Personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımı ihalelerinde, tam zamanlı olarak personelin çalışmasına yönelik olarak ihale dokümanında düzenleme yapılabilir mi?
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No : 2019/048
Gündem No : 40
Karar Tarihi : 24.10.2019
Karar No : 2019/UH.II-1392
BAŞVURU SAHİBİ:
Muhammer YUMBUL / Merkez Yemek Fabrikası
VEKİLİ:
Av. Oktay ÇANAK,
İHALEYİ YAPAN İDARE:
Ordu İl Sağlık Müdürlüğü,
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2019/328088 İhale Kayıt Numaralı “24 Ay Süreli Malzemeli Yemek Pişirme, Taşıma, Dağıtımı ve Sonrası Hizmeti Alımı” İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
Ordu İl Sağlık Müdürlüğü tarafından 02.10.2019 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “24 Ay Süreli Malzemeli Yemek Pişirme, Taşıma, Dağıtımı ve Sonrası Hizmeti Alımı” ihalesine ilişkin olarak Muhammer Yumbul / Merkez Yemek Fabrikası’nın 16.09.2019 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 27.09.2019 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 04.10.2019 tarih ve 41803 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 04.10.2019 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2019/1221 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,
1) Teknik Şartname’ye göre Ordu Eğitim ve Araştırma Hastanesi Ana ve Ek Hizmet Binasına, Terzili Köyü Toki Konutlarında bulunan Toplum Ruh Sağlığı Merkezine yemeğin taşımalı olarak getirileceği, Ordu Devlet Hastanesi, Ünye Devlet Hastanesi, Fatsa Devlet Hastanesi, Korgan Devlet Hastanesi, Akkuş Devlet Hastanesi, Ulubey Devlet Hastanesi, Gürgentepe Devlet Hastanesi, Gölköy Devlet Hastanesi, Aybastı Devlet Hastanesi ve Kumru Devlet Hastanesi bünyesinde de yemeğin üretileceği, bu hastanelerdeki çalışan sayıları ve nitelikleri incelendiğinde taşımalı yemek hizmeti yapılan hastaneler için çalıştırılacak işçilerin sayıları ve nitelikleri kısmında birim fiyat teklif cetvelinde şoför bulunmadığı, ancak Teknik Şartname’nin “Yemek nakil aracının teknik özellikleri” kısmında “…Aracın Şoförü, akaryakıtı, bakımı, tamiratı, temizliği ile ilgili giderleri ile ilgili tüm belgelerinin temini yükleniciye aittir. Yüklenici bu giderler için idareden ücret talep etmeyecektir.Araç için K2 Belgesi, Şoför için SRC4 ve psikoteknik belgesi ile araç kullanımına uygun ehliyetin olması gereklidir. Şoför izinli olduğunda yerine araç kullanacak kişide de bu özellikler aranacaktır…” ifadelerine yer verilerek şoför niteliklerinin belirtildiği, araç giderlerinin yükleniciye ait olmasının yerinde olduğu, ancak taşımalı şoför giderine ilişkin kaleme birim fiyat teklif cetvelinde yer verilmesi gerektiği, Ordu Eğitim ve Araştırma Hastanesi için birim fiyat teklif cetveline şoför eklenmesi gerektiği, ayrıca Teknik Şartname’de çalıştırılacak personel ve nitelikleri bölümünde kasap ve tatlı ustasının bulunmadığı, Ordu Devlet, Fatsa Devlet ve Ünye Devlet Hastaneleri gibi büyük hastaneler için kasap ve tatlı ustasının gerekli olduğu, Ordu Devlet Hastanesinde diyet aşçısı, meydancı ve depo görevlisinin bulunduğu, fakat diğer hastanelerin hiçbirinde bu işçilere yer verilmediği, Ordu Devlet Hastanesi’ne göre yemek üretim kapasitesi yüksek olan Ünye Devlet ve Fatsa Devlet Hastaneleri için söz konusu işçilerin de görevlendirilmesi ve birim fiyat teklif cetveline eklenmesi gerektiği, söz konusu durumun teklif vermelerine engel olduğu,
2) Teknik Şartname’nin 124’üncü sayfasında “Lavaş” bölümünün bulunduğu, lavaşın hangi yemekle birlikte veya ne şekilde ve ne sıklıkla verileceğinin belirtilmediği, gerek Normal Yemek 2 Haftalık Menü Örneği (Öğle-akşam), Haftalık Diyet Menü Örneği gerekse Kahvaltı, Normal ve Diyet Yemeklerinde Kullanılacak Malzemelerin Gramaj (Çiğ Olarak ) cinsini gösterir listede lavaşın bulunmadığı, idarenin şikayet başvurusuna verdiği cevapta lavaşın garnitür örneklerine dahil edildiği, ancak söz konusu açıklamanın yeterli olmadığı, lavaşın garnitüre dahil edilebilecek bir ürün olmadığı, lavaşın ne şekilde verileceğinin belli olmamasının maliyet çalışmasının yapılmasına ve teklif verilmesine engel olduğu,
3) Teknik Şartname ve birim fiyat teklif cetvelinde çalıştırılacak toplam işçi sayısının 149 olduğu, 4857 sayılı İş Kanunu gereği %3 engelli personel çalıştırılması ve buna göre ihale konusu işte 4 adet engelli personelin çalıştırılması gerektiği, ancak birim fiyat teklif cetvelinde engelli personel sayısının 3 olarak belirlendiği, bu durumun 4857 sayılı İş Kanunu’na aykırı olduğu ve dolayısıyla ihalenin iptal edilmesi gerektiği iddialarına yer verilmiştir.
