İptal edilen ihale kararına yönelik idareye mi yoksa Kamu İhale Kurumuna mı şikayet başvurusunda bulunulabilir?
KAMU İHALE KURUL KARARI
Toplantı No : 2016/062
Gündem No : 48
Karar Tarihi : 16.11.2016
Karar No : 2016/UH.III-2806
Şikayetçi :
Rtur Turizm Otomotiv Temizlik Tekstil Gıda Petrol Ürünleri Pazarlama İthalat İhracat Sanayi Ve Ticaret Limited Şirketi.
İhaleyi Yapan Daire:
Kocaeli Büyükşehir Belediyesi İsu Genel Müdürlüğü
Başvuru Tarih ve Sayısı:
04.11.2016 / 61085
Başvuruya Konu İhale:
2016/194462 İhale Kayıt Numaralı “Araç Kiralama” İhalesi
Kurumca Yapılan İnceleme ve Değerlendirme:
Karar:
TOPLANTIYA KATILAN ÜYELER:
Başkan: Hamdi GÜLEÇ
Üyeler: II. Başkan Şinasi CANDAN, Osman DURU, Erol ÖZ, Köksal SARINCA, Dr. Ahmet İhsan ŞATIR, Hasan KOCAGÖZ, Oğuzhan YILDIZ
BAŞVURU SAHİBİ:
Rtur Turizm Otomotiv Temizlik Tekstil Gıda Petrol Ürünleri Pazarlama İth. İhr. San. ve Tic. Ltd. Şti.,
100. Yıl Mahallesi Matbaacılar Cad. 9/1 Sok. No: 1 Kat: 3 Üneyler İş Merkezi Bağcılar/İSTANBUL
İHALEYİ YAPAN İDARE:
Kocaeli Büyükşehir Belediye Başkanlığı İSU Genel Müdürlüğü,
D-100 Karayolu Üzeri Seka Park No: 59 41100 İzmit/KOCAELİ
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2016/194462 İhale Kayıt Numaralı “Araç Kiralama” İhalesi
KURUMCA YAPILAN İNCELEME:
Kocaeli Büyükşehir Belediye Başkanlığı İSU Genel Müdürlüğü tarafından 12.07.2016 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Araç Kiralama” ihalesine ilişkin olarak Rtur Turizm Otomotiv Temizlik Tekstil Gıda Petrol Ürünleri Pazarlama İth. İhr. San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından 04.11.2016 tarih ve 61085 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 03.11.2016 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2016/2523 sayılı şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi:
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle; idare tarafından ihalenin 3’üncü kısma veren 7 istekliden 5 isteklinin teklif tutarlarının, kendi tekliflerinin altında olduğu ve en düşük teklifi veren Pak Şehircilik Filo Araç Kiralama A.Ş.nin teklifinin, kendi tekliflerinden 1.768.858,50 TL daha düşük olduğu gerekçesiyle değerlendirme dışı bırakıldıkları ve 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 5’nci maddesi hükmü uyarınca kamu yararı ve hizmet gerekleri dikkate alındığı belirtilerek ihalenin 3’üncü kısmının iptal edildiği, bu iptal kararının ve değerlendirme dışı bırakılma gerekçelerinin mevzuata aykırı olduğu, ayrıca iptal kararına ilişkin idare tarafından yapılan tebliğde “10 gün içinde idaremize şikayet başvurusunda bulunulabilir” denildiği bu ifadenin kendilerini yanılttığı iddialarına yer verilmiştir.
İptal gerekçeleri ile sınırlı olarak yapılan inceleme sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Temel ilkeler” başlıklı 5’inci maddesinde “İdareler, bu Kanuna göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi, güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumludur.” hükmü,
Anılan Kanun’un “Bütün tekliflerin reddedilmesi ve ihalenin iptali” başlıklı 39’uncu maddesinde “İhale komisyonu kararı üzerine idare, verilmiş olan bütün teklifleri reddederek ihaleyi iptal etmekte serbesttir. İhalenin iptal edilmesi halinde bu durum bütün isteklilere derhal bildirilir. İdare bütün tekliflerin reddedilmesi nedeniyle herhangi bir yükümlülük altına girmez. Ancak, idare isteklilerin talepte bulunması halinde, ihalenin iptal edilme gerekçelerini talep eden isteklilere bildirir.” hükmü yer almaktadır.
