Danışmanlık ihalelerinde, ihale komisyonunda kaç kişinin uzman üye olması gerekir?
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No : 2010/077
Gündem No : 3
Karar Tarihi : 14.12.2010
Karar No : 2010/UH.III-3678
Şikayetçi:
Seçilmiş Harita İnş. Müh. San. ve Tic. Ltd. Şti., Necatibey Cad. No:88/15 Kızılay/ANKARA
İhaleyi yapan idare:
İller Bankası Genel Müdürlüğü Şehircilik Dairesi Başkanlığı, Ziraat Mah. 657. Sk. No:14 Altındağ/ANKARA
Başvuru tarih ve sayısı:
12.11.2010 / 46538
Başvuruya konu ihale:
2010/53603 İhale Kayıt Numaralı “Hınıs/Erzurum Sayısal Halihazır Harita İşi” İhalesi
Kurumca Yapılan İnceleme ve Değerlendirme:
10.12.2010 tarih ve III.H.35.47.0266/2010-69E sayılı Esas İnceleme Raporunda;
İller Bankası Genel Müdürlüğü Şehircilik Dairesi Başkanlığı tarafından 06.09.2010 tarihinde belli istekliler arasında ihale usulü ile yapılan “Hınıs/Erzurum Sayısal Halihazır Harita İşi” ihalesine ilişkin olarak Seçilmiş Harita İnş. Müh. San. ve Tic. Ltd. Şti.’nin 25.10.2010 tarihinde yaptığı şikayet başvurusunun, idarenin 01.11.2010 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibinin 12.11.2010 tarih ve 46538 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 12.11.2010 tarihli dilekçe ile itirazen şikayet başvurusunda bulunduğu,
İdare tarafından gönderilen bilgi ve belgelerin incelenmesinden;
4734 sayılı Kanunun 54 üncü maddesinin onuncu fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen şikayet başvurusunun reddine,
Karar verilmesinin uygun olacağı hususlarına yer verilmiştir.
Karar:
Esas İnceleme Raporu ve ekleri incelendi:
İtirazen şikayet dilekçesinde özetle; ihale komisyonu tarafından isteklilere verilen ham teknik puanların ortalamasına göre ihalede 93,20 puan aldıkları, 92,45 puan alan ihale üzerinde bırakılan isteklinin ise, 2010/68834 İhale Kayıt Numaralı, Denizli/Tavas Sayısal Halihazır Harita İşi ihalesinin 30.06.2010 tarihinde gerçekleştirilen ön yeterlik aşamasında on adaydan oluşan kısa listeye dahi giremediği, bu durumun, ihale komisyonunun şikayete konu ihalede puanlama işlemlerinde objektif davranmadığını gösterdiği, netice itibariyle, ihale üzerinde bırakılan isteklinin 30.06.2010 tarihli ihalede sunduğu dosyasının da dikkate alınması suretiyle, idare işlemlerinin incelenmesi gerektiği iddialarına yer verilmiştir.
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir:
İhale konusu hizmetin miktarına, türüne ve süresine ilişkin olarak, ihale ilanının, ön yeterlik şartnamesinin ve idari şartnamenin 2 nci maddelerinde, işin miktarı ve türü;“281 Hektar Meskun+1459 Hektar Gayrımeskun+Nirengi ”, süresi ise; “225 takvim günü” şeklinde belirtilmiş, idari şartnamenin 18 inci maddesinde de teklif ve sözleşme türünün götürü bedel olacağı düzenlenmiştir.
