Mal alımı ihalelerinde istekliler imalatçı olduklarını tevsik için hangi belgeleri sunabilir?

3 Mart 2020

KAMU İHALE KURUL KARARI

Toplantı No : 2017/002

Gündem No : 58

Karar Tarihi : 04.01.2017

Karar No : 2017/UM.II-71

Şikayetçi :

Elite Enerji Sistemleri Elektronik ve Dış Tic. San. A.Ş.

İhaleyi Yapan Daire:

Meteoroloji Genel Müdürlüğü Gözlem Sistemleri Dairesi Başkanlığı

Başvuru Tarih ve Sayısı:

15.12.2016 / 69777

Başvuruya Konu İhale:

2016/400895 İhale Kayıt Numaralı “İstanbul 3. Havalimanı İçin Havaalanı Otomatik Meteoroloji Gözlem İstasyonu (H-Omgi) Alımı” İhalesi

TOPLANTIYA KATILAN ÜYELER:

Başkan: Hamdi GÜLEÇ

Üyeler: II. Başkan Şinasi CANDAN, Osman DURU, Erol ÖZ, Köksal SARINCA, Dr. Ahmet İhsan ŞATIR, Mehmet ATASEVER, Oğuzhan YILDIZ

BAŞVURU SAHİBİ:

Elite Enerji Sistemleri Elektronik ve Dış Tic. San. A.Ş.,

Mıuhsin Yazıcıoğlu Cad. 38/4 Çukurambar Balgat ANKARA

VEKİLİ:

Av. Hasan YAVUZ

İHALEYİ YAPAN İDARE:

Meteoroloji Genel Müdürlüğü Gözlem Sistemleri Dairesi Başkanlığı,

Karargahtepe Mahallesi Kütükçü Alibey Caddesi No:4 06120 Keçiören/ANKARA

BAŞVURUYA KONU İHALE:

2016/400895 İhale Kayıt Numaralı “İstanbul 3. Havalimanı İçin Havaalanı Otomatik Meteoroloji Gözlem İstasyonu (H-OMGİ) Alımı” İhalesi

KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:

Meteoroloji Genel Müdürlüğü Gözlem Sistemleri Dairesi Başkanlığı tarafından 10.11.2016 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “İstanbul 3. Havalimanı İçin Havaalanı Otomatik Meteoroloji Gözlem İstasyonu (H-OMGİ) Alımı” ihalesine ilişkin olarak Elite Enerji Sistemleri Elektronik ve Dış Tic. San. A.Ş.nin 30.11.2016 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 06.12.2016 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 15.12.2016 tarih ve 69777 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 15.12.2016 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.

Başvuruya ilişkin olarak 2016/3015 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

KARAR:

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,

1) İhaleye istekli sıfatıyla teklif verdikleri, idarece teklif ettikleri ürünün firmalarınca sunulan Yerli Malı Belgesine konu olan mal olmadığı, imalatçısı olduğunu beyan ettikleri yerli malını teklif etmedikleri, başka üreticiler tarafından üretilen ve yurt dışından ithal edilecek ürünlerden oluşan bir malı teklif ettikleri gerekçesiyle tekliflerinin değerlendirme dışı bırakıldığı, ancak teklif dosyasında sundukları yerli malı belgesinin Yerli Malı Tebliği’ne istinaden ve TOBB tarafından hazırlanan Yerli Malı Belgesinin Düzenlenmesi Uygulama Esasları’na göre Ankara Sanayi Odası tarafından verildiği, idareye ibraz edilen ve ürün adı olarak “Havaalanı Meteoroloji İstasyonları” olduğu belirtilen belgede açıkça sistemin yerli katkı oranının %59,48 olarak tespit edildiği, bununla birlikte ihaleyi yapan idarenin tek başına yerli malı katkı oranını belirleme veya belgeyi yok sayma yetkisinin bulunmadığı, idarece teklif edilen malla sunulan yerli malı belgesinin uyumsuz olduğu iddia edilse de idarenin bu değerlendirmesinin somut bir kritere dayanmadığı, idare tarafından istenilen ürünün özel imalat süreci gerektiren bir sistem olduğu, kullanılacak sensörlerden ziyade teknik bilgi yani yazılımlara dayanan bir sistem söz konusu olduğu, yazılımların teklif hakkının ise firmalarına ait olduğu, firmaları tarafından birim fiyat teklif cetvelinde gösterilen “Havaalanı İçin Otomatik Meteorolojik Bilgi Ölçüm ve Raporlama Sistemi” teklif edildiği, konusu “sistem” olan bir alım işinde tek tek sistemi oluşturan parçaların incelenmesi ve Yerli Malı Tebliği’ne aykırı olarak değerlendirme yapılmasının mevzuata aykırılık teşkil ettiği,

2) İdarece tekliflerinin ayrıca Teknik Şartname’de 3 adet öngörülen hava sıcaklık sensörünün 6 adet olarak teklif edildiği gerekçesiyle değerlendirme dışı bırakıldığı, firmaları tarafından hizmetin sürekliliği göz önünde bulundurularak yedek sensör bulundurulması zarureti öngörüldüğü için bu hususa teklif dosyasında yer verildiği, ilave sensör teklif etmelerine rağmen fiyatlarının daha avantajlı olduğu,

3) İdarece teklif ettikleri transmisyometrenin Teknik Şartname’nin 4.3.9’uncu maddesinde pist görüş uzaklığı sensörüne ilişkin olarak öngörülen “otomatik alignment ve otomatik kalibrasyon” özelliğine sahip olmadığı gerekçesiyle tekliflerinin değerlendirme dışı bırakıldığı, ancak teklif ettikleri ürünün otomatik kalibrasyon ve otomatik alignment özelliklerine sahip olduğu, bu hususun teknik dokümanda açıkça görülebileceği, Teknik Şartname’ye cevaplarla katalog arasında bir uyumsuzluk bulunmadığı, idare tarafından ise teklif ettikleri ürünün sadece kurulum aşamasında alignment işlemini gerçekleştirdiği ve otomatik kalibrasyon özelliğinin bulunmadığı iddia edilerek kataloğun yanlış değerlendirildiği ve bir tercüme hatasında ısrar edildiği,

4) İdarece tekliflerinin Teknik Şartname’nin 8.7.c maddesine atıfta bulunularak Airmet mesajları ile ilgili “İstekli teklifine Airmet mesajı oluşturma arayüzünün örnek görüntüsünü ekleyecek ve idarenin istekte bulunması halinde arayüz üzerinde istenilen değişikliği yapacaktır” şeklinde düzenlemede belirtildiği şekilde arayüz görüntüsünü vermedikleri gerekçesiyle değerlendirme dışı bırakıldığı, ihale konusu iş özel imalat süreci gerektiren bir iş olduğundan Airmet mesajlarına ilişkin kıstasların Ek-8 no ile tekliflerinin ekinde sunulduğu, veri tabanına kaydedilen sensör verileri kullanılarak Ek-8’de belirtilen kıstas ve özellikler dikkate alınarak airmet mesajlarının oluşturulacağı, idarece teknik data ve veriler belirtilmeden bir arayüz oluşturmanın mümkün olmadığı gibi efektif de olmadığı, Ek-2-25’de gerçekleştirilen tüm yazılımların anayüzü ve arayüzünün ne şekilde ve nereye konulacağının görüldüğü, somut sistem ile alakasız, herhangi bir internet çıktısının arayüz adı altında şartnameye konulmasının gerçekçi ve bilimsel olmadığı,

5) İhale üzerinde bırakılan yabancı isteklinin teklif ettiği bedelin yaklaşık maliyetin üzerinde olduğu, yerli istekli lehine fiyat avantajı öngörülen ihalede söz konusu teklifin yaklaşık maliyete oranının yüksek olduğu iddialarına yer verilmiştir.

Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.

1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:

İhale konusu işin “İstanbul 3. Havalimanı için Havaalanı Otomatik Meteoroloji Gözlem İstasyonu (H-OMGİ) Alımı” olduğu,

İhaleye ait Teknik Şarname’nin “Tanım” başlıklı 1’inci maddesinde, idarece havalimanı otomatik meteorolojik bilgi ölçüm ve raporlama sistemi (H-OMGİ) kurulumu işi yaptırılacağı, sistemin genel olarak donanım ve yazılımlardan oluştuğu, donanımın “meteorolojik bilgileri ölçen ve gerekli parametrelere çeviren sensörler, sensör bağlantıları, sensörlerden gelen bilgileri işleyen ve depolayan bilgi işlem ve toplama üniteleri, bilgisayarlar, görüntülüme üniteleri, enerji temin ve düzenlemesinde kullanılan güç kaynakları ve bunların sisteme bağlantısını sağlayan diğer parçalar ile sistemin veri iletişimi için kullanılacak elemanlar”, yazılımın ise “meteorolojik parametrelere çevrilen bilgilerin derlenmesi, işlenmesi, kalite kontrolü, uzaktan ve sahadan bakım yapılması, görüntülenmesi, arşivlenmesi, yazdırılması, yayınlanması, iletilmesi ile teknik şartname ve eklerinde belirtilen fonksiyonları yerine getirmesi işleri” şeklinde belirtildiği,

Mal Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Tanımlar” başlıklı 3’üncü maddesinde “Piyasada hazır halde alınıp satılmayan, projelendirme veya bir talep üzerine üretimi yapılacak olan, özel ihtisas ve üretim tekniği gerektiren işler”in özel imalat olarak tanımlandığı,

İncelenen ihaleye ait Teknik Şartname’deki düzenlemelerden de ihalenin çeşitli donanım, sensör ve yazılımlardan oluşan, dolayısıyla özel üretim süreci gerektiren bir sistem alımı olduğunun anlaşıldığı,

İdari Şartname’nin 7.6’ncı maddesinde “Yurtiçinde veya yurtdışında, kamu veya özel sektöre yapılan; en az 1 adet CAT III Standardındaki Havaalanına, meteorolojik hizmetlerin verilmesi için ihtiyaç duyulan meteorolojik parametrelerin otomatik olarak ölçülmesi, görüntülenmesi, raporlanması, iletilmesi ve arşivlenmesi için gerekli donanım ve yazılımı içeren sistemin kurulması işi benzer iş olarak kabul edilecektir.” şeklinde,

İdari Şartname’nin 7.5.5.2’nci maddesinde “İş Deneyim Belgesi sunulmaması halinde kapasite raporuna ilişkin belgeler sunulacaktır. İhale konusu malın kapasitesi en az 1 Adet/Yıl şeklinde olacaktır.” şeklinde düzenleme yapıldığı, 7.5.1’inci maddenin son cümlesinde ise “Özel imalat süreci gerektiren ihalelerde istekliler tarafından iş deneyim belgesi veya üretim kapasite raporundan birinin sunulması yeterlidir.” ifadesinin yer aldığı,

Mal Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “İstenecek belgeler” başlıklı 27’nci maddesinde “…(ç) “Özel imalat süreci gerektiren mal alımı ihalelerinde, iş deneyimini gösteren belgelerin istenilmesi durumunda; iş deneyimini gösteren belgelerle birlikte alım konusu işe ilişkin üretim kapasite raporunun da istenilmesi zorunludur. Aday veya isteklinin, bu iki belgeden birini sunması yeterlidir.

d) Makine-teçhizat ve ekipmana ilişkin belgeler ile kapasite raporu, kalite yönetim sistem belgesi, çevre yönetim sistem belgesi, ilgili meslek odaları tarafından düzenlenen imalat yeterlik belgesi ile hizmet yeterlilik belgesi sadece özel imalat süreci gerektiren mal alımı ihalelerinde istenebilir. Bu belgelerden makine-teçhizat ve ekipmana ilişkin belgeler hariç diğerleri, alım konusu mala veya işe yönelik olarak düzenlendiğinin saptanması durumunda istenebilir.

e) İdare tarafından alımın özelliği göz önünde bulundurularak, aday veya isteklinin alım konusu malı teklif etmeye yetkisinin bulunup bulunmadığı, ihaleye katılımda yeterlik kriteri olarak düzenlenebilir.” hükmüne yer verildiği,

İncelenen ihalede de idarece özel imalat süreci gerektiren bir sistem alımı gerçekleştirileceğinden, ihalede iş deneyim belgesi veya kapasite raporundan birinin sunulmasının yeterli görüldüğü,

Başvuru sahibinin ise teklif dosyasında iş deneyim belgesi yerine kapasite raporunu sunduğu,

İdari Şartname’nin “Mesleki ve teknik yeterliğe ilişkin belgeler ve bu belgelerin taşıması gereken kriterler” başlıklı 7.5’inci maddesinde ise “…7.5.2.İsteklinin alım konusu malı teklif etmeye yetkisinin bulunup bulunmadığını belgelendirmesi gerekir. Bu çerçevede istekli aşağıdaki bentlerde yer alan belgelerden kendi durumuna uygun olan belge veya belgeleri sunabilir:

a) İstekli imalatçı ise imalatçı olduğunu gösteren belge veya belgeler,

b) İstekli yetkili satıcı veya yetkili temsilci ise yetkili satıcı ya da yetkili temsilci olduğunu gösteren belge veya belgeler,

c) İstekli Türkiye’de serbest bölgelerde faaliyet gösteriyor ise yukarıdaki belgelerden biriyle birlikte sunduğu serbest bölge faaliyet belgesi.

İş ortaklığında ortaklardan birinin, teklif edilen mala veya mallara ilişkin imalatçı veya yetkili satıcı ya da yetkili temsilci olduğunu gösteren belgelerden birini sunması yeterlidir.

İsteklinin imalatçı olduğunu gösteren belge veya belgeler ise şunlardır:

1. İstekli adına düzenlenen Sanayi Sicil Belgesi,
2. İsteklinin üyesi olduğu meslek odası tarafından istekli adına düzenlenen Kapasite Raporu,
3. İsteklinin kayıtlı olduğu meslek odası tarafından istekli adına düzenlenen İmalat Yeterlik Belgesi,
4. İsteklinin kayıtlı olduğu meslek odası tarafından istekli adına düzenlenmiş ve teklif ettiği mala/mallara ilişkin Yerli Malı Belgesi,
5. İsteklinin alım konusu malı ürettiğine ilişkin olarak ilgili mevzuat uyarınca yetkili kurum veya kuruluşlarca düzenlenen isteklinin üretici veya imalatçı olduğunu gösteren belgeler…” şeklinde düzenlemeye yer verildiği görülmüştür.