İdare tarafından 02.09.2016 tarihinde ihale yetkilisince onaylanan ihale komisyonu kararında, ihalenin 3’üncü kısmına 7 isteklinin teklif verdiği, 3 isteklinin teklifinin değerlendirme dışı bırakıldığı, sınır değerin altında kalan 2 istekliden aşırı düşük teklif açıklaması istendiği, 1 isteklinin açıklamada bulunmadığı, açıklaması kabul edilen Küre İnşaat Taahhüt Turizm Taşımacılık Sanayi ve Dış Tic. A.Ş.nin ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi, Rtur Turizm Otomotiv Temizlik Tekstil Gıda Petrol Ürünleri Paz. İth. İhr. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi olarak belirlendiği, başvuru sahibi tarafından yapılan itirazen şikâyet sonucu 19.10.2016 tarihli ve 2016/UH.III-2569 numaralı Kurul kararıyla Küre İnşaat Taahhüt Turizm Taşımacılık Sanayi ve Dış Tic. A.Ş.nin aşırı düşük teklif açıklamasının “sigorta giderine ve amortisman hesabına ilişkin açıklamasının mevzuata uygun olmadığı” gerekçesiyle teklifinin reddedilmesi gerektiği yönünde karar alındığı, idare tarafından 02.11.2016 tarihinde tebliğ edilen “Kesinleşen ihale kararı ve iptal edilen kısımların bildirilmesi” konulu yazısı ve ekinde yer alan 31.10.2016 tarihli komisyon kararı incelendiğinde Küre İnşaat Taahhüt Turizm Taşımacılık Sanayi ve Dış Tic. A.Ş.nin teklifinin reddedildiği, ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi Rtur Turizm Otomotiv Temizlik Tekstil Gıda Petrol Ürünleri Paz. İth. İhr. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin teklifinin, ihalenin 3’üncü kısma veren 7 istekliden 5 isteklinin teklifinden yüksek olduğu ve en düşük teklif sahibi isteklinin teklifinden 1.768.858,50 TL yüksek teklif ettiği gerekçesiyle, Pegatur Turizm Sağlık Temizlik Gıda Otomotiv Sanayi Ticaret Ltd. Şti.nin teklifinin ise yaklaşık maliyetin üzerinde teklif verdiği gerekçesiyle değerlendirme dışı bırakıldığı ve ihalenin 3’üncü kısmının 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 5’nci maddesi hükmü uyarınca kamu yararı ve hizmet gerekleri dikkate alındığı belirtilerek iptal edildiği anlaşılmıştır.
Anılan Kanun’un 39’uncu maddesi idareye, tekliflerin yaklaşık maliyete kıyasla çok yüksek olması, ödenek yetersizliği ya da aynı Kanun’un 5’inci maddesinde sayılan temel ilkelere uygun olmayan durumların tespiti gibi durumlarda, ihalede verilmiş tüm teklifleri reddederek ihaleyi iptal etme hususunda takdir yetkisi tanımaktadır.
İdare tarafından başvuru sahibinin değerlendirme dışı bırakma gerekçesi incelendiğinde, ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi ve yaklaşık maliyetin altında teklif veren isteklinin teklifinin, teklif sıralaması olarak en düşük 6’ncı teklif olduğu ve en düşük teklif ile arasındaki farkın 1.768.858,50 TL olduğu gerekçesiyle değerlendirme dışı bırakıldığı, ancak isteklilerin teklifinin değerlendirme dışı bırakılma işleminin, teklif zarfının mevzuata uygun olmaması, teklif cetvelinde aritmetik hata yapılması, İdari Şartname’de istenen belgelerin sunulmaması v.b gibi mevzuatta sayılan durumlarda yapılacağı, teklif sıralaması dikkate alınarak ve verilen teklifin diğer tekliflerden yüksek olduğu gerekçesinin değerlendirme dışı bırakma gerekçesi sayılamayacağı, yaklaşık maliyetin üzerinde teklif verilmesinin doğrudan değerlendirme dışı bırakma gerekçesi olamayacağı değerlendirildiğinde, idare tarafından, ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi olarak belirlenen isteklinin, teklif sıralaması dikkate alınarak ve verilen teklifin diğer tekliflerden yüksek olduğu gerekçesiyle teklifinin değerlendirme dışı bırakma işleminin mevzuata uygun olmadığı anlaşılmıştır.
