Çarşamba, Nisan 24, 2024
Sayıştay Kararları

Kiralama içerisinde bir hizmet alımı da olan yer ile ilgili 22/e bendi ile doğrudan temin yöntemi kullanılarak bir alım yapılması mümkün mü?

Kamu İdaresi Türü Belediyeler ve Bağlı İdareler
Yılı 2014
Dairesi 5
Karar No 174
İlam No
Tutanak Tarihi 21.4.2016
Kararın Konusu İhale Mevzuatı ile İlgili Kararlar

Doğrudan temin  …………-TL bedelli ……………………………. Kiralanması İşinde;

A-) Söz konusu …………… Merkezi doğrudan mülk sahibinden kiralanmamasına rağmen, hizmet alımı niteliğinde olan işlemin, mevzuata aykırı aykırı olduğu halde, kiralama olarak değerlendirilip, 4734 sayılı Kanunun 22/ e bendi gereği doğrudan temin yöntemiyle gerçekleştirilmesi sonucunda mevzuata aykırı işlem tesis edildiği,

B-) İlgili ödeme emri belgeleri ve eki belgelerine göre, söz konusu İş’in 01.04.2014 tarihinde başlayacağı hüküm altına alınmış olmasına rağmen 26.03.2014 tarihli fatura ile İş henüz başlamadan 1 aylık bedel için hakediş düzenlenerek Yükleniciye ödemede bulunulması sonucunda ………………-TL tutarında kamu zararına neden olunduğu,

C-) İş başlamadan önce Ocak-Mart döneminde doğrudan temin yöntemi ile aynı Firmadan kiralanan yer için ……………-TL ödenirken yapılan sözleşme sonrası ödenen miktarın ……………-TL olarak belirlenmesi sonucunda …………………….-TL tutarında kamu zararına neden olunduğu,

Konularıyla ilgili olarak;

A-) 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Doğrudan Temin” 22nci maddesinde;

“…e) İdarelerin ihtiyacına uygun taşınmaz mal alımı veya kiralanması..” denilmektedir. Madde hükmünden anlaşılacağı üzere, 4734 sayılı Kanunun22/e bendi idarelerin ihtiyacına uygun taşınmaz kiralanması için kullanılabilen bir yöntemdir.

İşe ait dökümanların incelenmesinde; Yüklenici ……………………….Şti.nin, …………….. tarihinde, aylık kirası ………………-TL olan …………. ………………………. Apt.No …..de bulunan işyerini mülk sahibi olan ……………’den 5 yıllığına kiraladığı görülmüştür.

…………… tarihinde Yüklenici …………………….. Şti ile …….. Belediyesi arasında Yüklenicinin mülk sahibi sıfatıyla bir yıllık kira sözleşmesi imzalanmıştır.

Kira sözleşmesinin 6 ncı maddesindeki düzenleme ile, kiralanan yerdeki demirbaşlar, ısıtma, soğutma, dinlenme, içecek, ders ücretleri, spor aletleri, temizlik dahil; Yükleniciye aylık …………..-TL ücret ödeneceği hüküm altına alınmıştır.

Ayrıca, …….. Belediyesi tarafından 4734 sayılı Kanunun 22/e bendine göre kiralanması düşünülen yer için iki firmadan daha fiyat teklifi alınmıştır.

4734 sayılı Kanunun 22/e bendi kapsamında bir yerin idarenin ihtiyaçları doğrultusunda kiralanabilmesi için doğrudan mülk sahibinden kiralama yapılması gerekmektedir. Yalnız kiralama olmayıp içerisinde bir hizmet alımı da olan yer ile ilgili 22/e bendi ile doğrudan temin yöntemi kullanılarak bir alım yapılması mümkün görünmemektedir. Dolayısıyla, söz konusu kiralama işinin doğrudan temin usulü yerine 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 18 inci maddesinde belirtilen ihale usullerinden birisi ile yaptırılması gerekirdi. Ancak, mevzuata aykırı olarak yapılmış olan doğrudan temin ile yapılan bu kiralama işlemi sonucunda herhangi bir kamu zararına neden olunduğuna ilişkin bir tespit yapılması mümkün görünmemektedir.

Bu itibarla, yapılan işlem sonunda kamu zararı oluşmadığından, konu hakkında yapılacak işlem bulunmadığına,

İş bu ilamın tebliğ tarihinden itibaren 6085 sayılı Kanunun 55 inci maddesi gereğince altmış gün içerisinde Sayıştay Temyiz Kurulu nezdinde temyiz yolu ve 56 ncı maddesi gereğince beş yıl içinde Sayıştay Daireleri nezdinde yargılamanın iadesi yolu açık olmak üzere oybirliğiyle,

B-) İşe ait ödeme emri belgelerinin incelenmesinde, İş’in 01.04.2014 tarihinde başlayacağı hüküm altına alındığı tespit edilmiştir. Ancak …………….-TL ödeme tutarlı bir numaralı hakediş eki faturanın tarihi ise 26.03.2014 ’tür. Bu durumda, İş’e başlamadan hakediş düzenlendiği ve bir aylık bedel olan …………..-TL’nin ödendiği anlaşılmaktadır.

