Süre uzatımını kabul etmeyen istekliler için geçici teminatın irat kaydedilmesi ve yasaklamaya ilişkin hükümler uygulanır mı?
Toplantı No : 2013/058
Gündem No : 36
Karar Tarihi : 11.09.2013
Karar No : 2013/UH.III-3573
BAŞVURU SAHİBİ: Yıldırım Temizlik Organizasyon Ve Tic.Ltd.Şti., İZMİR CAD. 36/2 KIZILAY ANKARA
İHALEYİ YAPAN İDARE: İstanbul Büyükşehir Belediyesi Sosyal Ve İdari İşler Müdürlüğü, İstanbul Büyükşehir Belediyesi İhale İşleri Müdürlüğü Ek Hizmet Binası M.Nezihi Özmen Mah. Kasım Sok. No:62 Güngören-Merter/İstanbul 34010 İSTANBUL
BAŞVURUYA KONU İHALE: 2013/14207 İhale Kayıt Numaralı “Malzemeli Temizlik Hizmet Alımı İşi” İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
İstanbul Büyükşehir Belediyesi Sosyal ve İdari İşler Müdürlüğütarafından 11.03.2013tarihinde açık ihale usulüile yapılan “Malzemeli Temizlik Hizmet Alımı İşi” ihalesine ilişkin olarak Yıldırım Temizlik Organizasyon ve Tic. Ltd. Şti.tarafından 26.08.2013tarih ve 27535sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 26.08.2013tarihli dilekçe ile doğrudan itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2013/3088sayılı şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi:
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle; Kamu İhale Kurulunun 21.05.2013 tarih ve 2013/UH.III-2181 sayılı kararı ile düzeltici işlem belirlenmesine karar verilmiş olmasına karşın, ekonomik açıdan en avantajlı ve ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi olarak belirlenen isteklilerin teklifinin değerlendirme dışı kaldığı, ekonomik açıdan en avantajlı dördüncü teklif sahibinin tek geçerli teklif olduğu, bu nedenle rekabet ve kamu kaynaklarının verimli kullanılması ilkeleri ve kamu yararı gözetilerek ihalenin iptal edilmesine karar verildiği, idarenin tek geçerli teklif kaldığı yönündeki gerekçesinin hukuki mesnetten yoksun, sağlıklı rekabet şartlarının oluşmaması şeklindeki gerekçenin ise belirsiz ve soyut olduğu, dolayısıyla ihalenin iptali kararının kamu ihale mevzuatına uygun olmadığı iddia edilmektedir.
İptal gerekçeleri ile sınırlı olarak yapılan inceleme sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.
İncelenen ihalede idarece Edessa Yemekhanecilik San. ve Tic. A.Ş.- Aras Hizmet Org. İnş. Tic.ve San. Ltd. Şti.-Baybora Hizmet Temizlik İnşaat Gıda Ticaret ve Taahhüt Ltd. Şti.-Data Temizlik Org Yemek Oto Hizm. Tic ve San Ltd. Şti. Ortak Girişimi’nden 15.03.2013 tarihli yazı ile aşırı düşük teklif açıklamasının sunulmasının istendiği, idarece yapılan aşırı düşük teklif sorgulaması neticesinde anılan istekli tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamasının uygun bulunduğu, 27.03.2013 tarihli ihale komisyonu kararı ile ihalenin söz konusu istekliüzerinde bırakıldığı, ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi olarak Vurallar Tem. Teks. Gıda ve Day. Tük. San. Tic. Ltd. Şti.-Haktok İnş. Eğt. Tur. Sağ. Tem. Hizm. San. Tic. Ltd. Şti. Ortak Girişimi’nin belirlendiği,