Mal Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Yetkili satıcılığı veya imalatçılığı gösteren belgeler” başlıklı 38’inci maddesinde “(1) Alımın özelliği göz önünde bulundurularak, aday veya isteklinin alım konusu malı teklif etmeye yetkisinin bulunup bulunmadığı, ihaleye katılımda yeterlik kriteri olarak düzenlenebilir. Bu hususun yeterlik kriteri olarak düzenlenmesi durumunda aşağıdaki bentlerde yer alan belgelerin birlikte istenmesi zorunludur. Aday veya istekli ise kendi durumuna uygun olan belge veya belgeleri sunar. Bu belgeler şunlardır:

a) Aday veya istekli imalatçı ise imalatçı olduğunu gösteren belge veya belgeler,

b) Aday veya istekli yetkili satıcı veya yetkili temsilci ise yetkili satıcı ya da yetkili temsilci olduğunu gösteren belge veya belgeler…” hükmüne,

Anılan Yönetmelik’in “Makine, teçhizat ve diğer ekipmana ilişkin belgeler, imalat belgeleri ve kapasite raporu” başlıklı 40’ıncı maddesinde “…(7) Özel imalat süreci gerektiren mal alımı ihalelerinde, üretim kapasite miktarı ihaleye katılımda yeterlik kriteri olarak düzenlenebilir. Üretim kapasite miktarı, sözleşme süresi göz önünde bulundurularak alım miktarından fazla olmayacak şekilde belirlenir. Üretim kapasite miktarı, kapasite raporu ile belgelendirilir.

(8) Aday veya istekli imalatçı ise kendi adlarına veya unvanlarına düzenlenen kapasite raporunu sunar. Aday veya istekli yetkili satıcı veya yetkili temsilci ise satıcısı veya temsilcisi olduğu imalatçının kapasite raporunu sunabilir. Bu durumda yetkili satıcı veya yetkili temsilci olduğunu gösteren belgeleri de kapasite raporuyla birlikte sunmak zorundadır.

…

(12) Özel imalat süreci gerektiren mal alımı ihalelerinde, imalat yeterlik belgesi ve hizmet yeterlilik belgesi istenebilir. Bu belgelerin istenebilmesi için idare tarafından alım konusu işe ilişkin olarak bu belgelerin düzenlendiğinin belirlenmesi gerekmektedir. Bu belgelerin ihale tarihinde veya son başvuru tarihinde geçerli olması zorunludur. İdare tarafından bu belgelerin malın kabulünün yapılmasına kadar geçerli olmasına yönelik olarak sözleşme tasarısında veya teknik şartnamede düzenleme yapılabilir. Bu düzenlemenin yapılması durumunda muayene ve kabul işlemlerinde bu husus kontrol edilir…” hükmüne,

Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Mal alımı ihalelerinde aday veya isteklinin alım konusu malı teklif etmeye yetkisini gösteren belgeler” başlıklı 58’inci maddesinde “…58.2. Bu belgeler şunlardır:

a) Aday veya istekli imalatçı ise imalatçı olduğunu gösteren belge veya belgeler,

b) Aday veya istekli yetkili satıcı veya yetkili temsilci ise yetkili satıcı ya da yetkili temsilci olduğunu gösteren belge veya belgeler,

c) Aday veya istekli Türkiye’de serbest bölgelerde faaliyet gösteriyor ise yukarıdaki belgelerden biriyle birlikte sunduğu serbest bölge faaliyet belgesi.

İş ortaklığında ortaklardan birinin, teklif edilen mala veya mallara ilişkin imalatçı veya yetkili satıcı ya da yetkili temsilci olduğunu gösteren belgelerden birini sunması yeterlidir. Konsorsiyumların katılabileceği ihalede, işin uzmanlık gerektiren kısımları göz önünde bulundurularak, her bir kısım için bu belgelere yönelik düzenleme ayrı ayrı yapılır. Konsorsiyum ortaklarından her biri, başvuruda bulunduğu veya teklif verdiği kısım için istenilen yeterlik kriterini sağlamak zorundadır.

58.3. Adayın veya isteklinin imalatçı olduğunu gösteren belge veya belgeler ise şunlardır:

a) Aday veya istekli adına düzenlenen Sanayi Sicil Belgesi,

b) Adayın veya isteklinin üyesi olduğu meslek odası tarafından aday veya istekli adına düzenlenen Kapasite Raporu,

c) Adayın veya isteklinin kayıtlı olduğu meslek odası tarafından aday veya istekli adına düzenlenen İmalat Yeterlik Belgesi,

ç) Adaylar veya isteklilerin adlarına veya unvanlarına düzenlenmiş olan teklif ettiği mallara ilişkin yerli malı belgesi veya teknolojik ürün deneyim belgesi,…” şeklinde açıklamalara yer verilmiştir.

İhaleyi yapan idarece ihalenin özel imalat süreci gerektiren bir ihale olduğu dikkate alınarak Mal Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin 40’ıncı maddesinin (7), (8) ve (12)’nci maddeleri uyarınca İdari Şartname’nin 7.5.2’nci maddesinde ihaleye teklif veren isteklilerden imalatçı olduklarını tevsik etmek üzere kapasite raporu, imalat yeterlik belgesi ve sanayi sicil belgelerini teklifle birlikte sunmalarının istenildiği, aynı düzenlemede “yerli malı belgesinin” de isteklinin imalatçı olduğunu tevsik etmek üzere sunulması istenen belgeler arasında sayıldığı görülmüştür.

İhale dokümanında yerli malı belgesi ile ilgili yapılan düzenlemelere bakıldığında İdari Şartname’nin “İhalenin yabancı isteklilere açıklığı ve yerli malı teklif edenler lehine fiyat avantajı uygulanması” başlıklı 8’inci maddesinde “8.1. İhale, yeterlik kriterlerini taşıyan yerli ve yabancı tüm isteklilere açıktır. Yerli malı teklif eden istekliye ihalenin tamamında % 15 (on beş) oranında fiyat avantajı uygulanacaktır. Yerli malı teklif eden isteklilerin fiyat avantajından yararlanabilmesi için teklif ettiği mala/mallara ilişkin yerli malı belgesini/belgelerini sunması zorunludur.” şeklinde düzenleme yapıldığı,

Anılan Şartname’nin “Ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenmesi” başlıklı 35’inci maddesinde ise “35.1. Bu ihalede ekonomik açıdan en avantajlı teklif, teklif edilen fiyatların en düşük olanıdır.

35.2. Bu madde boş bırakılmıştır.

35.3. Yerli malı teklif eden istekliler lehine fiyat avantajı uygulanması:

35.3.1.Yerli malı teklif edenler lehine fiyat avantajı, Mal Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinin 61 inci maddesi esas alınarak hesaplanacaktır.” şeklinde düzenleme yapıldığı görülmüştür.

