Kendi malı aracın olması sözleşme imzalama aşamasında istenebilir mi ?

24 Eylül 2021

Toplantı No : 2021/028
Gündem No : 57
Karar Tarihi : 08.07.2021
Karar No : 2021/UH.II-1374
BAŞVURU SAHİBİ: Halil Çalık / Assos İnşaat,

İHALEYİ YAPAN İDARE: İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Rektörlüğü İdari ve Mali İşler Daire Başkanlığı

BAŞVURUYA KONU İHALE: 2021/237915 İhale Kayıt Numaralı “İstanbul Üniversitesi-Cerrahpaşa 21/06/2021-17/06/2022 Personel Taşıma / Ring Hizmet Alımı İşi” İhalesi

KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:

İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Rektörlüğü İdari ve Mali İşler Daire Başkanlığı tarafından 26.05.2021 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “İstanbul Üniversitesi-Cerrahpaşa 21/06/2021-17/06/2022 Personel Taşıma / Ring Hizmet Alımı İşi” ihalesine ilişkin olarak Halil Çalık / Assos İnşaat’in 20.05.2021 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 24.05.2021 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 02.06.2021 tarih ve 25785 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 02.06.2021 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.

Başvuruya ilişkin olarak 2021/974 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

KARAR: Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,

1- Sözleşme Tasarısı’nın 16.1.1’nci maddesinde yer alan ağır aykırılık halleri için hem ceza kesileceğinin hem de sözleşmenin feshedileceğine ilişkin düzenlemenin Tip Sözleşmeye aykırı olduğu,

2- Sözleşme Tasarısı’nın 16.1.2’nci maddesinin (e) ve (f) bentlerinde yer alan öz malı araçlar için yapılan düzenlemelere dair ihale ilanında ve İdari Şartname’de düzenleme yapılmamış olmasının mevzuata aykırı olduğu, ayrıca (e ) bendine göre idarenin istediği tarihten itibaren, (f) bendine göre ise öz malı araçla taşıma yapılacağına dair bildirimin ardından 3 iş günü içerisinde yüklenicinin bu şartı yerine getirmesinin istenmesinin kabul edilemez olduğu, yüklenici aleyhine olmak üzere keyfi uygulamalara neden olacağı,

3- Sözleşme Tasarısı’nın 36.1’inci maddesinde teklif verilirken istenmeyen ancak ihale üzerinde kalınması halinde kendi malı aracın olmasının istenilmesinin Kamu İhale Genel Tebliği’ni dolanma çabası olduğu, hâlihazırda envanterinde bu aracı olan firmaya avantaj sağlandığı, ihaleye katılımı daralttığı,

4-Teknik Şartname’nin 6’ncı maddesinde yer alan düzenlemenin mevzuata aykırı olduğu, personel çalıştırılmasına dayalı olmayan ihalede teklif fiyatının belirlenmesinde güzergâhın önemli olduğu, sözleşme bedeli dışında ek ücret ödenmemesi için güzergâh miktarının doğru belirtilmesi gerektiği, söz konusu düzenlemenin bir iş artışı oluşturacağı, buna ilişkin ilave bedel ödenmemesinin mevzuata aykırı olduğu, ihale konusu işte toplam 1.081.407 km yol yapılacağı dikkate alındığında söz konusu düzenlemeye göre 216.400 km’ lik mesafeye ödeme yapılmayacağı bu durumun mevzuata aykırı olduğu iddialarına yer verilmiştir.

Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.

1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:

Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği eki Tip Sözleşme’nin “Cezalar ve Sözleşmenin Feshi” başlıklı 16’ncı maddesinde “16.1. İdare tarafından uygulanacak cezalar aşağıda belirtilmiştir:
16.1.1.
16.1.2. 16.1.1’nci maddede belirtilen haller dışında kalan [bu kısımda özel aykırılık halleri ayrıca belirtilebilecektir] durumlarda en az on gün süreli yazılı ihtar yapılarak gecikilen her takvim günü için sözleşme bedelinin [bu kısma % 1’den fazla olmamak üzere oran yazılacaktır] tutarında ceza uygulanacaktır. Ancak söz konusu aykırılığın işin niteliği gereği giderilmesinin mümkün olmadığı hallerde, 4735 sayılı Kanun’un 20’nci maddesinin (b) bendine göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme idarece feshedilebilecektir. Sözleşmenin feshedilmemesi halinde ise sözleşme bedeli üzerinden yukarıda belirtilen oranda ceza uygulanacaktır.
16.1.3. Kesilecek cezanın toplam tutarı, hiçbir durumda, sözleşme bedelinin % 30’unu geçemez. Toplam ceza tutarının, sözleşme bedelinin % 30’unu geçmesi durumunda, bu orana kadar uygulanacak cezanın yanı sıra 4735 sayılı Kanun’un 20’nci maddesinin (b) bendine göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme feshedilecektir.” açıklaması,

Anılan Yönetmelik’in ekine ait Tip Sözleşme’nin “Cezalar ve Sözleşmenin Feshi” başlıklı 16’ncı maddesinde 16.1.1’inci maddesine ilişkin 26 numaralı dipnotta ise “Bu maddede, aşağıdaki bentlerden işin niteliğine uygun olanı idare tarafından belirtilecektir.

…

(3) İşin özelliği gereği sürekli tekrar eden nitelikteki işlerde, madde metni aşağıdaki şekilde düzenlenecektir:

İşin tekrar eden kısımlarının sözleşmeye uygun olarak gerçekleştirilmemesi halinde, her bir aykırılık için ayrı ayrı uygulanmak üzere sözleşme bedelinin [bu kısma % 1’den fazla olmamak üzere oran yazılacaktır] tutarında ceza kesilecektir. Bu aykırılıkların [bu kısma 2’den az olmamak üzere asgari aykırılık sayısı yazılacaktır]’den fazla olması halinde ayrıca 4735 sayılı Kanunun 20 nci maddesinin (b) bendine göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme idarece feshedilebilecektir. Ancak [bu kısma ağır aykırılık halleri yazılacaktır] hallerinde, aykırılık bir defa gerçekleşmiş olsa dahi 4735 sayılı Kanunun 20 nci maddesinin (b) bendine göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme idarece feshedilebilecektir.” açıklaması,

Sözleşme Tasarısı’nın “Cezalar ve sözleşmenin feshi” başlıklı 16’ncı maddesinde “16.1. İdare tarafından uygulanacak cezalar aşağıda belirtilmiştir:

16.1.1. İşin tekrar eden kısımlarının sözleşmeye uygun olarak gerçekleştirilmemesi halinde, her bir aykırılık için ayrı ayrı uygulanmak üzere sözleşme bedelinin Yüzde 1 tutarında ceza kesilecektir. Bu aykırılıkların 6 ‘den fazla olması halinde ayrıca 4735 sayılı Kanunun 20 nci maddesinin (b) bendine göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme feshedilebilecektir.

