Perşembe, Aralık 5, 2024
Asgari İşçilik Maliyeti

Personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımı ihalelerinde toplam asgari işçilik maliyetinin altında işçilik bedeli sunan isteklilerin teklifleri değerlendirme dışı bırakılır mı?

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No : 2019/031

Gündem No : 24

Karar Tarihi : 26.06.2019

Karar No : 2019/UH.I-732

BAŞVURU SAHİBİ:

Öner Nakliye Turizm İnşaat Otomotiv Temizlik San. ve Tic. Ltd. Şti.,

İHALEYİ YAPAN İDARE:

Tarım ve Orman Bakanlığı Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü Makina İmalat ve Donatım Dairesi Başkanlığı,

BAŞVURUYA KONU İHALE:

2019/175454 İhale Kayıt Numaralı “DSİ 10. Bölge Müdürlüğü (Diyarbakır) Şoförlü Taşıma Hizmet Alımı” İhalesi

KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:

Tarım ve Orman Bakanlığı Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü Makina İmalat ve Donatım Dairesi Başkanlığı tarafından 23.05.2019 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “DSİ 10. Bölge Müdürlüğü (Diyarbakır) Şoförlü Taşıma Hizmet Alımı” ihalesine ilişkin olarak Öner Nakliye Turizm İnşaat Otomotiv Temizlik San. ve Tic. Ltd. Şti.nin 30.05.2019 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 31.05.2019 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 10.06.2019 tarih ve 23353 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 10.06.2019 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.

Başvuruya ilişkin olarak 2019/600 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

KARAR:

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,

1) İhale üzerinde bırakılan istekliye ait iş deneyim belgesinin ihale konusu iş ya da benzer işe uygun olmayan kısımlarının tutarının, iş deneyim tutarının hesaplanmasında dikkate alınmaması ve belgenin ayrıştırılarak değerlendirilmesi gerektiği, ayrıca idarece daha önce yapılan ihalelerde öğrenci taşıma işinin benzer iş kapsamında bulunmadığı,

2) İhale üzerinde bırakılan isteklinin ekonomik ve mali yeterlilik kriterlerine ilişkin olarak bilanço veya eşdeğer belgeler ile iş hacmine ait belgelerin şartnamede istenilen kriterleri karşılamadığı, söz konusu belgelerin usulüne uygun olarak düzenlenip sunulmadığı,

3) İhale üzerinde bırakılan isteklinin, teklif ettiği araçlara ait özellikleri gösteren ve ihale dokümanında yer alan tablo kapsamında, araçların 2019 yılı Ocak ayına ait kasko değerlerini sunmadığı, Mayıs ayına ilişkin bedellerin kabul edilemeyeceği, bunun 2014/6814 sayılı Bakanlar Kurulu Kararına aykırı olduğu, ayrıca kasko bedellerine ilişkin belgenin eklenmediği, tablodaki dokuz adet aracın anılan istekliye ait olmadığı,

4) İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından Teknik Şartname ekinde yer alan tabloda yazılı olan dokuz adet binek otomobilin en az 2013 model yılı, 1600 cc, en az 1250 kg., 90 beygir ve 2700 mm dingil mesafesine sahip olması gerektiği, ayrıca araçlarda %50 ve üzeri yerli muhteva oranının bulunmasının zorunlu olduğu, ancak bu hususların idarece incelenmediği, bahse konu bilgilere ihale komisyonu kararında yer verilmemesinin temel ilkelere aykırılık teşkil ettiği,

5) İdari Şartname’nin 25.3.1.(a) maddesinde yer alan dokuz şoförün dokuz adet araçta çalıştırılmasına ilişkin düzenleme kapsamında; ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından işçilik tutarının yanlış hesaplandığı, şöyle ki; araç başına aylık 5.076 TL teklif edildiği, bir şoförün aylık giderinin ise toplam 4.299,28 TL olduğu, dolayısıyla araç masrafı için ayrılan tutarın 776,72 TL’ye tekabül ettiği, sigorta, vergi, resim, harç, bakım, muayene vs. masraflar dikkate alındığında teklifin hayatın olağan akışına uygun olmadığı ve aşırı düşük teklif sorgulaması yapılması gerektiği,

6) İhale üzerinde bırakılan isteklinin, birim fiyat teklif cetvelinin dokuzuncu satırındaki fazla çalışma bedeli ve 10’uncu satırındaki ulusal bayram ve tatil günlerine ilişkin işçilik bedellerini Kamu İhale Kurumu’nun işçilik modülüne göre hesaplamadığı ve sözleşme ve genel giderlerin dahil edilmediği, ayrıca 11’inci satırdaki konaklama bedelinin İdari Şartname’nin ilgili maddesine uygun şekilde teklif edilmediği,

7) İhale üzerinde bırakılan isteklinin teklifinden asgari işçilik maliyeti düşüldüğünde kalan tutarın araç sayısı ve iş süresine net şekilde bölünemediği, basiretli bir tacirin araç kira bedelini kuruş cinsinden belirlemeyeceği aşikar olduğundan teklif cetvelinde aritmetik hata bulunduğu,

8) Geçici teminat mektubunun usulüne uygun şekilde sunulmadığı,

9) Banka referans mektubunun uygunluğunun incelenmesi ve teyidinin yapılması gerektiği iddia edilmektedir.

Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.

1. Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:

4734 sayılı Kanun’un “İhaleye katılımda yeterlik kuralları” başlıklı 10’uncu maddesinde, hizmet alımı ihalelerinde isteklilerin mesleki ve teknik yeterliliğinin belirlenmesi amacıyla kamu veya özel sektöre bedel içeren bir sözleşme kapsamında taahhüt edilen ihale konusu iş veya benzer işlere ilişkin olarak deneyimi gösteren belgelerin istenebileceği belirtilmiş,

Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin üçüncü maddesinde ise “Benzer iş: İhale konusu iş veya işin bölümleriyle nitelik ve büyüklük bakımından benzerlik gösteren, aynı veya benzer usullerle gerçekleştirilen, teçhizat, ekipman, mali güç ve uzmanlık ile personel ve organizasyon gerekleri bakımından benzer özellik taşıyan işleri ifade eder.” şeklinde tanımlanmıştır.

Aynı Yönetmelik’in iş deneyimini gösteren belgelerin değerlendirilmesine ilişkin 48’inci maddesinin ikinci fıkrasında“İş deneyimini gösteren belgelerde yer alan ancak, ihale konusu iş veya benzer iş kapsamında bulunmayan işlerin tutarları iş deneyiminde değerlendirmeye alınmaz.” hükmü,

Kamu İhale Genel Tebliği’nin 72.3. maddesinde ise “Birden fazla işin benzer iş olarak belirlenmesi halinde bu işlerin birlikte mi yoksa ayrı ayrı mı benzer iş olarak kabul edileceğinin şartnamede belirtilmesi gerekmektedir. Şartnamede bu konuya ilişkin bir açıklık bulunmaması halinde, benzer iş olarak belirlenen işlerin her birinin ayrı ayrı benzer iş olarak kabul edilmek suretiyle değerlendirme yapılması zorunluluğu bulunmaktadır.” açıklaması yer almaktadır.

