İhale üzerinde kalan isteklinin şikayet hakkı var mıdır?
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No : 2013/038
Gündem No : 78
Karar Tarihi : 21.05.2013
Karar No : 2013/UM.IV-2247
Şikayetçi:
Donan Dış Ticaret Sanayi Ve Ltd. Şti., H.RIFAT PAŞA MAH. PERPA TİCARET MERKEZİ B BLOK NO:186 KAT:5 OKMEYDANI/ İSTANBUL
İhaleyi yapan idare:
Trakya Üniversitesi Rektörlüğü İdari Ve Mali İşler Daire Başkanlığı, Balkan Yerleşkesi 22050 EDİRNE
Başvuru tarih ve sayısı:
10.05.2013 / 16383
Başvuruya konu ihale:
2013/31891 İhale Kayıt Numaralı “Masaüstü Bilgisayar, Monitör, Klavye Ve Fare, Yazıcı Ve Projeksiyon Cihazı” İhalesi
Kurumca Yapılan İnceleme ve Değerlendirme:
Trakya Üniversitesi İdari ve Mali İşler Daire Başkanlığı tarafından 15.04.2013tarihinde açık ihale usulüile yapılan “Masaüstü Bilgisayar, Monitör, Klavye ve Fare, Yazıcı ve Projeksiyon Cihazı Alımı” ihalesine ilişkin olarak başvuru sahibince 10.05.2013tarih ve 16383sayı ile Kurum kayıtlarına alınan dilekçe ile başvuruda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2013/1775sayılı şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde ön inceleme raporu tanzim edilmiştir.
Karar:
Şikâyet dilekçesi ve ön inceleme raporu incelendi.
Başvuru dilekçesinde özetle, tekliflerinin teknik şartnameye uygun olmamasına karşın ihalenin kendileri üzerinde bırakıldığı ve tekliflerine ilişkin olarak idare tarafından aşırı düşük teklif sorgulaması da yapılmadığı, ayrıca, ilgili sürelere uyulmaksızın sözleşme imzalamaya davet edildikleri, netice itibariyle, ihalenin iptal edilmesi suretiyle daha anlaşılır bir teknik şartname ile yeniden ihaleye çıkılması gerektiği iddialarına yer verilmiştir.
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 4’üncü maddesinde “istekli” “mal veya hizmet alımları ile yapım işlerinin ihalesine teklif veren tedarikçi, hizmet sunucusu veya yapım müteahhidi”, “istekli olabilecek” “ihale konusu alanda faaliyet gösteren ve ihale veya ön yeterlik dokümanı satın almış gerçek veya tüzel kişi ya da bunların oluşturdukları ortak girişim”, “teklif” ise “Bu Kanuna göre yapılacak ihalelerde isteklinin idareye sunduğu fiyat teklifi ile değerlendirmeye esas belge ve/veya bilgiler” şeklinde tanımlanmıştır.
Anılan Kanun’un “İhalelere yönelik başvurular” başlıklı 54’üncü maddesinde“İhale sürecindeki hukuka aykırı işlem veya eylemler nedeniyle bir hak kaybına veya zarara uğradığını veya zarara uğramasının muhtemel olduğunu iddia eden aday veya istekli ile istekli olabilecekler, bu Kanunda belirtilen şekil ve usul kurallarına uygun olmak şartıyla şikâyet ve itirazen şikâyet başvurusunda bulunabilirler.
Şikâyet ve itirazen şikâyet başvuruları, dava açılmadan önce tüketilmesi zorunlu idari başvuru yollarıdır…” hükmü,
Aynı Kanun’un “İdareye şikâyet başvurusu” başlıklı 55’inci maddesinde “Şikâyet başvurusu, ihale sürecindeki işlem veya eylemlerin hukuka aykırılığı iddiasıyla bu işlem veya eylemlerin farkına varıldığı veya farkına varılmış olması gereken tarihi izleyen günden itibaren 21 inci maddenin (b) ve (c) bentlerine göre yapılan ihalelerde beş gün, diğer hallerde ise on gün içinde ve sözleşmenin imzalanmasından önce, ihaleyi yapan idareye yapılır. İlanda yer alan hususlara yönelik başvuruların süresi ilk ilan tarihinden, ön yeterlik veya ihale dokümanının ilana yansımayan diğer hükümlerine yönelik başvuruların süresi ise dokümanın satın alındığı tarihte başlar.