Ancak

İstanbul Üniversitesi – Cerrahpaşa Personel Taşıma/Ring Hizmeti için ağır kusur sayılan haller:

a) Taşıma yapılan servis araçlarının her hakkediş döneminde % 10 u 3 (üç) gün arka arkaya veya 5 (beş) gün aralıklı olarak gelmediği günlük puantajdan veya kontrol teşkilatı tarafından tespit edildiğinde,

b) Taşıma yapılan servis araçlarının %10 u her hakkediş döneminde teknik şartnamenin 3-5 maddesine göre 10 (On) kez arka arkaya, 15 (onbeş) kez aralıklı olarak geç geldiği ya da erken hareket ettiği günlük puantajdan veya kontrol teşkilatı tarafından tespit edildiğinde,

c) Taşıma yapılan servis araçlarının %10 u her hakkediş döneminde teknik şartnamenin 1-6. maddesine aykırı durumların 10 (on) kez arka arkaya, 15 (onbeş) kez aralıklı olarak tekrarlanması halinde,

d) Taşıma yapılan servis araçlarının %10 u her hakediş döneminde teknik şartnamenin 1-4. maddesine göre aykırı durumların 10 (on) kez arka arkaya, 15 (on beş) kez aralıklı olarak tekrarlaması halinde,

hallerinde, aykırılık bir defa gerçekleşmiş olsa dahi 4735 sayılı Kanunun 20 nci maddesinin (b) bendine göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme feshedilebilecektir.

16.1.2. 16.1.1 nci maddede belirtilen haller dışında kalan

a) İstanbul Üniversitesi – Cerrahpaşa Personel Taşıma/Ring Hizmeti için; Avcılar Yerleşkesi (Avcılar), Cerrahpaşa Yerleşkesi (Fatih), Bahçeköy Yerleşkesi (Sarıyer), Büyükçekmece Yerleşkesi (Büyükçekmece), Sultangazi Yerleşkesi (Sultangazi), Şişli Yerleşkelerinden (Şişli) Teknik Şartname eki yol güzergahları doğrultusunda Personel Taşıma Hizmeti ile Avcılar Yerleşkesi-Büyükçekmece Yerleşkesi ve Avcılar Yerleşkesi-Veteriner Fakültesi Uygulama Çiftliği Ring Hizmeti teknik şartnamenin 3-5. maddesinde belirtilen duruma aykırı olarak servis araçları sabahları mesai saatinin başlamasından sonra geldiğinde ve bu olayın her hakediş döneminde güzergah bazında 5 (beş) seferden fazla tekrarlaması halinde güzergâhın gecikilen toplam sefer sayısı kadar günlük güzergah taşıma ücreti tutarında ceza uygulanacaktır

a.1) Teknik Şartnamenin 3-5.maddesinde belirtilen duruma aykırı olarak servis araçları akşamları mesai saatinden önce hareket ettiğinde hareket eden güzergahın o güne ait günlük güzergah taşıma bedeli ödenmeyecektir.

Servis/Ring araçlarının hareket yerine gelmemesi durumunda

a.2) Taksi vb. araç kiralanması durumunda, araç kiralayan personel araçların ödeme makbuzlarını kampüste görevli firmanın servislerden sorumlu personeline ibraz edecektir. Taksi paraları yüklenici tarafından makbuz karşılığında personele ödenecektir. Bu tutarlar yüklenici tarafından 2 iş günü içinde karşılanmadığı takdirde yüklenicinin ilk hakedişinden kesilerek karşılanacak ve personele ödenecektir. Akşam gidişlerde servis gelmemesi halinde yüklenicinin taksi tutarak ya da araç kiralayarak personeli göndermesi esastır. Ödemesi yapılmayan makbuzların, personel tarafından dilekçe ekinde idareye bildirilmesi halinde ilgili hak ediş dönemine ait o günkü servis güzergah taşıma bedeli ödenmeyecektir. Personelin taksi parası, ilgili ayın hakediş döneminde idareye ibraz edilmesi halinde yüklenicinin o ayki hak edişinden kesilerek personelin bildirdiği kendine ait maaş hesabına yatırılacaktır. Taksi paralarının idare tarafından hak edişten kesilmesi halinde ayrıca o güzergaha ait günlük güzergah taşıma bedeli kadar ceza kesilecektir. Ayrıca taksi vb. araç kiralanması durumunda ve kiralama işlemi her hakediş döneminde her bir güzergah bazında 10 seferden fazla gerçekleşmesi halinde taksi vb araç kiralanan toplam sefer sayısı kadar günlük güzergah taşıma ücreti tutarında ceza uygulanacaktır.

a.3) Araç kiralama işleminde kiralama ücretinin idare tarafından yüklenicinin hakedişinden kesilerek personele ödenmesi durumu o hakediş döneminde güzergah bazında 5 (beş) seferden fazla tekrar ederse; ilgili servisin her gelmediği sefer için her güzergah için ayrı ayrı hesaplanmak üzere o güzergaha ait günlük güzergah taşıma bedelinin 3 (üç) katı kadar ayrıca ceza uygulanır.

a.4) Hakediş döneminde araç veya taksi kiralanmayıp, personelin kendi imkanları dahilinde işyerine gidip gelirse o güzergaha ait günlük güzergah taşıma bedelinin 2 (iki) katı kadar ceza kesilir.

b) İşin yerine getirilmesinde hak ediş dönemlerinde teknik şartnamenin 1-1, 1-3, 1-4, 1-6, 1-7, 1-8, 1-9, 2-4, 3-6, 3-9 maddelerine uygun taşıma yapılmadığında belirtilen maddeler için ayrı ayrı o güzergaha ait günlük güzergah taşıma bedeli kadar ceza uygulanacaktır.
Cezalar;
b.1) Cezalar gün sayısı kadar ayrı ayrı hesaplanacaktır
b.2) Cezalar her bir güzergah için ayrı ayrı hesaplanacaktır.
b.3) Cezalar her bir hakediş dönemi için ayrı ayrı hesaplanacaktır.
b.4) Cezalar her bir kusur için ayrı ayrı hesaplanacaktır.

c) İşin yerine getirilmesinde hak ediş dönemlerinde teknik şartnamenin 1-5, 2-1, 2-2, 2-3, 2-5, 2-6, 2-7, 2-8, 2-9, 2-11, 2-14, 3-1, 3-2, 3-3, 3-4, 4-3 maddelerine uygun taşıma yapılmadığında belirtilen maddeler için ayrı ayrı olmak üzere her hakediş döneminde sözleşme bedelinin 1/10000 oranında ceza uygulanır.