İdari Şartname’de“7.5.1. İsteklinin teknolojik ürün deneyim belgesi ya da yurt içinde veya yurt dışında kamu veya özel sektörde bedel içeren tek bir sözleşme kapsamında taahhüt edilen ihale konusu iş veya benzer işlere ilişkin olarak;

a) İlk ilan tarihinden geriye doğru son beş yıl içinde kabul işlemleri tamamlanan hizmet alımlarıyla ilgili iş deneyimini gösteren belgeleri veya

b) Devredilen işlerde devir öncesindeki veya sonrasındaki dönemde ilk sözleşme bedelinin en az % 80’inin gerçekleştirilmesi şartıyla, ilk ilan veya davet tarihinden geriye doğru son beş yıl içinde kabul işlemleri tamamlanan hizmet işlerine ilişkin deneyimini gösteren belgeleri,

sunması zorunludur. İstekli tarafından teklif edilen bedelin % 25‘den az olmamak üzere, ihale konusu iş veya benzer işlere ait tek sözleşmeye ilişkin iş deneyimini gösteren belgelerin veya teknolojik ürün deneyim belgesinin sunulması gerekir.

7.6. Benzer iş olarak kabul edilecek işler aşağıda belirtilmiştir:

Yurt içinde veya yurt dışında kamu veya özel sektörde bedel içeren tek bir sözleşme kapsamında taahhüt edilen ihale konusu iş veya benzer işlere ilişkin olarak; personel taşımacılığı, öğrenci taşımacılığı veya şoförlü/şoförsüz taşıt kiralama hizmet alımı işleri benzer iş olarak kabul edilecektir.”şeklinde düzenleme yapıldığı görülmüştür.

İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından, 3758 öğrencinin 367 araç ile taşıma hizmeti alımına ilişkin olarak düzenlenmiş olan bir iş deneyim belgesi sunulduğu, belgeye konu işin yukarıda belirtilen benzer iş kapsamında bulunduğu ve Yönetmelik’in yine yukarıda belirtilen 48’inci maddesi hükmü çerçevesinde bir değerlendirme yapılmasının mümkün olmadığı anlaşılmış, belge tutarının istenen iş deneyim tutarını karşıladığı görüldüğünden, başvuru sahibinin iddialarının yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.

Öte yandan, idarece benzer işin kapsamının belirlenmesine ilişkin olarak dilekçede yer alan ifadeler bir itirazen şikayet başvurusu olarak değerlendirilse dahi, bu husustaki başvurunun ihale tarihinden önce en geç üç iş günü öncesinde idare nezdinde şikayete konu edilmesi gerekirken bunun yapılmadığı ve 4734 sayılı Kanun’un 55’inci maddesi ile İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in sekizinci maddesinin son fıkrası gereği bu aşamada incelenmesinin mümkün olmadığı anlaşılmıştır.

2. Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:

Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Bilanço veya eşdeğer belgeler” başlıklı 35’inci maddesinde,“(1) Bilançonun veya eşdeğer belgelerin istenildiği ihalelerde ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıla ait;

a) Yayınlanması zorunlu olan yıl sonu bilançosunun veya gerekli bölümlerinin,

b) (a) bendinde belirtilen belgelere eşdeğer belgelerin,

her ikisinin de idarece istenilmesi zorunludur.

(2) Bilanço veya eşdeğer belgeler kapsamında;

a) İlgili mevzuatı uyarınca bilançosunu yayımlatma zorunluluğu olan aday ve istekliler yıl sonu bilançosunu veya bilançonun üçüncü fıkradaki kriterlerin sağlandığını gösteren bölümlerini,

b) İlgili mevzuatı uyarınca bilançosunu yayımlatma zorunluluğu olmayan aday ve istekliler yıl sonu bilançosunu veya bilançonun üçüncü fıkradaki kriterlerin sağlandığını gösteren bölümlerini ya da bu kriterlerin sağlandığını göstermek üzere serbest muhasebeci, yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavirce standart forma uygun olarak düzenlenen belgeyi sunar.

(3) Adayın veya isteklinin ikinci fıkra uyarınca sunduğu belgelerde;

a) Belli sürelerde nakit akışını sağlayabilmesi için gerekli likiditeye ve kısa dönem (bir yıl) içinde borç ödeme gücüne sahip olup olmadığını gösteren cari oranın (dönen varlıklar/kısa vadeli borçlar) en az 0,75 olması, (hesaplama yapılırken; yıllara yaygın inşaat maliyetleri dönen varlıklardan, yıllara yaygın inşaat hakediş gelirleri ise kısa vadeli borçlardan düşülecektir),

b) Aktif varlıkların ne kadarının öz kaynaklardan oluştuğunu gösteren öz kaynak oranının (öz kaynaklar/toplam aktif) en az 0,15 olması, (hesaplama yapılırken, yıllara yaygın inşaat maliyetleri toplam aktiflerden düşülecektir),

c) Kısa vadeli banka borçlarının öz kaynaklara oranının 0,50’den küçük olması,

ve belirtilen üç kriterin birlikte sağlanması zorunludur. Sunulan bilançolarda varsa yıllara yaygın inşaat maliyetleri ile yıllara yaygın inşaat hakediş gelirlerinin gösterilmesi gerekir.

(4) Yukarıda belirtilen kriterleri bir önceki yılda sağlayamayanlar, son iki yıla ait belgelerini sunabilirler. Bu takdirde, son iki yılın parasal tutarlarının ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır.

(5) İhale veya son başvuru tarihi yılın ilk dört ayında olan ihalelerde, bir önceki yıla ait belgelerini sunmayanlar, iki önceki yıla ait belgelerini sunabilirler. Bu belgelerde yeterlik kriterini sağlayamayanlar ise iki önceki yılın belgeleri ile üç önceki yılın belgelerini sunabilirler. Bu durumda, belgeleri sunulan yılların parasal tutarlarının ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır.

(7) Bilanço veya bilançonun üçüncü fıkradaki kriterlerin sağlandığını gösteren bölümlerinin ilgili mevzuatına göre düzenlenmiş ve serbest muhasebeci, yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavir ya da vergi dairesince onaylanmış olması zorunludur. Yabancı ülkede düzenlenen bilanço veya bilançonun üçüncü fıkradaki kriterlerin sağlandığını gösteren bölümlerinin ise o ülke mevzuatına göre düzenlenmesi ve bu belgeleri düzenlemeye yetkili merci tarafından onaylanmış olması gereklidir.

(9) Serbest meslek erbabı tarafından sunulan, ilgili mevzuatına göre düzenlenmiş ve onaylanmış serbest meslek kazanç defteri özetinde gösterilen değerlere göre, son yıla ait toplam gelirin toplam gidere oranının veya son iki yıla ait gelir ve giderlerin parasal tutarlarının ortalaması üzerinden bulunacak oranın en az (1,25) olması şartı aranır. Serbest meslek kazanç defteri özetinin serbest muhasebeci, yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavir ya da vergi dairesince onaylı olması gerekir. İkinci, üçüncü, dördüncü, yedinci ve sekizinci fıkralar hariç diğer fıkralarda yer alan hükümler serbest meslek kazanç defteri özeti için de uygulanır…” hükmü,

“İş hacmini gösteren belgeler” başlıklı 36’ncı maddesinde,

“ (1) İş hacmini gösteren belgelerin istenildiği ihalelerde;

a) İhalenin yapıldığı yıldan önceki yıla ait toplam ciroyu gösteren gelir tablosunun,

b) Taahhüt altında devam eden hizmet işlerinin gerçekleştirilen kısmının veya bitirilen hizmet işlerinin parasal tutarını gösteren ihalenin yapıldığı yıldan önceki yılda düzenlenmiş faturaların,

her ikisinin de idarelerce istenilmesi zorunludur.

(2) Aday veya isteklinin birinci fıkrada belirtilen belgelerden birini sunması yeterlidir. Serbest meslek erbabının iş hacmi serbest meslek kazanç defteri özeti ile belgelendirilir.