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.
1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımlarında teklif fiyata dahil olacak giderler” başlıklı 78’inci maddesinde “78.1.Bu Tebliğde personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımları için öngörülen düzenlemeler, 4734 sayılı Kanunun 62 nci maddesinin birinci fıkrasının (e) bendi gereğince ihale edilebilecek personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerine uygulanır.
78.1.1. Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı; ihale konusu işte çalıştırılacak personel sayısının ihale dokümanında belirlendiği, bu personelin çalışma saatlerinin tamamının idare için kullanıldığı, yaklaşık maliyetinin en az %70’lik kısmının asgari işçilik maliyeti ile varsa ayni yemek ve yol giderleri dahil işçilik giderinden oluştuğu ve niteliği gereği süreklilik arz eden hizmet alımlarını ifade eder.
..
78.3. Personel çalıştırılmasına dayalı olmayan bir hizmet alımına ilişkin ihale dokümanında haftalık çalışma saatlerinin tamamını idarede geçirecek personel sayısının belirtilmesi halinde teklif fiyata dahil giderler arasında işçilik giderine yer verilmesi gerekmektedir…” açıklaması yer almaktadır.
İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu hizmetin;
a) Adı: 24 Ay Süreli Malzemeli Yemek Pişirme, Taşıma, Dağıtımı ve Sonrası Hizmeti Alımı
b) Miktarı ve türü: İl Sağlık Müdürlüğümüze Bağlı Sağlık Tesisleri için 24 Ay Süreli Malzemeli Yemek Pişirme, Taşıma, Dağıtımı ve Sonrası Hizmeti Alımı. Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.
c) Yapılacağı yer: Ordu İl Sağlık Müdürlüğüne bağlı Ordu Devlet Hastanesi (Bağlı Fizik Tedavi Ünitesi dahil), T.C. Sağlık Bakanlığı Ordu Eğitim ve Araştırma Hastanesi (Bağlı Ek Hizmet Binası ve Toplum Ruh Sağlığı Merkezi dahil), Fatsa Devlet Hastanesi, Ünye Devlet Hastanesi, Korgan Devlet Hastanesi, Kumru Devlet Hastanesi, Aybastı Devlet Hastanesi,Gölköy Devlet Hastanesi, Gürgentepe Devlet Hastanesi, Ulubey Devlet Hastanesi, Akkuş Devlet Hastanesi ve Ordu Ağız ve Diş Sağlığı Merkezi…” düzenlemesi,
Anılan Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde “25.1. Teknik şartnamede belirtilen yemeğin pişirilmesi, dağıtımı, taşıması vs. gibi hizmete ilişkin tüm giderler ile, sözleşmenin uygulanması sırasında, ilgili mevzuat gereğince yapılacak her türlü ulaşım, sigorta, vergi, resim ve harç giderleri, ihale ve sözleşmeye ilişkin damga vergileri, Kamu İhale Kurumu Payı ve noter masrafları gibi sözleşme giderleri ile amortisman, ihale konusu işte kullanılacak giyim gideri, önemli bir bileşen olarak değerlendirilmeyen ilaçlama gideri, oryantasyon (ihale konusu işe uyum) eğitim gideri, 20/06/2012 tarihli ve 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu uyarınca iş yeri hekimliği ve iş güvenliği uzmanı ücreti çalışanlara verilecek eğitim gideri, yaka kartı ve bu nitelikteki genel giderler teklif fiyata dahildir.
25.2. 25.1. maddesinde yer alan gider kalemlerinde artış olması ya da benzeri yeni gider kalemlerinin oluşması hallerinde, teklif edilen fiyatın bu tür artış ya da farkları karşılayacak payı içerdiği kabul edilir. Yüklenici, bu artış ve farkları ileri sürerek herhangi bir hak talebinde bulunamaz.
25.3. Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:
25.3.1. 1- Yüklenicinin Sözleşmenin Uygulanması sırasında çalıştıracağı işçiler için Sosyal Güvenlik Kanunu ve 4857 Sayılı İş Kanunu veya diğer kanunlar gereği yerine getirmesi gereken tüm yasal yükümlülüklere ait giderler yüklenici tarafından karşılanacak olup, teklif fiyata dahildir.
