Yaklaşık maliyetin altında olmasına rağmen tek teklifin rekabet koşullarını oluşturmadığı gerekçesiyle ihale iptal edilebilir mi?
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No : 2019/047
Gündem No : 32
Karar Tarihi : 16.10.2019
Karar No : 2019/UH.I-1343
BAŞVURU SAHİBİ:
Sd Oto Kiralama Sosyal Hizmetler İnşaat Gıda San. ve Tic. Ltd. Şti.,
İHALEYİ YAPAN İDARE:
Gaziler Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Eğitim ve Araştırma Hastanesi Başhekimliği,
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2019/98109 İhale Kayıt Numaralı “36 Aylık Malzeme Dahil Yemek Pişirme, Dağıtım ve Sonrası Hizmetleri Alımı” İhalesi
KURUMCA YAPILAN İNCELEME:
Gaziler Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Eğitim ve Araştırma Hastanesi Başhekimliği tarafından 04.04.2019 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “36 Aylık Malzeme Dahil Yemek Pişirme, Dağıtım ve Sonrası Hizmetleri Alımı” ihalesine ilişkin olarak Sd Oto Kiralama Sosyal Hizmetler İnşaat Gıda San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından 30.09.2019 tarih ve 41040 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 30.09.2019 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2019/1193 sayılı şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi:
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle; idarenin tüm geçerli teklif sahibi isteklilerden teklif geçerlilik süresinin uzatılmasını ve teminatlarının da buna uygun hale getirilmesini talep etmesine rağmen sadece kendilerinin hem teklif geçerlilik süresini uzattığı hem de teminatı uygun hale getirdiği, idarenin kendi tekliflerini ekonomik açıdan en avantajlı teklif olarak belirlemesi gerekirken ihaleyi iptal ettiği, ihalenin iptali gerekçelerinin Kanun’un 39’uncu maddesi ve gerekçesine uygun olmadığı, soyut ve mesnetsiz olduğu, zira ihalenin açık ihale usulü ile yapıldığı, 22 istekli tarafından ihaleye teklif verildiği, 16 isteklinin teklifinin ise geçerli teklif olarak kabul edildiği, kendileri tarafından sunulan teklifin piyasa koşullarına uygun ve yaklaşık maliyetin altında olduğu, herhangi bir kamu zararından bahsedilemeyeceği, ihale konusu işin ödeneğinin bulunduğu ve rekabet koşullarının oluştuğu, kendi tekliflerinin değerlendirme dışı kalan tekliflerle karşılaştırılarak ihalenin iptal edilmesinin uygun olmadığı, ihalenin iptal işleminin “kamu yararı” ve “hizmet gereği” ilkeleri gözetilmeden yapıldığı iddialarına yer verilmiştir.
İptal gerekçeleri ile sınırlı olarak yapılan inceleme sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Temel İlkeler” başlıklı 5’inci maddesinde “İdareler, bu Kanuna göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi, güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumludur…” hükmü,
Anılan Kanun’un “Tekliflerin geçerlilik süresi” başlıklı 32’nci maddesinde“Tekliflerin geçerlilik süresi ihale dokümanında belirtilir. İdarece ihtiyaç duyulması halinde bu süre, teklif ve sözleşme koşulları değiştirilmemek ve isteklinin kabulü kaydıyla, en fazla ihale dokümanında belirtilen teklif geçerlilik süresi kadar uzatılabilir.” hükmü,
Aynı Kanun’un 39’uncu maddesinde“İhale komisyonu kararı üzerine idare, verilmiş olan bütün teklifleri reddederek ihaleyi iptal etmekte serbesttir.” hükmü,
Aynı Kanun’un “İhalenin karara bağlanması ve onaylanması” başlıklı 40’ncı maddesinde“…İhale komisyonu gerekçeli kararını belirleyerek, ihale yetkilisinin onayına sunar. Kararlarda isteklilerin adları veya ticaret unvanları, teklif edilen bedeller, ihalenin tarihi ve hangi istekli üzerine hangi gerekçelerle yapıldığı, ihale yapılmamış ise nedenleri belirtilir.
İhale yetkilisi, karar tarihini izleyen en geç beş iş günü içinde ihale kararını onaylar veya gerekçesini açıkça belirtmek suretiyle iptal eder.
İhale; kararın onaylanması halinde geçerli, iptal edilmesi halinde ise hükümsüz sayılır.” hükmü,
İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde“2.1. İhale konusu hizmetin;
a) Adı: 36 Aylık Malzeme Dahil Yemek Pişirme, Dağıtım ve Sonrası Hizmetleri Alımı
b) Miktarı ve türü:
Niteliği ekli teknik şartnamede belirtilen Toplam 1.830.000 Öğün 36 Aylık Malzeme Dahil Yemek Pişirme, Dağıtım ve Sonrası Hizmetleri Alımı
1-Normal Kahvaltı (Gece Dâhil) 240.000 öğün, 2-Normal Yemek (Öğle–Akşam) 800.000 öğün, 3-Diyet Kahvaltı 100.000 öğün, 4-Diyet Yemek (Öğle–Akşam) 200.000 öğün, 5-Ara Öğün 490.000 öğün
Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.
c) Yapılacağı yer: Gaziler Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Eğitim ve Araştırma Hastanesi Satın Alma Birimi
ç) Bu bent boş bırakılmıştır.” düzenlemesi,
Anılan Şartname’nin “Tekliflerin geçerlilik süresi” başlıklı 24’üncü maddesinde ise“24.1. Tekliflerin geçerlilik süresi, ihale tarihinden itibaren 120 (yüz yirmi) takvim günüdür.