Vurallar Tem. Teks. Gıda ve Day. Tük. San. Tic. Ltd. Şti. tarafından ihale üzerinde bırakılan isteklinin teklif bedelinin piyasa koşullarına uygun olmadığı, isteklinin aşırı düşük teklif sorgulamasına doğru ve belgeye dayalı cevap vermesinin fiilen mümkün olmadığı yönündeki iddialarla 02.05.2013 tarih ve 15348 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 02.05.2013 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulması üzerine alınan 21.05.2013 tarih ve 2013/UH.III-2181 sayılı Kurul kararı ile Vurallar Tem. Teks. Gıda ve Day. Tük. San. Tic. Ltd. Şti.nin söz konusu iddiasının reddedildiği, Vurallar Tem. Teks. Gıda ve Day. Tük. San. Tic. Ltd. Şti. ile Baytekin İnşaat Temizlik Gıda Yemek Üretim Nakliye Güvenlik ve Bilg. Hizm. San. ve Tic. Ltd. Şti. – Pam-Pak Sosyal ve Sağlık San. ve Tic. Ltd. Şti. Ortak Girişimi’ne aşırı düşük teklif sorgulaması yapılması hususunda ise düzeltici işlem belirlenmesine karar verildiği,
Anılan Kurul kararı üzerine idarece 19.06.2013 tarihli yazılar ile Vurallar Tem. Teks. Gıda ve Day. Tük. San. Tic. Ltd. Şti.-Haktok İnş. Eğt. Tur. Sağ. Tem. Hizm. San. Tic. Ltd. Şti. Ortak Girişimi ile Baytekin İnşaat Temizlik Gıda Yemek Üretim Nakliye Güvenlik ve Bilg. Hizm. San. ve Tic. Ltd. Şti. – Pam-Pak Sosyal ve Sağlık San. ve Tic. Ltd. Şti. Ortak Girişimi’nden aşırı düşük teklif açıklamalarını sunmalarının istendiği, sadece Vurallar Tem. Teks. Gıda ve Day. Tük. San. Tic. Ltd. Şti.-Haktok İnş. Eğt. Tur. Sağ. Tem. Hizm. San. Tic. Ltd. Şti. Ortak Girişimi tarafından aşırı düşük teklif sorgulaması sunulduğu, sunulan açıklamanın idarece uygun görüldüğü,
Ayrıca 16.07.2013 tarihli yazılar ile Andaç Grup İnş. Gıda Nak. Tem. İlaç. Bil. Yem. Ür. Hizm. Taah. ve Tic. Ltd. Şti., Edessa Yemekhanecilik San. ve Tic. A.Ş.- Aras Hizmet Org. İnş. Tic.ve San. Ltd. Şti.-Baybora Hizmet Temizlik İnşaat Gıda Ticaret ve Taahhüt Ltd. Şti.-Data Temizlik Org Yemek Oto Hizm. Tic ve San Ltd. Şti. Ortak Girişimi, Yıldırım Temizlik Organizasyon ve Tic. Ltd. Şti., Vurallar Tem. Teks. Gıda ve Day. Tük. San. Tic. Ltd. Şti.-Haktok İnş. Eğt. Tur. Sağ. Tem. Hizm. San. Tic. Ltd. Şti. Ortak Girişimi, Elif Sağlık ve Sosyal Hiz. Medikal Tem. San ve Tic. Ltd. Şti.-Tüm-Pa Temizlik ve Sosyal Hizmet İnşaat Turz. Ticaret Pazarlama Ltd. Şirketi-Başel Temizlik İnşaat Turz. Bilg. Med. Sğl. Hzm. San. Tic. Ltd. Şti. Ortak Girişimi’nden 4734 sayılı Kanun’un 32’nci maddesi ve İdari Şartname’nin 24’üncü maddesine istinaden teklif geçerlilik süresinin aynı süre kadar (120 gün) uzatıp uzatmayacaklarını belirten yazıların 31.07.2013 tarihine kadar sunulmasının istendiği, idarenin süre uzatım talebine sadece başvuru sahibi Yıldırım Temizlik Organizasyon ve Tic. Ltd. Şti.tarafından 30.07.2013 tarihinde cevap verilerek süre uzatım talebinin kabul edildiği,
05.08.2013 tarihli ihale komisyonu kararı ile aşırı düşük teklif açıklaması sunmayan Baytekin İnşaat Temizlik Gıda Yemek Üretim Nakliye Güvenlik ve Bilg. Hizm. San. ve Tic. Ltd. Şti. – Pam-Pak Sosyal ve Sağlık San. ve Tic. Ltd. Şti. Ortak Girişimi’nin teklifinin ve süre uzatım talebini kabul etmeyen Andaç Grup İnş. Gıda Nak. Tem. İlaç. Bil. Yem. Ür. Hizm. Taah. ve Tic. Ltd. Şti., Edessa Yemekhanecilik San. ve Tic. A.Ş.- Aras Hizmet Org. İnş. Tic.ve San. Ltd. Şti.