d)Araç değişikliği halinde Teknik Şartnamenin 3-10 ve 3-11 maddelerine göre istenen belgelerin idareye süresi içinde ibraz edilmemesi halinde araçların belgeleri ibraz etmedikleri gün sayısı kadar ayrı ayrı günlük güzergah ücreti kadar ceza uygulanacaktır.

e) İdari şartnamenin ve sözleşmenin diğer hususlar başlıklı 7 nci fıkrasında personel taşıma hizmeti sırasında, İdare yükleniciden yeterlilik kriterlerinde istenen sayı ve niteliği geçmeyecek şekilde öz malı araçlarla taşıma yapmasını isteme yetkisine sahiptir. Yüklenicinin öz malı ile taşıma yapılması istenilen güzergahlar idarenin takdirindedir. İşin yerine getirilmesi sırasında İdarenin belirlediği güzergahta öz malı ile taşıma yapılmasını istediği tarihten itibaren yüklenici öz malı ile taşıma yapmaya başlayacaktır. Yüklenicinin belirlenen tarihten itibaren taşımaya başlamadığı her bir güzergah bazında her bir gün için ilgili güzergahın günlük taşıma bedelinin %30 u oranında (küsuratlar yukarıya yuvarlanacaktır) ceza uygulanacaktır.

f) İdari Şartname ve sözleşmenin diğer hususlar bölümünde yer alan “Personel taşıma hizmeti sırasında İdare, yükleniciden yeterlilik kriterlerinde istenen sayı ve niteliği geçmeyecek şekilde öz malı araçlarla taşıma yapmasını isteme yetkisine sahiptir. Yüklenicinin öz malı ile taşıma yapılması istenilen güzergahlar idarenin takdirindedir” maddesi hükümleri gereği, idare tarafından yüklenicinin öz malı ile taşıma yapmasını istediği güzergahlarda yüklenici 3 iş günü içinde öz malı ile taşıma yapmaya başlamaz ise, taşıma yapmadığı her bir gün için güzergah başına günlük güzergah taşıma bedeli kadar ceza kesilecektir.

g) Teknik şartnamelerde belirlenen cezaların üst sınırı konusunda belirlenen ceza miktarı, her bir hakediş dönemi için idarece her bir aykırılık için ayrı ayrı uygulanmak üzere güzergah bazında sözleşme bedelinin % 1 ini (yüzdebir) geçmeyecektir. İdare tarafından kesilecek cezaların toplam tutarı hiçbir durumda sözleşme bedelinin % 30 unu geçmeyecektir. Personelin sözleşmede belirlenen çerçevede taksi tutarak iş yerine gelmesi halinde firmanın hakedişinden kesilerek ilgili personele ödenecek taksi paraları ceza kapsamına girmediğinden %1 ve %30 sınırlamasına dahil değildir.

4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunun 20. maddesinin b bendine göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme feshedilecektir.

durumlarda en az on gün süreli yazılı ihtar yapılarak gecikilen her takvim günü için sözleşme bedelinin Yüzde 1 tutarında ceza uygulanacaktır. Ancak söz konusu aykırılığın işin niteliği gereği giderilmesinin mümkün olmadığı hallerde, 4735 sayılı Kanunun 20 nci maddesinin (b) bendine göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme idarece feshedilebilecektir. Sözleşmenin feshedilmemesi halinde ise sözleşme bedeli üzerinden yukarıda belirtilen oranda ceza uygulanacaktır.

16.1.3. Kesilecek cezanın toplam tutarı, hiçbir durumda, sözleşme bedelinin % 30’unu geçemez. Toplam ceza tutarının, sözleşme bedelinin % 30’unu geçmesi durumunda, bu orana kadar uygulanacak cezanın yanı sıra 4735 sayılı Kanunun 20 nci maddesinin (b) bendine göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme feshedilecektir.” düzenlemesi,

İdari Şatname’nin “İhale konusu işe/alıma ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu hizmetin;

a) Adı: İstanbul Üniversitesi-Cerrahpaşa 21/06/2021-17/06/2022 Personel Taşıma / Ring Hizmet Alımı İşi
b) Miktarı ve türü: 58 adet minibüs 16 kişilik ve 28 adet midibüs 27 kişilik toplam 86 araçla 249 gün personel taşıma / 362 gün ring hizmet alımı işi
Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.
c) Yapılacağı yer: Avcılar Yerleşkesi (Avcılar), Cerrahpaşa Yerleşkesi (Fatih), Bahçeköy Yerleşkesi (Sarıyer), Büyükçekmece Yerleşkesi (Büyükçekmece), Sultangazi Yerleşkesi (Sultangazi), Şişli Yerleşkelerinden (Şişli) Teknik Şartname eki yol güzergâhları doğrultusunda Personel Taşıma Hizmeti ile Avcılar Yerleşkesi-Büyükçekmece Yerleşkesi ve Avcılar Yerleşkesi-Veteriner Fakültesi Uygulama Çiftliği Ring Hizmeti yapılacaktır .” düzenlemesi yer almaktadır.

4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’nun “Tip Sözleşmeler” başlıklı 5’inci maddesi uyarınca, idarelerce yapılacak sözleşmelerde Tip Sözleşme hükümlerinin esas alınacağı düzenlenmiştir. Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği ekinde yer alan Hizmet Alımları Tip Sözleşmesi’nin 16’ncı maddesinde cezaların ne şekilde düzenleneceği belirtilmiştir. Buna göre, söz konusu madde kapsamında yer alan 16.1.1’inci maddeye bağlı 26 numaralı dipnotun birinci fıkrasında kısmi kabul öngörülmeyen, ikinci fıkrasında kısmi kabul öngörülen işlerde, işin süresinde ifa edilmemesi halinde kesilecek cezanın ne şekilde düzenleneceği, işin niteliği gereği gecikme cezasının kesilmesinin mümkün olmadığı hallerde ise uygulanacak diğer yaptırımlar belirtilmiştir. Aynı dipnota bağlı (3) numaralı fıkrada ise, işin tekrar eden kısımlarının sözleşmeye uygun olarak gerçekleştirilmemesi halinde, her bir aykırılık için ayrı ayrı uygulanmak üzere sözleşme bedelinin %1’inden fazla olmamak üzere belirlenen oran tutarında ceza kesileceği düzenlemesine yer verileceği belirtildikten sonra, bu aykırılıkların -ikiden az olmamak üzere- kaç defa gerçekleşmesi halinde 4735 sayılı Kanun’un 20’nci maddesinin (b) bendine göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşmenin idarece feshedilebileceğinin düzenlenmesi gerektiği ifade edilmiştir. Ayrıca, sözleşmeye aykırılık teşkil eden hangi davranışların, ağır aykırılık hali oluşturduğunun belirtilmesine imkân tanınmış, bu ağır aykırılık hallerinin ortaya çıkması durumunda aykırılık bir defa gerçekleşmiş olsa dahi 4735 sayılı Kanun’un 20’nci maddesinin (b) bendine göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşmenin idarece feshedilebileceği kurala bağlanmıştır.