4734 sayılı Kamu İhale Kanununun “Danışmanlık hizmetleri” başlıklı 48 inci maddesinin birinci fıkrasında; “Mimarlık ve mühendislik, etüt ve proje, harita ve kadastro, her ölçekte imar planı, imar uygulama, ÇED raporu hazırlanması, plan, yazılım geliştirme, tasarım, teknik şartname hazırlanması, denetim ve kontrolörlük gibi teknik, mali, hukuki veya benzeri alanlardaki hizmetler, danışmanlık hizmet sunucularından alınır.” hükmü,
Anılan Kanunun “Ön yeterlik ve isteklilerin belirlenmesi” başlıklı 49 uncu maddesinin ikinci fıkrasında; “Bu Kanun hükümlerine göre yapılan ön yeterlik ilânında, adayların genel uygunluklarını, malî kapasitelerini ve teknik yeteneklerini değerlendirmek üzere belirlenen ön yeterlik kriterlerine ilişkin bilgiler yer alır. Ayrıca bu ilânda, kısa listeye alınmak ve teklif vermek üzere davet edilecek adayların sayısı veya sayı aralığı belirtilir.” hükmü,
Aynı Kanunun, danışmanlık hizmet alımı ihalelerinde tekliflerin değerlendirilmesi ve ihalenin yapılmasına ilişkin 52 nci maddesinde;“…Danışmanlık hizmet ihalelerinde tekliflerin değerlendirilmesi, teknik ve malî değerlendirme olmak üzere iki aşamada yapılır. İlk aşamada teknik teklif, ikinci aşamada ise malî teklif değerlendirilir ve her iki aşama için ayrı puanlama yapılır. Teknik ve malî puan için belirlenen ağırlık katsayıları dikkate alınarak yapılan hesaplama sonucunda toplam puan tespit edilir. Teknik ve malî puan ağırlık katsayıları, teknik puan ağırlığı daha yüksek olmak üzere hizmetin niteliği ve özgünlüğüne göre farklı oranlarda belirlenebilir.
Bu ihalelerde teknik değerlendirme kriterleri, 10 uncu Maddede belirtilen kriterlere uygun olarak belirlenir. İhale dokümanı ve davet mektubunda belirtilen bu kriterlerin belirlenmesinde; benzer nitelik ve ölçekteki sözleşmeleri yerine getirme deneyimi, iş için önerilen yöntem, organizasyon yapısı, yönetici kadrosu ile işi yürütecek teknik personelinin eğitimi ve mesleki nitelikleri esas alınır.
…
İhale dokümanında belirlenen asgari teknik puanın altında puan alan isteklilere ait teklifler değerlendirme dışı bırakılır.
…
İsteklilere ait teknik ve malî puanlar ihale dokümanında belirlenen ağırlık katsayılarıyla çarpılarak toplam puanlar tespit edilir. Toplam puanı en yüksek olan istekli iş tanımı, sözleşme şartları, personel ve malî teklif ile ilgili görüşme yapmak üzere davet edilir. Ancak bu görüşme, ihale dokümanında yer alan şartları önemli ölçüde değiştirecek nitelikte olmamalıdır. Görüşme sonucunda şartların netleştirilerek anlaşmaya varılması halinde, bu istekliye ihale yapılır…” hükmü yer almaktadır.
Danışmanlık Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinin “teknik puanlama” başlıklı 64 üncü maddesinde;“(1) Teknik puanlama aşağıda belirtilen esaslara göre yapılır:
a) İsteklilerin teknik teklif belgeleri her üye tarafından tek tek incelenerek idari şartnamede belirtilen kriterlere göre her istekliye ayrı ayrı puan verilir ve bu teknik puanlar Teknik Teklif Üye Değerlendirme Standart Formuna yazılarak imzalanır. Üyelerin doldurduğu bu formlar bir araya getirilerek verilen puanlar Teknik Teklif Komisyon Değerlendirme Standart Formuna geçirilir. Her istekli için komisyon üyelerinin verdiği puanlar toplanarak üye sayısına bölünmek suretiyle isteklilerin ayrı ayrı teknik puanları bulunur…
b) Asgari puanı sağlayan isteklilerin puanları, en yüksek teknik puana sahip isteklinin puanına bölünüp 100’le çarpılarak isteklilerin itibari teknik değerlendirme puanı bulunur. (PTİ=100 x PT/PTmax ).Bu formülde;
PTİ = İtibari teknik puanı,
PT = Komisyon tarafından istekliye verilmiş asgari puanın üzerindeki ham teknik puanı,
PTmax = Komisyon tarafından isteklilere verilen ham teknik puanların en yükseğini ifade eder.” hükmüne yer verilmiştir.
Anılan Yönetmeliğin 62 nci maddesinde yer alan kriterler dikkate alınarak, idari şartnamenin 29.2.9 uncu maddesinde teknik puan ağırlık katsayısının 0.75, mali puan ağırlık katsayısının ise 0.25 olarak belirlendiği, idari şartnamenin 31.3 üncü maddesinde ise isteklilerin asgari teknik puanının 70 puan olması gerektiğinin düzenlendiği tespit edilmiştir.