(3) Taahhüt altında devam eden işlerin gerçekleştirilen kısmının veya bitirilen işlerin parasal tutarını tevsik etmek üzere; hizmet işleri ile ilgili fatura örnekleri ya da bu örneklerin noter, serbest muhasebeci, yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavir ya da vergi dairesince onaylı suretleri sunulur.

(4) Toplam ciro; gelir tablosundaki brüt satışlar tutarından, satıştan iadeler, satış iskontoları ve diğer indirimlerin tutarları düşülmek suretiyle ulaşılan net satışlar tutarıdır.

(5) Taahhüt altında devam eden işlerin gerçekleştirilen kısmının veya bitirilen işlerin parasal tutarının hesabında, yurt içinde ve yurt dışında gerçekleştirilen işlerden elde edilen gelirlerin toplamı dikkate alınır.

(6) İş hacmini gösteren belgelere ilişkin kriterler aşağıdaki esaslara göre belirlenir:

a) Açık ihale usulüyle yapılan ihaleler ile Kanunun 21 inci maddesinin (b) ve (c) bentlerine göre yapılan ihalelerde, toplam cironun teklif edilen bedelin % 25’inden, taahhüt altında devam eden işlerin gerçekleştirilen kısmının veya bitirilen işlerin parasal tutarının ise teklif edilen bedelin % 15’inden az olmaması gerekir. Bu kriterlerden herhangi birini sağlayan ve sağladığı kritere ilişkin belgeyi sunan istekli yeterli kabul edilir.

b) Belli istekliler arasında ihale usulüyle yapılan ihalelerin ön yeterlik aşaması ile Kanunun 21 inci maddesinin (a), (d) ve (e) bentlerine göre yapılan ihalelerin yeterlik aşamasında, toplam ciro için yaklaşık maliyetin % 25’i ile % 35’i aralığında, taahhüt altında devam eden işlerin gerçekleştirilen kısmının veya bitirilen işlerin parasal tutarı için ise yaklaşık maliyetin % 15’i ile % 25’i aralığında idarece belirlenecek parasal tutar asgari yeterlik kriteri olarak öngörülür. Bu kriterlerden herhangi birini sağlayan ve sağladığı kritere ilişkin belgeyi sunan aday veya istekli yeterli kabul edilir.

(7) İlgili mevzuat uyarınca gelecek yıllara yaygın olarak gerçekleştirilecek işlerin, açık ihale usulüyle ve Kanunun 21 inci maddesinin (b) ve (c) bentlerine göre ihale edilmesi halinde, iş hacmine ilişkin oranların, bir yıldan fazla süreli işlerde 4/5’i, iki yıldan fazla süreli işlerde 3/5’i, üç yıldan fazla süreli işlerde ise 2/5’i alınarak hesaplanan oranlar yeterlik kriteri olarak belirlenir. Belli istekliler arasında ihale usulüyle yapılan ihalenin ön yeterlik aşaması ile Kanunun 21 inci maddesinin (a), (d) ve (e) bentlerine göre yapılan ihalelerin yeterlik aşamasında ise bu oranlara göre belirlenen parasal tutarlar asgari yeterlik kriteri olarak öngörülür.

(8) Altıncı ve yedinci fıkralardaki kriterleri bir önceki yılda sağlayamayanlar, son iki yıla ait belgelerini sunabilirler. Bu takdirde, son iki yılın parasal tutarlarının ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır.

(9) İhale veya son başvuru tarihi yılın ilk dört ayında olan ihalelerde, bir önceki yıla ait gelir tablosunu sunmayanlar, iki önceki yılın gelir tablosunu sunabilirler. Bu gelir tablosunun yeterlik kriterini sağlayamaması halinde, iki önceki yılın ve üç önceki yılın gelir tabloları sunulabilir. Bu durumda, gelir tabloları sunulan yılların parasal tutarlarının ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır.

(10) 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 174 üncü maddesine göre takvim yılından farklı hesap dönemi belirlenen aday ve isteklinin gelir tablosu için bu hesap dönemi esas alınır.

(11) Gelir tablosunun veya serbest meslek kazanç defteri özetinin serbest muhasebeci, yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavir ya da vergi dairesince onaylı olması zorunludur. Yabancı ülkede düzenlenen gelir tablosunun o ülke mevzuatına göre düzenlenmesi ve bu belgeyi düzenlemeye yetkili merci tarafından onaylanmış olması gereklidir…” hükmü bulunmaktadır.

İdari Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri” başlıklı yedinci maddesinde“…7.4.2. İsteklinin ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıla ait yıl sonu bilançosu veya eşdeğer belgeleri.

a) İlgili mevzuatı uyarınca bilançosunu yayımlatma zorunluluğu olan istekliler, yıl sonu bilançosunu veya bilançonun gerekli kriterleri sağlandığını gösteren bölümlerini,

b) İlgili mevzuatı uyarınca bilançosunu yayımlatma zorunluluğu olmayan istekliler, yıl sonu bilançosunu veya bilançonun gerekli kriterleri sağladığını gösteren bölümlerini ya da bu kriterlerin sağlandığını göstermek üzere serbest muhasebeci, yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavir tarafından standart forma uygun olarak düzenlenen belgeyi (Standart Form: KİK025.1/H) sunmaları gerekmektedir.

Sunulan bilanço veya eşdeğer belgelerde;

a) Belli sürelerde nakit akışını sağlayabilmesi için gerekli likiditeye ve kısa dönem (bir yıl) içinde borç ödeme gücüne sahip olup olmadığını gösteren cari oranın (dönen varlıklar/kısa vadeli borçlar) en az 0,75 olması, (hesaplama yapılırken; yıllara yaygın inşaat maliyetleri dönen varlıklardan, yıllara yaygın inşaat hakediş gelirleri ise kısa vadeli borçlardan düşülecektir),

b) Aktif varlıkların ne kadarının öz kaynaklardan oluştuğunu gösteren öz kaynak oranının (öz kaynaklar/toplam aktif) en az 0,15 olması, (hesaplama yapılırken, yıllara yaygın inşaat maliyetleri toplam aktiflerden düşülecektir),

c) Kısa vadeli banka borçlarının öz kaynaklara oranının 0,50’den küçük olması, ve belirtilen üç kriterin birlikte sağlanması zorunludur. Sunulan bilançolarda varsa yıllara yaygın inşaat maliyetleri ile yıllara yaygın inşaat hakediş gelirlerinin gösterilmesi gerekir.

Yukarıda belirtilen kriterleri bir önceki yılda sağlayamayanlar, son iki yıla ait belgelerini sunabilirler. Bu takdirde, son iki yılın parasal tutarlarının ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır.

Bilanço veya bilançonun yukarıda belirtilen kriterlerin sağlandığını gösteren bölümlerinin ilgili mevzuatına göre düzenlenmiş ve serbest muhasebeci, yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavir ya da vergi dairesince onaylanmış olması zorunludur. Yabancı ülkede düzenlenen bilanço veya bilançonun yukarıda belirtilen kriterlerin sağlandığını gösteren bölümlerinin ise o ülke mevzuatına göre düzenlenmesi ve bu belgeleri düzenlemeye yetkili merci tarafından onaylanmış olması gereklidir.

Yabancı ülkede düzenlenen yayımlanması zorunlu olmayan bilançoların veya bunların bölümlerinin ibraz edilmemesi durumunda, yukarıda belirtilen kriterlerin sağlandığı o ülke mevzuatına göre bu belgeleri düzenlemeye yetkili merci tarafından onaylanmış belge ile tevsik edilebilir.