-Baybora Hizmet Temizlik İnşaat Gıda Ticaret ve Taahhüt Ltd. Şti.-Data Temizlik Org Yemek Oto Hizm. Tic ve San Ltd. Şti. Ortak Girişimi, Vurallar Tem. Teks. Gıda ve Day. Tük. San. Tic. Ltd. Şti., Elif Sağlık ve Sosyal Hiz. Medikal Tem. San ve Tic. Ltd. Şti.-Tüm-Pa Temizlik ve Sosyal Hizmet İnşaat Turz. Ticaret Pazarlama Ltd. Şirketi-Başel Temizlik İnşaat Turz. Bilg. Med. Sğl. Hzm. San. Tic. Ltd. Şti. Ortak Girişimi’nin teklifinin değerlendirme dışı bırakılmasına karar verildiği, 27.03.2013 tarihli ihale komisyonu kararı ile ekonomik açıdan en avantajlı ve ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi olarak belirlenen isteklilerin teklifinin değerlendirme dışı kalması, ekonomik açıdan en avantajlı dördüncü teklif sahibinin tek geçerli teklif olması sebebiyle, rekabet ve kamu kaynaklarının verimli kullanılması ilkeleri ve kamu yararı gözetilerek ihale komisyonunca ihalenin iptal edilmesine karar verildiği, kararın 07.08.2013 tarihinde ihale yetkilisince onaylandığı tespit edilmiştir.
İdari Şartname’nin “ Tekliflerin geçerlilik süresi” başlıklı 24’üncü maddesinde “24.1. Tekliflerin geçerlilik süresi, ihale tarihinden itibaren 120 (yüzyirmi) takvim günüdür.
24.2. İhtiyaç duyulması halinde, teklif geçerlilik süresinin en fazla yukarıda belirlenen süre kadar uzatılması istekliden talep edilebilir. İstekli, İdarenin bu talebini kabul veya reddedebilir. İdarenin teklif geçerlilik süresinin uzatılması talebini reddeden isteklinin geçici teminatı iade edilir.
24.3. Teklifinin geçerlilik süresini uzatan istekli, teklif ve sözleşme koşullarını değiştirmeden, geçici teminatını kabul ettiği yeni teklif geçerlilik süresi ile geçici teminata ilişkin hükümlere uygun hale getirir.
24.4. Bu konudaki istek ve cevaplar yazılı olacaktır.” düzenlemesi yer almıştır.
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Tekliflerin geçerlilik süresi” başlıklı 32’nci maddesinde “Tekliflerin geçerlilik süresi ihale dokümanında belirtilir. İdarece ihtiyaç duyulması halinde bu süre, teklif ve sözleşme koşulları değiştirilmemek ve isteklinin kabulü kaydıyla, en fazla ihale dokümanında belirtilen teklif geçerlilik süresi kadar uzatılabilir.” hükmü,
Anılan Kanun’un “İhalenin karara bağlanması ve onaylanması” başlıklı 40’ıncı maddesinde“37 ve 38 inci maddelere göre yapılan değerlendirme sonucunda ihale, ekonomik açıdan en avantajlı teklifi veren isteklinin üzerinde bırakılır.
(Değişik ikinci fıkra: 20/11/2008-5812/13 md.) Ekonomik açıdan en avantajlı teklif, sadece fiyat esasına göre veya fiyat ile birlikte işletme ve bakım maliyeti, maliyet etkinliği, verimlilik, kalite ve teknik değer gibi fiyat dışındaki unsurlar da dikkate alınarak belirlenir. Ekonomik açıdan en avantajlı teklifin fiyat dışındaki unsurlar da dikkate alınarak belirleneceği ihalelerde, ihale dokümanında bu unsurların parasal değerleri veya nispi ağırlıkları belirlenir.
Bu Kanunun 63 üncü maddesine göre ihale dokümanında yerli istekliler lehine fiyat avantajı sağlanacağı belirtilen ihalelerde, bu fiyat avantajı da uygulanmak suretiyle ekonomik açıdan en avantajlı teklif belirlenerek ihale sonuçlandırılır.
