Özel sektöre gerçekleştirilen işlerden elde edilen belgelerin iş deneyim olarak EKAP’a kayıt yapılma zorunluluğu var mı?
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No : 2019/035
Gündem No : 41
Karar Tarihi : 18.07.2019
Karar No : 2019/UH.II-829
BAŞVURU SAHİBİ:
Net Tem. İnş. Gıda Teks. Nak. Tic. ve San. Ltd. Şti.,
İHALEYİ YAPAN İDARE:
Safranbolu Belediye Başkanlığı Temizlik İşleri Müdürlüğü,
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2019/191611 İhale Kayıt Numaralı “225 Günlük Katı Atık Nakli İşinde Kullanılacak Araçların Kiralama Hizmet Alımı” İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
Safranbolu Belediye Başkanlığı Temizlik İşleri Müdürlüğü tarafından 13.05.2019 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “225 Günlük Katı Atık Nakli İşinde Kullanılacak Araçların Kiralama Hizmet Alımı” ihalesine ilişkin olarak Net Tem. İnş. Gıda Teks. Nak. Tic. ve San. Ltd. Şti.nin 31.05.2019tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 13.06.2019 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 18.06.2019 tarih ve 24688 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 18.06.2019 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2019/626 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,
1. Sofistik Gıda Tur. Tek. Mak. Bilg. İnş. İma. İhr. Ltd. Şti. tarafından teklif dosyası kapsamında sunulan yeterlik belgelerinin eksik ve hatalı olduğu, Şöyle ki,
1.1. Anılan istekli tarafından iş deneyiminin tevsiki amacıyla özel sektöre gerçekleştirilen işlere ilişkin sözleşme ve faturaların sunulduğu, anılan sözleşmede sözleşme bedelinin bulunmadığı, sözleşmeye ilişkin fatura ve tutarlar arasında uyumsuzluk olduğu ve sözleşme süresinin belirtilmediği, söz konusu sözleşmenin somut delillere dayanmayan kağıt üzerinde bir sözleşme olduğu, sözleşme üzerinde yer alan imzaların şirket yetkilisine ait olmadığı, ekinde yer alan faturaların sıralı olarak düzenlendiği ve faturalarda usulsüzlük olduğu, fatura tutarları ile sözleşme tutarları arasında uyumsuzluk bulunduğu, sözleşmenin damga vergisinin ödenmediği, SGK belgeleri, damga vergisi dekontu ve işin gerçekleştirildiğine dair diğer dayanak belgelerin de sunulması gerektiği,
EKAP kayıtları incelendiğinde anılan istekli adına iş deneyim belgesi olarak kullanılabilecek bir kaydın bulunmadığı, katı atık toplama işinin niteliği gereği özel sektöre taahhüt edilen işlerden olmadığı, dolayısıyla isteklinin söz konusu hizmeti sunmuş olamayacağı,
1.2. İdari Şartname’nin 7.5.3’üncü maddesi gereğince ihale teklif dosyasında “kalite yönetim sistem belgesi” sunulmasının istenildiği fakat anılan istekli tarafından söz konusu belgenin sunulmadığı,
1.3 Anılan istekli tarafından iş hacminin tevsikine ilişkin sunulan belgelerin İdari Şartname’nin 7.4.3’üncü maddesinde yer alan kriterleri karşılamadığı,
1.4. İhale dosyası kapsamında sunulan imza sirküleri, temsilciye ait vekaletname ve imza beyannamelerinin birim fiyat teklif mektubunda ve teklif zarfında bulunan imzalar ile ticaret sicil gazetesine göre yetkili olarak gösterilen kişilere ait olmadığı, teklif dosyasında isteklinin son durumunu gösterir ticaret sicil gazetesinin bulunmadığı,
2. İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamalarının mevzuata uygun olmadığı, Şöyle ki,
– İhale konusu işte kullanılacak araçların kiralama maliyetinin tevsiki amacıyla sözleşme sunulduğu, sözleşmedeki araçların ihalede talep edilen araçları karşılamadığı, tutanakların sunulmadığı ve yetkili meslek mensubu tarafından kaşelenip imzalanmadığı, fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösteren bir firmadan alınmadığı, içerisinde meslek mensubu beyanının bulunmadığı, beyanname dönemlerinin ve tutanakların tarihlerinin uygun olmadığı, sözleşmede tüm giderler dahil edilerek yanıltıcı fiyat verildiği, yedek parça, tamir bakım giderlerinin kiralamaya dahil edilemeyeceği, fiyat tekliflerinde kiracının katlanması gereken bütün ve güncel değerler üzerinden maliyet hesabı yapılmadığı, ihale konusu işte çalıştırılması gereken araçlardan daha düşük motor gücüne sahip araçlar için teklif alındığı, Teknik Şartnamede yer verilen araçların özelliklerine ilişkin şartları kapsamadığı,
– Aşırı düşük teklif açıklamasında yedek parça, tamir bakım, MTV, fenni muayene, trafik sigortası, egzoz emisyon ölçüm giderlerinin amortisman hesaplamaları içerisinde ayrı ayrı açıklanması gerektiği,