Başvuruya konu ihalenin “İstanbul Üniversitesi-Cerrahpaşa 21/06/2021-17/06/2022 Personel Taşıma / Ring Hizmet Alımı İşi” olduğu, işin özelliği gereği sürekli tekrar eden nitelikte işler olduğu anlaşılmıştır.

Söz konusu işe ait Sözleşme Tasarısı’nın 16’ncı maddesinde yer verilen düzenleme incelendiğinde, 16.1.1’inci maddede Tip Sözleşme’nin aynı maddesinde yer verilen kurala göre 3 no’lu açıklamaya uygun şekilde, işin tekrar eden kısımlarının sözleşmeye uygun olarak gerçekleştirilmemesi halinde, her bir aykırılık için ayrı ayrı uygulanmak üzere sözleşme bedelinin Yüzde 1’i tutarında ceza kesileceğinin düzenlendiği, maddenin devamında bu aykırılığın 6’dan fazla olması halinde ayrıca 4735 sayılı Kanun’un 20’nci maddesinin (b) bendine göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşmenin feshedileceğinin belirtildiği, maddenin devamında, ilgili dipnot metnindeki idarenin ağır aykırılık hallerini belirleyeceği düzenlemesi uyarınca idarece, “İstanbul Üniversitesi – Cerrahpaşa Personel Taşıma/Ring Hizmeti için ağır kusur sayılan haller:

e) Cezaların toplamı sözleşme bedelinin %30 unu geçtiği takdirde ağır kusur kabul edilecektir,
f) Herhangi bir güzergahta şehir içi toplu taşımacılıkta kullanılan hatlı araçlarla taşımacılık yapmak ağır kusur sayılacaktır” hususlarının ağır aykırılık hali olarak belirlendiği ve bu ağır aykırılık halleri bir defa gerçekleşmiş olsa dahi 4735 sayılı Kanun’un 20’nci maddesinin (b) bendine göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşmenin feshedileceğine dair düzenlemeye yer verildiği görülmüştür.

İdare tarafından söz konusu maddenin (e ) bendi kapsamında Tip Sözleşme Tasarısı’nın 16.1.3’ncü maddesinde yer alan maktu düzenlemeye de verildiği, buna göre cezaların toplamı sözleşme bedelinin %30 unu geçtiği takdirde her halükarda sözleşmenin fesh edileceği anlaşıldığından, söz konusu durumun teklif verilmesine engel olmadığı da dikkate alındığında başvuru sahibinin iddiası yerinde görülmemiştir.

2) Başvuru sahibinin 2’nci ve 3’ncü iddiasına ilişkin olarak:

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Temel İlkeler” başlıklı 5’inci maddesinde idarelerin, bu Kanun’a göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi, güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumlu olduğu hükmüne yer verilmiştir.

Aynı Kanun’un “İhaleye katılımda yeterlik kuralları” başlıklı 10’uncu maddesinde “Aşağıda belirtilen durumlardaki istekliler ihale dışı bırakılır:

a) İflas eden, tasfiye halinde olan, işleri mahkeme tarafından yürütülen, konkordato ilân eden, işlerini askıya alan veya kendi ülkesindeki mevzuat hükümlerine göre benzer bir durumda olan.
b) İflası ilân edilen, zorunlu tasfiye kararı verilen, alacaklılara karşı borçlarından dolayı mahkeme idaresi altında bulunan veya kendi ülkesindeki mevzuat hükümlerine göre benzer bir durumda olan.
c) Türkiye’nin veya kendi ülkesinin mevzuat hükümleri uyarınca kesinleşmiş sosyal güvenlik prim borcu olan.
d) Türkiye’nin veya kendi ülkesinin mevzuat hükümleri uyarınca kesinleşmiş vergi borcu olan.
e) İhale tarihinden önceki beş yıl içinde, mesleki faaliyetlerinden dolayı yargı kararıyla hüküm giyen.
f) İhale tarihinden önceki beş yıl içinde, ihaleyi yapan idareye yaptığı işler sırasında iş veya meslek ahlakına aykırı faaliyetlerde bulunduğu bu idare tarafından ispat edilen.
g) İhale tarihi itibariyle, mevzuatı gereği kayıtlı olduğu oda tarafından mesleki faaliyetten men edilmiş olan.
h) Bu maddede belirtilen bilgi ve belgeleri vermeyen veya yanıltıcı bilgi ve/veya sahte belge verdiği tespit edilen.
i) 11 inci maddeye göre ihaleye katılamayacağı belirtildiği halde ihaleye katılan.
j) 17 nci maddede belirtilen yasak fiil veya davranışlarda bulundukları tespit edilen.

Kurum, dördüncü fıkranın; (c) bendi ile ilgili olarak Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığının uygun görüşünü alarak sosyal güvenlik prim borcunun kapsamı ve tutarını; (d) bendi ile ilgili olarak, Gelir İdaresi Başkanlığının uygun görüşünü alarak vergi borcu kapsamına girecek vergileri; tür ve tutar itibariyle belirlemeye yetkilidir.

Bu madde kapsamında istenen belgelerden hangilerinin taahhütname olarak sunulabileceği Kurum tarafından belirlenir. Gerçeğe aykırı hususlar içeren taahhütname sunulması veya ihale üzerinde kalan istekli tarafından taahhüt altına alınan durumu tevsik eden belgelerin sözleşme imzalanmadan önce verilmemesi halinde bu durumda olanlar ihale dışı bırakılarak geçici teminatları gelir kaydedilir.” hükmü,

Anılan Kanun’un “Şartnameler” başlıklı 12’nci maddesinde “İhale konusu mal veya hizmet alımları ile yapım işlerinin her türlü özelliğini belirten idari ve teknik şartnamelerin idarelerce hazırlanması esastır. Ancak, mal veya hizmet alımları ile yapım işlerinin özelliği nedeniyle idarelerce hazırlanmasının mümkün olmadığının ihale yetkilisi tarafından onaylanması kaydıyla, teknik şartnameler bu Kanun hükümlerine göre hazırlattırılabilir.