İlan, ön yeterlik veya ihale dokümanına ilişkin şikâyetler birinci fıkradaki süreleri aşmamak üzere en geç ihale veya son başvuru tarihinden üç iş günü öncesine kadar yapılabilir…” hükmü,
İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in “Başvuru ehliyeti” başlıklı 5’inci maddesinde ise“(1) İhale sürecindeki hukuka aykırı işlem veya eylemler nedeniyle bir hak kaybına veya zarara uğradığını veya zarara uğramasının muhtemel olduğunu iddia eden;
a) İstekli olabilecekler; ön yeterlik ve/veya ihale dokümanının verilmesi, ön yeterlik ve/veya ihale ilanında veya ön yeterlik ve/veya ihale dokümanında yer verilen düzenlemeler ve/veya bu düzenlemeler ile idari uygulamalar arasındaki uyumsuzluklar,
…
c) İstekliler; yeterlik başvurularının veya tekliflerin sunulması, değerlendirilmesi ve ihalenin sonuçlandırılmasına ilişkin idari işlem veya eylemler hakkında başvuruda bulunabilir…”hükmü yer almaktadır.
Anılan Yönetmelik’in başvuruların şekil unsurlarına ilişkin 8’inci maddesinin son fıkrasında, idarenin şikâyet üzerine aldığı kararda belirtilen hususlar hariç, şikâyet başvurusunda belirtilmeyen hususların itirazen şikâyet başvurusuna konu edilemeyeceği belirtilmiştir. Benzer şekilde, İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Tebliğ’in 12’nci maddesinin ikinci fıkrasında da, idareye başvuru konularının yanı sıra yeni konular eklenerek Kuruma başvurulması halinde, itirazen şikâyet başvurusu incelemesinde idareye başvuru konusu edilmeyen hususların dikkate alınmayacağı açıklanmıştır.
İsteklilerin ihaleye teklif sunmaktaki nihai amacını, ihalenin kendileri üzerinde bırakılmasının sağlanması hususu teşkil etmektedir. 4734 sayılı Kanun’un 30’uncu maddesinin dördüncü fıkrasında da, verilen tekliflerin, zeyilname düzenlenmesi hali hariç, herhangi bir sebeple geri alınamayacağı ve değiştirilemeyeceği belirtilmiştir. Bu çerçevede; idareye şikâyet, Kuruma itirazen şikâyet başvurusunda bulunulabilmesi için, aday, istekli veya istekli olabileceklerin hukuken korunması gereken bir hakkının olması veya hukuka aykırı bir şekilde zarara uğrama durumunun söz konusu olması gerekmektedir. Dolayısıyla, 4734 sayılı Kanun’un 54’üncü maddesinde atıf yapılan şekil ve usul kuralları karşısında, idarelerce gerçekleştirilen ve hukuka aykırı olduğu iddia edilen her işlem veya eylemin Kuruma itirazen şikâyet konusu yapılmasına imkân bulunmamaktadır.
Şikâyete konu durumda, başvuru sahibinin ihale üzerinde bırakılan istekli konumunda bulunduğu, ihaleye teklif vermek suretiyle elde etmek istediği menfaate kavuştuğu ve varsa zarara uğrama ihtimalinin idarenin işlem ve eylemlerinden değil kendi eyleminden kaynaklandığı, bu kapsamda, hukuken korunması gerekli bir hakkının veya menfaatinin bulunmadığı, teknik şartnamenin daha anlaşılır olması gerektiğine yönelik iddianın da istekliler tarafından ileri sürülebilecek hususlar arasında bulunmadığı,
idarece Kuruma gönderilen yazıya göre, ilgilinin ihaleye teklif vermeden önce, istekli olabilecek konumunda bulunduğu aşamada, ihale dokümanına yönelik olarak şikâyet başvurusunda bulunmadığı,
ayrıca, itirazen şikâyet dilekçesi ekinde sunulan 25.04.2013 tarihli şikâyet dilekçesinde aşırı düşük teklif sorgulaması yapılması gerektiği yönünde bir iddiaya yer verilmediği,
dolayısıyla,başvuru ehliyetine sahip olunsaydı dahi, idare nezdinde ileri sürülmediği görülen bu iddianın, İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in 8’inci maddesi ve İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Tebliğ’in 12’nci maddesi gereğince itirazen şikâyet başvurusu incelemesinde dikkate alınamayacağı anlaşılmıştır.
Belirtilen hususlar çerçevesinde, 4734 sayılı Kanun’un 54’üncü maddesinin onuncu fıkrasının (c) bendi gereğince, başvurunun ehliyet, süre ve şekil yönünden reddi gerekmektedir.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 60 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Başvurunun reddine,
Oybirliği ile karar verildi.