– Trafik sigortasının işin süresinin tamamını kapsamadığı, teyit yazısının üzerinde onay veren kişinin adının yazılı olmadığı ve düzenleyenin yetkili olduğuna ilişkin belgelerin sunulmadığı, ekinde bölge müdürlüğü veya genel müdürlükten alınmış teyit yazısının bulunmadığı,
– MTV, fenni muayene ve egzoz muayenesi için öngörülen fiyatların, resmi kurumların internet sitelerinde yayınlanan fiyatlarının altında olduğu,
– Önem arzeden kimi maliyet kalemlerinin (MTV, fenni muayene, trafik sigortası, egzoz emisyon ölçüm giderleri, lastik) açıklamada belirtilmediği,
– Akaryakıt girdisinin tevsikine ilişkin alınan fiyat teklifinde meslek mensubu beyanının bulunmadığı, fiyat teklifinin YMM veya SMMM tarafından onaylanmadığı, ilan ve ihale tarihi arasındaki bir dönemde alınmadığı, 01.05.2019 tarihli akaryakıt bayi fiyatları incelendiğinde en düşük motorin fiyatının 6,20756 TL/lt olduğu, anılan istekli tarafından sunulan açıklamada ise Karabük ili Safranbolu ilçesi fiyatlarının esas alınmadığı, ayrıca araçların yakıt sarfiyatlarına ilişkin hesaplamada araçların bg güçlerinin durur vaziyetteki tüketiminin ve üst ekipmanın da dikkate alınması gerektiği,
– Yedek parça, tamir, bakım onarıma ilişkin alınan fiyat tekliflerinin yetkili servislerden alınması gerektiği fakat anılan istekli tarafından tekliflerin özel servislerden alındığı, araçların yağ ve filtre değişim giderlerine ilişkin açıklamada bulunulmadığı,
– Araçların yazlık ve kışlık lastik giderlerine ilişkin ayrı ayrı fiyat teklifi alınması ve bu lastiklere ilişkin sökme-takma bedelinin de ayrıca gösterilmesi gerektiği, lastiklere ilişkin alınan fiyat tekliflerinde meslek mensubu beyanının bulunmadığı, YMM veya SMMM tarafından onaylanmadığı, ilan ve ihale tarihi arasındaki bir dönemde alınmadığı,
– Anılan istekli tarafından sunulan açıklamada 3. şahıslara verilecek zararlar, GPS cihazı, araç giydirmeleri ve yedek araç maliyetlerinin yer almadığı, Teknik Şartname’nin “Cezalar” başlıklı 5’inci maddesinde yer alan cezalara ilişkin bir açıklama yapılmadığı, Teknik Şartname’nin 3’üncü maddesinin (g) bendinde yer alan düzenleme gereğince çalıştırılması gereken yedek araca ilişkin bir açıklama yapılmadığı, söz konusu gider kalemlerin tamamının sözleşme ve genel giderler kapsamında değerlendirilemeyeceği, anılan istekli tarafından sunulan açıklamaların eksik ve hatalı olduğu iddialarına yer verilmiştir.
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.
1. Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:
1.1. Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “İş deneyim belgesi düzenlemeye yetkili kurum ve kuruluşlar” başlıklı 43’üncü maddesinde“(1) İş deneyim belgeleri; Kanun kapsamındaki idareler ile Kanun kapsamı dışındaki diğer kamu kurum ve kuruluşlarına (kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları ve vakıf yükseköğretim kurumları hariç) bedel içeren tek bir sözleşmeye dayalı olarak yurt içinde veya yurt dışında gerçekleştirilen işler ya da denetlenen veya yönetilen yapımla ilgili hizmet işleri için, iş sahibi tarafından düzenlenir ve sözleşmeyi yapan yetkili makam tarafından onaylanır.
…” düzenlemesi,
Aynı Yönetmelik’in “İş deneyim belgesi düzenlenemeyen hallerde iş deneyimini gösteren diğer belgeler ve bu belgelerde aranacak kriterler” başlıklı 47’nci maddesinde “(1) Gerçek kişilere veya iş deneyim belgesi düzenlemeye yetkili olmayan her türlü kurum ve kuruluşa bedel içeren tek bir sözleşmeye dayalı olarak gerçekleştirilen işlerde, iş deneyim belgesi düzenlenemez. Bu durumda, bitirilen işlere ilişkin iş deneyiminin belgelendirilmesinde aşağıdaki esaslar uygulanır:
(a) Yurtdışında gerçekleştirilen işler hariç bu madde kapsamında yer alan işlerde; sözleşme ve bu sözleşmenin uygulanmasına ilişkin olarak 213 sayılı Vergi Usul Kanununun ilgili hükümleri çerçevesinde düzenlenen; fatura örnekleri veya bu örneklerin noter, yeminli mali müşavir, serbest muhasebeci mali müşavir veya vergi dairesi onaylı suretleri veya serbest meslek makbuzu nüshaları ya da bu nüshaların noter, yeminli mali müşavir, serbest muhasebeci mali müşavir veya vergi dairesi onaylı suretleri, personel çalıştırılan işlerde ise bu belgelere ek olarak o işe ait sözleşme kapsamında personel çalıştırıldığını gösteren Sosyal Güvenlik Kurumu internet sayfası üzerinden düzenlenmiş ve idarece teyidi yapılabilen belgeler, iş deneyimini gösteren belgelerdir. Aday veya istekli, iş deneyimini gösteren bu belgeleri başvuru veya teklifi kapsamında sunar. Bu maddede belirtilen işler için iş deneyim belgesi düzenlenmiş olsa bile, ihale komisyonunca dikkate alınamaz.
