Diploma bedelinin hesaplanmasında ilan tarihi mi yoksa ihale tarihi mi dikkate alınır?
KAMU İHALE KURUL KARARI
Toplantı No : 2018/027
Gündem No : 49
Karar Tarihi : 09.05.2018
Karar No : 2018/UY.I-937
BAŞVURU SAHİBİ:
Hilal ACI – Osman ÇÖZGEN Ortak Girişimi,
İHALEYİ YAPAN İDARE:
Malatya Valiliği Yatırım İzleme ve Koordinasyon Başkanlığı,
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2018/36696 İhale Kayıt Numaralı “Malatya İli Doğanşehir İlçesi 8 Derslikli Kurucaova İlköğretim Okulu Yapım İşi” İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
Malatya Valiliği Yatırım İzleme ve Koordinasyon Başkanlığı tarafından 05.03.2018 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Malatya İli Doğanşehir İlçesi 8 Derslikli Kurucaova İlköğretim Okulu Yapım İşi” ihalesine ilişkin olarak Hilal ACI – Osman ÇÖZGEN Ortak Girişiminin 21.03.2018 ve 22.03.2018 tarihlerinde yaptığı şikâyet başvurularının, İdarenin 30.03.2018 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 09.04.2018 tarih, 21837 sayı ve 10.04.2018 tarih ve 22267 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan dilekçeler ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2018/588 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, sundukları mezuniyet belgesi için 2018 yılı itibariyle ve 250.201,00 TL üzerinden hesaplama yapılması gerekirken idarece 2017 yılı parasal değerlerinin esas alındığı ve tekliflerinin haksız bir şekilde değerlendirme dışı bırakıldığı, işlemin mevzuata ve Kurulun emsal kararlarına uygun olmadığı iddiasına yer verilmiştir.
Başvuru sahibinin iddiasının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.
Başvuru sahibinin 21.03.2018 ve 22.03.2018 tarihlerinde idareye yaptığı şikayet başvurularının, İdarenin 30.03.2018 tarihli kararı ile “…şikayet dilekçelerinin…dizi pusulası ile birlikte sunulmamış…” olması gerekçesine dayanılarak şekil yönünden reddedildiği görülmüştür. İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in ‘Başvuruların yapılacağı yerler’ başlıklı dokuzuncu maddesinin ikinci fıkrasında, dilekçelerin dizi pusulası ile birlikte sunulacağı düzenlenmişse de, düzenlemenin başvuru sahiplerinin haklarının korunmasına yönelik olduğu, bu hususa aykırılığın başvurunun esasının incelenmesine engel teşkil etmeyeceği ve idarenin şekil yönünden ret işleminde hukuka uyarlık bulunmadığı sonucuna ulaşılmıştır.
İnceleme konusu ihalenin ilan tarihi olan 31.01.2018 günü 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun yürürlükteki “İdarelerce uyulması gereken diğer kurallar” başlıklı 62’nci maddesinde “Bu Kanun kapsamındaki idarelerce mal veya hizmet alımları ile yapım işleri için ihaleye çıkılmadan önce aşağıda belirtilen hususlara uyulması zorunludur:
…
h) İş deneyimi bulunmayan mühendis veya mimarların, aldıkları lisans eğitimine uygun yapım işi ihalelerine başvurularında, toplam süresi onbeş yılı geçmemek kaydıyla mezuniyetlerinden sonra geçen her yıl, yüzyirmiikibinüçyüzseksenyedi Yeni Türk Lirası (İkiyüzonaltıbinaltıyüzseksenbir Türk Lirası) olarak hesaplanmak üzere 10 uncu madde kapsamındaki benzer iş deneyimi olarak dikkate alınır. Bu süre iş deneyimi bulunan mimar ve mühendisler için uygulanmaz…” hükmü yer almakta olup, söz konusu maddenin dipnotunda, anılan parasal değerin 01.02.2017–31.01.2018 dönemini kapsadığı belirtilmiştir. 01.02.2018 tarihinde yürürlüğe giren 2018/1 No.lu Kamu İhale Tebliği’nde ise bahse konu parasal değer 01.02.2018 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere İkiyüzellibinikiyüzbir Türk Lirası olarak güncellenmiştir.
Aynı Kanun’un “Eşik değerler ve parasal limitlerin güncellenmesi” başlıklı 67’nci maddesinde “Bu Kanunda belirtilen eşik değerler ve parasal limitler bir önceki yılın Toptan Eşya Fiyat Endeksi esas alınarak Kamu İhale Kurumu tarafından güncellenir ve her yıl 1 Şubat tarihinden geçerli olmak üzere aynı tarihe kadar Resmî Gazetede ilân edilir…” hükmü,
Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “İş deneyimini gösteren belgeler” başlıklı 39’uncu maddesinde “Aday veya isteklilerden, yurt içinde veya yurt dışında kamu veya özel sektöre bedel içeren bir sözleşme kapsamında taahhüt ettikleri, ihale konusu iş veya benzer işlerdeki deneyimlerini tevsik etmeleri için iş deneyim belgesi istenilmesi zorunludur.
