Teklif geçerlilik süresi sona eren ihalede, hangi isteklilerle sözleşme imzalanabilir ?
Toplantı No : 2020/023
Gündem No : 18
Karar Tarihi : 29.05.2020
Karar No : 2020/UH.I-953
BAŞVURU SAHİBİ: Ac Turizm Taşı. İnş. ve San. Tic. Ltd. Şti.,
İHALEYİ YAPAN İDARE: Meteoroloji Genel Müdürlüğü Döner Sermaye İşletmesi,
BAŞVURUYA KONU İHALE: 2020/37188 İhale Kayıt Numaralı “Meteoroloji Genel Müdürlüğü 2020-2021-2022 Yılları (33 Aylık) Personel Taşımasına Yönelik Servis Hizmetleri İle Hizmet Araçları Kiralanması ve Sürücü Hizmeti Alımı” İhalesi
KURUMCA YAPILAN İNCELEME:
Meteoroloji Genel Müdürlüğü Döner Sermaye İşletmesi tarafından 25.02.2020 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Meteoroloji Genel Müdürlüğü 2020-2021-2022 Yılları (33 Aylık) Personel Taşımasına Yönelik Servis Hizmetleri İle Hizmet Araçları Kiralanması ve Sürücü Hizmeti Alımı” ihalesine ilişkin olarak Ac Turizm Taşı. İnş. ve San. Tic. Ltd. Şti. tarafından 11.05.2020 tarih ve 20889 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 11.05.2020 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2020/812 sayılı şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi:
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle; söz konusu ihalede alınan ihale komisyonu kararı ile ihalenin Koçlar Turz. Tic. Ltd. Şti. üzerinde bırakıldığı, Demirhan Turz. Tic. Ltd. Şti.nin ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi olarak belirlendiği, kendi tekliflerinin ise geçerli ve üçüncü sırada yer aldığı, daha sonra EKAP üzerinden tebliğ edilen kararla, idareye ve Kamu İhale Kurumuna yapılan şikâyet ve itirazen şikâyet başvuruları nedeniyle ihale sürecinin uzaması, teklif geçerlilik süresinin dolması ve ekonomik açıdan en avantajlı birinci ve ikinci teklif sahibinin süre uzatımını kabul etmemesi gerekçesi ile ihalenin iptal edildiğinin belirtildiği, söz konusu kararın yerinde olmadığı, idarenin süre uzatımı talebini Kurul kararının tarihi olan 21.04.2020 tarihinden sonra 22.04.2020 tarihinde ilettiği, kendileri tarafından süre uzatımının yazılı olarak kabul edildiği, Kanun’un rekabet ve kaynakların verimli kullanılması ilkesi gereği iptal kararının iptal edilmesi gerektiği iddiasına yer verilmiştir.
İptal gerekçeleri ile sınırlı olarak yapılan inceleme sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Tekliflerin geçerlilik süresi” başlıklı 32’nci maddesinde “Tekliflerin geçerlilik süresi ihale dokümanında belirtilir. İdarece ihtiyaç duyulması halinde bu süre, teklif ve sözleşme koşulları değiştirilmemek ve isteklinin kabulü kaydıyla, en fazla ihale dokümanında belirtilen teklif geçerlilik süresi kadar uzatılabilir.” hükmü,
Anılan Kanun’un “Teminat mektupları” başlıklı 35’inci maddesinde “32 nci maddeye göre belirlenen tekliflerin geçerlilik süresinden en az otuz gün fazla süreli olmak kaydıyla, geçici teminat mektuplarında süre belirtilir. Teklif geçerlilik süresinin uzatılması halinde, geçici teminat mektuplarının süresi de aynı süre ile uzatılır. Kesin teminat mektuplarının süresi ihale konusu işin bitiş tarihi dikkate alınmak suretiyle idare tarafından belirlenir.” hükmü,
Aynı Kanun’un “Sözleşme yapılmasında isteklinin görev ve sorumluluğu” başlıklı 44’üncü maddesinde “İhale üzerinde kalan istekli 42 ve 43 üncü maddelere göre kesin teminatı vererek sözleşmeyi imzalamak zorundadır. Sözleşme imzalandıktan hemen sonra geçici teminat iade edilir.
Bu zorunluluklara uyulmadığı takdirde, protesto çekmeye ve hüküm almaya gerek kalmaksızın ihale üzerinde kalan isteklinin geçici teminatı gelir kaydedilir. Bu durumda idare, ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif fiyatının ihale yetkilisince uygun görülmesi kaydıyla, bu teklif sahibi istekli ile de Kanunda belirtilen esas ve usullere göre sözleşme imzalayabilir. Ancak ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi istekli ile sözleşme imzalanabilmesi için, 42 nci maddede belirtilen on günlük sürenin bitimini izleyen üç gün içinde ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi istekliye 42 nci maddede belirtilen şekilde tebligat yapılır.
Ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibinin de sözleşmeyi imzalamaması durumunda ise, bu teklif sahibinin de geçici teminatı gelir kaydedilerek ihale iptal edilir.” hükmü,
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Teklif geçerlilik süresinin dolmasından sonra sözleşme yapılması” başlıklı 16.7’nci maddesinde “Kesinleşen ihale kararı bildirildikten sonra şikayet başvurusunda bulunulması veya dava açılması nedeniyle ihale sürecinin uzaması sonucunda; teklif geçerlilik süresinin ihale dokümanında öngörülen süre kadar uzatıldığı ve bu sürenin de dolduğu, buna rağmen sözleşmenin imzalanamadığı durumlarda; İhale Uygulama Yönetmeliklerinde yer alan sözleşmenin imzalanması ile ilgili hükümlere göre, ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi veya ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi ile kabul etmeleri şartıyla, sözleşme imzalanabilir. İdarece bu durumda ihale üzerinde kalan istekliye sözleşme imzalayıp imzalamayacağı hususu sorulmaksızın sadece teklif geçerlilik süresinin dolduğu gerekçe gösterilerek ihalenin iptal edilmemesi gerekmektedir. Ancak tekliflerin geçerlilik süresinin dolmuş olması nedeniyle ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi veya ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibinin sözleşmeyi imzalama zorunluluğu bulunmadığından, sözleşmeyi imzalamayan istekliler hakkında geçici teminatın irat kaydedilmesine ve yasaklamaya ilişkin hükümler uygulanmayacaktır.” açıklaması,
İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu hizmetin;
a) Adı: Meteoroloji Genel Müdürlüğü 2020-2021-2022 Yılları (33 Aylık) Personel Taşımasına Yönelik Servis Hizmetleri İle Hizmet Araçları Kiralanması Ve Sürücü Hizmeti Alımı
b) Miktarı ve türü: 94 Adet Personel Servis Aracı, 26 Adet Binek ve 78 Adet Kamyonet olmak üzere toplam 198 Adet Araç Kiralama ile hizmet araçları için 104 adet sürücü hizmet alımı. Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.
c) Yapılacağı yer: Meteoroloji Genel Müdürlüğü, Bölge Müdürlükleri ve bağlı İl Müdürlükleri
ç) Bu bent boş bırakılmıştır.” düzenlemesi,
Anılan Şartname’nin “Tekliflerin geçerlilik süresi” başlıklı 24’üncü maddesinde “24.1. Tekliflerin geçerlilik süresi, ihale tarihinden itibaren 60 (altmış) takvim günüdür.
24.2. İhtiyaç duyulması halinde, teklif geçerlilik süresinin en fazla yukarıda belirlenen süre kadar uzatılması istekliden talep edilebilir. İstekli, İdarenin bu talebini kabul veya reddedebilir. İdarenin teklif geçerlilik süresinin uzatılması talebini reddeden isteklinin geçici teminatı iade edilir.
24.3. Teklifinin geçerlilik süresini uzatan istekli, teklif ve sözleşme koşullarını değiştirmeden, geçici teminatını kabul ettiği yeni teklif geçerlilik süresi ile geçici teminata ilişkin hükümlere uygun hale getirir.
24.4. Bu konudaki istek ve cevaplar yazılı olacaktır. ” düzenlemesi,
Aynı Şartname’nin “Geçici teminat” başlıklı 26’ncı maddesinde “26.1. İstekliler teklif ettikleri bedelin % 3’ünden az olmamak üzere kendi belirleyecekleri tutarda geçici teminat vereceklerdir. Teklif edilen bedelin % 3’ünden az oranda geçici teminat veren isteklinin teklifi değerlendirme dışı bırakılır.
26.2. İsteklinin ortak girişim olması halinde toplam geçici teminat miktarı, ortaklık oranına veya işin uzmanlık gerektiren kısımlarına verilen teklif tutarlarına bakılmaksızın ortaklardan biri veya birkaçı tarafından karşılanabilir. Ancak ortaklardan herhangi biri tarafından Kanun kapsamındaki idarelere taahhüt edilenler dışında yurt dışında gerçekleştirilen işlerden elde edilen iş deneyiminin kullanılması durumunda, belgeyi kullanan ortak tarafından ilgisine göre iş ortaklıklarındaki hissesi oranında veya konsorsiyumlarda işin uzmanlık gerektiren kısımlarına verilen teklif tutarının toplam teklif tutarına karşılık gelen oranda geçici teminat verilmesi zorunludur.
26.3. Geçici teminat olarak sunulan teminat mektuplarında geçerlilik tarihi belirtilmelidir. Bu tarih, 24.05.2020 tarihinden önce olmamak üzere istekli tarafından belirlenir.
26.4. Kabul edilebilir bir geçici teminat ile birlikte verilmeyen teklifler, istenilen katılma şartlarının sağlanamadığı gerekçesiyle İdare tarafından değerlendirme dışı bırakılacaktır.” düzenlemesi yer almaktadır.