…
(c) Gerçek kişilere veya iş deneyim belgesi düzenlemeye yetkili olmayan kurum ve kuruluşlara gerçekleştirilen işlere ilişkin iş deneyim tutarının tespitinde, diğer belgelerin de bu tutarı doğrulaması şartıyla işin sözleşmesinde yazılı bedeli aşmamak üzere fiilen yapılan iş tutarı dikkate alınır. Sözleşmede iş artışına ilişkin hüküm bulunması durumunda, ayrıca sözleşme tutarının % 10’unu aşmamak üzere tamamlanan iş tutarı da dikkate alınır.
…
(e) Birim fiyat üzerinden bağıtlanan ve toplam sözleşme tutarı bulunmayan süresi belirli bir sözleşmeye dayalı olarak ve sözleşme süresi içinde gerçekleştirilen işin tutarını gösteren faturalardaki tutarların toplamı, toplam sözleşme tutarı olarak kabul edilir.
…” hükmü,
Aynı Yönetmelik’in “İhale komisyonlarının inceleme yetkisi” başlıklı 50’nci maddesinde “(1) İhale komisyonu, aday veya isteklilerce sunulan iş deneyimini gösteren belgelerde tereddüt duyulan hususlara ilişkin gerekli incelemeyi yapmaya yetkilidir. (2) İhale komisyonunun, iş deneyimini gösteren belgelere ilişkin bilgi talepleri ilgililerce ivedilikle karşılanır.” hükmü,
İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu hizmetin;
a) Adı: 225 GÜNLÜK KATI ATIK NAKLİ İŞİNDE KULLANILACAK ARAÇLARIN KİRALAMA HİZMET ALIMI
b) Miktarı ve türü: Safranbolu Belediyesi sınırlarında katı atık nakli işlerinde çalıştırılmak üzere 225 gün süre ile 9 adet araç kiralama hizmet alımı işi. Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.
c) Yapılacağı yer: Safranbolu İlçesi Mücavir Alan Sınırları
ç) Bu bent boş bırakılmıştır.” düzenlemesi,
Aynı Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri” başlıklı 7’nci maddesinde “7.5. Mesleki ve teknik yeterliğe ilişkin belgeler ve bu belgelerin taşıması gereken kriterler:
7.5.1. İsteklinin teknolojik ürün deneyim belgesi ya da yurt içinde veya yurt dışında kamu veya özel sektörde bedel içeren tek bir sözleşme kapsamında taahhüt edilen ihale konusu iş veya benzer işlere ilişkin olarak;
a) İlk ilan tarihinden geriye doğru son beş yıl içinde kabul işlemleri tamamlanan hizmet alımlarıyla ilgili iş deneyimini gösteren belgeleri veya
b) Devredilen işlerde devir öncesindeki veya sonrasındaki dönemde ilk sözleşme bedelinin en az % 80’inin gerçekleştirilmesi şartıyla, ilk ilan veya davet tarihinden geriye doğru son beş yıl içinde kabul işlemleri tamamlanan hizmet işlerine ilişkin deneyimini gösteren belgeleri,
sunması zorunludur. İstekli tarafından teklif edilen bedelin % 35’den az olmamak üzere, ihale konusu iş veya benzer işlere ait tek sözleşmeye ilişkin iş deneyimini gösteren belgelerin veya teknolojik ürün deneyim belgesinin sunulması gerekir
…
7.6. Benzer iş olarak kabul edilecek işler aşağıda belirtilmiştir: Çöp (katı atık) toplama ve nakli hizmetleri benzer iş olarak kabul edilecektir.” düzenlemesi yer almaktadır.
İtirazen şikayete konu ihalenin işlem dosyası kapsamında yer alan belgeler incelendiğinde, ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından iş deneyiminin tevsiki amacıyla özel sektöre gerçekleştirilen çöp ve katı atık nakli işine ait sözleşme ve ekinde 4 adet faturanın sunulduğu görülmüştür. Bahse konu sözleşme üzerinde yer alan bilgiler incelendiğinde;
ALAN VIP Turizm Ltd. Şti. ile ihale üzerinde bırakılan istekli Sofistik Gıda Tur. Tek. Mak. Bilg. İnş. İma. İhr. Ltd. Şti. arasında 25.12.2018 tarihinde imzalandığı, “sözleşmenin konusu” başlıklı 3’üncü maddesinde“İşbu sözleşme SOFİSTK’in kendi veya bünyesine kiralamış olduğu ekip, araç ve donanımı ile ALAN VIP’ten alacağı bilgiler doğrultusunda hizmet verilen bölgeler içerisinde, çöp ve katı atık nakli hizmeti sağlanması işidir.”düzenlemesinin, “Süre” başlıklı 4’üncü maddesinde“Sözleşme süresi imza tarihinden itibaren 4 aydır…”, “Fiyat uygulaması” başlıklı 10’uncu maddesinde“Sincan Organize Sanayi 13+1,5 m3 kamyonla çöp nakil hizmeti 1 sefer: 101,40 TL. Gerçekleştirilecek toplam sefer sayısı yaklaşık 6.000 sefer olup iş programına ve alan transfer talebine göre %10+ veya %10- gerçekleştirilebilir.” düzenlemesinin yer aldığı, sözleşmenin yüklenici ve işveren tarafından kaşelenip imzalanmış olduğu tespit edilmiştir.