İhale konusu mal veya hizmet alımları ile yapım işlerinin teknik kriterlerine ihale dokümanının bir parçası olan teknik şartnamelerde yer verilir. Belirlenecek teknik kriterler, verimliliği ve fonksiyonelliği sağlamaya yönelik olacak, rekabeti engelleyici hususlar içermeyecek ve bütün istekliler için fırsat eşitliği sağlayacaktır….” hükmü,

Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Makine, teçhizat ve diğer ekipmana ilişkin belgeler ve kapasite raporu” başlıklı 41’inci maddesinde “(1) İşin yapılabilmesi için gerekli görülen makine, teçhizat ve diğer ekipmana ilişkin bilgilere sözleşme tasarısında yer verilir. Ancak, söz konusu makine, teçhizat ve diğer ekipman yeterlik kriteri olarak belirlenemez. İşin niteliğinin gerektirdiği hallerde, kendi malı olması gerekli görülen makine, teçhizat ve diğer ekipman fiyat dışı unsur olarak belirlenebilir. İdari şartnamede, fiyat dışı unsur olarak belirlenen makine, teçhizat ve diğer ekipmanın sayısı, niteliği ve teknik kriterlere yönelik düzenlemelere yer verilir. Fiyat dışı unsur değerlendirmesi yapılabilmesi için, kendi malı olduğunu gösteren belgeler ile teknik kriterleri tevsik eden belgelerin teklif ile birlikte sunulması gerekir. Kendi malı makine, teçhizat ve diğer ekipmana ilişkin fiyat dışı unsurun, fiyat ve fiyat dışı unsurlar dahil hesaplanan toplam değerlendirme puanı içindeki ağırlığı yüzde biri geçemez. Söz konusu oranı arttırmaya veya azaltmaya ya da alım konusuna göre farklı oranlar belirlemeye Kurum yetkilidir.

(2) İsteklinin kendi malı olan makine, teçhizat ve diğer ekipman; ruhsat, demirbaş veya amortisman defterinde kayıtlı olduğuna dair noter tespit tutanağı ya da yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavir raporu ile tevsik edilir. Tevsik işleminin aslına uygunluğunun noter tarafından onaylanmış ruhsat örneklerinin sunularak yapılması halinde, örnek çıkarma işleminin ilan veya davet tarihinden sonra yapılmış olması zorunludur.

(3) Geçici ithalle getirilmiş veya finansal kiralama yoluyla edinilmiş makine ve ekipman, kira sözleşmesinin sunulması ve ihalenin ilk ilan veya davet tarihine kadar olan kiralarının ödendiğinin belgelenmesi şartı ile isteklinin kendi malı sayılır.” hükmü,

Anılan Yönetmelik’in “İhale dışı bırakılma” başlıklı 51’nci maddesinde “(1) Kanunun10 uncu maddesinde yer alan hükümler gereğince;

a) İflas eden, tasfiye halinde olan, işleri mahkeme tarafından yürütülen, konkordato ilan eden, işlerini askıya alan veya kendi ülkesindeki mevzuat hükümlerine göre benzer bir durumda olan,
b) İflası ilan edilen, zorunlu tasfiye kararı verilen, alacaklılara karşı borçlarından dolayı mahkeme idaresi altında bulunan veya kendi ülkesindeki mevzuat hükümlerine göre benzer bir durumda olan,
c) Türkiye’nin veya kendi ülkesinin mevzuat hükümleri uyarınca kesinleşmiş sosyal güvenlik prim borcu olan,
ç) Türkiye’nin veya kendi ülkesinin mevzuat hükümleri uyarınca kesinleşmiş vergi borcu olan,
d) İhale tarihinden önceki beş yıl içinde, mesleki faaliyetlerinden dolayı yargı kararıyla hüküm giyen,
e) İhale tarihinden önceki beş yıl içinde, ihaleyi yapan idareye yaptığı işler sırasında iş veya meslek ahlakına aykırı faaliyetlerde bulunduğu bu idare tarafından ispat edilen,
f) İhale tarihi itibariyle, mevzuatı gereği kayıtlı olduğu oda tarafından mesleki faaliyetten men edilmiş olan,
g) Bu Yönetmelik hükümlerine göre idareler tarafından belirlenen bilgi ve belgeleri vermeyen veya yanıltıcı bilgi ve/veya sahte belge verdiği tespit edilen,
ğ) Kanunun 11 inci maddesine göre ihaleye katılamayacağı belirtildiği halde ihaleye katılan,
h) Kanunun 17 nci maddesinde belirtilen yasak fiil veya davranışlarda bulundukları tespit edilen, aday ve istekliler ihale dışı bırakılır.

(2) İhale üzerinde kalan istekliden, birinci fıkranın (a), (b), (c), (ç), (d) ve (f) bentlerinde belirtilen durumlarda olmadığına dair belgelerin sözleşme imzalanmadan önce istenilmesi zorunludur. Bu belgelerin ihale usulüne göre son başvuru ve/veya ihale tarihinde isteklinin anılan bentlerde belirtilen durumlarda olmadığını göstermesi gerekir…”hükmü

Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipmana ilişkin belgeler” başlıklı 9’uncu maddesinde “9.1. İhale konusu işte kullanılacak tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipmanın, fiyat dışı unsur olarak belirlenmemesi veya danışmanlık hizmet alımlarında yeterlik kriteri olarak aranmaması durumlarında aday veya isteklilerden başvuru veya teklifleri kapsamında (taahhütname, yapı araçları taahhütnamesi, kira sözleşmesi vb.) herhangi bir belge sunmaları istenmez. ” açıklaması,

Sözleşme Tasarısı’nın “Cezalar ve sözleşmenin feshi” başlıklı 16’ncı maddesinde
16.1.2. 16.1.1 nci maddede belirtilen haller dışında kalan …
Cezalar; …

…

Anılan Şartname’nin “Diğer hususlar” başlıklı 36’ncı maddesinde “36.1. Personel taşıma hizmeti işinde araçların teknik şartnamenin 1-6 maddesinde belirtilen her bir kapasiteye göre aracın %40 mülkiyeti yükleniciye ait olacaktır. (58 adet 16 kişilik minibüsün %40’ı olan 24 araç, 28 adet 27 kişilik midibüsün %40’ı olan 12 araç olacaktır. Taşıma yapılacak araçların yüzdelik oranları hesaplandığında küsüratlı çıkan rakamlar üste tamamlanır (Örneğin; 1,1 çıktığında 2 araç şartı aranacaktır.) Ancak yükleniciye ait araçların kapasitelerindeki istenen sayıyı karşılayamaması durumunda “daha yüksek” kapasiteden araçla eksik araç sayısı tamamlanabilir. Mülkiyeti yükleniciye ait araçların koltuk kapasitelerini gösteren ruhsat, demirbaş veya amortisman defterinde kayıtlı olduğuna dair noter tespit tutanağı ya da yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavir raporunun aslı veya araç koltuk kapasitelerini gösteren belgeleri ve Servis Taşımacılığı Kartlarını sözleşme imzalama sırasında idareye sunacaktır. Söz konusu belgeler ve servis taşımacılığı kartları sunulmadığı takdirde sözleşme imzalanmayacak ve geçici teminatı gelir kaydedilir.