4734 sayılı Kanun’un “Yerli istekliler ile ilgili düzenlemeler” başlıklı 63’üncü maddesinde “İhalelere sadece yerli isteklilerin katılması ile yerli istekliler ve yerli malı teklif eden istekliler lehine fiyat avantajı tanınmasına ilişkin olarak aşağıdaki düzenlemeler esas alınır:

a) Yaklaşık maliyeti eşik değerin altında kalan ihalelerde sadece yerli isteklilerin katılabileceğine ilişkin düzenleme yapılabilir.

b) Hizmet alımı ve yapım işi ihalelerinde yerli istekliler lehine % 15 oranına kadar fiyat avantajı sağlanabilir.

c) Mal alımı ihalelerinde yerli malı teklif eden istekliler lehine % 15 oranına kadar fiyat avantajı sağlanabilir. Ancak, Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından ilgili kurum ve kuruluşların görüşleri alınarak orta ve yüksek teknolojili sanayi ürünleri arasından belirlenen ve her yıl ocak ayında Kurum tarafından ilan edilen listede yer alan malların ihalelerinde yerli malı teklif eden istekliler lehine % 15 oranına kadar fiyat avantajı sağlanması zorunludur.

d) Yerli malı belirlenmesine ilişkin usul ve esaslar Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından ilgili kurum ve kuruluşların görüşleri alınarak belirlenir. İsteklilerce teklif edilen malın yerli malı olduğu, bu usul ve esaslara uygun olarak düzenlenen yerli malı belgesi ile belgelendirilir.

e) Ortak girişimlerin yerli istekli sayılabilmesi için bütün ortaklarının yerli istekli olması gereklidir.” hükmüne,

Mal Alımı ihaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Yerli malını teklif edenler lehine fiyat avantajı uygulanması” başlıklı 61’inci maddesinde “(1) Yaklaşık maliyeti eşik değerin altında kalan mal alımı ihalelerine sadece yerli isteklilerin katılabileceğine ilişkin düzenleme yapılabilir. Ayrıca sadece yerli isteklilerin katılımına açık ihalelerde, yerli malı teklif eden yerli istekliler lehine % 15 oranına kadar fiyat avantajı sağlanabilir.

(2) Mal alımı ihalelerinde yaklaşık maliyetine bakılmaksızın, tüm isteklilerin katılabileceğine ilişkin düzenleme yapılabilir ve bu ihalelerde yerli malı teklif eden istekliler lehine % 15 oranına kadar fiyat avantajı sağlanabilir.

(3) İhale veya ön yeterlik ilanı ve idari şartnamede, yerli malı teklif edenler lehine tanınan fiyat avantajı oranı belirtilir.

(4) Yerli malı teklif eden istekliler lehine fiyat avantajı tanınan ve birden fazla mal kaleminden oluşan ihalelerin, kısmi teklife açık olarak gerçekleştirilmesi ve fiyat avantajı tanınan her bir kısmın tek bir mal kaleminden oluşması zorunludur. Kısmi teklife açık ihalelerde, kısımların birinde, birkaçında veya tamamında yerli malı teklif eden istekliler lehine aynı veya farklı oranlarda fiyat avantajı sağlanabilir. Yerli malı teklif eden istekliler lehine fiyat avantajı, yerli malı teklif etmeyen diğer isteklilerin söz konusu mal kalemi için teklif ettikleri bedele, kendi teklif bedelleri üzerinden ihale dokümanında belirlenen fiyat avantajı oranı esas alınarak hesaplanan tutarın eklenmesi suretiyle bulunur.

(5) Ekonomik açıdan en avantajlı teklifin, fiyat dışındaki unsurlar da dikkate alınarak belirleneceği ihalede, öncelikle fiyat dışı unsurlar dikkate alınarak değerlendirilmiş teklif bedeli bulunur. Yerli malını teklif edenler lehine fiyat avantajı, bu istekliler dışındaki isteklilerin değerlendirilmiş teklif bedellerine, kendi değerlendirilmiş teklif bedelleri üzerinden fiyat avantajı oranı esas alınarak hesaplanan tutarın eklenmesi suretiyle uygulanır.

(6) Her yıl Ocak ayında Kurum tarafından ilan edilen orta ve yüksek teknolojili sanayi ürünleri listesinde yer alan malların ihalelerinde, yerli malı teklif eden istekliler lehine % 15 oranına kadar fiyat avantajı sağlanması zorunludur. Söz konusu zorunlu fiyat avantajı uygulaması, ilanı veya duyurusu bu listenin yayımlanmasından sonra yapılan mal alımı ihalelerinde uygulanacaktır.

(7) Teklif edilen malın yerli malı olduğu Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından belirlenen usul ve esaslara uygun olarak düzenlenen yerli malı belgesi ile belgelendirilir…” hükmüne yer verilmiştir.

İncelenen ihaleye konu olan havaalanı meteoroji istasyonlarının özel imalat süreci gerektiren bir sistem alımı olduğu, idarece söz konusu sisteme ilişkin olarak yerli malı teklif eden istekliler için İdari Şartname’nin 8’nci ve 35’inci maddesinde fiyat avantajı sağlanacağı yönünde düzenleme yapıldığı, bununla birlikte idarece yerli malı belgesinin isteklinin imalatçı olduğunu tevsik etmek üzere İdari Şartname’nin 7.5.2’inci maddesinde ihaleye katılımda yeterlik belgeleri arasında sayıldığı görülmüştür.

Yukarıda yer verilen tüm mevzuat düzenlemeleri birarada değerlendirildiğinde, yerli malı belgesinin, yerli malı teklif eden istekliler lehine fiyat avantajı sağlanması ve ihaleye katılım aşamasında isteklilerin imalatçı olduğunu tevsik etmek üzere mevzuatın sunulmasını öngördüğü bir yeterlik belgesi olduğu,

Mal Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin 40’ıncı maddesi ve Kamu İhale Genel Tebliği’nin 58.3’üncü maddesi kapsamında isteklinin imalatçı olduğunun tevsikinin ancak kapasite raporu, imalat yeterlik belgesi, sanayi sicil belgesi ve yerli malı belgesi ile yapılabileceği,

başvuru sahibi istekli tarafından İdari Şartname’nin 7.5’inci maddesi kapsamında kapasite raporu, imalat yeterlik belgesi, sanayi sicil belgesinin ve yerli malı belgesinin sunulduğu, dolayısıyla başvuru sahibi isteklinin imalatçı olarak ihaleye teklif verme yetkisinin bulunduğunu belgelendirdiği görülmüştür.

İdarece yerli malı belgesinin ihaleye katılımda isteklinin imalatçı olduğunu gösteren belgeler arasında düzenlendiği ve anılan istekli tarafından da söz konusu belgenin sunulduğu görülmekle birlikte, idarece anılan isteklinin teklifinin, teklif edilen ürünün isteklinin sunduğu Yerli Malı Belgesine konu olan ürün olmadığı, sistem bedelinin büyük bir oranının başka firmalar tarafından üretilen ve yurt dışından ithal edilecek mallardan oluştuğu gerekçesiyle değerlendirme dışı bırakıldığı anlaşılmıştır.