Serbest meslek erbabı tarafından sunulan, ilgili mevzuatına göre düzenlenmiş ve onaylanmış serbest meslek kazanç defteri özetinde gösterilen değerlere göre, son yıla ait toplam gelirin toplam gidere oranının veya son iki yıla ait gelir ve giderlerin parasal tutarlarının ortalaması üzerinden bulunacak oranın en az (1,25) olması şartı aranır. Serbest meslek kazanç defteri özetinin serbest muhasebeci, yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavir ya da vergi dairesince onaylı olması gerekir.

İsteklinin ortak girişim olması halinde, ortakların her birinin istenen belgeleri ayrı ayrı sunması ve yukarıda belirtilen kriterleri sağlaması zorunludur.

7.4.3. İstekli tarafından;

a) İhalenin yapıldığı yıldan önceki yıla ait toplam ciroyu gösteren gelir tablosunun,

b) Taahhüt altında devam eden hizmet işlerinin gerçekleştirilen kısmının veya bitirilen hizmet işlerinin parasal tutarını gösteren ihalenin yapıldığı yıldan önceki yılda düzenlenmiş faturaların birinin sunulması yeterlidir.

Taahhüt altında devam eden işlerin gerçekleştirilen kısmının veya bitirilen işlerin parasal tutarının hesabında, yurt içinde ve yurt dışında gerçekleştirilen işlerden elde edilen gelirlerin toplamı dikkate alınır.

Toplam cironun teklif edilen bedelin % 25’inden, taahhüt altında devam eden işlerin gerçekleştirilen kısmının veya bitirilen işlerin parasal tutarının ise teklif edilen bedelin % 15’inden az olmaması gerekir. Bu kriterlerden herhangi birini sağlayan ve sağladığı kritere ilişkin belgeyi sunan istekli yeterli kabul edilir.

Bu kriterleri bir önceki yılda sağlayamayanlar, son iki yıla ait belgelerini sunabilirler. Bu takdirde, son iki yılın parasal tutarlarının ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır.

Gelir tablosunun, serbest muhasebeci, yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavir ya da vergi dairesince onaylı olması zorunludur. Yabancı ülkede düzenlenen gelir tablosunun o ülke mevzuatına göre düzenlenmesi ve bu belgeyi düzenlemeye yetkili merci tarafından onaylanmış olması gereklidir.

İş ortaklığı olarak ihaleye katılan isteklilerde; iş hacmine ilişkin kriterlerin, her bir ortak tarafından iş ortaklığındaki hissesi oranında sağlanması zorunludur.

İsteklinin iş hacmi tutarının değerlendirilmesinde, kendi iş hacmi tutarı ile birlikte ortak olduğu ortak girişime/girişimlere ait iş hacmi tutarı da hissesi oranında dikkate alınarak toplanmak suretiyle toplam iş hacmi tutarı belirlenir. Bu durumda isteklinin iş hacmi tutarı kullanılan ortak girişimdeki/girişimlerdeki hisse oranını gösteren belgelerin de teklif kapsamında sunulması gerekmektedir…” düzenlemesi yer almaktadır.

Vergi Usul Kanunu’nun 176’ncı maddesinde, birinci sınıf tacirlerin “bilanço esasına” göre defter tutacağı, 210’uncu maddesinde de, serbest meslek erbabının kazanç defteri tutacağı belirtilmiştir.

Hangi tacirlerin birinci, hangilerinin ikinci sınıf tacir olduğu, yine Vergi Usul Kanunu’nun 177 ve 178’inci maddelerinde belirlenmiştir. Kanun’un 177’nci maddesinde birinci sınıf tacirler; her türlü ticaret şirketleri, Kurumlar Vergisi Kanunu’na tabi olan diğer tüzel kişiler, satın aldıkları malları olduğu gibi veya işledikten sonra satan ve yıllık alımlarının ya da satışlarının tutarı belli büyüklüğü aşanlar, bunların dışındaki işlerle uğraşıp da yıllık gayri safi iş hasılatı belli büyüklüğü aşanlar, her iki işi birlikte yapıp da yıllık satış hasılatı ile yıllık satış tutarı toplamları belli büyüklüğü aşanlar ve ihtiyari olarak bilanço esasına göre defter tutmayı seçenler şeklinde sayılmıştır. İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından sunulan belgelerden, isteklinin bilanço esasına göre defter tuttuğu anlaşılmaktadır.

Yapılan incelemede, ihale üzerinde bırakılan Servet Güneş’in, üzerinde serbest muhasebeci mali müşavir kaşesi bulunan 21.05.2019 tarihli Bilanço Bilgileri Tablosunun, cari oranın en az 0,75, öz kaynak oranının en az 0,15 ve kısa vadeli banka borçlarının öz kaynaklara oranının 0,50’den küçük olması gerektiği yönündeki kriterlere uygun olduğu,

Bilanço Bilgileri Tablosunda 2018 yılına ait bilanço verilerine yer verildiği, bilanço oranlarının doğru olarak hesaplandığı, usule aykırı bir yuvarlama yapılmadığı, ilgili meslek mensubunca usulüne uygun şekilde onaylandığı, aynı şekilde, anılan istekli tarafından sunulan ayrıntılı gelir tablosunda belirtilen net satışların yukarıda yazılı oranı karşıladığı anlaşıldığından başvuru sahibinin söz konusu iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.

3. Başvuru sahibinin 3’üncü iddiasına ilişkin olarak:

İdari Şartname’nin 7.5.2. maddesinde“İstekli, teknik şartname ekinde verilen “EK-1: İsteklinin Teklif Ettiği Araçlara Ait Özellikler Tablosu’nu teknik şartname hükümlerine uygun olarak doldurarak teklifi ile birlikte ihaleye verecektir. Bu belge yetkili kişi/kişilerce ad soyad/unvan yazılarak imzalanmış ve kaşelenmiş olacaktır. “İsteklinin Teklif Ettiği Araçlara Ait Özellikler Tablosu” teklif zarfında olmayan ya da hatalı/eksik olarak sunulan isteklilerin teklifleri değerlendirme dışı bırakılacaktır.” düzenlemesinin, Teknik Şartname ekinde de bahse konu tablonun yer aldığı görülmüştür.

Teknik Şartname’nin 2.14. maddesinde“İstekliler teklif edeceği binek tipi taşıtlara ait bilgileri, EK-1’de verilen “İsteklinin Teklif Ettiği Araçlara Ait Özellikler Tablosuna” 02.10.2014 tarih ve 29137 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan “Hizmet Alımı Suretiyle Taşıt Edinilmesine İlişkin Esas ve Usullerde Değişiklik Yapılması Hakkında” 2014/6814 karar sayılı Bakanlar Kurulu Kararının 2/b maddesi gereğince, teklif edilen taşıtın Türkiye Sigorta, Reasürans ve Emeklilik Şirketleri Birliği tarafından yayınlanan ve harcama talimatının bulunduğu yılın Ocak ayı Motorlu Kara Taşıtları kasko değer listesinde yer alan araç marka ve model tiplerindeki gibi listede yazılan şekliyle Marka Kodu, Tip Kodu, Tip Adı ve Model Yılı bilgilerini birebir (binek cinsi taşıtlar için) dolduracak ve ihale komisyonuna sunacaktır. Bu belge, yetkili kişi/ kişilerce ad-soyad-unvan yazılarak imzalanmış ve kaşelenmiş olacaktır. EK-1’deki Teklif Ettiği Araçlara Ait Özellikler Tablosu” teklif zarfında olmayan ya da hatalı/eksik olarak sunulan isteklilerin teklifleri geçersiz sayılacaktır. Tekliflerin değerlendirilmesi; Hizmet Alımı Suretiyle Taşıt Edinilmesine İlişkin Esas ve Usullere göre yapılacaktır.” denilerek tabloda yer alan kasko değeri için ilgili kurumun bu husustaki Ocak ayı değer listesine atıf yapıldığı görülmüştür.

İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından sunulan tablonun imzalı ve kaşeli olduğu, kasko değerlerine yer verilerek doldurulduğu, ekinde ise tabloda yazılı araçlara ilişkin Türkiye Sigorta, Reasürans ve Emeklilik Şirketleri Birliğinin internet sayfasından Mayıs ayında alınmış olan ve kasko bedelinin yer aldığı çıktının sunulduğu görülmüştür. Yapılan incelemede, belgede yer alan kasko değerinin Teknik Şartname’de atıf yapılan Ocak ayı değeri ile aynı olduğu, Bakanlar Kurulu kararının amacı da dikkate alındığında ortada esasa ilişkin bir aykırılık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.

Öte yandan, ihale dokümanında araçların isteklilerin kendi malı olması gerektiği yönünde bir düzenleme yapılmadığı anlaşılmıştır.

4. Başvuru sahibinin 4’üncü iddiasına ilişkin olarak:

Teknik Şartname’nin taşıtların teknik özelliklerine ilişkin 3.2.(a) maddesinde“4+1 kişi taşıma kapasiteli 8 adet adet binek cinsi taşıt 2013 veya daha üst model olacak, motor hacmi 1350 cc ile 1600 cc arası, boş ağırlığı en az 1250 kg, motor gücü en az 90 PS, dingil mesafesi en az 2700 mm sedan tipinde, çift bölmeli klimalı olacaktır.” düzenlemesine yer verildiği, ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından İdari Şartname’nin üçüncü iddiaya ilişkin 7.5.2. maddesinde belirtildiği şekilde teknik özelliklere ilişkin olarak idarece verilen tablonun usulüne uygun şekilde doldurulduğu, ihale dokümanında, bu hususlara ilişkin başkaca bir belgelendirmenin öngörülmediği, bir yeterlik kriteri getirilmediği ve bahse konu araçların Teknik Şartname’de istenen diğer özelliklere uygunluk denetiminin sözleşmenin yürütülmesi aşamasına ilişkin olduğu anlaşılmış, başvuru sahibinin iddiası yerinde bulunmamıştır. Öte yandan, teklife konu hususların teknik özelliklerine ilişkin olarak komisyon kararında ayrıntılı bilgi verilmesi gerektiği yönünde bir mevzuat düzenlemesi bulunmamaktadır.

5. Başvuru sahibinin 5’inci iddiasına ilişkin olarak:

İdari Şartname’nin teklif fiyata dahil olan giderlere ilişkin 25.3.1. maddesinde,

A-) 4+1 kişilik Şoförlü Binek, cinsi taşıtlar için teklif edilecek teklif fiyatlarına dâhil giderler;

A-1) Taşıtların akaryakıt hariç, tüm sigorta ve vergileri, her türlü bakım, tamir, lastik, amortisman, muayene ücretleri, GPRS vb. cihazların montaj masrafları ile diğer genel giderleri teklif fiyatına dahil edilecektir.

A-2) Bu madde de belirtilen her bir taşıtta bir şoför olmak üzere, toplam 9 adet taşıtta 9 kişi şoför olarak çalıştırılacaktır.

Taşıt şoförüne brüt asgari ücret verilecektir. Ayrıca, brüt asgari ücret üzerinden bir ayda 22 gün üzerinden günlük brüt 10,00 TL tutarında yemek bedeli, bir ayda 22 gün üzerinden günlük brüt 5,00 TL tutarında yol bedeli nakdi olarak hesap edilerek ödenecektir.

Yüklenici ödenecek bu hizmet bedellerini bordro düzenlemek suretiyle şoförlere ödemekle yükümlüdür.

İstekliler tekliflerini aylık olarak vereceklerdir. İdari Şartname ekinde çalıştırılacak araçların miktar ve süreleri belirtilmiştir.

Burada bahsi edilmeyen ihale dokümanında belirtilen diğer tüm mali, kanuni yükümlülükleri de dahil olmak üzere, teklif fiyata dahil edilecek olup, aşağıda A-3) maddesinde belirtilen hükümler doğrultusunda, 4+1 kişilik Şoförlü Otomobil cinsi taşıtlar için,

Teklif edilecek birim fiyatı: A-1) + A-2) + A-4) maddeleri toplam sonucu olacaktır.

A-3) Teklif bedelin hesabında; 02.10.2014 tarih ve 29137 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan “Hizmet Alımı Suretiyle Taşıt Edinilmesine İlişkin Esas ve Usullerde Değişiklik Yapılması Hakkında” 2014/6814 Karar Sayılı Bakanlar Kurulu Kararının 2/b maddesi gereğince, teklif edilen taşıtın Türkiye, Reasürans ve Emeklilik Şirketleri Birliği tarafından yayınlanan ve harcama talimatının bulunduğu yılın Ocak ayı Motorlu Kara Taşıtları kasko değer listesinde yer alan kasko sigortası değerinin %2 sine yürürlükteki brüt asgari ücretin yüzde elli artırımlı tutarının ilave edilmesi suretiyle hesaplanacak tutarı aşmayacaktır. 06.11.2015 tarih ve 2015/8204 sayılı Bakanlar Kurulu Kararında belirtilen işveren maliyeti kapsamında yer alan sosyal sigorta ve genel sağlık sigortası işveren payı (%20,5) ve işsizlik sigortası işveren payı (%2) ile işçilik maliyeti üzerinden hesaplanan sözleşme giderleri ve genel giderler (%4) yürürlükteki brüt asgari ücretin yüzde elli artırımlı tutarının içerisinde ve teklif fiyatına dahil olarak değerlendirilecektir. İdaremizce ayrıca olarak ödeme yapılmayacaktır.

A-4) Bu maddede bulunan otomobil cinsi taşıtlarda çalışacak şoförler için istekliler tarafından tekliflerin hazırlanması aşamasında aylık olarak Fazla Çalışma, Ulusal Bayram ve Genel Tatil Günü Çalışması ve Konaklama yaptırılabilecek şekilde teklif verilecek olup, 9 binek araç şoförüne; Fazla Çalışma için aylık bir araç şoförüne 22,5 saat olmak üzere aylık toplam 202,5 saat Fazla Çalışma, Ulusal Bayram ve Genel Tatil Günü için aylık bir araç şoförüne 1 gün olmak üzere aylık toplam 9 gün Ulusal Bayram ve Genel Tatil Günü Çalışması ve Konaklama için aylık bir araç şoförüne 1 gün olmak üzere aylık toplam 9 gün konaklamanın İdare tarafından hizmet yaptırılmasına olanak verilebilecek şekilde teklif hazırlanacaktır. Ayrıca otomobil cinsi taşıtta çalışacak olan şoförlerin işçilik maliyeti, işçilik hesaplama modülünde bulunan ve brüt asgari ücretin %50 artırımlı tutarı olan asgari işçilik maliyetini (sözleşme ve genel giderler dahil maliyeti) geçmeyecektir. Verilecek olan teklifin toplam tutarı İdarenin bu öngörülen hizmetlerin yaptırılmasına engel olacak şekilde teklif verilmesi durumunun Birim Fiyat Teklif Mektubu eki Birim Fiyat Teklif Cetvelinden görülmesi halinde isteklinin teklifi değerlendirme dışı bırakılacaktır. Yukarıda belirtilen çalışma gün ve saatleri öngörülen gün ve çalışma saatleridir. Bu madde de belirtilen Fazla Çalışma ile Ulusal Bayram ve Genel Tatil Günü Çalışmaları için yapılacak ödemelerde Kamu İhale Kurumunun İşçilik Hesaplama Modülünden bulunan sözleşme ve genel giderler dahil maliyeti içeren Fazla Çalışma ile Ulusal Bayram ve Genel Tatil Günü Çalışmalarına karşılık gelen birim fiyat dikkate alınarak ödeme yapılacaktır. Konaklama ücreti için günlük brüt 48,00 TL ödenecektir. Bu konaklama bedeli DSİ Genel Müdürlüğü 2018 Yılı Misafirhane Ücret Tarifesine göre tespit edilmiştir. Konaklama bedelinin ödenebilmesi için konaklamaya dair fatura / makbuzun İdareye teslim edilmesi şarttır. Getirilecek olan makbuz / faturalardaki bedel 48,00 TL’nin altında ise fatura bedeli ödenecek olup, Konaklama için günlük 48,00 TL’nin üzerinde herhangi bir ödeme yapılmayacaktır. Konaklama ücretini gösterir fatura / makbuz İdareye teslim edilmez ise ödeme yapılmayacaktır. Ayrıca, bu bedel sözleşme bitimine kadar değişmeyecektir ve bu bedele sözleşme ve genel giderler dahildir. İstekliler tekliflerini buna göre düzenleyeceklerdir.