2-İşin yürütülmesi için gerekli olan ve ayrıntısı teknik şartnamede yazılı olan araç ve gereçler ve demirbaş malzemelere ait giderleri,
3-Hazırlanacak olan yemekler için her türlü gıda, temizlik ve diğer malzeme giderleri,
4-İşin yürütülmesi için gerekli olan her türlü sarf malzeme, elektirik, su, dış hat telefon giderleri yemek pişirmede kullanılacak olan yakıt ve süzme saat giderleri, ilaçlama ve dezenfekte giderleri(teknik şartnamede belirtilmiştir.)
5-Çalışacak olan personellere ait ait giyim giderleri ( üniforma, ayakkabı, yaka kartı ) ve portör kontrolleri giderleri
6-Hizmet üretim ve sunum yerlerinde bulunan ofis ve dolapların (İşe başlandıktan sonra meydana gelen arıza ve hasarların) onarımı (köşebentler, kırık fayanslar, pencere, cam ve çerçeveler, tıkalı pis su borularının açılması vs.), boyanması, temiz tutulması yükleniciye ait olup teklif giderlerine dahildir.
7-Yükleniciye, çalıştırdığı işçilerin yemek ihtiyaçlarının karşılanması için sağlık tesislerinde çıkan yemekten bedelsiz olarak faydalanması imkânı verilecektir. İstekliler de tekliflerinde işçilerin yemek ihtiyaçları için bir bedel öngörmeyecekler ve teklif fiyata dahil etmeyeceklerdir.
8-Resmi Tatil Günleri: Ayrıntıları teknik şartnamede ve aşağıda belirtilen Ulusal Bayram ve Tatil günlerinde çalıştırılacak personele verilecek ücret teklif fiyata dahildir. 24 Aylık Ulusal Bayram ve Genel Tatil Gün sayısı toplam 31 gündür.
A) Ulusal Bayram Resmi Tatil Günleri
1- Ulusal Bayram Resmi Tatil Günleri (Brüt Asgari Ücretin % 50 Fazlası Alan) – 62 gün
2- Ulusal Bayram Resmi Tatil Günleri ( Brüt Asgari Ücretin %35 Fazlası Alan) –341 gün
3- Ulusal Bayram Resmi Tatil Günleri ( Brüt Asgari Ücretin % 20 Fazlası Alan)- 155 gün
4- Ulusal Bayram Resmi Tatil Günleri ( Brüt Asgari Ücret Alan) – 2046 gün
B – Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Asgari Ücret Tespit Komisyonunca işçiler için 1 aylık Asgari Ücret olarak, ihale tarihinde geçerli olan Brüt Asgari Ücret esas alınmalıdır.
– Firma Sorumlusu/Diyetisyen/Gıda Mühendisi/Aşçıbaşı (Brüt asgari ücretin % 50 Fazlası ve 26 gün üzerinden yol ücreti alan) – 11 kişi
– Aşçı (Brüt asgari ücretin % 35 Fazlası ve 26 gün üzerinden yol ücreti alan) – 17 kişi
– Aşçı Yardımcısı (Brüt asgari ücretin % 20 Fazlası ve 26 gün üzerinden yol ücreti alan) – 15 kişi
– Servis Elemanı/Bulaşıkçı/Yardımcı Personel (Brüt asgari ücret ve 26 gün üzerinden yol ücreti alan) – 103 kişi
– Servis Elemanı/Bulaşıkçı/Yardımcı Personel (Brüt asgari ücret ve 26 gün üzerinden yol ücreti alan Engelli Personel) – 3 kişi
Personele fazla çalışma yaptırılması halinde 4857 sayılı İş Kanunun 41. maddesi uyarınca doğacak fazla çalışma ve fazla süreli çalışma ücretlerinin ödenmesi yüklenicinin sorumluluğundadır.
Söz konusu işçi ücret giderleri birim fiyat tekliflerine dahildir…” düzenlemesi,
19.09.2019 tarihli Zeyilname’nin “Tanımlar” başlıklı bölümünün Yemek Üretim Merkezi kısmında “Ordu İl Sağlık Müdürlüğüne bağlı sağlık tesislerinden;T.C.Sağlık Bakanlığı Ordu Eğitim ve Araştırma Hastanesi ve ek hizmet binaları ile Ordu Ağız ve Diş Sağlığı Merkezi için Sağlık Tesisi dışında Ordu İl sınırları içinde bir mutfağı (bu sağlık tesisleri için taşımalı olacak).