En düşük fiyatın ekonomik açıdan en avantajlı teklif olarak değerlendirildiği ihalelerde, birden fazla istekli tarafından aynı fiyatın teklif edildiği ve bunların da ekonomik açıdan en avantajlı teklif olduğu anlaşıldığı takdirde, ikinci fıkrada belirtilen fiyat dışındaki unsurlar dikkate alınmak suretiyle ekonomik açıdan en avantajlı teklif belirlenerek ihale sonuçlandırılır.
İhale komisyonu gerekçeli kararını belirleyerek, ihale yetkilisinin onayına sunar. Kararlarda isteklilerin adları veya ticaret unvanları, teklif edilen bedeller, ihalenin tarihi ve hangi istekli üzerine hangi gerekçelerle yapıldığı, ihale yapılmamış ise nedenleri belirtilir.
İhale yetkilisi, karar tarihini izleyen en geç beş iş günü içinde ihale kararını onaylar veya gerekçesini açıkça belirtmek suretiyle iptal eder.
İhale; kararın onaylanması halinde geçerli, iptal edilmesi halinde ise hükümsüz sayılır.” hükmü,
Aynı Kanun’un “Kesinleşen ihale kararlarının bildirilmesi” başlıklı 41’inci maddesinde “İhale sonucu, ihale kararının ihale yetkilisi tarafından onaylandığı günü izleyen en geç üç gün içinde, ihale üzerinde bırakılan dahil olmak üzere, ihaleye teklif veren bütün isteklilere bildirilir. İhale sonucunun bildiriminde, tekliflerin değerlendirmeye alınmama veya uygun bulunmama gerekçelerine de yer verilir.
İhale kararının ihale yetkilisi tarafından iptal edilmesi durumunda da isteklilere gerekçeleri belirtilmek suretiyle bildirim yapılır.
İhale sonucunun bütün isteklilere bildiriminden itibaren; 21 inci maddenin (b) ve (c) bentlerine göre yapılan ihalelerde beş gün, diğer hallerde ise on gün geçmedikçe sözleşme imzalanamaz.” hükmü,
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Teklif geçerlilik süresinin dolmasından sonra sözleşme yapılması” başlıklı 16.7’nci maddesinde “Kesinleşen ihale kararı bildirildikten sonra şikayet başvurusunda bulunulması veya dava açılması nedeniyle ihale sürecinin uzaması sonucunda; teklif geçerlilik süresinin ihale dokümanında öngörülen süre kadar uzatıldığı ve bu sürenin de dolduğu, buna rağmen sözleşmenin imzalanamadığı durumlarda; İhale Uygulama Yönetmeliklerinde yer alan sözleşmenin imzalanması ile ilgili hükümlere göre, ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi veya ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi ile kabul etmeleri şartıyla, sözleşme imzalanabilir. İdarece bu durumda ihale üzerinde kalan istekliye sözleşme imzalayıp imzalamayacağı hususu sorulmaksızın sadece teklif geçerlilik süresinin dolduğu gerekçe gösterilerek ihalenin iptal edilmemesi gerekmektedir. Ancak tekliflerin geçerlilik süresinin dolmuş olması nedeniyle ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi veya ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibinin sözleşmeyi imzalama zorunluluğu bulunmadığından, sözleşmeyi imzalamayan istekliler hakkında geçici teminatın irat kaydedilmesine ve yasaklamaya ilişkin hükümler uygulanmayacaktır.”açıklamasıyer almaktadır.