5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanununun “Kamu Zararı” başlıklı 71 inci maddesindeki düzenlemeye göre; “Mal alınmadan, iş veya hizmet yaptırılmadan ödeme yapılması” kamu zararının belirlenmesinde esas alınacak kriterlerden birisi olarak gösterilmiştir.

Dolayısıyla, henüz İş başlamadan yapılan ödeme sonucu …………….-TL tutarında kamu zararına yol açılmıştır.

Sorumlular savunmalarında, her ne kadar, söz konusu iş ile ilgili sehven yapılmış fazla ödemenin ilgilisinden tahsil edilmesi için Yazı İşleri Müdürlüğü ve Mali hizmetler Müdürlüğüne yazı yazıldığını bildirmiş iseler de, henüz bir tahsilatın gerçekleştirilmediği anlaşılmaktadır.

Bu itibarla, İş yapılmadan ödeme yapılması sonucu neden olunan …………-TL tutarındaki kamu zararının Gerçekleştirme Görevlileri …………. (…………..) ve …………. (……………) ile Harcama Yetkilisi ……………… (…………………)’na müştereken ve müteselsilen 6085 sayılı Sayıştay Kanununun 53 üncü maddesi gereğince işleyecek faizleri ile birlikte ödettirilmesine,

İş bu ilamın tebliğ tarihinden itibaren aynı Kanunun 55 inci maddesi gereğince altmış gün içerisinde Sayıştay Temyiz Kurulu nezdinde temyiz yolu ve 56 ncı maddesi gereğince beş yıl içinde Sayıştay Daireleri nezdinde yargılamanın iadesi yolu açık olmak üzere oybirliğiyle,

C-) İş başlamadan önce Ocak-Mart döneminde doğrudan temin yöntemi ile aynı Firmadan kiralanan yer için ………. -TL ödenirken, yapılan sözleşme sonrası ödenen miktarın …………- TL olduğu görülmüştür.

5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanununun “Kamu Zararı” başlıklı 71 inci maddesindeki düzenlemeye göre; “İş, mal veya hizmetin rayiç bedelinden daha yüksek fiyatla alınması veya yaptırılması” kamu zararının belirlenmesinde esas alınacak kriterlerden birisi olarak gösterilmiştir.

Dolayısıyla, İş, mal veya hizmetin rayiç bedelinden daha yüksek fiyatla alınması veya yaptırılması kriteri esas alındığında, daha önce …………-TL’ye yaptırılan işin, …………..-TL ye yaptırılmaya başlanılması sebebiyle toplam ……………….-TL tutarında kamu zararına yol açılmıştır.

Sorumlular savunmalarında, her ne kadar, söz konusu İş ile ilgili olarak, …………….. mahallesinde ikamet eden vatandaşların Belediye Başkanlığına intikal eden yoğun talepleri doğrultusunda, mahalle sakinlerinin sayılarında artış olduğunun anlaşılması sebebiyle, spor aletlerinin sayılarının arttırıldığını ve bu durumun da yapılan hizmetin maliyetlerinin artmasına neden olduğunu, bu husus dikkate alındığında herhangi bir kamu zararının söz konusu olmadığının anlaşılacağını ileri sürmüş iseler de, bu iddialarını kanıtlayıcı belge göndermemeleri sebebiyle, yapılan savunmanın kabulü mümkün görülememektedir.

Bu itibarla, söz konusu iş için rayiç bedelinden daha fazla ödeme yapılması sonucu neden olunan ……………-TL tutarındaki kamu zararının Gerçekleştirme Görevlileri …………. (………….) ve ………….. (…………..) ile Harcama Yetkilisi ………… (………………)’a müştereken ve müteselsilen 6085 sayılı Sayıştay Kanununun 53 üncü maddesi gereğince işleyecek faizleri ile birlikte ödettirilmesine,

İş bu ilamın tebliğ tarihinden itibaren aynı Kanunun 55 inci maddesi gereğince altmış gün içerisinde Sayıştay Temyiz Kurulu nezdinde temyiz yolu ve 56 ncı maddesi gereğince beş yıl içinde Sayıştay Daireleri nezdinde yargılamanın iadesi yolu açık olmak üzere oybirliğiyle karar verildi.

KAYNAK : SAYIŞTAY