Ordu Devlet Hastanesi, Fatsa Devlet Hastanesi, Ünye Devlet Hastanesi, Korgan Devlet Hastanesi, Kumru Devlet Hastanesi, Aybastı Devlet Hastanesi, Gölköy Devlet Hastanesi, Gürgentepe Devlet Hastanesi, Ulubey Devlet Hastanesi ve Akkuş Devlet Hastanesi için sağlık tesisinin kendi mutfağını ifade eder.” düzenlemesi,
Teknik Şartname’nin “İşin konusu” başlıklı bölümünde “İhaleye konu hizmet alım işi: sağlık tesislerimizde ihtiyaç duyulan malzemeli yemek pişirme, dışardan taşıma, dağıtım ve sonrası hizmetleridir. Bu hizmetler, yemek için gerekli malzemeyi sağlama, yemek hazırlama, hazırlanan yemeği servis etme ve yemek soması temizlik (bulaşıkların yıkanması, çöplerin bertarafı, hizmet için kullanılan alanların temizliği ile böcek ve haşerelere karşı ilaçlama) hizmetlerini kapsar.” düzenlemesi,
Aynı Şartname’nin “Sağlık Tesisleri İçin Özel Hükümler ve Personel Sayıları” başlıklı bölümünde “Ordu Devlet Hastanesi
…
İşçilerin nitelikleri / sayılar
1 idareci/müdür
1 Adet diyetisyen veya gıda mühendisi
1 adet Aşçıbaşı
4 adet Aşçı
1 adet Diyet Aşçısı
5 adet Aşçı yardımcısı
9 adet bulaşıkçı
28 adet garson
1 adet meydancı
1 adet depo görevlisi…
T.C.Sb Ordu Eğitim ve Araştırma Hastanesi
…
İşçilerin NitelikleriSayıları:
Üretici-Firma Sorumlusu1 kişi
Diyetisyen veya Gıda Mühendisi1 kişi
Aşçı Yardımcısı1 kişi
Servis Elemanı17 kişi
Bulaşıkçı4 kişi
Toplam İşçi Sayısı24 Kişi
…
Ordu Ağız ve Diş Sağlığı Merkezi
…
Ayrıca yemeğin taşınması, servise hazır hale getirilmesi, personele yemek servisi yapılması, yemekhanenin temizliği ve bulaşıkların yıkanması için gerekli personel desteği Eğitim ve Araştırma Hastanesinin yemek personeli marifetiyle sağlanacaktır…
…
Fatsa Devlet Hastanesi
…
İşçilerin NitelikleriSayıları:
Firma sorumlusu1 kişi
Diyetisyen1 Kişi
Aşçıbaşı (Diplomalı, bonservisIi)1 kişi
Aşçı (Bonservisli)2 kişi
Aşçı yardımcısı2 kişi
Servis Elemanı15 kişi
Bulaşıkçı2 kişi
Toplam İşçi Sayısı24 kişi
…
Ünye Devlet Hastanesi
…
İşçilerin Nitelikleri Sayıları
Firma Sorumlusu1 kişi
Diyetisyen1 kişi
Aşçıbaşı (Diplomalı, bonservisli)1 kişi
Aşçı (Borservisli)2 kişi
Aşçı Yardımcısı2 kişi
Şervis Eleman14kişi
Bulaşıkçı3 kişi
Toplam İşçi Sayısı24 kişi
…
Ulubey İlçe Devlet Hastanesi
…
İşçilerin Nitelikleri ve Sayıları
1Aşçı (bonservisli)1 kişi
2Servis Elemanı1 kişi
3Bulaşıkçı1 Kişi
TOPLAM3 kişi
…
Gürgentepe İlçe Devlet Hastanesi
…
İşçilerin Nitelikleri ve Sayıları
1Aşçı (bonservisli)1 kişi
2Servis Elemanı1 kişi
3Bulaşıkçı1 Kişi
TOPLAM3 kişi
…
Gölköy Devlet Hastanesi
…
İşçilerin Nitelikleri/sayıları
1Aşçı2 kişi
2Aşçı Yardımcısı1 kişi
3Servis Elemanı1 kişi
4Bulaşıkçı1 kişi
TOPLAM5 kişi
…
Aybastı Devlet Hastanesi
…
Çalıştırılacak işçilerin nitelikleri/sayıları
1Aşçı1 kişi
2Aşçı Yardımcısı1 kişi
3Servis Elemanı1 kişi
4Bulaşıkçı1 kişi
TOPLAM4 kişi
…
Kumru Devlet Hastanesi
…
İşçilerin nitelikleri/sayıları:
1Aşçı1 kişi
2Aşçı Yardımcısı (bonservisli)1 kişi
3Servis Elemanı2 kişi
TOPLAM4 kişi
…
Korgan Devlet Hastanesi
…
Çalıştırılacak İşçilerin nitelikleri/sayıları
1Aşçı1 kişi
2Aşçı Yardımcısı1 kişi
3Servis Elemanı1 kişi
4Bulaşıkçı1 kişi
Toplam4 Kişi
…
T.C.S.B. Akkuş Devlet Hastanesi
…
Çalıştırılacak İşçilerin nitelikleri/sayıları:
1Aşçı1 kişi
2Servis Elemanı1 kişi
TOPLAM=2 kişi
…” düzenlemesi,
Aynı Şartname’nin “Yemek Nakil Aracının Teknik Özellikleri” başlıklı bölümünde “…Araç, yemek hizmeti dışında herhangi bir şey taşımak için kullanılmayacaktır. Aracın şoförü, akaryakıtı, bakımı, tamiratı, temizliği ile ilgili giderleri ile ilgili tüm belgelerinin temini yükleniciye aittir. Yüklenici bu giderler için idareden ücret talep etmeyecektir. Araç için K2 belgesi, Şoför için SRC4 ve psikoteknik belgesi ile araç kullanımına uygun ehliyetin olması gereklidir. Şoför izinli olduğunda yerine araç kullanacak kişide de bu özellikler aranacaktır. Aracın arızalanması veya hizmet dışı kalması durumunda yerine uygun özelliklerde bir araçla hizmet aksamadan devam edecektir…” düzenlemesi yer almaktadır.