Aynı Yönetmeliğinin 63 üncü maddesinin ikinci fıkrasında, teknik değerlendirmede, Yönetmeliğe ekli tabloda yer alan aralıklarda tam puanlar verileceği belirtilmiştir.
İhalenin ön yeterlik şartnamesinin 21.1 inci maddesinde en yüksek puana sahip on adayın kısa listeye alınarak ihaleye davet edileceği düzenlenmiş ve bu aşamadaki puanlama sistemine de ön yeterlik şartnamesinin 8.5 inci maddesinde yer verilmiştir. İlgili maddede, mali kapasite 25 puan, teknik yetenek ise 75 puan şeklinde belirlenmiştir. Ancak, ön yeterliğe sekiz adayın katılması nedeniyle puanlamaya ihtiyaç duyulmadan yeterliği uygun görülen yedi adayın ihaleye davet edildiği anlaşılmıştır.
İdare tarafından şikayete verilen cevapta, puanlamanın idari şartnamede yer alan kriterlere göre yapıldığı ve hesaplamalarda herhangi bir hata bulunmadığının belirtildiği görülmüştür.
Kesinleşen ihale kararına göre ihalede, Derya Har. Müh. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. – At-Ay Proje Müh. Müş. Tic. Ltd. Şti. – Yelmenoğlu Müh. Müş. San. Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı’nın 99,40 toplam puan (74,40 teknik puan ve 25,00 tam mali puan) ile ekonomik açıdan en avantajlı teklif, başvuru sahibinin ise 97,84 puan (75,00 tam teknik puan ve 22,84 mali puan) ile en avantajlı ikinci teklif olarak belirlendiği anlaşılmıştır.
İtirazen şikayet dilekçesinde de belirtildiği üzere, ihale komisyonu tarafından isteklilere verilen ham teknik puanların ortalamasına göre, başvuru sahibi, 93,20 puan ile en yüksek ortalamaya sahip istekli olarak itibari teknik puan bakımından 100 puan (100*93,20/93,20) almıştır. Bu puanın teknik puan ağırlık katsayısı ile çarpımına göre de nihai olarak 75,00 teknik puan almıştır. İhale üzerinde bırakılan istekli ise, 92,45 ham teknik puan, 99,20 itibari teknik puan (100*92,45/93,20) ve 74,40 teknik puan almıştır.
İhalede teklif edilen fiyatlara göre, 420.500,00 TL teklif ile, Derya Har. Müh. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. – At-Ay Proje Müh. Müş. Tic. Ltd. Şti. – Yelmenoğlu Müh. Müş. San. Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı 100 mali teklif puanı ve 25,00 nihai mali puan, başvuru sahibi ise, 460.200,00 TL teklif ile, 91,37 mali teklif puanı (100*420.500,00/460.200,00) ve 22,84 mali puan almıştır.
4734 sayılı Kanunun “İhalelere Yönelik Başvurular” başlıklı 54 üncü maddesinin dilekçelerde yer alacak hususları sayan dördüncü fıkrasının (d) bendinde; başvurunun konusu, sebepleri ve dayandığı deliller belirtilmiş, aynı hususa İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmeliğin “Başvuruların şekil unsurları” başlıklı 8 inci maddesinin ikinci fıkrasında da yer verilmiştir.
İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Tebliğin “İtirazen şikayet başvurularında aranılacak şekil unsurları” başlıklı 11 inci maddesinin sekizinci fıkrasında; “Yönetmeliğin 8 inci maddesinin ikinci fıkrasının (ç) bendinde başvurunun konusu, sebepleri ve dayandığı delillerin başvuru dilekçelerinde belirtilmesi gerektiği düzenlendiğinden, başvuruda bulunulan hususların dilekçelerde somut bir biçimde, mevzuata aykırı bulunma sebepleri ile birlikte gösterilmesi gerekmektedir. İşlemin hangi unsurlarının hangi gerekçelerle hukuka aykırı olduğu belirtilmeksizin sadece mevzuata aykırı olduğu gibi soyut ve mesnetsiz iddialara yer verilmesi halinde, Yönetmeliğin 8 inci maddesine aykırı olduğu gerekçesiyle başvurunun reddine ilişkin sorumluluk başvurana ait olacağından bu hususa dikkat edilmesi gerekmektedir” açıklaması yer almaktadır.
