerlendirme dışı bırakıldığı, ZSB Temizlik İnşaat Gıda Oto Kiralama Danışmanlık ve Organizasyon Sanayi Ticaret Limited Şirketi ile MAR-NUS Tem. Özel Sağ. ve Sos. Hiz. Yemek Ürt. Hiz. Bilgisayar İlaç. Tic. Ltd. Şti.nin eşit teklif vermesi nedeniyle Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin 63’üncü maddesinde yapılan düzenlemeler çerçevesinde puanlamaya tâbi tutulduğu, yapılan değerlendirme neticesinde 28.12.2016 tarihli ilk komisyon kararı ile ZSB Temizlik İnşaat Gıda Oto Kiralama Danışmanlık ve Organizasyon Sanayi Ticaret Limited Şirketinin ekonomik açıdan en avantajlı teklif, başvuru sahibinin ise ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif olarak belirlendiği, söz konusu karara karşı başvuru sahibinin puanlamanın mevzuata aykırı yapıldığı iddiasıyla Kuruma itirazen şikâyet başvurusunda bulunduğu, yapılan inceleme neticesinde Kurulun 01.02.2017 tarihli ve 2017/UH.III-428 sayılı kararı ile düzeltici işlem tesis edildiği, idarenin Kurul kararının uygulanmasını teminen ZSB Temizlik İnşaat Gıda Oto Kiralama Danışmanlık ve Organizasyon Sanayi Ticaret Limited Şirketi ve MAR-NUS Tem. Özel Sağ. ve Sos. Hiz. Yemek Ürt. Hiz. Bilgisayar İlaç. Tic. Ltd. Şti.nin eşit puan aldığına karar verdiği, her iki isteklinin puanının eşit olması nedeniyle mevzuat uyarınca kura sonucu ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenmesi için idarenin 13.02.2017 tarihli yazısı ile her iki isteklinin 15.02.2017 tarihinde yapılacak olan kura çekiminde hazır bulunmaları için davet edildiği, 15.02.2017 tarihinde kura çekiminin her iki isteklinin temsilcileri katılımıyla gerçekleştirildiği, kura çekiminin video kayıtlarına alındığı, yapılan kura çekimi sonucunda 16.02.2017 tarihli kesinleşen ihale kararı ile ZSB Temizlik İnşaat Gıda Oto Kiralama Danışmanlık ve Organizasyon Sanayi Ticaret Limited Şirketinin ekonomik açıdan en avantajlı teklif, MAR-NUS Tem. Özel Sağ.ve Sos. Hiz. Yemek Ürt. Hiz. Bilgisayar İlaç. Tic. Ltd. Şti.nin ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif olarak belirlendiği anlaşılmıştır.
İdareye yapılan şikâyet başvurusu üzerine idarenin cevap yazısında, 15.02.2017 tarihinde yapılan kura çekiminin Kamu İhale Genel Tebliği’ne uygun şeffaflıkta aleniyet ve hakkaniyet hükümleri dikkate alınarak kamera kaydı altında yapıldığı, bu gerekçelerle kura çekiminde mevzuata aykırılık bulunmadığından şikâyet başvurusunun reddedildiği ifade edilmiştir.
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Temel İlkeler” başlıklı 5’inci maddesinde “ İdareler, bu Kanuna göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi, güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumludur.” hükmü yer almaktadır.
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Tekliflerin eşit olması” başlıklı 63’üncü maddesinde, “ (1) Ekonomik açıdan en avantajlı teklifin sadece fiyat esasına göre belirlendiği ihalelerde, birden fazla istekli tarafından teklif edilen fiyatın en düşük fiyat olması durumunda, ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenmesi amacıyla aşağıda belirtilen fiyat dışı unsurlar esas alınarak değerlendirme yapılır. Bu çerçevede isteklilere;
a) İsteklinin ve tüzel kişiliğinin yarısından fazla hissesine sahip ortağına ait iş deneyim belgesi kullanılmış ise bu ortağının, ilan veya davet tarihinden geriye doğru son iki yıl içinde 4735 sayılı Kanun kapsamında sözleşme imzalamamış olması veya imzaladığı sözleşmelerin toplam bedelinin ihale konusu işin yaklaşık maliyetinden daha düşük olması durumunda 2 puan, yaklaşık maliyet tutarı ile yaklaşık maliyetin iki katı arasında olması durumunda 1 puan,
b) İsteklinin ticari merkezinin ilan veya davet tarihinden geriye doğru en az bir yıldır ihaleyi yapan idarenin bulunduğu ilin mülki idari sınırları içindeki ticaret ve/veya sanayi odasına ya da ilgili meslek odasına kayıtlı bulunması durumunda 1 puan,
verilir.