Yukarıda aktarılan ihale dokümanı düzenlemelerinden, ihale konusu işin süresinin 24 ay olduğu, anılan iş kapsamında Ordu Eğitim ve Araştırma Hastanesi ve ek hizmet binaları ile Ordu Ağız ve Diş Sağlığı Merkezi için taşımalı olarak, diğer hastanelerin kendi mutfağında malzeme dahil yerinde yemek pişirilmesi, servisi ve servis sonrası hizmetleri kapsadığı ve söz konusu işin personel çalıştırılmasına dayalı hizmet işi olmadığı anlaşılmıştır.
İhale konusu iş kapsamında çalışacak personele ilişkin giderlerin teklif fiyata dahil olduğu, söz konusu ihalede yüklenicinin ihale konusu işin yapılması esnasında bulundurulması zorunlu personel sayısının Ordu ili sınırları içerisindeki hastanelere göre dağılımının belirlendiği, firma sorumlusu/ diyetisyen/ gıda mühendisi/ aşçıbaşı 11 kişi, aşçı 17 kişi, aşçı yardımcısı 15 kişi, servis elemanı, bulaşıkçı, yardımcı personel 103 kişi ve 3 adet engelli personel olmak üzere 149 kişi olduğu anlaşılmıştır.
Kamu İhale Genel Tebliği’ne göre idarelerin personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımı ihalelerinde de tam zamanlı olarak personelin çalışmasına yönelik olarak ihale dokümanında düzenlemeler yapabilmesinin mümkün olduğu,
idarenin birim fiyat teklif cetvelinde yer vermiş olduğu tam zamanlı personel sayısını ve niteliğini, sağlık tesislerinin ihtiyaçları göz önünde bulundurularak her sağlık tesisinin kendine özel şartları ve hizmetin gereğine göre planladığı, ihale dokümanında şikayete konu edilen şoförün tam zamanlı çalışmasına yönelik bir düzenlemenin yer almadığı, dolayısıyla birim fiyat teklif cetvelinde yer verilmesine gerek bulunmadığı, itirazen şikayet dilekçesinde belirtilen diğer personellerin çalıştırılmasına idarenin bu husustaki takdir yetkisi çerçevesinde ihtiyaç duyulmadığı anlaşıldığından, başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Hizmet alımı ihalelerinde sınır değer tespiti ve aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 79’uncu maddesinde “…79.2.6. Malzemeli yemek hizmet alımı ihalelerinde aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesinde kullanılmak üzere teknik şartnamede asgari iki haftalık örnek menü düzenlemesi yapılır ve bu menüde yer alan yemeklerin içerikleri ile çiğ girdi miktarları belirtilir…” açıklaması,
Teknik Şartname’nin “Lavaş” bölümünde “1.Gıda maddeleri tüzüğünün 311-313’üncü maddelerinde yazılı evsafına uygun şekilde ekstra veya ekstra ekstra undan usulüne uygun hazırlanmış olacaktır.
2. Görünüş renle, koku ve lezzet normal olacak, pişmeden önce veya pişirildikten sonra herhangi bir gayri tabi veya fena kokulu olmayacağı gibi, lezzeti bozuk, acı ve anormal ekşiliği olmayacaktır.
3. Küflenmiş, kirli ve kurtlu olmayacaktır. Su miktarı %20’yi geçmeyecektir. Yufkalar pişmiş ve çiğ olarak ağızda çiğnendiğinde çatırtı hissedilmeyecektir.
4. 1 adeti 260 gr ağırlığında olacaktır.
5. İmalathanenin hijyenik şartları Gıda Maddeleri Üretim Tüzüğüne uygun olacaktır ve imalathane hastane yönetiminin uygun gördüğü komisyonca görülecektir.
6. Gıda Tarım ve Hayvancılık bakanlığından Üretim izni almış olmak gerekmektedir.” düzenlemesi,
Aynı Şartname’nin “Yemek Türleri ve Kullanılacak Yiyecek Gramajları” başlıklı bölümünde “…Garnitürlü ve yoğurtlu verilen yemeklerin yanına diyet uzmanının uygun gördüğü pilav, salata, yoğurt, mısır ekmeği, rendelenmiş kaşar, patates veya püre v.s. verilir. Garnitür 4. kap yemek olarak kabul edilmeyecektir. Ana malzemenin dışında yemeğin içine girebilecek, yağ, tuz, salça, baharat, un, garnitür vs. gibi malzemelerin miktarında yemeğin cinsine ve servis şekline göre ekte verilen içerikler esas alınacaktır…” düzenlemesi bulunmaktadır.