4734 sayılı Kanunun 54 üncü maddesinin sekizinci fıkrasında, aynı kişi tarafından birden fazla ihaleye, birden fazla kişi tarafından ise aynı ihaleye tek dilekçe ile başvuruda bulunulamayacağı belirtilmiştir.
Başvuru sahibinin şikayetinin esası, ihale üzerinde bırakılan isteklinin daha önce katıldığı bir ihalenin ön yeterlik aşamasında, ihaleye teklif vermek üzere davet edilecek adayların belirlendiği kısa listeye dahil olamamasına karşın, bu ihalede teknik puan bakımından kendilerine yakın seviyede puan almasının, açıklanması gereken avantajlı bir konum elde edildiğine yöneliktir. Ancak, her iki ihale de aynı idare tarafından gerçekleştirilmiş olmakla birlikte, daha önceki ihalede gerçekleştirilen işlemler ön yeterlik değerlendirmesi aşamasına ilişkin olup, mevcut ihalede şikayet edilen işlemler, ön yeterlik değerlendirmesinden sonraki aşamada tesis edilmiştir.
Belli istekliler arasında ihale usulü ile gerçekleştirilen ihalelerin ön yeterlik değerlendirmesinde aranan kriterler ile tekliflerin değerlendirildiği aşamada aranan kriterler arasında farklılıklar bulunmaktadır.
Ön yeterlik aşamasında, ihtiyaç duyulması halinde yapılacak puanlama içerisinde teknik yeteneğin yanında mali kapasite de (adayların ciro veya taahhüt altındaki ya da bitirilen “danışmanlık hizmet işi tutarı”) önem taşımaktadır.
İhale aşamasındaki teknik değerlendirme kriterleri ise, isteklilerin, benzer nitelik ve ölçekteki sözleşmeleri yerine getirme deneyimi, iş için önerilen yöntem, organizasyon yapısı, yönetici kadrosu ile işi yürütecek teknik personelin eğitim seviyesi ve mesleki nitelikleridir.
Öte yandan, her ihalenin, ihale dokümanında belirlenen düzenlemeleri ile kendi içinde bir bütün olduğu, adayların/isteklilerin de kendi ticari beklentilerine göre başvurularını/tekliflerini hazırladığı, ihale komisyon üyelerinin farklı olduğu ve ihaleye katılanların da değişmesi nedeniyle alınan puanların nisbi olduğu aşikardır. Nitekim, Denizli/Tavas Sayısal Halihazır Harita İşi ihalesinin, 11.06.2010 tarihinde Elektronik Kamu İhale Bülteninde yayınlanan ilanı incelendiğinde, toplam ciro için en az 135.000,00 TL’nin, iş deneyimi için de 305.000,00 TL’nin ön yeterlik asgari şartı olarak istendiği tespit edilmiştir. Hınıs/Erzurum Sayısal Halihazır Harita İşi ihalesinde ise, toplam ciro için en az 107.000,00 TL, iş deneyimi için de 235.000,00 TL ön yeterlik asgari şartı olarak istenmiştir. Ayrıca, şikayet konu ihalenin teknik değerlendirme kriterlerinin iş için uygunluk, istihdam durumu gibi unsurlarına ilişkin düzenlemelerinin, son iki yıl içerisindeki sigortalılık durumunu esas aldığı, dolayısıyla, kısa süre içerisinde isteklilerin alabileceği puanlara etki edecek nitelikte bulunduğunun da dikkate alınması gerekmektedir.
Danışmanlık Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinin 19 uncu maddesinin ikinci fıkrasında, ihale komisyonunun muhasebe ve mali işlerden sorumlu personel dışındaki diğer üyelerinin ihale konusu işin uzmanı olması gerektiği belirtilmiştir.
Belirtilen hususlara göre, inceleme konusu ihalede isteklilerin sunduğu belgeler kapsamında, komisyon üyelerinin isteklilere verdiği teknik puanların açıkça sorgulanmasını gerektiren bir durum olup olmadığı değerlendirildiğinde, başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanunun 65 inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 60 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere;
Anılan Kanunun 54 üncü maddesinin onuncu fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen şikayet başvurusunun reddine,
Oybirliği ile karar verildi.