Yukarıda yer alan mevzuat hükümlerinden, 4734 sayılı Kanun’un 37 ve 38’inci maddelerine göre yapılan değerlendirme sonucunda ihalenin, ekonomik açıdan en avantajlı teklifi veren isteklinin üzerinde bırakılarak sonuçlandırılacağı, ihale sürecinin uzaması nedeniyle İdari Şartname’de belirlenen teklif geçerlilik süresinin dolması durumunda, idarece ihtiyaç duyulması halinde bu sürenin, teklif ve sözleşme koşullarının değiştirilmemesi ve isteklinin kabulü kaydıyla, en fazla ihale dokümanında belirtilen teklif geçerlilik süresi kadar uzatılabileceği hüküm altına alınmıştır. Ayrıca Kamu İhale Genel Tebliği’nin 16.7’nci maddesinde yer alan açıklamalar çerçevesinde kesinleşen ihale kararı bildirildikten sonra yasal prosedür gereği ihale sürecinin uzaması nedeniyle teklif geçerlilik süresinin ihale dokümanında öngörülen süre kadar uzatıldığı ve bu sürenin de dolmasına rağmen sözleşmenin imzalanamadığı durumlarda bile idareye Uygulama Yönetmeliklerindeki prosedüre uyarak ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi veya ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi ile sözleşme imzalayabilme olanağı tanınmaktadır. Buna göre teklif geçerlilik süresinin dolması durumunda, ihale sürecine devam edilip edilmemesi hususundaki takdir hakkının idareye, sürece devam edildiği takdirde süre uzatımı talebini kabul edip etmeme hususunda da takdir hakkının tamamen istekliye ait olduğu, süre uzatımı talebini kabul etmeyerek ihale süreci dışında kalan istekliler hakkında geçici teminatın irat kaydedilmesi ve yasaklamaya ilişkin hükümlerin uygulanmayacağı anlaşılmaktadır. Öte yandan ekonomik açıdan en avantajlı birinci ve ikinci teklif sahipleri belirlenerek ihale sonuçlandırıldıktan sonra bu isteklilerin süre uzatımını kabul etmemesi durumunda ekonomik açıdan en avantajlı teklif olarak belirlenmemiş olan diğer istekliler ile sözleşme imzalanması zorunluluğunun bulunmadığı sonucuna varılmaktadır.
Başvuruya konu ihalede ekonomik açıdan en avantajlı birinci ve ikinci teklif sahibinin 27.03.2013 tarihli ihale komisyonu kararı ile belirlendiği, ihale kararına karşı şikâyet ve itirazen şikâyet olması sebebiyle ihale sürecinin uzadığı, teklif geçerlilik süreleri dolduğundan ihaledeki geçerli teklif sahiplerinden teklif geçerlilik sürelerinin 120 takvim günü kadar uzatılmasının talep edildiği, süre uzatım talebinin sadece başvuru sahibi tarafından kabul edildiği anlaşılmaktadır.
21.05.2013 tarih ve 2013/UH.III-2181 sayılı Kurul kararı ile Edessa Yemekhanecilik San. ve Tic. A.Ş.- Aras Hizmet Org. İnş. Tic.ve San. Ltd. Şti.-Baybora Hizmet Temizlik İnşaat Gıda Ticaret ve Taahhüt Ltd. Şti.-Data Temizlik Org Yemek Oto Hizm. Tic ve San Ltd. Şti. Ortak Girişimi’nin aşırı düşük teklif açıklamasına yönelik iddia uygun görülmediğinden, Kurul kararı sonrasında 27.03.2013 tarihli ihale komisyonu kararı ile belirlenen ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibinin değişmemesi ve bu isteklinin idarenin süre uzatım talebini kabul etmemesi, aynı tarihli ihale komisyonu kararı ile ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi olarak belirlenen Vurallar Tem. Teks. Gıda ve Day. Tük. San. Tic. Ltd. Şti.ne 21.05.2013 tarih ve 2013/UH.III-2181 sayılı Kurul kararı gereğince yapılan aşırı düşük teklif sorgulamasında anılan istekli tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklaması idarece uygun görülen ve ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi konumunda olacak olan bu isteklinin de idarenin süre uzatım talebini kabul etmemesi karşısında, 4734 sayılı Kanun’un 37 ve 38’inci maddelerine göre idarece yapılan değerlendirmeye göre geçerli teklifler arasında üçüncü sıradaki başvuru sahibinin süre uzatım talebini kabul eden tek istekli olması sebebiyle, rekabet ve kamu kaynaklarının verimli kullanılması ilkeleri ve kamu yararı gözetilerek ihalenin iptal edilmesinde kamu ihale mevzuatına aykırılık bulunmadığı anlaşılmıştır. Bu itibarla başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 60 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onuncu fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen şikâyet başvurusunun reddine,
Oybirliği ile karar verildi.