Başvuru sahibi istekli tarafından teklif dosyasında sunulan yerli malı belgesi incelendiğinde; söz konusu belgenin TOBB Ankara Sanayi Odası tarafından istekli adına düzenlendiği, belgede ürünün adının “Havaalanı Meteoroloji İstasyonları (Sistem)” olarak ifade edildiği ve yerli malı katkı oranının % 59,48 olarak belirtildiği görülmüştür.

13.09.2014 tarihli ve 29118 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Yerli Malı Tebliği (SGM 2014/35)’nin “Yerli malı” başlıklı 4’üncü maddesinde ürünün yerli katkı oranının en az % 51 olması gerektiğinin belirtildiği, ayrıca “Yerli katkı oranı” başlıklı 5’inci maddesinde ise yerli katkı oranının ne şekilde hesaplanacağının gösterildiği, nihai ürünü teşkil eden yerli ve ithal girdi maliyetlerinin hesaplanmasında doğrudan ve dolaylı malzeme giderleri, doğrudan ve dolaylı işçilik giderleri, ürünle ilgili genel giderlerin dikkate alındığı, nihai ürün içindeki ithal girdi maliyetlerinin de yerli katkı oranı formülünde yer aldığı görülmüştür. Başvuru sahibi istekli tarafından sunulan yerli malı belgesinden de yerli katkı oranının %51’in üzerinde olduğu görülmüştür.

İhaleyi yapan idarece ihale komisyon kararı ve şikayete verilen cevapta, başvuru sahibi tarafından teklif edilen ürünlerin yerli malı olmadığı, ihale dokümanında isteklilerden sistemi oluşturan üniteleri açıklamalarının istenildiği, söz konusu istekli tarafından yapılan açıklamada sistemi oluşturan ünitelerin, özellikle sensörlerin istekli tarafında üretilmediği, sistem bedelinin büyük oranda yurtdışı menşeili üreticilerden temin edilecek ürünlerden oluştuğunun görüldüğü, bu durumun ise isteklinin sunduğu yerli malı belgesi ile çeliştiği ifade edilmektedir.

İdarenin bu değerlendirmesinin anılan isteklinin Teknik Şartname’nin 2.8 ve 2.13’üncü maddelerine istinaden teklif dosyasında sunduğu ürün ve üretici listesinde açıkladığı bilgilere dayandırıldığı anlaşılmıştır. Anılan istekli tarafından sunulan listede kendi üretimi olan ve kendi üretimi olmayan ürünlerin belirtildiği görülmüştür.

İhaleye ait Teknik Şartname’nin “Genel Şartlar” başlıklı 2’nci maddesinin 2.8’inci bendinde “İstekli, teklif ettiği sistemleri; donanım (sensörler, DCU ve ara yüzleri, güç üniteleri, koruma üniteleri, bilgisayar kabinet vb.), yazılım (DCU, Sunucu ve Gözlem Bilgisayarlarında kullanılan yazılımlar için gerekli olan ara yüzler ve diğer donanımlar vb.), test cihazları, eğitim ve dokümanları ayrıntılı olarak ayrı ayrı fiyatlandıracaktır” şeklinde,

Anılan Şartname’nin 2.13’üncü maddesinde ise “İstekli, kendi ürettiği sensör ve üniteleri belirtecek, kendi üretimi olmayan sensör ve üniteler ile bunların üretici firmalarını içeren bir listeyi teklifine ekleyecektir. İstekli, teklif edeceği sensörlerle ilgili orijinal teknik kataloglarını teklifine ekleyecektir” şeklinde düzenleme yapıldığı görülmüştür.

Anılan düzenlemeye istinaden başvuru sahibi istekli tarafından sunulan ürün ve üretici listesinde kendi üretimi olan ve kendi üretimi olmayan ürünlerin belirtildiği, kendi üretimi olmayan ürünlere ilişkin teklif ettiği ürünün marka ve modelinin açıklandığı, bunlar arasında yabancı marka ürünlerin bulunduğu görülmüştür.

İhaleye ait birim fiyat teklif cetveli incelendiğinde ise;

A B

Sıra No Mal Kaleminin Adı ve Kısa Açıklaması Birimi Miktarı Teklif Edilen Birim Fiyat (Para birimi belirtilerek) Tutarı (Para birimi belirtilerek)

1 İstanbul 3. Havalimanı İçin Havaalanı Otomatik Meteoroloji Gözlem İstasyonu (H-OMGİ) Alımı adet 1

Toplam Tutar (K.D.V Hariç)

şeklinde düzenleme yapıldığı, dolayısıyla alımın “sistem” iş kalemi üzerinden yapıldığı, sistemi oluşturan unsurların tek başına alımın konusu oluşturmadığı anlaşılmıştır.

Yukarıda yer verilen tüm tespitler ve ilgili mevzuat hükümleri birarada değerlendirildiğinde;

Teknik Şartname’de bahsedilen ürün ve üretici listesinden bağımsız olarak Mal Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin 40’ıncı maddesi ve İdari Şartname’nin 7.5.2’nci maddeleri uyarınca başvuru sahibi isteklinin imalatçı olduğunu kapasite raporu, imalat yeterlik belgesi, yerli malı belgesi ve sanayi sicil belgesi ile tevsik ettiği, bu aşamadan sonra isteklinin ayrıca Teknik Şartname’nin 2.8 ve 2.13’üncü maddeleri uyarınca sunulan ürün ve üretici listeleriyle yeterlik değerlendirmesine tâbi tutulamayacağı,

Birim fiyat teklif cetveli uyarınca ihalede teklif edilen ürünün asıl olarak “sistem kurulumu” olduğu, sistemi oluşturan unsurların ayrı ayrı teklif edilmesinin istenilmediği, bu nedenle teklifin birim fiyat teklif cetvelindeki iş kalemi üzerinden değerlendirilmesi gerektiği, söz konusu birim fiyat teklif cetveline rağmen idarenin münferit olarak Teknik Şartname’de istenilen ürünlerin yerli veya yabancı ürün olup olmadığını değerlendirip bunları istekliler açısından bir yeterlik kriterine dönüştüremeyeceği,

Öte yandan, ihale dokümanında imalatçı olduğunu tevsik eden istekliler bakımından kendi üretimleri dışında ürün kullanamayacakları yönünde kısıtlayıcı bir düzenleme bulunmadığı hususları birarada değerlendirildiğinde idarece söz konusu gerekçelerle başvuru sahibi isteklinin teklifinin değerlendirme dışı bırakılması işleminin yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.

2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:

İhaleye ait Teknik Şartname’nin “Sistemde Bulunacak Sensörler” başlıklı 4.1’inci maddesinde hava sıcaklığı sensörünün 3 adet olacağının belirtildiği, “Sensörler için Genel Şartlar” başlıklı 4.2.1’inci maddede ise “Sensör fiyatları ayrı ayrı belirtilecektir…” şeklinde düzenleme yapıldığı görülmüştür.

Anılan düzenlemeye istinaden başvuru sahibi istekli tarafından teklif dosyasının içinde ürün ve üretici listesi ile ayrıntılı fiyat listesinin sunulduğu, ayrıntılı fiyat listesinde hava sıcaklık sensörünün 6 adet olarak öngörüldüğü görülmüştür.