24.2. İhtiyaç duyulması halinde, teklif geçerlilik süresinin en fazla yukarıda belirlenen süre kadar uzatılması istekliden talep edilebilir. İstekli, İdarenin bu talebini kabul veya reddedebilir. İdarenin teklif geçerlilik süresinin uzatılması talebini reddeden isteklinin geçici teminatı iade edilir.
24.3. Teklifinin geçerlilik süresini uzatan istekli, teklif ve sözleşme koşullarını değiştirmeden, geçici teminatını kabul ettiği yeni teklif geçerlilik süresi ile geçici teminata ilişkin hükümlere uygun hale getirir.
24.4. Bu konudaki istek ve cevaplar yazılı olacaktır.” düzenlemesi yer almaktadır.
Gaziler Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Eğitim ve Araştırma Hastanesi Başhekimliği tarafından 04.04.2019 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “36 Aylık Malzeme Dahil Yemek Pişirme, Dağıtım ve Sonrası Hizmetleri Alımı” ihalesine ilişkin olarak Elpa Tem. Sos. Hizm. Bilg. İns. Kayn. Sağ. Hiz. İnş. Tar. San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından dokümana yönelik itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuş ve Kurulca alınan 26.04.2019 tarihli ve 2019/UH.I-531 sayılı karar ile“4734 sayılı Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen şikayet başvurusunun reddine” karar verilmiştir.
04.04.2019 tarihinde gerçekleştirilen ihaleye 22 isteklinin katıldığı, 20.06.2019 tarihli ihale komisyonu kararı ile başvuru sahibi isteklinin teklifi dahil 16 isteklinin teklifinin geçerli teklif olduğu, ihalenin Arslanlar Tek. Isıt. Soğ. İnş. Taah. İh. Mad. Paz. San. ve Tic. Ltd. Şti. üzerinde bırakıldığı, ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi olarak Kadoğlu Hay. Yem. Gıda. İnş. Nak. Taah. ve San. Tic.Ltd. Şti. – Oruçcan Top Gıd. Yem. ve Tem. Cüneyt Cangin İş Ortaklığının belirlendiği, akabinde geçerli teklif sahibi Name Kurumsal Yemek Gıda Temizlik Mad. İnş. Turz. Ltd. Şti. tarafından Kuruma yapılan itirazen şikayet başvurusu neticesinde alınan 23.08.2019 tarihli ve 2019/UH.I-1002 sayılı Kurul kararında“Sonuç olarak, yukarıda belirtilen mevzuata aykırılıkların düzeltici işlemle giderilebilecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, Arslanlar Tek. Isıt. Soğ. İnş. Taah. İh. Mad. Paz. San. ve Tic. Ltd. Şti. ile Mehmetler Oto. Pet. Nak. Turz. Yem. Tem. San. ve Tic. Ltd. Şti. – Asil Yem. Tem. Bil. Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığının teklifinin değerlendirme dışı bırakılması ve bu aşamadan sonraki işlemlerin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.” ifadelerine yer verilerek“4734 sayılı Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının b) bendi gereğince düzeltici işlem belirlenmesine” karar verildiği, sonrasında ihale sürecinin uzaması nedeniyle İdari Şartname’nin “Tekliflerin geçerlilik süresi” başlıklı 24’üncü maddesi doğrultusunda idarenin isteklilerden teklif geçerlilik süresinin uzatılmasını talep etmesine rağmen sadece başvuru sahibi isteklinin mevzuat çerçevesinde teklif geçerlilik süresini uzattığı ve geçici teminatını uygun hale getirdiği anlaşılmıştır.
Bunun üzerine 24.09.2019 tarihinde ihale yetkilisi tarafından alınan kararda“…ihaleye 22 firmanın teklif verdiği 22 firmadan 16 firmanın teklifinin geçerli kabul edildiği bu firmalardan yeterliliğe haiz fiyatı en avantajı olan firmalar 1. ve 2. Avantajlı olarak belirlenerek ihalenin karara bağlandığı, ihale kararına yapılan şikayet ve itirazen şikayetlerle ihale sürecinin uzadığından teklif geçerlilik süresinin uzatımı ile ilgili talepte bulunulduğu ancak sadece 1 firmanın süre uzatımım mevzuata uygun hale getirdiğini diğer firmaların süre uzatımlarını kabul etmediklerinden teklif geçerlilik süreleri dolmuş ve teklifleri değerlendirme dışı kalmıştır.