İdare tarafından alınan, ihalenin 3’üncü kısmının iptali kararı incelendiğinde, ihalenin 3’üncü kısmına teklif veren 7 istekliden 3’ünün teklifinin değerlendirme dışı bırakıldığı, 2 isteklinin teklifinin reddedildiği, bunun neticesinde 2 geçerli teklif kaldığı, ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi olarak belirlenmiş başvuru sahibin ve önceki komisyon kararında geçerli teklif olan Pegatur Tur. Sağ. Tem. Gıd. Oto. San. Tic. Ltd. Şti.nin teklifinin yukarıda belirtilen gerekçelerle değerlendirme dışı bırakıldığı, ihalenin kamu yararı ve hizmet gerekleri gerekçe gösterilerek iptal edildiği görülmüş olup bu iptal kararının, başvuru sahibinin ve yaklaşık maliyetin üzerinde teklif veren isteklinin değerlendirme dışı bırakılması neticesinde alındığı değerlendirildiğinde, ihalenin 3’üncü kısmının iptal kararının mevzuata uygun olmadığı sonucuna varılmıştır.
Diğer taraftan iptal kararına karşı idarenin başvuru mercii olarak kendini göstermesinin kendilerini yanılttığı iddiasına ilişkin ise,
İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Tebliğ’in “İdareye şikayet başvurusu” başlıklı 3’üncü maddesinde “..(3) İhalede geçerli teklif kalmaması nedeniyle veya ihalede geçerli teklif olmakla birlikte bazı tekliflerin değerlendirme dışı bırakılması nedeniyle ihalede rekabetin oluşmadığı ve/veya kaynakların etkin kullanımının gerçekleşmediği gerekçesiyle ihalenin idare tarafından iptal edildiği durumlarda, aday veya istekliler tarafından başvuru veya teklifin değerlendirme dışı bırakılmasına veya ihalenin iptali ile birlikte başvuru veya teklifin değerlendirme dışı bırakılmasına karşı yapılan başvurular, ihalenin iptal edilmesi işlemine karşı yapılan başvuru olarak değerlendirilmez. Bu başvurular ihalenin iptaline yönelik bir başvuru olarak değerlendirilmediğinden, başvuruların öncelikle idareye yapılması, idareye yapılan şikayet başvurusu üzerine idare tarafından alınan kararın uygun bulunmaması veya on günlük süre içerisinde idare tarafından bir karar alınmaması hallerinde Kuruma itirazen şikayet başvurusunda bulunulması gerekmektedir. Ancak ihalenin iptali işleminden önce bir şikayet başvurusunun olduğu hallerde, başvuru veya teklifi değerlendirme dışı bırakılan aday veya isteklinin, teklifinin geçerli olduğuna ve bu nedenle ihalenin iptal edilmemesi gerektiğine yönelik olarak 4734 sayılı Kanunun 56 ncı maddesinin birinci fıkrasında öngörülen beş günlük süre içerisinde doğrudan Kuruma itirazen şikayet başvurusunda bulunması da mümkündür…” açıklaması yer almaktadır.
Anılan tebliğ açıklamasına göre, değerlendirme dışı bırakılan isteklinin iptal kararına karşı idareye şikayet başvurunda bulunabileceği gibi, iptal kararından önce bir şikayet bulunması durumunda, doğrudan Kuruma da gelebileceği anlaşılmış olup, başvuru sahibinin süresi içerisinde doğrudan Kuruma geldiği görüldüğünden, bu hususa ilişkin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle giderilebilecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, ihalenin 3’üncü kısmına ilişkin iptal kararının kaldırılarak, Rtur Turizm Otomotiv Temizlik Tekstil Gıda Petrol Ürünleri Paz. İth. İhr. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin teklifinin değerlendirmeye alınması ve bu aşamadan sonraki işlemlerin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici işlem belirlenmesine,
Oybirliği ile karar verildi.