Bununla birlikte, birim fiyat teklif cetvelinde sistemin bir bütün olarak teklif edilmesinin istenildiği, sistemi oluşturan münferit unsurlara veya bunların miktarlarına ilişkin bir belirleme yapılmadığı, bu nedenle Teknik Şartname’nin 2.8 ve 2.13’üncü maddeleri uyarınca teklif dosyasında sunulan ürün ve fiyat listesinin isteklinin teklifi olarak değerlendirilemeyeceği, zira istekli tarafından birim fiyat teklif cetvelinde sistemin bütünü üzerinden fiyat teklifini sunduğu, teklif edilen toplam fiyat üzerinden birim fiyat sözleşme imzalanacağından değerlendirmenin de toplam fiyat üzerinden yapılması gerektiği, ürün listesinde açıklanan miktar ve birim fiyatların idare ve istekli açısından bağlayıcılığının bulunmadığı sonucuna varılmıştır.

İdare tarafından ise söz konusu durumun Teknik Şartname’ye uygunsuzluk olarak değerlendirildiği anlaşılmıştır.

Mal Alımları Denetim, Muayene ve Kabul İşlemlerine Dair Yönetmelik’in “İlkeler” başlıklı 5’inci maddesinin ikinci fıkrasında “İhale dokümanında ve sözleşmesinde hüküm bulunması halinde; imalat veya üretim süreci gerektiren işler, muayene ve kabul komisyonlarının yetki ve sorumluluğunu kaldırmaması şartıyla ihale dokümanında belirtilen kalite ve özelliklere göre yapılıp yapılmadığı hususunda, ilgili idare tarafından belirli aşamalarda ve aralıklarla ara denetime tabi tutulabilir” hükmüne,

Anılan Yönetmelik’in “İmalat veya üretim sürecinde ara denetim” başlıklı 8’inci maddesinde ise “İhale dokümanı ve sözleşmesinde hüküm bulunması halinde, imalat veya üretim süreci gerektiren alımlar için geri dönüşü olmayan hataların ortaya çıkmasını önlemek, teslim süresinde gecikmelere yol açmamak ve hataların zamanında giderilmesini sağlamak amacıyla imalat veya üretim tamamlandıktan sonra kontrol imkanı olmayan hususlarda malın ihale dokümanında belirtilen kalite ve özelliklere uygun olarak üretilip üretilmediğinin tespiti için ilgili idare tarafından imalat veya üretim sürecinde belirli aşamalarda ve aralıklarla denetleme yapılabilir. Ancak son muayenede kontrol imkanı bulunan hususlar için imalat veya üretim sürecinde ara denetim yapılmayabilir…” hükmüne yer verilmiştir.

Yukarıda yer verilen mevzuat hükümlerinden özel imalat süreci gerektiren söz konusu ihalede idarece Teknik Şartname’ye uygun bir üretim süreci sağlamaya yönelik olarak ara denetimlerin yapılabileceği anlaşıldığından, idarece üretim sürecinde Teknik Şartname’ye uygunsuzlukların giderilebileceği, bu nedenle başvuru sahibinin bu gerekçe ile değerlendirme dışı bırakılmasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.

3) Başvuru sahibinin 3’üncü iddiasına ilişkin olarak:

Teknik Şartname’nin 4.3.9’uncu maddesinde “…Görüş uzaklığı sensörü otomatik alignment ve otomatik kalibrasyon özelliğine sahip olacaktır” şeklinde düzenleme yapıldığı,

Başvuru sahibi istekli tarafından teklif dosyası içinde sunulan Teknik Şartname’ye Cevaplar’ın 4.3.9’uncu maddesinde teklif ettiği Scheider marka Revolver Transmisyometre için “…Görüş uzaklığı sensörü otomatik alignment ve otomatik kalibrasyon özelliğine sahiptir” şeklinde beyanının bulunduğu, teklif ettiği cihaza ilişkin kataloğu teklif dosyasında sunduğu, söz konusu cihaza ilişkin sunduğu kataloğun ilk sayfasında “Easy installation, alignment and calibration” ifadesinin, teknik bilgilerin yer aldığı ikinci sayfasında ise “automatic calibration” ve “automatic alignment” ifadelerinin yer aldığı görülmüştür.

İhaleye ait İdari Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri” başlıklı 7’nci maddesinin 7.5.6’ıncı maddesinde “1- İstekli, Teknik Şartnameye cevabı, biri asıl İngilizce ve biri istekli tarafından onaylanmış Türkçe olarak basılı toplam iki nüsha, aynı zamanda her ikisini dijital olarak teslim edecektir.

2- İstekli, teklif ettiği sistemin teknik bilgilerini içeren orijinal katalog ve dokümanları Türkçe veya İngilizce olarak verecektir (Örneğin; İspanyolca, Almanca, Fransızca vb. dillerdeki orijinal kataloglar Türkçe veya İngilizce tercümesi ile birlikte istekli tarafından onaylanarak sunulacaktır). Teknik kataloglar üzerinde sonradan, elle veya başka bir şekilde yapılan düzeltmeler kabul edilmeyecek, böyle bir durum söz konusu olduğu takdirde teklif değerlendirmeye alınmayacaktır.

3- İstekli, Teknik Şartnamenin her maddesini tek tek ve Teknik Şartname düzenine uygun olarak cevaplandıracak, verdiği cevaplarla teknik kataloglar arasında bir çelişki olmayacaktır. Teknik Şartnameye verilen cevaplar açık ve anlaşılır olacak, istekliye bilgi vermek amacıyla yazılmış olanlar dışındaki, istekli yükümlülüğünü ve teknik gereklilikleri tanımlayan maddeler, “Tamam”, “Anlaşıldı” gibi cevaplarla geçiştirilmeyecek, eğer bir maddeye verilen cevaba referans, çizim veya ayrıntı için bir doküman işaret edilecekse, dokümanın tam ismi ve bahsi geçen konunun sayfa numaraları madde sonunda verilecektir (2.8…..Daha fazla bilgi için Bkz: Teknik Bakım El Kitabı Sayfa 2-4 gibi).

4- DCU kendisine bağlı bütün sensörlerin teknik özelliklerini destekleyecek özellikte olacaktır. DCU farklı sensörler için farklı örnekleme aralıklarının programlanabilmesini desteklemelidir. İstekli, teklif ettiği DCU özelliklerini içeren dokümanları teklifine ekleyecektir. DCU en az Teknik Şartnamenin 5. maddesinde belirtilen özellikleri içerecektir.

5- Sunucu üniteleri, sunucu mimarisinde olacaktır. İstekli, teklif ettiği sunucu özelliklerini içeren dokümanı teklifine ekleyecektir. Sunucu üniteleri, asgari Teknik Şartnamenin 6.1 maddesinde belirtilenözelliklere sahip olacaktır.

6- İstekli teklif ettiği sunucular için en az Teknik Şartnamenin 6.2 maddesinde belirtilen teknik özellikleri sağlayan kabinet teklif edecektir. İstekli, teklif ettiği kabinet özelliklerini içeren dokümanları teklifine ekleyecektir.