…
İş ortaklığında, pilot ortağın istenen asgari iş deneyim tutarının en az % 80’ini, diğer ortakların her birinin ise, istenen asgari iş deneyim tutarının en az % 20’sini sağlaması zorunludur.
…
Mezuniyet belgelerinin iş deneyimini tevsik için sunulması durumunda; mezuniyetten sonra geçen sürenin onbeş yıldan fazlasının değerlendirmeye alınabilmesi için, başvuru veya teklif kapsamında mezuniyet belgesi sahibine ait yapım işine ilişkin bir iş deneyim belgesinin sunulması zorunludur.” hükmü,
Aynı Yönetmelik’in “Değerlendirmeye ilişkin esaslar” başlıklı 48’inci maddesinde “…8) Mühendis veya mimarların, aldıkları lisans eğitimine uygun yapım işleri ihalelerinde, iş deneyimi olarak mezuniyet belgelerini sunmaları durumunda;
a) İş deneyimi bulunmayan mühendis veya mimarların; toplam süresi onbeş yılı geçmemek kaydıyla mezuniyetlerinden sonra geçen her yıl, Kanunun 62 nci maddesinin birinci fıkrasının (h) bendinde belirtilen tutar kadar,
….
benzer iş deneyimi olarak dikkate alınır…” hükmü,
Anılan Yönetmelik’in “İş deneyim tutarının güncellenmesi” başlıklı 49’uncu maddesinde “(1) İş deneyimini gösteren belgelerde yazılı tutarlar aşağıdaki şekilde güncellenir:
a) Keşfindeki birim fiyatlar üzerinden ihale indirimi yapılmak suretiyle sözleşmeye bağlanan işlere ilişkin iş deneyimini gösteren belgeler; sözleşme birim fiyatlarına esas alınan yıldan bir önceki yılın Aralık ayına ait endeksin, ilk ilan veya davet tarihinin içinde bulunduğu aydan bir önceki aya ait endekse oranlanması suretiyle bulunan katsayı üzerinden güncellenir.
b) Anahtar teslimi götürü bedel veya teklif birim fiyat ya da karma teklif üzerinden sözleşmeye bağlanan işlere ilişkin iş deneyim belgeleri; sözleşmenin yapıldığı aydan bir önceki aya ait endeksin, ilk ilan veya davet tarihinin içinde bulunduğu aydan bir önceki aya ait endekse oranlanması suretiyle bulunan katsayı üzerinden güncellenir…” hükmü yer almakta,
İdari Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri” başlıklı yedinci maddesinde Yönetmelik’in yukarıda yazılı maddeleri çerçevesinde düzenleme yapıldığı, inşaat mühendisliği veya mimarlık bölümü diplomalarının ihale konusu işe denk sayılacağının yazılı olduğu görülmektedir.
Yukarıya aktarılan mevzuat hükümlerinden ve ihale dokümanında yer alan düzenlemelerden; inceleme konusu ihalede istekliler tarafından teklif edilen bedelin % 80’inden az olmamak üzere, ihale konusu iş veya benzer işlere ait tek sözleşmeye ilişkin iş deneyimini gösteren belgelerin teklif dosyasında sunulmasının zorunlu olduğu, iş deneyimi bulunmayan mühendis veya mimarların, aldıkları lisans eğitimine uygun yapım işi ihalelerine başvurularında, toplam süresi onbeş yılı geçmemek kaydıyla mezuniyetlerinden sonra geçen her yılın, İkiyüzonaltıbinaltıyüzseksenbir Türk Lirası olarak hesaplanmak üzere benzer iş deneyimi olarak dikkate alınacağı, anılan parasal değerin 01.02.2017–31.01.2018 dönemini kapsadığı, 01.02.2018 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere söz konusu parasal değerin İkiyüzellibinikiyüzbir Türk Lirası olarak Kurum tarafından güncellenmiş olduğu, söz konusu ihalede istekliler tarafından mezuniyet belgesi kapsamında inşaat mühendisliği veya mimarlık diplomalarının sunulabileceği anlaşılmıştır.
Kurulun 31.08.2016 tarihli ve 2016/DK.D-179 sayılı kararında “4734 sayılı Kanun’un bahse konu maddesinde yer alan “mezuniyetten sonra geçen her yıl” ifadesinden ne anlaşılması gerektiği hususunda gerek Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nde gerekse Kamu İhale Genel Tebliğinde herhangi bir hüküm bulunmamaktadır. Bahse konu ifadeden ne anlaşılması gerektiği hususunda oluşan belirsizliğin ihalelerde değerlendirme hatalarına yol açtığı görülmüştür.