Teknik Şartname’de 2 haftalık normal yemek menüsünün aşağıdaki şekilde belirlendiği görülmüştür.
Günler1. kap2. kap3. kap
PazartesiTas kebabıPirinç pilavıYoğurt
SalıKıymalı karnabaharBulgur pilavıLokma
Tatlısı
ÇarşambaŞinitzel tavukSebze
Çorba(yaz)Çoban
Salata
PerşembeEtli kuru fasülyeFırın makarnaMandalina
CumaPüreli hasanpaşa köfteYayla çorbaYeşil salata
CumartesiPatlıcan musakkaPirinç pilavıCacık
PazarEt soteBulgur pilavıSupangle
Günler1. kap2. kap3. kap
PazartesiKıymalı kapuskaTarhana çorbaElma
SalıOrman kebabıEzogelin çorbaYoğurt
ÇarşambaEtli nohutPirinç pilavıCacık
PerşembeTavuk soteSoslu makarnaÇoban
Salata
CumaKıymalı pırasaBulgur pilavıPortakal
CumartesiBalık
Bugulama(somon)Sebze çorba(kış)Tahin . Helva(sade)
PazarÇoban kavurmaPirinç pilavıAyran
Teknik Şartname’de iki haftalık örnek menü ve bu menülerde yer alan yemeklerin içerikleri ile çiğ girdi miktarlarının belirtildiği, garnitürlü ve yoğurtlu verilen yemeklerin yanına yemekle beraber diyet uzmanının uygun görmesi halinde pilav, salata, yoğurt, mısır ekmeği, rendelenmiş kaşar, patates veya püre v.s. verileceği ve garnitürün dördüncü kap yemek olarak kabul edilmeyeceği, lavaşa ilişkin olarak ise gramaj ve nitelik bilgilerine yer verildiği görülmüştür.
Bu çerçevede yukarıda aktarılan mevzuat düzenlemesi uyarınca, malzemeli yemek hizmet alımı ihalelerinde, asgari iki haftalık örnek menü düzenlemesi yapılması ve bu menülerde yer alan her bir yemek türüne ilişkin malzeme miktarları gramajlarının belirtilmesi suretiyle ihale dokümanında düzenleme yapılması gerektiği, Teknik Şartname’de düzenlenen örnek menüler incelendiğinde, iki haftalık örnek menünün hazırlandığı, ancak şikayete konu lavaşın sunum şekline ilişkin bir belirlemenin yapılmadığı, idarece şikayet başvurusuna verilen cevap yazısında “…Teknik şartnamede Örnek menüler ve menülerde kullanılacak yiyecek ve içecek örnekleri detaylı olarak açıklanmış olup örnek menülerde belirtilmeyen yiyecek veya içeceklerin alternatifler olarak değerlendirileceği açıktır. Teknik şartnamede sayfa 124’te belirtilen lavaş sayfa 128’de belirtilen “Garnitürlü ve yoğurtlu verilen yemeklerin yanına diyet uzmanının uygun gördüğü pilav, salata, yoğurt, mısır ekmeği, rendelenmiş kaşar, patates veya püre v.s. verilir.” ibaresindeki garnitür örneklerine dahil edilebileceğinden…” ifadelerine yer verilerek lavaşın garnitür olarak kabul edilmesi gerektiğinin belirtildiği, dolayısıyla ihale konusu alanda faaliyet gösteren ve basiretli tacir olma yükümlülüğünü haiz isteklilerin ihale dokümanında yer verilen örnek yemek menülerini göz önünde bulundurarak sağlıklı teklif oluşturulabilmesinin mümkün olduğu anlaşıldığından, başvuru sahibinin bu iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
3) Başvuru sahibinin 3’üncü iddiasına ilişkin olarak:
4857 sayılı İş Kanunu’nun “Engelli ve eski hükümlü çalıştırma zorunluluğu” başlıklı 30’uncu maddesinde “İşverenler, elli veya daha fazla işçi çalıştırdıkları özel sektör işyerlerinde yüzde üç engelli, kamu işyerlerinde ise yüzde dört engelli ve yüzde iki eski hükümlü işçiyi veya 21/6/1927 tarihli ve 1111 sayılı Askerlik Kanunu veya 16/6/1927 tarihli ve 1076 sayılı Yedek Subaylar ve Yedek Askeri Memurlar Kanunu kapsamına giren ve askerlik hizmetini yaparken 12/4/1991 tarihli ve 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanununun 21 inci maddesinde sayılan terör olaylarının sebep ve tesiri sonucu malul sayılmayacak şekilde yaralananları meslek, beden ve ruhi durumlarına uygun işlerde çalıştırmakla yükümlüdürler. Aynı il sınırları içinde birden fazla işyeri bulunan işverenin bu kapsamda çalıştırmakla yükümlü olduğu işçi sayısı, toplam işçi sayısına göre hesaplanır.