Söz konusu sözleşmenin eki niteliğinde 31.01.2019, 28.02.2019, 31.03.2019 ve 30.04.2019 tarihli 4 adet fatura sunulduğu, sunulan faturaların ihale üzerinde bırakılan Sofistik Gıda Tur. Tek. Mak. Bilg. İnş. İma. İhr. Ltd. Şti. tarafından, ALAN VIP Tur. Oto. İnş. Nakl. San. ve Tic. Ltd. Şti. adına düzenlendiği ve toplam tutarının KDV hariç 596.241,45 TL olduğu, faturaların SMMM tarafından kaşelenip imzalandığı, faturaların konusunun“Çöp ve katı atık taşıma işi bedeli” olarak belirtildiği, faturaların sözleşme tarihi ile uyumlu olarak düzenlendiği, ayrıca iddia konusu belge üzerindeki imzalar arasında herhangi bir uyumsuzluk bulunmadığı anlaşılmıştır.
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “İş deneyim belgesi düzenlenemeyen hallerde iş deneyimini gösteren diğer belgeler ve bu belgelerde aranacak kriterler” başlıklı 47’nci maddesinde,birim fiyat üzerinden bağıtlanan ve toplam sözleşme tutarı bulunmayan süresi belirli bir sözleşmeye dayalı olarak ve sözleşme süresi içinde gerçekleştirilen işin tutarını gösteren faturalardaki tutarların toplamının, toplam sözleşme tutarı olarak kabul edileceği belirtilmiştir. Bu itibarla, anılan sözleşmenin eki niteliğindeki 4 adet faturanın KDV hariç toplam tutarı olan 596.241,45 TL’nin sözleşme bedeli olarak kabul edileceği anlaşılmıştır.
Yine, gerçek kişilere veya iş deneyim belgesi düzenlemeye yetkili olmayan kurum ve kuruluşlara gerçekleştirilen işlerde iş deneyiminin tevsiki için sunulması gereken belgelere Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin 47’nci maddesinde yer verildiği, tam zamanlı çalışma yapılacağına ilişkin bir düzenleme bulunmayan sözleşme konusu işte SGK belgelerinin sunulmasına gerek bulunmadığı, mezkur olayda iş deneyiminin tevsiki için istekli tarafından sözleşme ve sözleşmenin uygulanmasına ilişkin faturaların sunulmasının yeterli olduğu, başkaca dayanak belgelerin sunulmasına gerek bulunmadığı anlaşılmıştır.
Ayrıca, özel sektöre gerçekleştirilen işlerde iş deneyim belgesi düzenlenmediğinden EKAP’a kayıt zorunluluğunun bulunmadığı görülmüştür.
Başvuru sahibinin, söz konusu sözleşmenin somut delillere dayanmayan kağıt üzerinde bir sözleşme olduğu, katı atık toplama işinin niteliği gereği özel sektöre taahhüt edilen işlerden olmadığı, dolayısıyla isteklinin söz konusu hizmeti sunmuş olamayacağı iddiasına ilişkin ise,
İdare tarafından başvuru sahibinin anılan iddiasına ilişkin verilen cevapta ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından iş deneyiminin tevsiki amacıyla idareye sunulan sözleşme, fatura ve imza sirkülerindeki imzaların uyuştuğu ve şirket yetkilisine ait olduğu, ekte bulunan faturaların sıralı olmadığı, yeminli mali müşavir ile yapılan görüşmede faturaların Maliye Bakanlığına kayıtlı olduğu bildirildiği, anılan durumun Safranbolu Vergi Dairesi Müdürlüğünden de teyit edildiği, fatura tutarları ile sunulan sözleşme arasında uyuşmazlık bulunmadığı ve Vergi Dairesi kayıtlarında sözleşme damga vergisinin ödendiğinin tespit edildiği ifade edilmiştir.
Yukarıda yer verilen tespitler uyarınca, anılan istekli tarafından iş deneyiminin tek sözleşmeye dayalı olarak ve mevzuatta aranan şekil şartlarına uygun olarak teklif dosyası kapsamında tevsik edildiği, başvuru sahibi tarafından da iddiasına kanıt teşkil edecek nitelikte herhangi bir bilgi ve belgenin de başvuru kapsamında sunulmadığı, ihale komisyonlarının aday veya isteklilerce sunulan iş deneyimini gösteren belgelerde gerekli gördüğü durumlarda inceleme yapma yetkilerinin olduğu ve idarece gerekli araştırmaların yapıldığının ifade edildiği, dolayısıyla yukarıda tespiti yapılan hususlar çerçevesinde söz konusu iş deneyim belgesinin sahte ve gerçeği yansıtmamasına yönelik aykırılığı gösteren bir durumun bulunmadığı da görüldüğünden, başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı anlaşılmıştır.