(2) Ortak girişimlerin katıldığı ihalelerde birinci fıkra kapsamında puan alabilmek için belirtilen kriterlerin tüm ortaklarca sağlanması gerekmektedir. Bu çerçevede, birinci fıkranın (a) bendi kapsamında yapılacak değerlendirmede, tüm ortaklara ve bunların iş deneyim belgesi kullanılan ortaklarına ait toplam sözleşme tutarı esas alınacak, (b) bendindeki kriterin de tüm ortaklar tarafından sağlanması halinde ortak girişime puan verilecektir.
(3) Birinci fıkrada yer alan kriterleri sağlayamayan isteklilere puan verilmez. Yapılan değerlendirme sonucunda daha yüksek puana sahip istekli ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi olarak belirlenir. Ancak bu değerlendirme sonucunda eşitliğin bozulmaması durumunda, puanları eşit olan istekliler davet edilmek suretiyle, ihale komisyonu tarafından kura yöntemine başvurulur. Kura sonucunda tespit edilen istekliler, ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi ve ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi olarak belirlenir.
(4) Birinci fıkranın (a) bendine ilişkin değerlendirmede ilan veya davet tarihi itibariyle geçerli EKAP verileri; (b) bendine ilişkin değerlendirmede isteklinin teklifi kapsamında sunulan belgeler esas alınır.
(5) Ekonomik açıdan en avantajlı teklifin fiyatla birlikte fiyat dışındaki unsurlar da dikkate alınarak belirlendiği ihalelerde, tekliflerin birbirine eşit olması durumunda fiyat teklifi düşük olan istekli ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi olarak belirlenir. Fiyat tekliflerinin de eşit olması durumunda, idari şartnamede yer alan fiyat dışı unsurların öncelik sıralaması esas alınarak ekonomik açıdan en avantajlı teklif belirlenir.” hükümleri bulunmaktadır.
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Hizmet alımı ihalelerinde tekliflerin eşit olması” başlıklı 70’inci maddesinde “70.2. Puanlama sonucunda en yüksek puana sahip birden fazla isteklinin bulunması durumunda, bunlar arasında kura yöntemine başvurulacaktır.
70.2.1. Kura işleminden önce idare tarafından eşit puan sahibi isteklilere davette bulunulacak ve davet yazısında ekonomik açıdan en avantajlı teklifin tespiti için kura çekileceği bilgisi ile kuranın yeri ve saati belirtilecektir. İdare tarafından davet yapılması yeterli olup kuranın yapılması için davet edilen isteklilerin katılımının beklenmesi zorunlu değildir.
70.2.2. Kura işlemi ihale komisyonu tarafından saydamlık ve güvenirlik ilkelerine uygun biçimde yapılacaktır. İşlem sırasında ihale komisyonu üyeleri hazır bulunacak, eşit teklif sahibi isteklilerin ticaret unvanları aynı özelliklere sahip kağıtlara yazılarak, kuraya katılan istekliler huzurunda bir komisyon üyesi tarafından çekiliş yapılacaktır.
70.2.3. Puanlama sonucunda iki isteklinin eşit puana sahip olması durumunda kuradan çıkan istekli ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi, diğer istekli ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi olarak belirlenecektir. Ancak ikiden fazla isteklinin aynı puana sahip olması durumunda iki kez kura çekilecektir. Bu durumda ilk çekilişte ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi istekli, ikinci çekilişte ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi istekli belirlenecektir.
70.2.4. Puanlanma sonucunda ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi belirlenebilmesine rağmen, en yüksek ikinci puana sahip birden fazla istekli bulunması durumunda, ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibini belirlemek amacıyla bu istekliler arasında kura yöntemine başvurulacaktır.” açıklamaları bulunmaktadır.
İdari Şartname’nin “Ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenmesi” başlıklı 35’inci maddesinde, “35.1. Bu ihalede ekonomik açıdan en avantajlı teklif, teklif edilen fiyatların en düşük olanıdır.
35.1.1. Bu madde boş bırakılmıştır
35.2. Ekonomik açıdan en avantajlı teklifin birden fazla istekli tarafından verilmiş olması halinde; Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin 63’üncü maddesinin birinci fıkrasında düzenlenen kriterler sırasıyla dikkate alınarak ekonomik açıdan en avantajlı teklif belirlenir.
35.3. Bu madde boş bırakılmıştır.
35.4. Yerli istekliler lehine fiyat avantajı uygulanması:
35.4.1.Tekliflerin değerlendirilmesinde yerli istekliler lehine fiyat avantajı uygulanmayacaktır.” düzenlemesi,
Sözleşme Tasarısı’nın “İşin süresi” başlıklı 9’uncu maddesinde “9.1. İşe başlama tarihi 01.01.2017; işi bitirme tarihi 31.12.2017” düzenlemesi bulunmaktadır.