Kamu İhale Kurumuna yapılan itirazen şikayet neticesi kurumca 23/08/2019 tarih ve 2019/UH.I-1002 nolu karar ile düzeltici işlem belirlenmesi şeklinde karar verilmiş ise de belirtilen düzeltici işleme konu firmalarında süre uzatımlarını kabul etmediklerinden teklif geçerlilik süreleri dolmuş ve teklifleri değerlendirme dışı kalmıştır.
İhalede tek firma kalan Sd Oto Kiralama Sosyal Hizmetler İnşaat Gıda Sanayi Ve Ticaret Limited Şirketi firması teklifinin 17.890.239,00 TL olduğu ve ihalede yaklaşık maliyetin altında olduğu anlaşılmışsa da; ihalede belirlenen 1. (12.050.735,00 TL ) ve 2. (12.357.924,69 TL) Avantajlı firmaların teklifleri de değerlendirildiğinde bu fiyatın kamu zararına sebep olabileceğinden, kamu yararı ve Bütçede ödenek imkanları da göz önüne alındığında kabul edilebilir olmadığı değerlendirilmiştir.
Yukarıda yapılan açıklamalar çerçevesinde; Süre uzatımını l.ve 2. Avantajlı firmalar ile diğer firmaların kabul etmemesi, geriye kalan tek teklifin ise idarece belirlenen yaklaşık maliyetin altında olduğu anlaşılmışsa da; ihale de kalan tek teklifin rekabet koşullarını oluşturmadığı ve kamu zararına sebep olabileceğinden firmanın teklifinin kabul edilebilir bulunmaması, Bütçede ödenek imkanları da göz önüne alınarak İhalenin iptal edilmesinin kamu yararı açısından uygun olacağına karar verildiğinden yeniden ihale yapılmak üzere ihalenin 4734 sayılı Kamu İhale Kanununun 37., 39 ve 40. maddeleri gereğince ihalenin iptaline karar verilmiştir.” gerekçeleriyle ihalenin iptal edildiği ve iptal kararının isteklilere 26.09.2019 tarihinde tebliğ edildiği görülmüştür.
Öte yandan dokümana yönelik itirazen şikâyet başvurusu sonucunda alınan 26.04.2019 tarihli ve 2019/UH.I-531 sayılı kararı hakkında dava açıldığı, Ankara 8. İdare Mahkemesi tarafından verilen karar doğrultusunda alınan 26.09.2019 tarihli 2019/MK-298 sayılı Kurul kararı ile doküman düzenlemelerindeki aykırılıklardan dolayı ihalenin iptal edildiği görülmüştür.
İnceleme konusu ihaleye 22 istekli tarafından teklif verildiği, 20.06.2019 tarihli ihale komisyonu kararı ile 16 isteklinin teklifinin geçerli teklif olarak belirlendiği, 23.08.2019 tarihli ve 2019/UH.I-1002 sayılı Kurul kararı ile 2 isteklinin teklifinin değerlendirme dışı bırakıldığı, gelinen aşamada ise sadece başvuru sahibinin teklif geçerlilik süresini uzattığı, diğer isteklilerin ise teklif geçerlilik süresini uzatmadığı anlaşılmıştır.
İhale yetkilisinin iptal kararının gerekçesinde, ihalede kalan tek teklifin idarece belirlenen yaklaşık maliyetin altında olmasına rağmen diğer teklifler değerlendirildiğinde tek teklifin rekabet koşullarını oluşturmadığı ve kamu zararına sebep olabileceği, bütçe ödenek imkanları da göz önüne alınarak yeniden ihale yapılmak üzere ihalenin iptal edilmesinin kamu yararı açısından uygun olacağı hususları belirtilmiştir.
4734 sayılı Kanun’un 5’inci maddesinde belirtilen ve idarelerin yapılacak ihalelerde sağlamakla sorumlu olduğu rekabet, ihtiyaçların uygun şartlarla karşılanması ve kaynakların verimli kullanılması ilkelerinin sağlanamaması durumunda ihale yetkilisinin anılan Kanun’un “Bütün tekliflerin reddedilmesi ve ihalenin iptali” başlıklı 39’uncu maddesinde yer alan“İhale komisyonu kararı üzerine idare, verilmiş olan bütün teklifleri reddederek ihaleyi iptal etmekte serbesttir.” hükmü gereğince ihaleyi iptal edebileceği,
bu durumda 22 isteklinin katıldığı ve sonuç olarak tek geçerli teklifin kaldığı ihalede, gerçek bir rekabet ortamı ile kamu yararının oluşmadığı,
kaldı ki dokümana yönelik yapılan itiraz sonucunda alınan 26.09.2019 tarihli 2019/MK-298 sayılı Kurul kararı ile de ihalenin iptal edildiği hususları birlikte değerlendirildiğinde başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen şikâyet başvurusunun reddine,
Oybirliği ile karar verildi.