Bu itibarla, başvuru sahibinin iddialarının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
1.2. İdari Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri” başlıklı 7’nci maddesinde “7.5.3’üncü maddesinde ISO 14001 Çevre Yönetim Sistem Belgesinin aslı veya Noter tasdikli suretini
Kalite yönetim sistem belgesi ve çevre yönetim sistem belgesi Türk Akreditasyon Kurumu tarafından akredite edilen belgelendirme kuruluşları veya Uluslararası Akreditasyon Forumu Karşılıklı Tanınma Antlaşmasında yer alan ulusal akreditasyon kurumlarınca akredite edilmiş belgelendirme kuruluşları tarafından düzenlenmesi zorunludur. Bu belgelendirme kuruluşlarının, Uluslararası Akreditasyon Forumu Karşılıklı Tanınma Antlaşmasında yer alan ulusal akreditasyon kurumlarınca akredite edilmiş belgelendirme kuruluşu olduklarının ve bu kuruluşlarca düzenlenen belgelerin geçerliliğini sürdürdüğünün, Türk Akreditasyon Kurumundan alınacak bir yazı ile teyit edilmesi gerekir. İhale tarihi veya bu tarihten önceki bir yıl içinde alınan teyit yazıları geçerlidir. Ancak, Türk Akreditasyon Kurumu tarafından akredite edildiği duyurulan belgelendirme kuruluşları tarafından düzenlenen ve TÜRKAK Akreditasyon Markası taşıyan belge ve sertifikalar için Türk Akreditasyon Kurumundan teyit alınması zorunlu değildir. Bu belgelerin ihale tarihinde geçerli olması yeterlidir…” düzenlemesi yer almaktadır.
Anılan ihalenin İdari Şartnamesi’nin ihaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterlerini belirleyen 7’nci maddesi ile zarf açma ve kontrol tutanağı incelendiğinde, istekliler tarafından sunulması gereken belgeler arasında “Kalite yönetim sistem belgesi”nin bulunmadığı, bu nedenle ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından anılan belgenin sunulmasının gerekmediği anlaşıldığından, başvuru sahibinin anılan iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
1.3. Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “İş hacmini gösteren belgeler başlıklı 36’ncı maddesinde “(1) İş hacmini gösteren belgelerin istenildiği ihalelerde;
a) İhalenin yapıldığı yıldan önceki yıla ait toplam ciroyu gösteren gelir tablosunun,
b) Hizmet işleri ile ilgili ciro tutarını gösteren belgenin, her ikisinin de idarelerce istenilmesi zorunludur.
(2) Aday veya isteklinin birinci fıkrada belirtilen belgelerden birini sunması yeterlidir. Serbest meslek erbabının iş hacmi serbest meslek kazanç defteri özeti ile belgelendirilir.
…
(8) Altıncı ve yedinci fıkralardaki kriterleri bir önceki yılda sağlayamayanlar, son iki yıla ait belgelerini sunabilirler. Bu takdirde, son iki yılın parasal tutarlarının ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır.
(9) İhale veya son başvuru tarihi yılın ilk dört ayında olan ihalelerde, bir önceki yıla ait gelir tablosunu sunmayanlar, iki önceki yılın gelir tablosunu sunabilirler. Bu gelir tablosunun yeterlik kriterini sağlayamaması halinde, iki önceki yılın ve üç önceki yılın gelir tabloları sunulabilir. Bu durumda, gelir tabloları sunulan yılların parasal tutarlarının ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır.” hükmü yer almaktadır.
İdari Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri” başlıklı 7’nci maddesinde “7.4.3. İstekli tarafından;
a) İhalenin yapıldığı yıldan önceki yıla ait toplam ciroyu gösteren gelir tablosunun,
b) Taahhüt altında devam eden hizmet işlerinin gerçekleştirilen kısmının veya bitirilen hizmet işlerinin parasal tutarını gösteren ihalenin yapıldığı yıldan önceki yılda düzenlenmiş faturaların,
birinin sunulması yeterlidir.
Taahhüt altında devam eden işlerin gerçekleştirilen kısmının veya bitirilen işlerin parasal tutarının hesabında, yurt içinde ve yurt dışında gerçekleştirilen işlerden elde edilen gelirlerin toplamı dikkate alınır.
Toplam cironun teklif edilen bedelin % 25’inden, taahhüt altında devam eden işlerin gerçekleştirilen kısmının veya bitirilen işlerin parasal tutarının ise teklif edilen bedelin % 15’inden az olmaması gerekir. Bu kriterlerden herhangi birini sağlayan ve sağladığı kritere ilişkin belgeyi sunan istekli yeterli kabul edilir.
Bu kriterleri bir önceki yılda sağlayamayanlar, son iki yıla ait belgelerini sunabilirler. Bu takdirde, son iki yılın parasal tutarlarının ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır…” düzenlemesi yer almaktadır.