…

Personel Taşıma hizmetine ait ayrıntılı güzergahlar teknik şartnamede belirtilmiştir.

Personel Taşıma hizmetlerinde kullanılacak araçların mülkiyeti yükleniciye ait araçların, ruhsat, demirbaş veya amortisman defterinde kayıtlı olduğuna dair noter tespit tutanağı yada yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavir raporunu, Personel Taşıma hizmetlerinde kullanılacak mülkiyeti yükleniciye ait olmayan araçlar için ise, her bir aracın sahibi ile yüklenici arasında ihale konusu personel taşıma işine ilişkin olarak yazılı sözleşme yapılması ve bu sözleşmenin yüklenici ile idare arasında imzalanan ihale sözleşme tarihini müteakip 10 iş günü içinde idareye sunulması zorunludur. ( Yüklenici ile araç sahibi arasında yapılacak sözleşmede, işin adı süresi, sözleşme bedeli ve ödeme şartları ile tarafların hak ve yükümlülükleri belirtilecektir.) Ancak sözleşme imzalanmasıyla işe başlama süresi arasında 10 iş gününden fazla süre bulunması halinde bahsi geçen belgeler işin başlamasına 10 iş günü kalana kadar idareye teslim edilecektir. Personel Taşıma Hizmetlerinde kullanılacak mülkiyeti yükleniciye ait olmayan araçlar için her bir aracın sahibi ile yüklenici arasında ihale konusu personel taşıma işine ilişkin olarak yazılı sözleşme yapılan araçlara ait ruhsatların yüklenici ile idare arasında imzalanan ihale sözleşme tarihini müteakip 10 iş günü içinde idareye sunulması zorunludur. Ancak sözleşme imzalanmasıyla işe başlama süresi arasında 10 iş gününden fazla süre bulunması halinde bahsi geçen belgeler işin başlamasına 10 iş günü kalana kadar idareye teslim edilecektir.” düzenlemesi

İdari Şatname’nin “Ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenmesi” başlıklı 35’nci maddesinde “35.1. Bu ihalede ekonomik açıdan en avantajlı teklif, teklif edilen fiyatların en düşük olanıdır.

35.1.1. Bu madde boş bırakılmıştır
35.2. Ekonomik açıdan en avantajlı teklifin birden fazla istekli tarafından verilmiş olması halinde;
35.2.1. Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinin 63 üncü maddesinin birinci fıkrasında düzenlenen kriterler sırasıyla dikkate alınarak ekonomik açıdan en avantajlı teklif belirlenir.
35.3. (Mülga 29/11/2016-29903 R.G./6. md)
35.4. Yerli istekliler lehine fiyat avantajı uygulanması:
35.4.1. Tekliflerin değerlendirilmesinde yerli istekliler lehine fiyat avantajı uygulanmayacaktır.” düzenlemesi,

Anılan Şartname’nin “Diğer Hususlar ” başlıklı 47’nci maddesinden “47.1.
…
Personel Taşıma hizmetlerinde kullanılacak araçların mülkiyeti yükleniciye ait araçların, ruhsat, demirbaş veya amortisman defterinde kayıtlı olduğuna dair noter tespit tutanağı yada yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavir raporunu, Personel Taşıma hizmetlerinde kullanılacak mülkiyeti yükleniciye ait olmayan araçlar için ise, her bir aracın sahibi ile yüklenici arasında ihale konusu personel taşıma işine ilişkin olarak yazılı sözleşme yapılması ve bu sözleşmenin yüklenici ile idare arasında imzalanan ihale sözleşme tarihini müteakip 10 iş günü içinde idareye sunulması zorunludur. ( Yüklenici ile araç sahibi arasında yapılacak sözleşmede, işin adı süresi, sözleşme bedeli ve ödeme şartları ile tarafların hak ve yükümlülükleri belirtilecektir.) Ancak sözleşme imzalanmasıyla işe başlama süresi arasında 10 iş gününden fazla süre bulunması halinde bahsi geçen belgeler işin başlamasına 10 iş günü kalana kadar idareye teslim edilecektir. Personel Taşıma Hizmetlerinde kullanılacak mülkiyeti yükleniciye ait olmayan araçlar için her bir aracın sahibi ile yüklenici arasında ihale konusu personel taşıma işine ilişkin olarak yazılı sözleşme yapılan araçlara ait ruhsatların yüklenici ile idare arasında imzalanan ihale sözleşme tarihini müteakip 10 iş günü içinde idareye sunulması zorunludur. Ancak sözleşme imzalanmasıyla işe başlama süresi arasında 10 iş gününden fazla süre bulunması halinde bahsi geçen belgeler işin başlamasına 10 iş günü kalana kadar idareye teslim edilecektir.” düzenlemesi yer almaktadır.

Yapılan incelemede Sözleşme Tasarısı’nın 36’ncı maddesinde, teknik şartnamenin 1-6 maddesinde belirtilen her bir kapasiteye göre aracın %40’ının isteklinin kendi malı olmasının istenildiği ve aynı madde kapsamında buna ilişkin belgelerin sözleşme imzalanma sırasında idareye sunulmasının istenildiği aksi takdirde sözleşmenin imzalanmayacağının belirtildiği ve yine madde devamında bu belgelerin sözleşme tarihini müteakip 10 iş günü içinde idareye sunulması gerektiği şeklinde farklı düzenlenmelere yer verildiği görülmüştür. Diğer yandan Sözleşme Tasarısı’nın Cezalar ve sözleşmenin feshi” başlığı altındaki 16.1.2’nci maddesinin ( e) bendinde işin yerine getirilmesi sırasında idarenin belirlediği güzergâhta kendi malı ile taşıma yapılmasını istediği tarihten itibaren yüklenici kendi malı ile taşıma yapmaya başlaması gerektiği, yüklenicinin belirlenen tarihten itibaren taşımaya başlamadığı her bir güzergâh bazında her bir gün için ilgili güzergâhın günlük taşıma bedelinin %30’u oranında ceza uygulanacağı, (f ) bendinde, idare tarafından yüklenicinin kendi malı ile taşıma yapmasını istediği güzergâhlarda yüklenicinin 3 iş günü içinde kendi malı ile taşıma yapmaya başlamaz ise, taşıma yapmadığı her bir gün için güzergâh başına günlük güzergâh taşıma bedeli kadar ceza kesileceğinin belirtildiği görülmüştür.

