İhalelere katılmaktan yasaklı bir sigorta şirketinin acentesi olan sigorta şirketi ihaleye katılabilir mi?
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, İdari Şartname’nin 7.1’inci maddesinde “..h) isteklinin acente olması halinde; Türkiye Sigorta ve Reasürans Şirketleri Birliğine üye bir sigorta şirketinin yetkili acentesi olduğunu gösterir belgeyi teklif zarfında sunması zorunludur. (Bir acente birden fazla sigorta adına ihaleye katılamayacaktır.)” düzenlemesinin yer aldığı, anılan düzenlemede ihaleye katılan isteklilerin acente olması durumunda tek bir sigorta şirketi adına teklif verebilecekleri hususunun açıkça düzenlendiği, öte yandan ihale üzerinde bırakılan istekli Lider Grup Sigorta Aracılık Hizmetleri Ltd. Şti.nin kamu ihalelerine katılmaktan yasaklı olan Quick Sigorta A.Ş.nin yetki belgesi ile ihaleye katıldığı, ihale üzerinde bırakılan Lider Grup Sigorta Aracılık Hizmetleri Ltd. Şti.nin bir acente olduğu, dolayısıyla ihale konusu olan kasko poliçelerinin kamu ihalelerine katılmaktan yasaklı olan Quick Sigorta A.Ş. tarafından tanzim edileceği, bir başka ifade ile kamu ihalelerine katılmaktan yasaklı olan bir şirketin dolaylı olarak şikayete konu ihaleye katılım sağladığı sonucunun ortaya çıktığı, kamu ihalelerine katılmaktan yasaklı olan isteklilerin kendileri veya başkaları adına doğrudan veya dolaylı olarak kamu ihalelerine katılmalarının mümkün olmadığı, bu itibarla ihale üzerinde bırakılan istekliye ait teklifin değerlendirme dışı bırakılması gerektiği iddiasına verilmiştir.
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.
İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu hizmetin;
a) Adı: Ambulansların Kasko Sigortalarının Yaptırılması
b) Miktarı ve türü: 5258 Adet Ambulansın Kasko İşlemlerinin Yaptırılması. Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.
c) Yapılacağı yer: Türkiye Geneli
ç) Bu bent boş bırakılmıştır.” düzenlemesi,
“İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri” başlıklı 7’nci maddesinde “7.1. İsteklilerin ihaleye katılabilmeleri için aşağıda sayılan belgeleri teklifleri kapsamında sunmaları gerekir:
…
h)
1. İsteklinin Sigorta Şirketi olması halinde; 5684 Sayılı Sigortacılık Kanununa göre Hazine Müsteşarlığından ( 10/07/2018 tarihinden sonra alınan belgeler için Hazine ve Maliye Bakanlığı) alınan belgeyi
2. İsteklinin acente olması halinde; Türkiye Sigorta ve Reasürans Şirketleri Birliğine üye bir sigorta şirketinin yetkili acentesi olduğunu gösterir belgeyi teklif zarfında sunması zorunludur.(Bir acente birden fazla sigorta adına ihaleye katılamayacaktır.) …” düzenlemesi yer almaktadır.
Söz konusu ihale dokümanı düzenlemelerinde ihaleye katılacak isteklilerin acente olması halinde; Türkiye Sigorta ve Reasürans Şirketleri Birliğine üye bir sigorta şirketinin yetkili acentesi olduklarını gösterir belgeyi teklif zarfında sunmalarının zorunlu olduğu ve bir acentenin birden fazla sigorta adına ihaleye katılamayacağı ifade edilmiştir.
Başvuru sahibinin şikâyet ve itirazen şikâyet dilekçeleri ile idarenin şikâyete cevabı incelendiğinde uyuşmazlık konusunun, ihalelere katılmaktan yasaklı bir sigorta şirketinin acentesi olan sigorta şirketinin ihaleye katılması halinin, ilgili mevzuatı çerçevesinde yasaklı sigorta şirketinin ihaleye dolaylı olarak katılması anlamına gelip gelmeyeceği hususu olduğu anlaşılmıştır.
İhale işlem dosyası kapsamında yapılan incelemede, 12.11.2020 tarihi itibari ile ihaleye katılan isteklilere ilişkin olarak sadece şirketi temsile yetkili müdürlere ilişkin bir yasaklılık sorgulaması yapıldığı ve bu sorgulama neticesinde herhangi bir yasaklılık kaydı bulunmadığı, bunun haricinde bir yasaklılık sorgulaması yapılmadığı anlaşılmıştır.
İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından sunulan belgeler incelendiğinde, Quick Sigorta A.Ş.ye ait yetki belgesinin teklif dosyası kapsamında sunulduğu tespit edilmiştir.
EKAP üzerinden yapılan sorgulamada Quick Sigorta A.Ş.nin 21.04.2020 tarihinden 21.04.2021 tarihine, 29.05.2020 tarihinden 29.05.2021 tarihine kadar olmak üzere iki farklı idare tarafın kamu ihalelerine katılmaktan yasaklandığı anlaşılmıştır.
Yukarıda aktarılan mevzuat hüküm ve açıklamalarında, ihaleye katılıma ve ihaleden yasaklamaya ilişkin düzenlemelere yer verilmiştir. Bu çerçevede, aday ve istekliler ile bunların şahıs şirketi olmaları halinde tüm ortakları, sermaye şirketi olmaları halinde sermayesinin yarısından fazlasına sahip ortakları ve hisseleri toplamı şirket sermayesinin yarısından fazlasını teşkil eden ortakları ile başvuru veya teklifi ya da sözleşmeyi imzalayan, başka bir ifade ile ihaleye katılan vekil ve temsilcilerinin de ihalelere katılmaktan yasaklı olup olmadıklarının sorgulanacağı anlaşılmaktadır. Diğer taraftan, Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Yasaklı firmanın ürününün yetkili bayi ya da başka bir satıcı tarafından teklif edilmesi” başlıklı 28.1.6’ncı maddesinde de, kamu ihalelerine katılmaktan yasaklı olmayan isteklinin, yetkili satıcı ya da üretici firmanın kamu ihalelerine katılmaktan yasaklı bulunması halinde, üretici firma garantisinde olan bazı belgeleri ve satışa dair yetki verilen mal veya malları teklif etmesine engel bir durum bulunmadığı yönünde açıklamalara yer verilmiş ancak uyuşmazlığa konu sigortacılık hizmet alımlarına ilişkin mevzuatta münhasır bir düzenleme bulunmadığı anlaşılmıştır.
Aktarılan mevzuat hükümleri, yapılan tespit ve değerlendirmeler çerçevesinde uyuşmazlığa konu ihalede acentesi olduğu ana sigorta şirketinin yasaklı olması halinin ihale aşamasında ihaleye teklif veren ve ihale üzerinde bırakılan istekli bakımından bir katılım engeli oluşturmadığı, ihale tarihi itibari ile ihale üzerinde bırakılan Lider Grup Sigorta Aracılık Hizmetleri Ltd. Şti. hakkında da herhangi bir yasaklılık kararı bulunmadığı anlaşıldığından mezkur ihalede idarenin ana sigorta şirketinin yasaklı olması halinin ihalenin sonuçlandırılması bakımından acente olan sigorta şirketinin teklifinin değerlendirme dışı bırakılmasını gerektirmeyeceği yönündeki işleminin yerinde olduğu sonucuna varılmıştır.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen şikâyet başvurusunun reddine,
Oybirliği ile karar verildi.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No : 2020/056
Gündem No : 71
Karar Tarihi : 16.12.2020
Karar No : 2020/UH.II-2090