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin 36’ncı maddesinde iş hacmini gösteren belgelerin istenildiği ihalelerde ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıla ait toplam ciroyu gösteren gelir tablosunun ve hizmet işleri ile ilgili ciro tutarını gösteren belgelerin her ikisinin de istenilmesinin zorunlu olduğu belirtilmiş, söz konusu belgelerin sunuluşuna ilişkin usul ile isteklilerce karşılanması gereken yeterlik kriterlerine ilişkin şartlara ek olarak, anılan kriterleri bir önceki yılda sağlayamayan isteklilerin son iki yıla ait belgelerini sunabileceği, bu takdirde, son iki yılın parasal tutarlarının ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılacağı, ihale veya son başvuru tarihi yılın ilk dört ayında olan ihalelerde ise bir önceki yıla ait gelir tablosunu sunmayanların, iki önceki yılın gelir tablosunu sunabileceği, söz konusu gelir tablosunun yeterlik kriterini sağlayamaması halinde, iki önceki yılın ve üç önceki yılın gelir tabloları sunulabileceği, bu durumda, gelir tabloları sunulan yılların parasal tutarlarının ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılacağı hüküm altına alınmıştır.
İncelemeye konu ihalenin tarihinin 13.05.2019 olduğu anlaşılmıştır.
İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından iş hacmine ilişkin yeterlik kriterinin tevsiki amacıyla 2017 dönemine ait ayrıntılı gelir tablosunun sunulduğu görülmüştür.
Yukarıda yer verilen Yönetmelik hükmü uyarınca, tek başına ihalenin yapıldığı iki önceki yıla ait gelir tablosunun sunulabilmesi için, ihalenin yılın ilk dört ayı içerisinde gerçekleştirilmiş olması gerekmektedir. İncelemeye konu ihalenin 13.05.2019 tarihinde gerçekleştirildiği dikkate alındığında, istekliler tarafından ihalenin yapıldığı yıldan “bir önceki yıl” olan 2018 yılına ilişkin gelir tablosu sunulmaksızın sadece 2017 yılına ilişkin gelir tablosunun sunularak iş hacminin tevsik edilemeyeceği anlaşılmıştır.
Bu itibarla, ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından iş hacmine ilişkin yeterlik kriterinin tevsiki amacıyla 2018 dönemine ait gelir tablosu sunulmaksızın sadece 2017 dönemine ait olanının sunulmasının mevzuata aykırı olduğu anlaşılmış olup, başvuru sahibinin anılan iddiasının yerinde olduğu sonucuna varılmıştır.
1.4. Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin“Aday veya isteklinin mesleki faaliyetini sürdürdüğünü ve teklif vermeye yetkili olduğunu gösteren belgeler” başlıklı 38’inci maddesinde “İhalelere katılacak aday veya istekliler tarafından,
a) Gerçek kişi olması halinde, noter tasdikli imza beyannamesinin,
b) Tüzel kişi olması halinde, ilgisine göre tüzel kişiliğin ortakları, üyeleri veya kurucuları ile tüzel kişiliğin yönetimindeki görevlileri belirten son durumu gösterir Ticaret Sicil Gazetesi, bu bilgilerin tamamının bir Ticaret Sicil Gazetesinde bulunmaması halinde, bu bilgilerin tümünü göstermek üzere ilgili Ticaret Sicil Gazeteleri veya bu hususları gösteren belgeler ile tüzel kişiliğin noter tasdikli imza sirkülerinin,
teklif kapsamında sunulması zorunludur.
…
(2) Vekaleten ihaleye katılma halinde; vekil adına düzenlenmiş, ihaleye katılmaya ilişkin noter onaylı vekaletname ile vekilin noter tasdikli imza beyannamesinin sunulması zorunludur…” hükmü,
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Tüzel kişilerin teklif vermeye yetkili olduğunu gösteren belgeler” başlıklı 10/A maddesinde“10/A.1 İhaleye katılabilmek için başvuru veya teklif dosyasında sunulması gereken, tüzel kişi aday ve isteklilerin teklif vermeye yetkili olduğu hususunda son durumu gösterir belgelere ilişkin mevzuatta geçen “tüzel kişi ortakları” ifadesinden, bu ortakların ilgisine göre ad, soyad/ticaret unvanı, T.C. kimlik numarası/vergi kimlik numarası ile ortaklık oranları (halka arz edilen hisseler hariç); “tüzel kişilerin yönetimindeki görevliler” ifadesinden ise, teklif veya başvuru mektubu ya da sözleşmeyi imzalayanlar da dahil olmak üzere tüzel kişilikteki yönetim, temsil ve ilzama yetkili kişiler anlaşılır.” açıklaması,
İnceleme konusu ihaleye ait İdari Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri” başlıklı 7’nci maddesinde“7.1. İsteklilerin ihaleye katılabilmeleri için aşağıda sayılan belgeleri teklifleri kapsamında sunmaları gerekir:
…
b) Teklif vermeye yetkili olduğunu gösteren imza beyannamesi veya imza sirküleri;
1) Gerçek kişi olması halinde, noter tasdikli imza beyannamesi,
2) Tüzel kişi olması halinde, ilgisine göre tüzel kişiliğin ortakları, üyeleri veya kurucuları ile tüzel kişiliğin yönetimindeki görevlileri belirten son durumu gösterir Ticaret Sicil Gazetesi, bu bilgilerin tamamının bir Ticaret Sicil Gazetesinde bulunmaması halinde, bu bilgilerin tümünü göstermek üzere ilgili Ticaret Sicil Gazeteleri veya bu hususları gösteren belgeler ile tüzel kişiliğin noter tasdikli imza sirküleri…” düzenlemesi yer almaktadır.