Başvuruya konu ihalenin “Meteoroloji Genel Müdürlüğü 2020-2021-2022 Yılları (33 Aylık) Personel Taşımasına Yönelik Servis Hizmetleri İle Hizmet Araçları Kiralanması ve Sürücü Hizmeti Alımı” işi olduğu, 25.02.2020 tarihinde gerçekleştirilen ihaleye 12 isteklinin teklif verdiği, 05.03.2020 tarihli ihale komisyonu kararı ile ihalenin Koçlar Turz. Taş. Tic. Ltd. Şti. üzerinde bırakıldığı, Demirhan Turz. Tic. Ltd. Şti.nin ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi olarak belirlendiği, başvuru sahibinin teklifinin ise üçüncü sırada yer aldığı, daha sonra idareye şikâyet başvurularının yapıldığı, söz konusu başvurulardan Ac Turizm Taşı. İnş. ve San. Tic. Ltd. Şti. tarafından Kuruma yapılan itirazen şikayet başvurusu üzerine alınan 21.04.2020 tarihli ve 2020-UH.I-776 sayılı kararla “Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen şikâyet başvurusunun reddine” yönelik karar verildiği, Hilal-Tur Sey. Turz. Tic. Ltd. Şti.nin Kuruma yaptığı başvuru üzerine alınan 10.04.2020 tarihli ve 2020.UH.IV-704 sayılı kararla başvurunun şekil yönünden reddine karar verildiği görülmüştür.
Yapılan incelemede, söz konusu ihalede 60 gün olan teklif geçerlilik süresinin dolması nedeniyle, idare tarafından ekonomik açıdan en avantajlı birinci ve ikinci teklif sahibi isteklilere 17.04.2020 tarihli, ihaleye katılan diğer isteklilere 22.04.2020 tarihli EKAP üzerinden tebliğ edilen yazılarla teklif geçerlilik süre uzatımının kabul edilip edilmediğinin bildirilmesinin istenildiği, ekonomik açıdan en avantajlı birinci ve ikinci teklif sahibi isteklilerin söz konusu talebi kabul etmediklerini yazılı olarak idareye bildirdikleri, bunun üzerine alınan 06.05.2020 tarihli kararla ihalenin, ihale yetkilisi tarafından iptal edildiği, söz konusu kararda iptal gerekçesinin “idaremize ve Kuruma yapılan şikâyet ve itirazen şikâyet başvuruları nedeniyle ihale sürecinin uzaması, uzayan süreler nedeniyle teklif geçerlilik sürelerinin dolması ve ekonomik açıdan en avantajlı 1. ve 2. teklif sahiplerinin teklif geçerlilik süresini uzatmayı kabul etmemeleri” olarak belirtildiği anlaşılmıştır.
İhalenin iptali konusunda idarelerin kamu yararı ve hizmet gerekleri çerçevesinde takdir yetkisi bulunmaktadır.
Yukarıda aktarılan mevzuat hüküm, açıklama ve ihale dokümanı düzenlemeleri dikkate alındığında, ihalelerde verilen tekliflerin geçerlilik sürelerinin ihale dokümanında belirtileceği ve ihale sürecinin uzaması nedeniyle teklif geçerlilik süresinin ihale dokümanında öngörülen azami süre kadar uzatılabileceği, bu hususta idarenin takdir hakkı olduğu ayrıca teklif geçerlilik süresinin uzatılmasının isteklilerce kabul edilip edilmediğinin isteklilere sorulmasa dahi Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Teklif geçerlilik süresinin dolmasından sonra sözleşme yapılması” başlıklı 16.7’nci maddesi gereği, ekonomik açıdan en avantajlı birinci veya ikinci teklif sahibi isteklinin kabul etmesi halinde, teklif geçerlilik süresi sona erse bile sözleşme yapılabilmesinin mümkün olduğu anlaşılmaktadır.
Bu kapsamda, söz konusu ihalede idare tarafından tekliflerin geçerlilik süresinin dolması nedeniyle ihale üzerinde bırakılan istekli ile ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi istekli ve eşit muamele ilkesi gereği başvuru sahibi dâhil diğer isteklilere teklif geçerlilik süre uzatımının kabul edilip edilmediğinin sorulduğu, ekonomik açıdan en avantajlı birinci ve ikinci teklif sahibinin teklif geçerlilik süre uzatımını kabul etmediklerini yazılı olarak idareye bildirdiği, buna göre sözleşme yapma iradelerinin devam etmediği, diğer yandan Kanun’un 44’üncü maddesi uyarınca idarenin ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi istekli ile dahi sözleşme yapma yükümlülüğünün bulunmadığı dikkate alındığında, teklif tutarı itibariyle teklif sıralamasında üçüncü sırada yer alan ve teklif geçerlilik süre uzatımını kabul eden başvuru sahibi ile sözleşme yapma yükümlüğünün bulunmadığı, bu konuda takdir hakkının olduğu belirlenmiş ve bu nedenlerle idare tarafından ihalenin iptali yönünde yapılan işlemlerde mevzuata aykırılık olmadığı anlaşılmıştır.
Sonuç olarak ihalenin iptali yönündeki kararın mevzuata aykırılık teşkil etmediği sonucuna varılmış olup başvuru sahibinin iddiası yerinde görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen şikâyet başvurusunun reddine,
Oybirliği ile karar verildi.