Ödemeler, İstekli tarafından Birim Fiyat Teklif Mektubu eki Birim Fiyat Teklif Cetvelinde belirtilen aylık Birim Fiyat Teklif Bedelinden; KİK İşçilik Hesaplama Modülünden bulunan Fazla Çalışma Birim Fiyatının (sözleşme ve genel giderler dahil) 22,5 Saat ile çarpılması sonucu bulunan bedelin çıkartılması, KİK İşçilik Hesaplama Modülünden bulunan Ulusal Bayram ve Genel Tatil Günü Çalışma Birim Fiyatının (sözleşme ve genel giderler dahil) 1 Gün ile çarpılması sonucu bulunan bedelin çıkartılması ve Konaklama için öngörülen birim fiyatın 1 gün ile çarpılması sonucu bulunan bedelin çıkartılması sonucunda bulunan bedel üzerine; aylık yapılacak Fazla Çalışma için KİK İşçilik Hesaplama Modülünden bulunan Fazla Çalışma Birim Fiyatının (sözleşme ve genel giderler dahil) aylık yapılan Fazla Çalışma Saati ile çarpılması sonucu bulunan bedelin eklenmesi, aylık yapılacak Ulusal Bayram ve Genel Tatil Günü Çalışması için KİK İşçilik Hesaplama Modülünden bulunan Ulusal Bayram ve Genel Tatil Günü Çalışma Birim Fiyatının (sözleşme ve genel giderler dahil) aylık yapılan Gün sayısı ile çarpılması sonucu bulunan bedelin eklenmesi ve aylık yapılacak Konaklama için Konaklama için öngörülen birim fiyatın yapılan Konaklama Gün sayısı ile çarpılması sonucu bulunan bedelin eklenmesi ile bulunan bedel aylık olarak yükleniciye ödenecektir. Ay içerisinde yapılmayan Fazla Çalışma, Ulusal Bayram ve Genel Tatil Günü Çalışması ve Konaklama için ise ödeme yapılmayacaktır.

Yüklenici ödenecek bu hizmet bedellerini bordro düzenlemek suretiyle şoförlere ödemekle yükümlüdür.” düzenlemesi yer almakta olup, birim fiyat teklif mektubu ekinde yer alan teklif cetvelinin şikayete konu satırının ise aşağıdaki şekilde olduğu görülmüştür;

İş kaleminin adı ve açıklamasıBirimiMiktarıTeklif edilen birim fiyatTutarı

Şoförü ile birlikte 4+1 kişilik binek araç (9 araç x 12 ay)Araç x Ay108

İhale üzerinde bırakılan isteklinin anılan kaleme ilişkin teklif ettiği birim fiyatın 5.076,00 TL olduğu ve asgari işçilik maliyeti ile kıyası gerekmemekle birlikte başvuru dilekçesinde de belirtildiği üzere bu tutarın üzerinde kaldığı görülmüş, şoför ve araç giderinin birlikte teklif edileceği yönündeki bahse konu Şartname düzenlemesi karşısında işçilik bedelinin yanlış hesaplandığına ilişkin iddia yerinde bulunmamıştır.

Bunun yanında, İdari Şartname’nin 33’üncü maddesinde, sınır değerin altında kalan tekliflerin aşırı düşük teklif olarak tespit edileceği ve teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen kriterlere göre açıklama talep edileceği yazılı olup, mezkur ihalede sınır değerin altında teklif bulunmadığı görülmüştür. Kaldı ki, Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.3.1. maddesinde, hayatın olağan akışına aykırılık gibi nedenlerin tekliflerin reddine gerekçe oluşturmayacağı açıklanmıştır.

6. Başvuru sahibinin 6’ncı iddiasına ilişkin olarak:

İdari Şartname’nin 25.3.1. maddesinde“D-) Yukarıda belirtilen taşıt şoförlerine (14+1 kişilik Şoförlü Minibüs, 16+1 kişilik Şoförlü Minibüs, 4+1 kişilik Şoförlü 4×4 Arazili Çift Sıralı Kamyonet (Pick-Up), 4+1 kişilik Şoförlü Çift Sıra Kabinli Büyük Kasalı Kamyonet, 4+1 kişilik Kapalı Kasa Kamyonet (Panelvan) ve 8+1 kişilik Şoförlü Otomobil cinsi taşıt şoförleri), brüt asgari ücret üzerinden 4857 sayılı iş kanununa göre hesaplanan bedel üzerinde toplam 15.660 saat (22,5 saat x 12 ay x 58 şoför) fazla çalışma yaptırılabilecektir.

Yüklenici ödenecek bu hizmet bedellerini bordro düzenlemek suretiyle şoförlere ödemekle yükümlüdür.

E-) Yukarıda belirtilen taşıt şoförlerine (14+1 kişilik Şoförlü Minibüs, 16+1 kişilik Şoförlü Minibüs, 4+1 kişilik Şoförlü 4×4 Arazili Çift Sıralı Kamyonet (Pick-Up), 4+1 kişilik Şoförlü Çift Sıra Kabinli Büyük Kasalı Kamyonet, 4+1 kişilik Kapalı Kasa Kamyonet (Panelvan), 8+1 kişilik Şoförlü Otomobil ve 14+1 kişilik Dört Şoförlü Minibüs cinsi taşıt şoförleri) brüt asgari ücret üzerinden 4857 sayılı iş kanununa göre hesaplanan bedel üzerinde toplam 961 gün (15,5 gün x 58 şoför + 15,5 gün x 4 şoför/vardiyalı) Ulusal Bayram ve Genel Tatil Günü çalışma yaptırılabilecektir.

Yüklenici ödenecek bu hizmet bedellerini bordro düzenlemek suretiyle şoförlere ödemekle yükümlüdür.

F-) Yukarıda belirtilen bedellere %4 sözleşme ve genel giderleri kapsayan maliyetleri dâhil edilecektir.