Bu kapsamda çalıştırılacak işçi sayısının tespitinde belirli ve belirsiz süreli iş sözleşmesine göre çalıştırılan işçiler esas alınır. Kısmi süreli iş sözleşmesine göre çalışanlar, çalışma süreleri dikkate alınarak tam süreli çalışmaya dönüştürülür. Oranın hesaplanmasında yarıma kadar kesirler dikkate alınmaz, yarım ve daha fazla olanlar tama dönüştürülür…” hükmü,
Aynı Kanun’un “Engelli ve eski hükümlü çalıştırma zorunluluğuna aykırılık” başlıklı 101’inci maddesinde “Bu Kanunun 30 uncu maddesindeki hükümlere aykırı olarak engelli ve eski hükümlü çalıştırmayan işveren veya işveren vekiline çalıştırmadığı her engelli ve eski hükümlü ve çalıştırmadığı her ay için binyediyüz Türk Lirası idari para cezası verilir. Kamu kuruluşları da bu para cezasından hiçbir şekilde muaf tutulamaz.” hükmü yer almaktadır.
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımlarında teklif fiyata dahil olacak giderler” başlıklı 78’inci maddesinde “78.28. İsteklilerin aynı il sınırları içerisinde birden fazla iş yerinin bulunup bulunmadığına bakılmaksızın, ihale dokümanında aynı il bazında elli veya daha fazla işçi çalıştırılmasının öngörüldüğü ihalelerde 4857 sayılı İş Kanununda belirtilen asgari orana uyulmak kaydıyla idarece tespit edilen engelli işçi sayısı ile bu işçilerin tabi olacağı ücret grubu idari şartnamenin ilgili maddesinde belirtilecek ve bu işçiler için birim fiyat teklif cetvelinde ayrı satır açılacaktır. İdareler tarafından İş Kanununda belirtilen asgari oranının üzerinde engelli işçi çalıştırılmasını öngören düzenleme yapılması da mümkündür. İstekliler tarafından ihale dokümanında öngörülen engelli işçi sayısı ve bu işçiler için Hazinece karşılanacak prim teşvik tutarları dikkate alınarak teklif bedelleri oluşturulacaktır. İlgili mevzuatında engelli işçi çalıştırılmasını kısıtlayan hükümler saklıdır.” açıklaması yer almaktadır.
İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu hizmetin;
a) Adı: 24 Ay Süreli Malzemeli Yemek Pişirme, Taşıma, Dağıtımı ve Sonrası Hizmeti Alımı
b) Miktarı ve türü: İl Sağlık Müdürlüğümüze Bağlı Sağlık Tesisleri için 24 Ay Süreli Malzemeli Yemek Pişirme, Taşıma, Dağıtımı ve Sonrası Hizmeti Alımı. Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.
c) Yapılacağı yer: Ordu İl Sağlık Müdürlüğüne bağlı Ordu Devlet Hastanesi (Bağlı Fizik Tedavi Ünitesi dahil), T.C. Sağlık Bakanlığı Ordu Eğitim ve Araştırma Hastanesi (Bağlı Ek Hizmet Binası ve Toplum Ruh Sağlığı Merkezi dahil), Fatsa Devlet Hastanesi, Ünye Devlet Hastanesi, Korgan Devlet Hastanesi, Kumru Devlet Hastanesi, Aybastı Devlet Hastanesi,Gölköy Devlet Hastanesi, Gürgentepe Devlet Hastanesi, Ulubey Devlet Hastanesi, Akkuş Devlet Hastanesi ve Ordu Ağız ve Diş Sağlığı Merkezi…” düzenlemesi bulunmaktadır.
Birim fiyat teklif cetvelinin aşağıda yer verildiği şekilde düzenlendiği görülmüştür.