İhale işlem dosyası kapsamında kura çekimlerine ilişkin video kayıtlarının bir örneğinin Kuruma gönderildiği belirlenmiştir. Çekilen video kayıtlarının incelenmesi sonucunda, ihale komisyonu ve eşit teklif veren isteklilerin temsilcilileri katılımıyla kura çekiminin yapıldığı, topların içine ekonomik açıdan birinci teklif ve ekonomik açıdan ikinci teklif ifadelerinin yazıldığı, daha sonra bu topların masa üzerinde bulunan saydam cam bir fanus vazo içerisine konulduğu ve karıştırıldığı, daha sonra ihale komisyonu üyeleri ve eşit teklif sahibi isteklilerin huzurunda ihale komisyon başkanı tarafından birinci sırada teklif veren ZSB Temizlik İnşaat Gıda Oto Kiralama Danışmanlık ve Organizasyon Sanayi Ticaret Limited Şirketinin adına çekiş yapılacağı yüksek sesle beyan edilerek toplardan birinin çekildiği, topların içerisinden “birinci avantajlı teklif” yazılı olan kağıdın çıktığı ve okunduğu, yazının ZSB Temizlik İnşaat Gıda Oto Kiralama Danışmanlık ve Organizasyon Sanayi Ticaret Limited Şirketi tarafından da okunduğu, daha sonra MAR-NUS Tem. Özel Sağ. ve Sos. Hiz. Yemek Ürt. Hiz. Bilgisayar İlaç. Tic. Ltd. Şti.nin adına çekiliş yapıldığı, bu kağıttan da “ikinci avantajlı teklif” yazısının çıktığı ve okunduğu, her iki kağıdın da iki istekli temsilcisi tarafından görüldüğü, okunduğu, ZSB Temizlik İnşaat Gıda Oto Kiralama Danışmanlık ve Organizasyon Sanayi Ticaret Limited Şirketinin ekonomik açıdan en avantajlı teklif, MAR-NUS Tem. Özel Sağ. ve Sos. Hiz. Yemek Ürt. Hiz. Bilgisayar İlaç. Tic. Ltd. Şti.nin ise ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif olduğunun ifade edilerek oturumun kapatıldığı tespit edilmiştir.
Yukarıda aktarılan mevzuat uyarınca, kura işleminin ihale komisyonu tarafından saydamlık ve güvenirlik ilkelerine uygun biçimde yapılacağı, işlem sırasında ihale komisyonu üyelerinin hazır bulunacağı, eşit teklif sahibi isteklilerin ticaret unvanlarının aynı özelliklere sahip kağıtlara yazılacağı, kuraya katılan istekliler huzurunda bir komisyon üyesi tarafından çekiliş yapılacağı ve ekonomik açıdan en avantajlı teklif ve ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklifin belirleneceği anlaşılmaktadır. Söz konusu ihalede mevzuatta kura çekimi sırasında eşit teklif sahibi isteklilerin ticaret unvanlarının aynı özelliklere sahip kağıtlara yazılarak kura işlemine devam edileceği belirtilmişken, idarenin kağıtlara ekonomik açıdan en avantajlı birinci teklif ve ikinci teklif yazarak kura işlemine devam ettiği belirlenmiştir.
İdarece yapılan kura işleminin usul olarak Tebliğ’e uygun olmadığı anlaşılmakla birlikte, kura yapılırken istekliler açısından herhangi bir hak kaybına sebebiyet verilip verilmediği, saydamlık, eşitlik, kamu yararı ve güvenirlik ilkelerinin ihlal edilip edilmediği açısından değerlendirme yapılması gerekmektedir. Bu noktadan bakıldığında, söz konusu ihalede eşit teklif sunan istekliler açısından ilk sırada geçerli teklif sunan firmanın ismine ilk aşamada yapılan çekilişte adı okunan firmanın % 50 olasılıkla ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi olma şansına sahip olduğu, diğer % 50 olasılığın ise diğer istekliye ait olduğu, bu açıdan herhangi bir hak ihlalinin bulunmadığı anlaşılmıştır. Ayrıca kura çekimine katılan firma yetkilileri tarafından oturum aşamasında idarece yapılan usul hatasına ilişkin herhangi bir itiraz ya da hatırlatmanın da yapılmadığı belirlenmiştir.
İdarece usul açısından yapılan hatanın düzeltilmesi yönünde alınacak bir düzeltici işlem kararının idarenin ihtiyacının karşılanması noktasında sadece gecikmeye yol açacağı, bu hususun da 4734 sayılı Kanun’un 5’inci maddesinde hüküm altına alınan ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanması ilkesine aykırılık oluşturacağı, isteklilerin teklifinin eşit olduğu hususu da göz önüne alındığında herhangi bir kamu zararının da bulunmadığı sonucuna ulaşılmıştır.
Yukarıda yapılan tespitler neticesinde başvuru sahibinin iddiası yerinde bulunmamıştır.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen şikâyet başvurusunun reddine,
Oybirliği ile karar verildi.