Yukarıda yer verilen mevzuat hükümlerinden ve doküman düzenlemelerinden tüzel kişi isteklilerin teklif vermeye yetkili olunduğuna dair imza sirküleri ile birlikte, tüzel kişiliğin ortakları, üyeleri veya kurucuları ile tüzel kişiliğin yönetimindeki görevlileri belirten son durumu gösterir ticaret sicil gazetesini/gazetelerini veya bu bilgilerin tümünü göstermek üzere ilgili Ticaret Sicil Gazeteleri veya bu hususları gösteren belgeler ile tüzel kişiliğin noter tasdikli imza sirkülerini ihaleye katılımda yeterlik kriterlerini sağlamak üzere teklif dosyaları kapsamında sunmaları gerektiği anlaşılmaktadır.
İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından teklif dosyası kapsamında sunulan belgeler incelendiğinde, 25.04.2013 ve 25.03.2019 tarihli ticaret sicil gazetelerinin ve 28.02.2019 tarihli imza sirkülerinin sunulduğu görülmüştür.
Teklif dosyası kapsamında sunulan 25.04.2013 tarihli ticaret sicil gazetesinin şirketin adres değişikliğine ilişkin genel kurul kararının tesciline ilişkin olduğu,
25.03.2019 tarihli ticaret sicil gazetesinin şirketin 20.02.2019 tarihli genel kurul kararının tesciline ilişkin olup, tescil edilen hususların şirketin unvan, adres, amaç ve konu değişikliğine ilişkin olduğu anlaşılmıştır.
Teklif dosyası kapsamında sunulan 28.02.2019 tarihli imza sirkülerinde Kayhan İbrahim Öztürk’ün aksi karar alınıncaya kadar şirket müdürü olarak seçildiği ve şirketi münferiden temsile yetkili kılındığının belirtilerek imzasının onaylandığı ve T.C. kimlik numarasının anılan belge üzerinde bulunduğu görülmüştür.
Yukarıda aktarılan mevzuat hüküm ve açıklamaları ile doküman düzenlemeleri gereğince ihaleye teklif sunacak tüzel kişi isteklilerin ilgisine göre tüzel kişiliğin ortaklık yapısı, temsil ve yönetim durumuna ilişkin son durumu gösterir ticaret sicil gazeteleri veya bu durumu gösteren belgeler ile tüzel kişiliğin noter tasdikli imza sirkülerini sunmaları gerektiği ancak ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından tüzel kişiliğin ortaklık yapısına, yönetim ve temsil durumuna ilişkin son durumu gösterir ticaret sicil gazetelerinin sunulmadığı anlaşıldığından, başvuru sahibinin anılan iddiasının yerinde olduğu sonucuna varılmıştır.
Diğer taraftan ihale üzerinde bırakılan istekliye ait birim fiyat teklif mektubu ve eki olan birim fiyat teklif cetvelinin Kayhan İbrahim Öztürk tarafından imzalandığı ve birim fiyat teklif mektubu, birim fiyat teklif cetveli ve imza sirkülerinde yer alan imzaların uyumlu olduğu görülmüştür.
2. Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:
Kamu İhale Kanunu’nun “Tekliflerin alınması ve açılması” başlıklı 36’ncı maddesinde“Teklifler ihale dokümanında belirtilen ihale saatine kadar idareye verilir. İhale komisyonunca ihale dokümanında belirtilen saatte kaç teklif verilmiş olduğu bir tutanakla tespit edilerek, hazır bulunanlara duyurulur ve hemen ihaleye başlanır. İhale komisyonu teklif zarflarını alınış sırasına göre inceler. 30 uncu maddenin birinci fıkrasına uygun olmayan zarflar bir tutanak ile belirlenerek değerlendirmeye alınmaz. Zarflar isteklilerle birlikte hazır bulunanlar önünde alınış sırasına göre açılır. İsteklilerin belgelerinin eksik olup olmadığı ve teklif mektubu ile geçici teminatlarının usulüne uygun olup olmadığı kontrol edilir. Belgeleri eksik veya teklif mektubu ile geçici teminatı usulüne uygun olmayan istekliler tutanakla tespit edilir. İstekliler ile teklif fiyatları ve yaklaşık maliyet tutarı açıklanır. Bu işlemlere ilişkin hazırlanan tutanak ihale komisyonunca imzalanır. Bu aşamada; hiçbir teklifin reddine veya kabulüne karar verilmez, teklifi oluşturan belgeler düzeltilemez ve tamamlanamaz. Teklifler ihale komisyonunca hemen değerlendirilmek üzere oturum kapatılır.” hükmü,