G-) Yukarıda belirtilen taşıt şoförlerine (14+1 kişilik Şoförlü Minibüs, 16+1 kişilik Şoförlü Minibüs, 4+1 kişilik Şoförlü 4×4 Arazili Çift Sıralı Kamyonet (Pick-Up), 4+1 kişilik Şoförlü Çift Sıra Kabinli Büyük Kasalı Kamyonet, 4+1 kişilik Kapalı Kasa Kamyonet (Panelvan), 8+1 kişilik Şoförlü Otomobil ve 14+1 kişilik Dört Şoförlü Minibüs cinsi taşıt şoförleri) yatılı seyahatlerde görevlendirilmeleri şartıyla toplam 744 gün (62 şoför x 1 gün x 12 ay) üzerinden günlük brüt 48,00 TL tutarında konaklama bedeli nakdi olarak hesap edilerek ödenecektir. Bu konaklama bedeli DSİ Genel Müdürlüğü 2018 Yılı Misafirhane Ücret Tarifesine göre tespit edilmiştir. Konaklama bedelinin ödenebilmesi için konaklamaya dair fatura / makbuzun İdareye teslim edilmesi şarttır. Getirilecek olan makbuz / faturalardaki bedel 48,00 TL’nin altında ise fatura bedeli ödenecek olup, Konaklama için günlük 48,00 TL’nin üzerinde herhangi bir ödeme yapılmayacaktır. Konaklama ücretini gösterir fatura / makbuz İdareye teslim edilmez ise ödeme yapılmayacaktır. Ayrıca, bu bedel sözleşme bitimine kadar değişmeyecektir ve bu bedele sözleşme ve genel giderler dahildir. İstekliler tekliflerinin buna göre düzenleyeceklerdir.” düzenlemesi yer almaktadır.

Özetle, çalıştırılacak şoförler için toplam 15.600 saat fazla çalışma, 961 gün Ulusal Bayram ve Genel Tatil Günü çalışması ve günlük 48,00 TL olmak üzere 744 gün konaklama bedeli ödenmesi öngörülmüş, anılan gider kalemleri için birim fiyat teklif cetvelinde ayrı birer satır açılmıştır.

Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımlarında teklif fiyata dâhil olacak giderler” başlıklı 78’inci maddesinde“78.1. Bu Tebliğde personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımları için öngörülen düzenlemeler, 4734 sayılı Kanunun 62 nci maddesinin birinci fıkrasının (e) bendi gereğince ihale edilebilecek personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerine uygulanır.

78.1.1. Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı; ihale konusu işte çalıştırılacak personel sayısının ihale dokümanında belirlendiği, bu personelin çalışma saatlerinin tamamının idare için kullanıldığı, yaklaşık maliyetinin en az %70’lik kısmının asgari işçilik maliyeti ile varsa ayni yemek ve yol giderleri dahil işçilik giderinden oluştuğu ve niteliği gereği süreklilik arz eden hizmet alımlarını ifade eder.

78.1.4. Niteliği gereği süreklilik arz etme koşulu dışında diğer koşulları taşıyan ve

ihale edilmesi mümkün olan hizmet alımlarında, teklifler ile aşırı düşük tekliflerin

hazırlanması ve değerlendirilmesinde bu Tebliğin personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihaleleri için öngördüğü düzenlemeler (asgari işçilik maliyeti ile sözleşme giderleri ve genel giderlerin hesabı, sınır değer tespiti, işçilik hesaplama modülünün kullanım zorunluluğu vb.) aynen uygulanır.

78.3. Personel çalıştırılmasına dayalı olmayan bir hizmet alımına ilişkin ihale dokümanında haftalık çalışma saatlerinin tamamını idarede geçirecek personel sayısının belirtilmesi halinde teklif fiyata dahil giderler arasında işçilik giderine yer verilmesi gerekmektedir.

78.6. Tekliflerin hazırlanmasında ve asgari işçilik maliyetinin hesaplanmasında, ihale tarihinde yürürlükte bulunan asgari ücret dikkate alınacaktır.

78.29. Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde, sözleşme gideri ve genel giderler dahil toplam asgari işçilik maliyetinin altında işçilik bedeli sunan isteklilerin teklifleri, ihale dokümanına aykırı teklif sunulduğu gerekçesiyle değerlendirme dışı bırakılır.

78.30. Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde isteklilerin teklif bedelleri varsa yüklenici karı ile aşağıdaki bileşenlerden oluşur:

a) Asgari İşçilik Maliyeti: İhale tarihinde yürürlükte bulunan brüt asgari ücret veya

idari şartnamede brüt asgari ücretin yüzde (%) fazlası olarak belirlenen ücret (ulusal bayram ve genel tatil günleri ile fazla çalışma saatlerine ilişkin ücretler dahil), nakdi yemek ve yol bedeli gibi prime esas kazancın hesabında esas alınan işçiliğe bağlı diğer ödemeler ve işveren sigorta primlerinin toplam tutarı asgari işçilik maliyetini oluşturur.

b) İşçilikle Bağlantılı Ayni Giderler: İdari şartnamede işçi sayısıyla bağlantı olarak

teklife dahil edilmesi öngörülen ayni giderler teklif bileşeni kabul edilir.

c) Hizmetin Yürütülmesine Yardımcı Unsurlar: İhale konusu hizmet işinin

yürütülmesinde yardımcı nitelikte olan ve idari şartnamede belirtilen unsurlar teklif bileşeni kabul edilir.

ç) Sözleşme Giderleri ve Genel Giderler: İhale ve sözleşmeye ilişkin damga vergileri,

Kamu İhale Kurumu payı ve noter masrafları gibi sözleşme giderleri ile amortisman, ihale konusu işte kullanılacak giyim gideri, oryantasyon (ihale konusu işe uyum) eğitimi gideri, 20/6/2012 tarihli ve 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu uyarınca işyeri hekimliği ve iş güvenliği uzmanı ücreti ile çalışanlara verilecek eğitim gideri, silahlı atış eğitim gideri, özel güvenlik mali sorumluluk sigortası gideri, yaka kartı, önemli bir bileşen olarak değerlendirilmeyen ilaçlama gideri, toplu ulaşım kartı bedeli ve bu nitelikteki genel giderleri karşılamak üzere, birim fiyat teklif cetvelinde yer alan her bir işçilik birim fiyatı üzerinden; işçi sayısı üzerinden teklif alınması idarece uygun görülmeyen iş kalemi/kalemleri için ise çalıştırılacak her bir personelin işçilik maliyeti üzerinden, % 4 oranında hesaplanan sözleşme giderleri ve genel giderler teklif bileşeni olarak kabul edilir…” açıklamaları,

Aynı Tebliğ’in “Hizmet alımı ihalelerinde sınır değer tespiti ve aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 79’uncu maddesinde ise“79.3.3. Kurumca hazırlanan “İşçilik Hesaplama Modülü” ne (www.ihale.gov.tr) adresinden ulaşılabilecek olup, personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde tekliflerin değerlendirilmesi bağlamında sözleşme ve genel giderler dahil asgari işçilik maliyeti hesabında işçilik hesaplama modülünün kullanılması zorunludur.

79.3.5. Personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımlarına ilişkin yapılan aşırı düşük teklif açıklamasında, sözleşme giderleri ve genel giderlerin % 4 oranında hesaplanması söz konusu olmayacak, sözleşme giderleri ilgili mevzuatına göre hesaplanmak suretiyle açıklama yapılacaktır.” açıklaması yer almaktadır.

İhalenin konusunun şoförlü taşıma hizmeti olduğu, Tebliğ’in 78.1.1. maddesinde belirtilen işçilik maliyetinin yaklaşık maliyete oranına ilişkin kriter kapsamında personel çalıştırılmasına dayalı bir hizmet alımı ihalesi olmadığı anlaşılmıştır.