4734 sayılı Kanun’un bahse konu hükmünün, mühendis ve mimarların yapım müteahhitliği sektörüne girişlerini kolaylaştırmak ve ihalelerdeki rekabet ortamını arttırmak amacını taşıdığı hususu ile birlikte değerlendirildiğinde “mezuniyetten sonra geçen her yıl” ifadesi uyarınca, mezuniyet tarihinden ihale tarihine kadar geçen sürenin tespitinde yıl, ay, gün üzerinden kıst hesaplama yapılması gerektiği, aksi durumda sadece yıl üzerinden hesaplama yapılmasının eşit muamele ilkesine aykırılık teşkil edeceği sonucuna varılmıştır.
Bu kapsamda, mezuniyet tarihinden ihale tarihine kadar geçen süreye ilişkin deneyimin tespitinde yıl, ay, gün üzerinden hesaplama yapılırken;
•Tam yıl sayısının 4734 sayılı Kanun’un 62’nci maddesinin birinci fıkrasının (h) bendinde belirtilen tutar ile çarpılması,
•Tam yıl dışında kalan ve kıst hesaba konu olan tam ay sayısının, Kanun’un anılan maddesinde belirtilen tutarın 12’ye bölünmesi ile elde edilen tutar ile çarpılması,
•Tam yıl ve tam ay dışında kalan ve kıst hesaba konu olan gün sayısının, Kanun’un anılan maddesinde belirtilen tutarın aylık kısmına tekabül eden meblağın 30’a bölünmesi ile elde edilen tutar ile çarpılması,
ve yıl, ay, gün üzerinden yapılan hesaplamalar sonucu bulunan tutarların toplamının, virgülden sonra iki ondalık basamaklı olacak şekilde yuvarlama yapılmadan dikkate alınması gerekmektedir…” şeklinde karar verilmiştir.
İlanı 31.01.2018 tarihinde yayımlanan ve 05.03.2018 tarihinde gerçekleştirilen ihalede, gerek güncellenen parasal limitlere yer veren ve 19.01.2018 tarihli ve 30306 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Kamu İhale Tebliği (Tebliğ No:2018/1) düzenlemelerinin 01.02.2018 tarihinde yürürlüğe girmiş olması ve deneyim tutarına esas sürenin tespitinde 2016/DK.D-179 sayılı Kurul kararında tarif edilen yöntem bir arada değerlendirildiğinde,
mezuniyet belgesinin tutarının tespitindeki iki unsurdan biri olan süre hesabında ihale tarihi esas alınırken, mezuniyetten sonra geçen her yıl için dikkate alınacak parasal değerin belirlenmesinde ihale ilan tarihinin dikkate alınmasının yerinde olmayacağı, bahse konu hesaplamada ihale tarihinin esas alınması gerektiği, dolayısıyla söz konusu mezuniyet belgesinin iş deneyimine esas tutarının, 01.02.2018 tarihinden itibaren geçerli olan parasal değer üzerinden hesaplanması gerektiği sonucuna ulaşılmıştır.
Başvuru sahibi ortak girişimin pilot ortağı olan Hilal ACI’nın iş deneyiminin tevsiki için sunduğu mezuniyet belgesinde mezuniyet tarihinin 17.09.2010 olarak belirtildiği ve ihale tarihinin 05.03.2018 olduğu göz önünde bulundurulduğunda, iş deneyim tutarının hesaplanmasında esas alınacak sürenin 7 yıl 5 ay 16 gün, ihale tarihinde geçerli olan parasal değerin ise 250.201,00 TL olduğu anlaşıldığından, iş deneyim tutarının 1.866.777,40 TL olması gerektiği, bu tutarın da isteklinin kendi payına düşen asgari iş deneyim tutarı olan 1.820.160 TL’yi karşıladığı tespit edilmiş olup, başvuru sahibinin teklifinin mezuniyet belgesi gerekçesiyle değerlendirme dışı bırakılmasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
Öte yandan, itirazen şikayet tarihini müteakip, 27.04.2018 tarihinde idarece alınan düzeltici komisyon kararında, ilk karardaki değerlendirme dışı bırakılma gerekçesine ek olarak başvuru sahibi iş ortaklığının 4734 sayılı Kanun’un onbirinci maddesinin birinci fıkrasının (g) bendi kapsamında ihale dışı bırakıldığı görülmüş, halihazırda itirazen şikayete konu edilmeyen mezkur kararın işbu karar tarihi itibariyle geçerliliğini koruduğu anlaşılmıştır.
Bu çerçevede 14.03.2018 tarihli ilk ihale komisyonu kararında yer verilen başvuru sahibinin teklifinin değerlendirme dışı bırakılma gerekçesi uygun bulunmadığından düzeltici işlem tesis edilmesi gerekmekte ise de, gelinen aşamada 27.04.2018 tarihli ikinci ihale komisyonu kararıyla başvuru sahibinin mevcut gerekçeye ek farklı bir gerekçe ile ihale dışı bırakıldığı ve bu hususun itirazen şikâyete konu edilmediği, tesis edilecek düzeltici işlemin yeni bir hukuki sonuç doğurmayacağı anlaşıldığından söz konusu iddianın reddedilmesi gerektiği sonucuna ulaşılmıştır.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen şikâyet başvurusunun reddine,
Oybirliği ile karar verildi.