Yukarıda yer verilen hükümlerden işin yapılabilmesi için gerekli görülen makine, teçhizat ve diğer ekipmana ilişkin bilgilere sözleşme tasarısında yer verileceği, ancak, söz konusu makine, teçhizat ve diğer ekipmanın yeterlik kriteri olarak belirlenemeyeceği, işin niteliğinin gerektirdiği hallerde, kendi malı olması gerekli görülen makine, teçhizat ve diğer ekipmanın fiyat dışı unsur olarak belirlenebileceği, idari şartnamede, fiyat dışı unsur olarak belirlenen makine, teçhizat ve diğer ekipmanın sayısı, niteliği ve teknik kriterlere yönelik düzenlemelere yer verileceği, fiyat dışı unsur değerlendirmesi yapılabilmesi için, kendi malı olduğunu gösteren belgeler ile teknik kriterleri tevsik eden belgelerin teklif ile birlikte sunulması gerektiği, kendi malı makine, teçhizat ve diğer ekipmana ilişkin fiyat dışı unsurun, fiyat ve fiyat dışı unsurlar dahil hesaplanan toplam değerlendirme puanı içindeki ağırlığının yüzde biri geçemeyeceği anlaşılmıştır.

Kamu İhale Genel Tebliği’nin 9.1’inci maddesinde, ihale konusu işte kullanılacak tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipmanın, fiyat dışı unsur olarak belirlenmemesi veya danışmanlık hizmet alımlarında yeterlik kriteri olarak aranmaması durumlarında aday veya isteklilerden başvuru veya teklifleri kapsamında (taahhütname, yapı araçları taahhütnamesi, kira sözleşmesi vb.) herhangi bir belge sunmalarının istenmeyeceğine yönelik açıklamalara yer verilmiştir.

Diğer yandan, ihale konusu işin “16 kişilik 58 adet minibüs ve 27 kişilik 28 adet midibüs olmak üzere toplam 86 araçla 249 gün personel taşıma ve 362 gün ring hizmet alımı işi” olduğu, İdari Şartname ve İhale İlanı’nda ihale konusu işte çalıştırılması öngörülen araçların fiyat dışı unsur olarak belirlendiğine ilişkin bir düzenlemeye yer verilmediği, Sözleşme Tasarısı’nda araçların kendi malı olması gerekliliğine ilişkin düzenlemelere yer verildiği, söz konusu düzenlemelerde bu araçların %40’nın isteklinin kendi malı olmasının istenildiği ve aynı madde kapsamında buna ilişkin belgelerin sözleşme imzalanma sırasında idareye sunulmasının istenildiği aksi takdirde sözleşmenin imzalanmayacağının belirtildiği ve yine madde devamında bu belgelerin sözleşme tarihini müteakip 10 iş günü içinde idareye sunulması gerektiği şeklinde aynı hususa ilişkin farklı düzenlenmelere yer verildiği görülmüştür.

İdareler ihale konusu işte kullanılacak makine tesisat ve diğer ekipmanı bir yeterlik kriteri olarak belirleyemeyip, kendi malı olmasını gerekli gördükleri makine, teçhizat ve diğer ekipmanı fiyat dışı unsur olarak belirleyebileceklerdir. Sözleşme aşamasında tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipmana ilişkin olarak belge istenilmesinin yukarıda yer verilen mevzuat hükümlerine aykırı olduğu, sözleşmenin imzalanması aşamasında idarelerin isteklilerden isteyebileceği belgelerin mevzuatta belirli olduğu, dolayısıyla Sözleşme Tasarısı’nın 36’ncı ve İdari Şartname’nin 47’nci maddesindeki düzenlemesiyle bahsi geçen belgelerin sözleşme aşamasında sunulmasının istenemeyeceği anlaşıldığından başvuru sahibinin iddiasının yerinde olduğu anlaşılmıştır.

3) Başvuru sahibinin 4’üncü iddiasına ilişkin olarak:

4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’nun “Sözleşme kapsamında yaptırılabilecek ilave işler, iş eksilişi ve işin tasfiyesi” başlıklı 24’üncü maddesinde “Mal ve hizmet alımlarıyla yapım sözleşmelerinde, öngörülemeyen durumlar nedeniyle bir iş artışının zorunlu olması halinde, artışa konu olan iş;

a) Sözleşmeye esas proje içinde kalması,

b) İdareyi külfete sokmaksızın asıl işten ayrılmasının teknik veya ekonomik olarak mümkün olmaması,

Şartlarıyla, anahtar teslimi götürü bedel ihale edilen yapım işlerinde sözleşme bedelinin % 10’una, birim fiyat teklif almak suretiyle ihale edilen mal ve hizmet alımlarıyla yapım işleri sözleşmelerinde ise % 20’sine kadar oran dahilinde, süre hariç sözleşme ve ihale dokümanındaki hükümler çerçevesinde aynı yükleniciye yaptırılabilir…” hükmü,

Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nin “Sözleşme kapsamında yaptırılabilecek ilave işler, iş eksilişi ve işin tasfiyesi” başlıklı 53’üncü maddesinde “Birim fiyat sözleşmelerde, öngörülemeyen durumlar nedeniyle sözleşme konusu işte bir iş artışının zorunlu olması halinde, artışa konu olan işin;

a) Sözleşmeye esas iş tanımı içinde kalması,

b) İdareyi külfete sokmaksızın asıl işten ayrılmasının teknik veya ekonomik olarak mümkün olmaması,

şartlarıyla sözleşme bedelinin % 20’sine kadar oran dahilinde, sözleşme ve ihale dokümanındaki hükümler çerçevesinde aynı yükleniciye yaptırılması konusunda idare yetkilidir. Bu durumda işin süresi, bu artışla orantılı olarak işin ilgili kısmı veya tamamı için uzatılır. İşin bu şartlar dahilinde tamamlanamayacağının anlaşılması durumunda ise artış yapılmaksızın hesabı genel hükümlere göre tasfiye edilir. Ancak bu durumda, işin tamamının ihale dokümanı ve sözleşme hükümlerine uygun olarak yerine getirilmesi zorunludur.

Sözleşme bedelinin % 80’inden daha düşük bedelle tamamlanacağı anlaşılan işlerde, yüklenici işi bitirmek zorundadır. Bu durumda yükleniciye, yapmış olduğu gerçek giderleri ve yüklenici kârına karşılık olarak, sözleşme bedelinin % 80’i ile sözleşme fiyatlarıyla yaptığı işin tutarı arasındaki bedel farkının % 5’i kabul tarihindeki fiyatlar üzerinden ödenir.” açıklaması,

İdari Şartname’nin “Sözleşmenin uygulanmasına ilişkin hususlar” başlıklı 45’inci maddesinde “45.1. Sözleşmenin uygulanmasına ilişkin aşağıdaki hususlar sözleşme tasarısında düzenlenmiştir.