7- Görüntüleme ünitelerinin kasaları hem yatay hem de dikey olarak kullanılabilecektir. İstekli, teklif ettiği görüntüleme ünitelerinin özelliklerini içeren dokümanı teklifine ekleyecektir. Görüntüleme üniteleri en az Teknik Şartnamenin 7.1 maddesinde belirtilenteknik özelliklere sahip olacaktır.

8- İstekli, İdari şartnamede belirtilemeyen fakat teknik şartnamede istenen belgeleri ilgili maddesinde belirtilen şekilde verecektir.” şeklinde düzenleme yapıldığı görülmüştür.

Söz konusu düzenlemede teklif edilen sisteme dair teknik katalogların ve Teknik Şartname’ye cevapların teklif dosyası ile birlikte sunulmasının istenildiği anlaşılmıştır.

Mal Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Tedarik edilecek malların numuneleri, katalogları, fotoğrafları ile teknik şartnameye cevapları ve açıklamaları içeren doküman” başlıklı 43’üncü maddesinde “(1) Teklif edilen malın teknik şartnamede yer alan teknik kriterlere uygunluğunu belirlemek amacıyla numune, teknik bilgilerin yer aldığı katalog, teknik şartnameye cevapları ve açıklamaları içeren doküman ile fotoğraf istenebilir. Özel imalat süreci gerektiren mal alımları hariç, teknik şartnameye cevaplar ve açıklamalar içeren doküman istenilmesi durumunda katalog istenilmesi zorunludur. İsteklilerin cevap vermesi ve açıklamada bulunması istenen hususlara ilişkin sorulara teknik şartnameye cevaplar ve açıklamalar standart formunda yer verilir…” hükmü bulunmaktadır.

İdare tarafından İdari Şartname’nin 7.5.6’inci maddesinde ihaleye katılımda yeterlik belgesi olarak teklif edilen sistemin unsurlarına ilişkin olarak teknik katalogların ve teknik şartnameye cevapların istenildiği ancak bu belgeler arasında gerek mevzuat açısından gerekse İdari Şartname’de herhangi bir üstünlük sırası belirtilmediği, başvuru sahibi istekli tarafından ise Teknik Şartname’nin 4.3.9’uncu maddesinde teklif ettiği cihazda söz konusu özelliklerin bulunduğunun beyan edildiği, ayrıca Teknik Şartname’de kataloğun İngilizce sunulabileceğinin de düzenlendiği ve istekli tarafından sunulan İngilizce katalogda otomatik alignment ve otomatik kalibrasyon özelliklerinin belirtildiği görülmüştür.

Öte yandan, katalogların ihalelere yönelik olmayan genel nitelikte dokümanlar olduğu ve Teknik Şartname’lerde istenilen her bilgiyi ihtiva etmeyebilecekleri, isteklinin Teknik Şartname’ye verdiği cevapların da bir yeterlik kriteri olarak belirlendiği, ayrıca özel imalat süreci gerektiren söz konusu sistemin kurulum aşamalarında idarece Teknik Şartname’ye uygunluğun sağlanması amacıyla gerekli her türlü denetimin yapılabileceği,

Zira, Mal Alımları Denetim, Muayene ve Kabul İşlemlerine Dair Yönetmelik’in “İlkeler” başlıklı 5’inci maddesinin ikinci fıkrasında “İhale dokümanında ve sözleşmesinde hüküm bulunması halinde; imalat veya üretim süreci gerektiren işler, muayene ve kabul komisyonlarının yetki ve sorumluluğunu kaldırmaması şartıyla ihale dokümanında belirtilen kalite ve özelliklere göre yapılıp yapılmadığı hususunda, ilgili idare tarafından belirli aşamalarda ve aralıklarla ara denetime tabi tutulabilir” hükmüne,

Anılan Yönetmelik’in “İmalat veya üretim sürecinde ara denetim” başlıklı 8’inci maddesinde “İhale dokümanı ve sözleşmesinde hüküm bulunması halinde, imalat veya üretim süreci gerektiren alımlar için geri dönüşü olmayan hataların ortaya çıkmasını önlemek, teslim süresinde gecikmelere yol açmamak ve hataların zamanında giderilmesini sağlamak amacıyla imalat veya üretim tamamlandıktan sonra kontrol imkanı olmayan hususlarda malın ihale dokümanında belirtilen kalite ve özelliklere uygun olarak üretilip üretilmediğinin tespiti için ilgili idare tarafından imalat veya üretim sürecinde belirli aşamalarda ve aralıklarla denetleme yapılabilir. Ancak son muayenede kontrol imkanı bulunan hususlar için imalat veya üretim sürecinde ara denetim yapılmayabilir…” şeklinde düzenlemeye yer verildiği,

İncelenen ihaleye ait Sözleşme Tasarısı’nın 10’uncu maddesinde sistemin tüm kurulum aşamalarının idarenin belirleyeceği 2 kişiden oluşan bir teknik ekip nezaretinde yürütüleceğinin düzenlendiği,

Ayrıca sistemin tesliminden sonra da anılan Yönetmelik hükümleri doğrultusunda muayene kabul komisyonları tarafından idareye teslim edilen ürünün veya yapılan imalatın ihale dokümanında belirtilen şartlara uygun olup olmadığının denetiminin yapılabileceği dikkate alındığında, anılan isteklinin bu gerekçe ile değerlendirme dışı bırakılması işleminin yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.

4) Başvuru sahibinin 4’üncü iddiasına ilişkin olarak:

İhaleye ait Teknik Şartname’nin “H-OMGİ Yazılımı Özellikleri” başlıklı 8’inci Kısmında yer alan “Bülten Oluşturma” başlıklı 8.7’nci maddesinin “Airmet Mesajları” başlıklı 8.7.c alt bendinin son cümlesinde “…İstekli teklifine AIRMET mesajı oluşturma arayüzünün örnek görüntüsünü ekleyecek ve idarenin istekte bulunması halinde arayüz üzerinde istenilen değişikliği yapacaktır. AİRMET mesajları ile ilgili açıklama EK-8’de verilmiştir” şeklinde düzenleme yapıldığı,

Başvuru sahibi istekli tarafından Teknik Şartname’ye Cevaplar’ın 8.7.c maddesinde airmet mesajları ile ilgili tüm kriterlerin anlaşılıp kabul edildiği ifade edilerek “…Örnek ekran görüntümüz ELİTE EK2-25 de görülebilir ve idarenin istekte bulunması halinde arayüz üzerinde istenilen değişikliği yapacaktır. AIRMET mesajları ile ilgili açıklama EK-8’de verilmiştir. ELITE EK2-25 Örnek ekran görüntüleri ve AWOS manual” şeklinde beyanda bulunulduğu görülmüştür.

Başvuru sahibinin airmet mesajları ile ilgili sunduğu Ek-8’deki dokümanlar incelendiğinde, idarenin Teknik Şartname ekinde isteklilere verdiği Ek-8’de airmet mesajları ile ilgili tüm meteorolojik parametrelerin, esasların, formatların, mesaj örneklerinin vd. hususların anlaşılıp kabul edildiğinin beyan edildiği, bununla birlikte söz konusu belgeler arasında örnek mesaj görüntüsünün bulunmadığı anlaşılmıştır.