A1B2
Sıra No
İş Kaleminin Adı ve Kısa Açıklaması3 Miktarı
Teklif Edilen4 Birim Fiyat
Tutarı
Birimiİşçi sayısıAy/gün/saat
1Firma Sorumlusu / Diyetisyen / Gıda Mühendisi / Aşçıbaşı (Brüt asgari ücretin %50 fazlası)Ay1124
2Aşçı (Brüt asgari ücretin %35 fazlası)Ay1724
3Aşçı Yardımcısı (Brüt asgari ücretin %20 fazlası)Ay1524
4Servis Elemanı, Bulaşıkçı, Yardımcı Personel (Brüt asgari ücret)Ay10324
5Servis Elemanı, Bulaşıkçı, Yardımcı Personel (Engelli Personel)(Brüt asgari ücret)Ay324
I. ARA TOPLAM (K.D.V Hariç)5
Sıra Noİş Kaleminin Adı ve Kısa Açıklaması6BirimiMiktarıTeklif Edilen4 Birim FiyatTutarı
1Sabah Kahvaltısı (Normal)öğün1.143.600
2Sabah Kahvaltısı (Diyet)öğün287.000
3Öğle – Akşam Yemeği (Normal)öğün3.898.200
4Öğle – Akşam Yemeği (Diyet)öğün576.000
5Ara Öğünöğün369.200
6Ulusal Bayram ve Tatil Günleri (Bürüt Asgari Ücretin Üzerinde %50 Fazla Alan)gün62
7Ulusal Bayram ve Tatil Günleri (Bürüt Asgari Ücretin Üzerinde %35 Fazla Alan)gün341
8Ulusal Bayram ve Tatil Günleri (Bürüt Asgari Ücretin Üzerinde %20 Fazla Alan)gün155
9Ulusal Bayram ve Tatil Günleri (Bürüt Asgari Ücret Alan)gün2.046
II. ARA TOPLAM (K.D.V. Hariç)7
TOPLAM TUTAR (K.D.V Hariç)
Yukarıda yer verilen mevzuat hükümleri dikkate alındığında ihaleye katılan isteklilerin 4857 sayılı İş Kanunu’nun 30’uncu maddesi uyarınca, aynı il sınırları içinde elli veya daha fazla işçi çalıştıran özel sektör işverenlerinin, çalıştırdıkları toplam işçi sayısının yüzde üçü oranında engelli işçi çalıştırmaları gerektiği, ihale dokümanında aynı il bazında elli veya daha fazla işçi çalıştırılmasının öngörüldüğü ihalelerde, idarelerin 4857 sayılı Kanun uyarınca tespit ettikleri engelli işçi sayısı ile bu işçilerin tabi olacağı ücret grubunu idari şartnamenin ilgili maddesinde belirtmesi ve bu işçiler için birim fiyat teklif cetvelinde ayrı satır açması gerektiği anlaşılmaktadır.
Başvuruya konu ihaleye ait ihale dokümanı incelendiğinde, ihale konusu işin malzeme dâhil yemek alımı olduğu ve işin personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımı niteliğinde olduğu, iş kapsamında Ordu İl Sağlık Müdürlüğüne bağlı Ordu Devlet Hastanesi, Ordu Eğitim ve Araştırma Hastanesi (Bağlı Ek Hizmet Binası ve Toplum Ruh Sağlığı Merkezi dahil), Fatsa Devlet Hastanesi, Ünye Devlet Hastanesi, Korgan Devlet Hastanesi, Kumru Devlet Hastanesi, Aybastı Devlet Hastanesi, Gölköy Devlet Hastanesi, Gürgentepe Devlet Hastanesi, Ulubey Devlet Hastanesi, Akkuş Devlet Hastanesi ve Ordu Ağız ve Diş Sağlığı Merkezi’nde 146 işçinin ve söz konusu işçilerle birlikte 3 tane de engelli işçinin çalıştırılmasının öngörüldüğü anlaşılmıştır.
Yukarıda aktarılan mevzuat hükümleri ile doküman düzenlemeleri birlikte değerlendirildiğinde, başvuruya konu ihalenin aynı il bazında elli veya daha fazla işçi çalıştırılması öngörülen ihale kapsamında yer aldığı, dolayısıyla söz konusu iş kapsamında asgari %3 oranında engelli işçinin çalıştırılmasının kanuni bir yükümlülük olduğu, ihale konusu işin personel çalıştırılmasına dayalı bir hizmet alımı olmadığı ancak birim fiyat teklif cetvelinde belirtilen iş kalemlerinin personel maliyetleri esas alınarak hazırlandığı bir başka deyişle öğün miktarlarının yanında işçi sayıları üzerinden teklif verilmesinin istendiği, dolayısıyla anılan düzenlemenin 4857 sayılı Kanun’da %3 olarak belirlenen asgari orana uyulmak kaydıyla çalıştırılacak engelli işçi sayısı ile bu işçilerin tabi olacağı ücret grubunun belirlenmesi ve bu işçiler için birim fiyat teklif cetvelinde ayrı satır açılması gerektiği, idarece engelli sayısının birim fiyat teklif cetvelinde 3 olarak belirlendiği, ancak 149 olarak belirlenen işçi sayısının yüzde 3’ünün 4,47 olduğu, söz konusu sayının İş Kanunu’na göre 4 olarak dikkate alınması gerektiği anlaşılmıştır. Dolayısıyla başvuruya konu düzenlemenin 4857 sayılı İş Kanunu’na ve Tebliğ’in aktarılan maddesinde yer alan açıklamalara aykırı olduğu, başvuru sahibinin konuya ilişkin iddiasının yerinde olduğu ve ihalenin iptal edilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.
Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılığı belirlenen ihale işlemlerinin düzeltici işlemle giderilemeyecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, ihalenin iptali gerekmektedir.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (a) bendi gereğince ihalenin iptaline,
Oybirliği ile karar verildi.