…
c) İşe başlama ve iş bitirme tarihi
ç) Süre uzatımı verilebilecek haller ve şartları
d) Sözleşme kapsamında yaptırılabilecek ilave işler, iş eksilişi ve işin tasfiyesi
e) Cezalar ve sözleşmenin feshi …” düzenlemesi,

Anılan Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’nci maddesinde “25.3. Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:

25.3.1. Ulaşım, sigorta, vergi, resim, harç, (kik payı, sözleşme giderleri, sözleşme ve karar damga vergisi) Kamu Kurum ve Kuruluşları Personel Servis Hizmet Yönetmeliği gereği alınması zorunlu olan belgelerin bedelleri, servis araçları taşıt kartı giderleri, Araçların (Sabah/Akşam) (Tüm Ücretli Geçiş) Ücretleri, Zorunlu Trafik Sigortası, Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası, Zorunlu Koltuk Ferdi Kaza Sigortası Motorlu Taşıtlar Vergisi (Taşıt Pulu) Gideri, Periyodik Tamir-Bakım Onarım, Antifiriz, Madeni Yağ, Akü, Yaz/Kış Lastik, vb. Gideri, Egzos Emisyon Ölçümü Gideri, Araç Fenni Muayene Gideri, Araçlarının Yakıt Giderleri, Servis Araçları Şoför Giderleri, Tüm Araçların Amortisman Giderleri idari ve teknik şartnamedeki tüm giderler yükleniciye aittir. İstekli teklifini buna göre hazırlayacaktır.” düzenlemesi,

Sözleşme Tasarısı’nın “Sözleşme kapsamında yaptırılabilecek ilave işler, iş eksilişi ve işin tasfiyesi” başlıklı 29’uncu maddesinde “29.1. Öngörülemeyen durumlar nedeniyle iş artışının zorunlu olması halinde, işin;

a) Sözleşmeye konu hizmet içinde kalması,

b) İdareyi külfete sokmaksızın asıl işten ayrılmasının teknik veya ekonomik olarak mümkün olmaması,

şartlarıyla, sözleşme bedelinin % 20’sine kadar oran dahilinde, süre hariç sözleşme ve ihale dokümanındaki hükümler çerçevesinde ilave iş aynı yükleniciye yaptırılabilir.

İşin bu şartlar dahilinde tamamlanamayacağının anlaşılması durumunda ise artış yapılmaksızın hesabı genel hükümlere göre tasfiye edilir. Bu durumda, yüklenicinin sözleşme bedeli tamamlanıncaya kadar işi ihale dokümanı ve sözleşme hükümlerine uygun olarak yerine getirmesi zorunludur.

Bu ihalede 4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanununun 24 üncü maddesi çevresinde iş eksilişi yapılabilir. İhale konusu işin sözleşme bedelinin % 80’inden daha düşük bedelle tamamlanacağının anlaşılması halinde ise, yükleniciye, yapmış olduğu gerçek giderler ve yüklenici kârına karşılık olarak, sözleşme bedelinin % 80’i ile sözleşme fiyatlarıyla yaptığı işin tutarı arasındaki bedel farkının % 5’i ödenir.” düzenlemesi,

Teknik Şartname’nin “Sözleşme miktarında değişme (İlave işler – iş eksilişi)” başlıklı 6’ncı maddesinde “6-1) Araçların adetleri ve kapasiteleri, ilgili güzergâhtan yararlanacak personel sayısına göre belirlenmektedir. İdare, Kamu kaynaklarının etkin ve verimli kullanılması adına gerekli gördüğü durumlarda servis araç kapasitelerini küçültmeye ve büyütmeye yetkilidir.
6-2) İdare, yüklenici firmaya haber vermek kaydıyla gidiş-dönüş toplam 10 (on) km. geçmeyecek şekilde güzergâh değişikliği yapabilecek ve bunun için ek ödeme yapmayacaktır. 10 (on) km. geçen servis güzergâh değişikliği bütçe ödenekleri imkânında ekleyebilir veya mevcut güzergâhlarını servisten kaldırabilir.

6-3) İdare, yüklenici firmaya haber vermek kaydıyla, Yerleşkeleri arasında güzergâh değişikliği yapabilir.” düzenlemesi yer almaktadır.

Başvuruya konu ihalenin 16 kişilik 58 adet minibüs ve 27 kişilik 28 adet midibüs olmak üzere toplam 86 araçla 249 gün personel taşıma ve 362 gün ring hizmet alımı işi olduğu, 21.06.2021 tarihinden 17.06.2022 tarihine kadar yapılacak işte oluşturulan güzergâh listesi ve her güzergâhtaki gidiş dönüş toplam km bilgisine Teknik Şartname’nin ekinde yer verildiği görülmüştür.

Teknik Şartname’de ayrıca Teknik Şartname’de idarenin, gidiş-dönüş toplam 10 (on) km. geçmeyecek şekilde güzergâh değişikliği yapabileceği ve bunun için ek ödeme yapılmayacağı düzenlemesinin yer aldığı anlaşılmıştır.

Teknik Şartname’nin ilgili maddesinde yer alan “İdare, yüklenici firmaya haber vermek kaydıyla gidiş-dönüş toplam 10 (on) km. geçmeyecek şekilde güzergâh değişikliği yapabilecek …” düzenlemesinin sefer artışı veya ilave servis aracı gerektirmesine ilişkin olmadığı, anılan düzenlemede ihaledeki güzergahlar bakımından bir ayrım yapılmadığı görülmekle birlikte güzergah listesindeki özellikle 130-120 km’ye sahip güzergahlar yönünden sabah-akşam servislerinde 10 km’ye kadar gidiş-geliş artışının makul karşılanabileceği, sektörde faaliyette bulunan basiretli tacirlerin bu durumu öngörebileceği, ayrıca anılan güzergahlardaki km artışının Teknik Şartname’deki mesafeyi aşması halinde idare tarafından yükleniciye ek ücret ödeme yapılmasının şartnamede düzenlendiği, söz konusu hususlar değerlendirilerek teklif fiyatlarının oluşturulabileceği anlaşıldığından anılan iddia yerinde bulunmamıştır.

Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle giderilemeyecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, ihalenin iptali gerekmektedir.

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (a) bendi gereğince ihalenin iptaline,

Oybirliği ile karar verildi.

Yeterlilik Kriterleri