Aynı Kanun’un “Tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 37’nci maddesinde“İhale komisyonunun talebi üzerine idare tekliflerin incelenmesi, karşılaştırılması ve değerlendirilmesinde yararlanmak üzere net olmayan hususlarla ilgili isteklilerden yazılı olarak tekliflerini açıklamalarını isteyebilir. Ancak bu açıklama, hiçbir şekilde teklif fiyatında değişiklik yapılması veya ihale dokümanında yer alan şartlara uygun olmayan tekliflerin uygun hale getirilmesi amacıyla istenilmez ve yapılmaz. Tekliflerin değerlendirilmesinde, öncelikle belgeleri eksik olduğu veya teklif mektubu ile geçici teminatı usulüne uygun olmadığı 36 ncı maddeye göre ilk oturumda tespit edilen isteklilerin tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılmasına karar verilir. Ancak, teklifin esasını değiştirecek nitelikte olmaması kaydıyla, belgelerde bilgi eksikliği bulunması halinde idarece belirlenen sürede isteklilerden bu eksik bilgilerin tamamlanması yazılı olarak istenir. Belirlenen sürede bilgileri tamamlamayan istekliler değerlendirme dışı bırakılır ve geçici teminatları gelir kaydedilir. Bu ilk değerlendirme ve işlemler sonucunda belgeleri eksiksiz ve teklif mektubu ile geçici teminatı usulüne uygun olan isteklilerin tekliflerinin ayrıntılı değerlendirilmesine geçilir. Bu aşamada, isteklilerin ihale konusu işi yapabilme kapasitelerini belirleyen yeterlik kriterlerine ve tekliflerin ihale dokümanında belirtilen şartlara uygun olup olmadığı ile birim fiyat teklif cetvellerinde aritmetik hata bulunup bulunmadığı incelenir. Uygun olmadığı belirlenen isteklilerin teklifleri ile birim fiyat teklif cetvellerinde aritmetik hata bulunan teklifler değerlendirme dışı bırakılır.” hükmü,
Aynı Kanun’un “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci maddesinde “İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister…” hükmü yer almaktadır.
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 37’nci maddesinde tekliflerin değerlendirilmesinde, öncelikle belgeleri eksik olduğu veya teklif mektubu ile geçici teminatı usulüne uygun olmadığı 36’ncı maddeye göre ilk oturumda tespit edilen isteklilerin tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılmasına karar verileceği, bu ilk değerlendirme sonucunda belgeleri eksiksiz ve teklif mektubu ile geçici teminatı usulüne uygun olan isteklilerin tekliflerinin ayrıntılı değerlendirilmesine geçileceği, bu aşamada, isteklilerin ihale konusu işi yapabilme kapasitelerini belirleyen yeterlik kriterlerine ve tekliflerin ihale dokümanında belirtilen şartlara uygun olup olmadığı ile birim fiyat teklif cetvellerinde aritmetik hata bulunup bulunmadığının inceleneceği, isteklilerin ihale konusu işi yapabilme kapasitelerini belirleyen yeterlik kriterlerine uygun olmaması ve tekliflerinin ihale dokümanında belirtilen şartlara uygun olmaması durumunda, isteklilerin tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılacağı hüküm altına alınmıştır.
İhale komisyonu Kanun’un 37’nci maddesine göre verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, Kanun’un 38’inci maddesine göre aşırı düşük teklif tespit ve değerlendirme işlemlerine ilişkin olarak, ihale ilanı ve dokümanında belirtilmek kaydıyla Kurum tarafından belirlenen yönteme göre sınır değeri hesaplar ve sınır değerin altında kalan isteklilerden tekliflerini açıklamaları için belirli bir süre verir. Bu durumda isteklilerin aşırı düşük teklif açıklamasında bulunabilmeleri için öncelikle birinci ve sonraki oturumlara göre yapılan değerlendirmede tekliflerinin geçerli olması gerekmektedir. Birinci ve sonraki oturumlarda yapılan değerlendirme neticesinde teklifi geçerli olmayan istekliler ise aşırı düşük teklif açıklamasında bulunamayacaklardır.
Yukarıda yer verilen tespitler neticesinde, ihalenin üzerinde bırakıldığı istekli tarafından ihaleye katılımda yeterlilik kriteri olarak iş hacminin tevsiki amacıyla sunulan belgelerin mevzuata uygun olmaması ve tüzel kişiliğin ortakları, üyeleri veya kurucuları ile tüzel kişiliğin yönetimindeki görevlileri belirten son durumu gösterir ticaret sicil gazetelerinin sunulmaması nedeniyle anılan istekliye ait teklifin geçerli teklif olarak kabul edilemeyeceği ve değerlendirme dışı bırakılması gerektiği sonucuna varılmıştır.
Dolayısıyla söz konusu istekliye ait teklifin yeterlik kriterini sağlamadığından dolayı değerlendirme dışı bırakılması gerektiği, komisyonun geçerli teklife sahip olmayan istekliden aşırı düşük teklif açıklaması istemesinin mevzuata uygun olmadığı anlaşıldığından yeterliliği sağlayamaması nedeniyle geçerli teklife sahip olmayan istekliye ait aşırı düşük teklif açıklamalarının incelenmesine gerek bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle giderilebilecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, Sofistik Gıda Tur. Tek. Mak. Bilg. İnş. İma. İhr. Ltd. Şti.nin teklifinin değerlendirme dışı bırakılması ve bu aşamadan sonraki işlemlerin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici işlem belirlenmesine,
Oybirliği ile karar verildi.