İhaleye ait İdari Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri” başlıklı 7’nci maddesinin 7.5.6’ıncı maddesinde “…3- İstekli, Teknik Şartnamenin her maddesini tek tek ve Teknik Şartname düzenine uygun olarak cevaplandıracak, verdiği cevaplarla teknik kataloglar arasında bir çelişki olmayacaktır. Teknik Şartnameye verilen cevaplar açık ve anlaşılır olacak, istekliye bilgi vermek amacıyla yazılmış olanlar dışındaki, istekli yükümlülüğünü ve teknik gereklilikleri tanımlayan maddeler, “Tamam”, “Anlaşıldı” gibi cevaplarla geçiştirilmeyecek, eğer bir maddeye verilen cevaba referans, çizim veya ayrıntı için bir doküman işaret edilecekse, dokümanın tam ismi ve bahsi geçen konunun sayfa numaraları madde sonunda verilecektir (2.8…..Daha fazla bilgi için Bkz: Teknik Bakım El Kitabı Sayfa 2-4 gibi).

…

8- İstekli, İdari şartnamede belirtilemeyen fakat teknik şartnamede istenen belgeleri ilgili maddesinde belirtilen şekilde verecektir.” şeklinde düzenleme yapıldığı görülmüştür.

İdari Şartname’nin 7.5.6’ncı maddesinde yer verilen “İdari Şartname’de belirtilmeyen fakat Teknik Şartname’de istenen belgelerin belirtilen şekilde verileceği” yönünde düzenleme uyarınca, airmet mesajı arayüzünün örnek görüntüsünün ihaleye katılımda bir yeterlik kriteri olduğu, bu nedenle teklif dosyası kapsamında airmet mesajı oluşturma arayüzünün örnek görüntüsünü teklif dosyasında sunmayan başvuru sahibi isteklinin idarece değerlendirme dışı bırakılması işleminin yerinde olduğu sonucuna varılmıştır.

5) Başvuru sahibinin 5’inci iddiasına ilişkin olarak:

İdari Şartname’nin “Teklif ve ödemelerde geçerli para birimi” başlıklı 21’inci maddesinde “Tekliflerde geçerli para birimleri; TRY (Türk Lirası), EUR (Avro), USD (Amerikan Doları), JPY (Japon Yeni); Ödemelerde geçerli para birimleri: TRY (Türk Lirası)’dır” şeklinde düzenleme yapıldığı,

İdari Şartname’nin 35.5’inci maddesinde “Tekliflerin değerlendirilmesi, teklif edilen bedellerin ihale tarihindeki T.C. Merkez Bankası döviz alış kuru veya çapraz kur üzerinden ödemeye esas para birimine çevrilmesi suretiyle yapılacaktır” şeklinde düzenleme yapıldığı,

18.11.2016 tarihli ihale komisyon kararı ile ihalenin 1.358.796,00 Euro (09.11.2016 tarihli TCMB Döviz Alış Kuruna göre 3,5476 EURO/TRY olarak hesaplandığında 4.820.464,69 TL) teklif bedeli veren Vaisala Oyj. üzerinde bırakıldığı,

İhale komisyon kararında, söz konusu isteklinin teklifinin yaklaşık maliyetin üzerinde olması nedeniyle yaklaşık maliyet tutanağı ve ekleri üzerinde inceleme yapıldığı ve inceleme sonucunda yaklaşık maliyette genel olarak sistem donanım ve yazılımları ile kurulum hizmetlerinin dikkate alınmış olduğu, ancak meteoroloji ofisine kurulacak sunucular ve görüntüleme üniteleri için istenen 4 yıllık bir garanti süresinin yaklaşık maliyet hesabında öngörülemeyen bir artışa sebep olabileceğinin değerlendirildiği, ayrıca yaklaşık maliyet hesabının yapıldığı günkü döviz kuru (1 Euro=3,3834 TL) ile ihale değerlendirmesine esas olan günkü döviz kuru (1 Euro=3,5476 TL) arasındaki farkın da teklif bedeli ile yaklaşık maliyet arasında bir farka sebep olduğu, Euro kuru üzerinden hesaplama yapıldığında isteklinin teklifinin yaklaşık maliyetten %2.12 yüksek olduğunun tespit edildiği, bununla birlikte alınacak sistemin İstanbul 3. Havalimanına kurulacak olması, havaalanının hizmete açılabilmesi ve hizmetin sürekliliği açısından önem arzeden sistemin kamu yararı gözetilerek bir an önce alımının gerçekleştirilmesi gerektiği gerekçeleriyle Kamu İhale Genel Tebliği’nin 16.3.2’nci maddesi uyarınca teklifin kabul edilebilir nitelikte görüldüğünün ifade edildiği görülmüştür.

Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Yaklaşık maliyetin üzerindeki teklifler” başlıklı 16.3’üncü maddesinde “16.3.1. Yaklaşık maliyetin üzerindeki tekliflerin kabul edilip edilemeyeceği hususunda tereddütler olduğu anlaşılmaktadır. İhale komisyonu;

a) Yaklaşık maliyet hesaplanırken değerlendirilmeyen her hangi bir husus olup olmadığını,

b) Yaklaşık maliyet güncellenerek tespit edilmişse, güncellemenin doğru yapılıp yapılmadığını,

c) Verilen teklif fiyatlarının piyasa rayiç fiyatlarını yansıtıp yansıtmadığını,

Sorgulayarak verilen teklifleri yaklaşık maliyete göre mukayese eder ve bütçe ödeneklerini de göz önünde bulundurarak, teklif fiyatlarını uygun bulması halinde ekonomik açıdan en avantajlı teklifi ve varsa ikinci teklifi belirlemek veya verilen teklif fiyatlarını uygun bulmaması halinde ihalenin iptaline karar vermek hususunda takdir yetkisine sahiptir.

16.3.2. Yaklaşık maliyetin üzerinde olmakla birlikte teklifin kabul edilebilir nitelikte görülmesi halinde idarenin ek ödeneğinin bulunması veya ilgili mali mevzuatı gereği ödenek aktarımının mümkün olması durumlarında teklifler kamu yararı ve hizmet gerekleri de dikkate alınarak kabul edilebilir. Bu durumda sorumluluk idareye aittir.” şeklinde açıklamalara yer verilmiştir.

İhaledeki tekliflerin yaklaşık maliyetin üzerinde olması durumunda, idarelerin yaklaşık maliyetlerini sorguladıktan sonra teklif fiyatının uygun bulunması ve ödenek sorunlarının bulunmaması halinde ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenebileceğinin, bu husustaki sorumluluğun idarelere ait olduğunun açıklandığı, incelenen ihalede de idarece anılan mevzuat düzenlemelerine uygun olarak yaklaşık maliyetin sorgulandığı ve yaklaşık maliyetin üzerindeki teklif fiyatının uygun bulunduğu görülerek, idarece teklifin reddedilmemesi işleminde mevzuata aykırılık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen şikâyet başvurusunun reddine,

Oybirliği ile karar verildi.