Yukarıda yer verilen mevzuat açıklamalarından, personel çalıştırılmasına dayalı olan hizmet alımı ihalelerinde sözleşme gideri ve genel giderler dahil toplam asgari işçilik maliyetinin altında işçilik bedeli sunan isteklilerin tekliflerinin, ihale dokümanına aykırı teklif sunulduğu gerekçesiyle değerlendirme dışı bırakılacağı, ayrıca personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde tekliflerin değerlendirilmesi bağlamında sözleşme ve genel giderler dahil asgari işçilik maliyeti hesabında işçilik hesaplama modülünün kullanılmasının da zorunlu olduğu anlaşılmaktadır.

Kamu İhale Genel Tebliği’nde personel çalıştırılmasına dayalı olan hizmet alımı ihalelerinde sözleşme gideri ve genel giderler dâhil toplam asgari işçilik maliyetinin altında işçilik bedeli sunan isteklilerin tekliflerinin ihale dokümanına aykırı teklif sunulduğu gerekçesiyle değerlendirme dışı bırakılacağı açıklanmakla birlikte,

personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımı ihalelerinde toplam asgari işçilik maliyetinin altında işçilik bedeli sunan isteklilerin tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılacağına ve hesaplamalarda işçilik hesaplama modülünün kullanılacağına ilişkin herhangi bir düzenleme bulunmamaktadır.

İncelenmekte olan ihalenin personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımı olduğu, personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımı ihalelerinde personel gideri için teklif edilecek bedelin, asgari işçilik maliyetinin altında olmaması gerektiğine yönelik kamu ihale mevzuatında düzenleme bulunmadığı ve isteklilerin teklif ettikleri bedelle o işi gerçekleştirip gerçekleştiremeyeceklerine ilişkin belirlemenin de mevzuatta öngörüldüğü üzere sadece aşırı düşük teklif sorgulaması ile yapılabileceği, istekliye aşırı düşük teklif sorgulaması yapılıp yapılmayacağının ise hesaplanacak sınır değere göre belirleneceği, ihalede sınır değerin altında kalan teklif bulunmadığı, dolayısıyla anılan isteklilerden aşırı düşük teklif açıklama yapılmasının talep edilemeyeceği hususları birlikte değerlendirildiğinde başvuru sahibinin fazla çalışma ve tatil günleri çalışmasına yönelik iddiasının reddedilmesi gerektiği sonucuna ulaşılmıştır.

Konaklama bedeline ilişkin olarak ise; yukarıda yapılan değerlendirmeler ve ihale üzerinde bırakılan isteklinin İdari Şartname’de öngörülen bedelden fazla bedel öngörmüş olması karşısında bu hususa ilişkin iddianın da yerinde olmadığı anlaşılmıştır.

7. Başvuru sahibinin 7’nci iddiasına ilişkin olarak:

4734 sayılı Kanun’un tekliflerin değerlendirilmesine ilişkin 37’nci maddesinde, birim fiyat teklif cetvellerinde aritmetik hata bulunan tekliflerin değerlendirme dışı bırakılacağı belirtilmiş olup, Kamu İhale Genel Tebliği’nin 16.5.1. maddesinde de aritmetik hatanın birim fiyat teklif cetvelindeki çarpım ve toplamlardaki hata olarak ifade edildiği görülmektedir.

Yapılan incelemede, ihale üzerinde bırakılan istekliye ait birim fiyat teklif cetvelinde herhangi bir aritmetik hata bulunmadığından söz konusu iddianın yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.

8. Başvuru sahibinin 8’inci iddiasına ilişkin olarak:

4734 sayılı Kanun’un 33’üncü maddesinde isteklilerin teklif edilen bedelin %3’ünden az olmamak üzere geçici teminat vereceği hüküm altına alınmış, takip eden maddede ise teminat mektuplarının teminat olarak kabul edilebileceği belirtilmiştir.

Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin 55’inci maddesinde“(1) İhalelerde, teklif edilen bedelin yüzde üçünden az olmamak üzere, istekli tarafından verilecek tutarda geçici teminat alınır.

(3) Kanunun 34 üncü maddesindeki değerler teminat olarak kabul edilir.

(4) İstekli veya yüklenici tarafından, teminat olarak banka teminat mektubu verilmesi halinde, bu teminat mektuplarının kapsam ve şeklinin, bu Yönetmeliğin ekinde yer alan standart formlara uygun olması zorunludur. Standart formlara uygun olarak düzenlenmemiş teminat mektupları geçerli kabul edilmez…

(5) Geçici teminat olarak sunulan teminat mektuplarında geçerlilik tarihi belirtilmelidir. Bu tarih, ihale dokümanında belirtilen teklif geçerlilik süresinin bitiminden itibaren otuz günden az olmamak üzere istekli tarafından belirlenir.

(9) Gerek görüldüğünde teminat mektuplarının ilgili bankanın genel müdürlüğünden veya şubesinden teyidi idarelerce yapılabilir. Yapılan teyitlerde, bankanın en az iki yetkilisinin imzasının bulunması gerekir…” hükmü yer almakta, Yönetmelik ekinde anılan belgeye ilişkin bir örnek bulunmaktadır.

İdari Şartname’nin 26’ncı maddesinde, geçici teminat mektubunun süresinin 19.10.2019 tarihinden önce olmamak kaydıyla istekli tarafından belirleneceği belirtilmiştir.

Yapılan incelemede, ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından sunulan geçici teminat mektubunun şeklen ve içerik bakımından yukarıda yazılı mevzuat ve ihale dokümanı düzenlemelerine uygun olduğu anlaşılmış olup söz konusu iddianın yerinde olmadığı tespit edilmiştir.

9. Başvuru sahibinin 9’uncu iddiasına ilişkin olarak:

Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Bankalardan temin edilecek belgeler” başlıklı 34’üncü maddesinde“(1) Mali durumu göstermek üzere bankalardan temin edilecek yeterlik belgesi, banka referans mektubudur. Banka referans mektubu, Türkiye’de veya yurt dışında faaliyet gösteren bankalardan temin edilebilir. Banka referans mektubunun ilk ilan veya davet tarihinden sonra düzenlenmiş olması zorunludur.

(2) Banka referans mektubuna ilişkin yeterlik kriterleri aşağıdaki esaslara göre belirlenir:

a) Açık ihale usulüyle yapılan ihaleler ile Kanunun 21 inci maddesinin (b) ve (c) bentlerine göre yapılan ihalelerde; isteklinin bankalar nezdindeki kullanılmamış nakdi veya gayrinakdi kredisi ya da üzerinde kısıtlama bulunmayan mevduatı, teklif edilen bedelin % 10’undan az olamaz.

c) Yukarıdaki bentlerde belirtilen kriterler, mevduat ve kredi tutarları toplanmak ya da birden fazla banka referans mektubu sunulmak suretiyle de sağlanabilir.

(4) Gerek görüldüğünde, banka referans mektubunun teyidi ilgili bankanın genel müdürlüğünden veya şubesinden idarelerce yapılır. Yapılan teyitlerin bankanın en az iki yetkilisinin imzasını taşıması zorunludur.” düzenlemesi yer almakta olup, İdari Şartname’nin 7.4. maddesinde aynı hususlara yer verildiği görülmüştür.

Başvuruya konu belgenin Yönetmelik’te belirtilen oranı karşıladığı, ilan tarihinden sonra düzenlendiği, bankanın iki yetkilisi tarafından imzalandığı ve şekil şartlarına uygun olduğu, dolayısıyla teyit işlemine gerek bulunmadığı, bu kapsamda başvuru sahibinin söz konusu iddiasının yerinde olmadığı anlaşılmıştır.

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen şikâyet başvurusunun reddine,

Oybirliği ile karar verildi.